መለስ በ17 አመት የትጥቅ ትግል.pdf

• word cloud

• Extraction Summary

በማንም ሃገር የመንግስት ባለስልጣን ርእሰ ቢሄሮች ሲታመሙ አደጋ ሲያጋጥማቸው ሲሞቱ ይቅርና የሃገራቸው ህዝብ ለዓለም አይደበቅም እንደአብነት በቅርብ ጊዜ የጋና መሪ ታመሙ ወድያዉ ለህዝብና ለዓለም ህዝቦች ተሰራጭተዋል የአመሪካ ዉጭ ጉዳይ ሚኒስተር ኮማንድ ፖስት በጊዮን ሆቴል ሆኖ የእንግዳ አቀባበል ይደረግ ነበር በዚያን ዕለት የመንግስት ሰራተኛ ሁሉ የህወሓት ኢህአዴግ መሪዎችና ካድሬዎች የስነ አእሙሮ ጭንቀት ነበራቸው አዲስ አበባም ከመላው ሃገራችን ቀባሪዎች ጭነው የመጡ ትላልቅ ማኪናዎች መካከለኛና ዝቅተኛ አውቶቡሶች ኮብራዎች ተጥለቀለቁና መንቀሳቀሻ አላገኙም በየ ክልለሉ ለቀብር የመጡ ገበሬዎች ሌላ ዜጎችም ቦታ ስለማያውቁ ብዙ መደናገር ነበር መለስ ታመው ዉጥ ነገር በነበሩበት ጀምሮ የነበረ ወሬ አሁንም ተጧጧፈ ወሬዉም በሽታቸው ምን ነበር።

• Cosine Similarity

ለምን የአስከሬኑ ፊት እንደ አዉነ ዳውሎስ አይታይም የሚሉ ጥያቄያቸው የብዙዉን ቀባሪ ጥያቄ ነበር በሌላ በኩል መለስ የሚለዉም የመለስ ህመም የጭንቅላት ካንሰር ያንጀት ካንሰር የጉበት ካንሰር ነበር እያሉ የተለያዩ ሰዎች ይናገሩ ነበሩ ሌሎችም የመለስ ህመም አመሪካ ሄደው በነበሩበት ሲኣይኤ በጨረር መታቸው የጋና መሪ አብረው የነበሩ ሞቱ የታንዛንያ መሪም ታመዋል ተባለ ግን ደግሞ የታንዛንያ መሪ ግን ለቀብር መጥተው አዲስ አበባ ይገኛሉ የዉስጥ አዋቂዎች የሚሉት ደግሞ መለስ በህመሙና በተደረገላቸው ህክምና ጭንቅላታቸው ስለፈረሰ ክብደታቸው ስለቀነሰ ለማሳየት አስቀያሚ ስለሆነ ነው ይላሉ አንደ አንድ ደግሞ ሬሳቸው የለም የቻይና መንግስት የመለስ መሞትና አፍሪካ ሃገሮች መለስ ስለጠፉበት ተናዶ አስከሬኑ ለመመርመር እወስዳለሁ ብሎ ስለወሰደው በሳጥኑ አስከሬኑ አልነበረም ይላሉ ወሬው በደርዘኖች እየተባዛ ተለቀቀ ሌላ አነጋጋሪ የነበረ ያሁኑ ጠቅላይ ሚኒስተር ኃይለማርያም ደሳለኝ ከቀብሩ በፊት ተጠባባቂ ጠሚኒስተር የሚል በህወሓት ተችሮላቸው ቆይቶ በዋዜማው ተነጠቁ ምክትል ጠሚኒስተርና ዉጭ ጉዳይ ሚሜኒስተር መጠራት ስለጀመሩ ብዙ ሰዎች ከፍተኛ የህወሓት ኢህአዴግ መሪዎች ሳይቀሩ ማን ይሁን ጠሚኒስተር ማለት ጀመሩ የዉጭ ሃገር ልኡካን ፈረንጆችም በቤተ መንግስትና በዉጭ ጉዳይ ሚኒስተር በብዙ ባለስልጣን እየቀረቡ ወሬን ያነፈንፉና ያድኑ ነበሩ ሆኖም የቀብሩ ሰዓቱ ደረሰ አስከሬኑ ቅድስት ስላሴ ቤተ ክርስቲያን የተዘጋጀላቸው መቃብር አመሩ የቄሶች ብዛት መንጋ ነው በዚህ ጊዜም አዲስ ወሬ ተጧጧፈ እሱም መለስ ሃይማኖት ነበራቸው እንዴ በበረሃ እያሉ ራሳቸው ይቅርና ለይምሰል የሆነ ሃይማኖት መሪዎች በጣም ይጠሉ ነበሩ ብቻ ሳይሆን የሃይማኖት መሪዎች የሚናገሩት ሰበካ ይጠሉ ነበር ይላሉ አንዳንዱ ደግሞ አዉነ ዳውሎስ መሞታቸው ታይቶዋቸው ስለነበር አስቀድሜ ልጀን አስቆርቤው እመጣለሁ ብለው በልጀም ሄደው ቁርባንን ሰጡዋቸው በሌላ በኩል አይደለም ከአራት ዓመት በፊት ሚስታቸው አዜብ መስፍን ይዘው ቤተ ክርስቲያን ገበተዋል ነገር ግን ቁርባኑ በመቃወም አልቆረቡም ይላሉ ሃምየቱ እየ ተጧጧፈ እያለ የኦርቶዶክስ ዘማሪያን በነጋሪት ፀናፅል መሬቱን እያስጨነቁ ስርዓተ ፍትሃት የሚፈፅሙ ካህናትም ለሙታን የምትሰጥ ፍትሃት እንዳትቀር በጥንቃቄ እየፈቱ በመጨረሻ የመለስን አስከሬን በተዘጋጀ በእምነበረድ የተሰራ ጉድጓድ በወርቃማ ሳጥን ገብታ አረፈች በዚህ ቀን መለስ የሃገራችን ክልሎች ዞኖች ወረዳዎች ቀበሌዎች ቤተ ክርስቲያኖች መስጊዶች ሰው ሁሉ ላይ እንደገለፅኩት በፀጥታ ኃይሎች ፖሊስ ምሊሽያ እየተገደደ በሚልዮኖች የሞቆጠር ህዝብ በልቅሶ ዋለ በቃ የመለስ አስከሬን በቤተ መንግስት በር በህወሓት ሱካር ጨው በርበሬ የሚቋጠርበት የነበረ አልፎም እንደልብስ ምንጣፍ ይጠቀሙባት የነበሩ እሳቸዉም ጨርቅ ያሌዋት ባንዴራ ሬሳቸው ሸፍና ቀን በሚልዮን የሚቆጠር የኢትዮጵያ ሀዝብ እንዲሰናበት ሰንብቶ በዕለተ ዓም በቅድስት ሲላሴ ቤተ ክርስቲያን አረፈች አበቃ አቶ መለስ ሃገር ቀይረዉ አረፍ ብለው ነብሳቸው ይማራቸው ለዚህች ሃገር በጎዉም ኩፉም ሥራ ሰርተዋል ምንም ይሁን ምን የሚሰራ ሥራ ሁሉ ቅድሚያ ለራሳቸውና ለብቻቸው ታዋቂነት የበላይነት የሚሉ ቢሆኑም ከነዛ ተኝተው ዉለው ማታ ማታ በጨለማ በዉስኪና ሌሎች መጥፎ ሥራ እየሰሩ በሙሱና የተጨኛለቁና ያለ አግባብ ሃብት እያካበቱ ከሚኖሩ አቶ መለስ ይሻላሉ ይሻላሉ ስል ግን ከግላቸው በእጃቸው ሙሱና አይፈፅሙት እንጂ ከቤታቸው ወለል ዉስጥ ጀምረው እስከ ሜኒስቴሮች አንባሳደሮች ከፍተኛ የፖሊስና የጦር መኮነኖች ከፍተኛ የመንግስት ባለስልጣኖች እስከ ወረዳ ቀበሌዎች ያለው የሙሱና የእሳት ሰደድ በደንብ ያውቃሉ ዋና ስህተታቸው ደግሞ ለዚች የያዙዋት ወንበር እስካል ተጫረታቸው አይነኩትም ለመወዳደር ከሞከረ ግን እንደታምራ ት ላይነ ወደ ወህን ቤት መወረወር ማግለል ነው ተግባራቸው የነበረው ቀብሩ ተጠናቀቀ እንግዶች ወደ የመጡበት ተሸኙ የጠቅላይ ሚኒስተር መለስ ህመምና ሞት ተከትሎ የሃዘን ጊዜ ሲደረግና ለቀብርና ለሃን ሽኝት አዲስ አበባ የገባው ህዝብ ድብልቅልቅ ያለ ነበር የፀጥታ ህውከት መጠናቀቁ ምን ይሁን ምን ብዙ ሰው የተንግላታና መብቱ የተጣሰ ቢሆንም የፀጥታ አከባበር በሚመለከት ለኢትዮጵያ ፀጥታ ኃይሎች ጥንካሬ እጅጉን ያስመሰግናቸዋል ይህ የፀጥታ ጥበቃ ግን በሰላም ተቃዋሚ የፖለቲካ ኃይሎች እንደዚሁ ፀጥታቸው ቢጠብቁዋቸው ለሁሉም ነገር ጠቃሚ ነበር መለስ ግብአተ መሬት ከገቡ በኋላ የታዩ ክስተቶች መለስ ከተቀበሩ በኋላ መለስ ታመው ተብለው ግን ደግሞ ሙተዋል አልሞቱም እየተባለ ኢትዮጵያ በወሬ ስትናጥና መሞታቸው ታውቆ አስከሬናቸው አዲስ አበባ እስከ መቀበራቸው የነበረው የስልጣን ሽኩቻ ከቀብር በኋላም ተጠናክሮ ቀጠለ መንግስት እንዴት ይዋቀር የሚል የህወሓት ኢህአዴግ አባል ፓርቲዎች የአንድነት በፓርቲ በተናጠል ዉይይት ተጧጧፈ የህወሓት መሪዎች በዉስጣቸው የመለስ ጉሩፕ በአንድ ገፅ በተፃራሪ ይታዩ የነበሩ ጉሩፕ በሌላ ገፅ በሌላ በኩል ስብሃት ነጋ የሚሰብኩት በአንድ ገፅ ዉይይቱ ተጧጧፈ በህወሓት ማኮሚቴ የነበረ በመተካካት የወጡ እነ ስብሃት ነጋና ስዩም መስፍን አባይ ፀሃዬ ሌሎቹም ወደ ነበሩበት ስልጣን ይመለሱ ህወሓት ይጠናከር የሚል ሃሳብ በሌላ በኩልም በ ዓም ከህወሓት ተገንጥለው ለወጡ በተለይ ደግሞ በመወላወለ ላይ ያሉ ማኮሚቴ ህወሓት ነበር ይመለሱ እንታረቅ አሉ በተባለው ሁሉ የመለስን ራዕይና ለጋሲ ተከታዮች አከራሪዎች አበድን አይሆንም አሉ በህወሓት ማኮሚቴ ትልቅ መጨናነቅና ህውከት ማኩረፍ ሰፈነ ስብሃት ነጋ ምንም የሌለው የስልጣን ፕሮቶኮል የማይፈቅድለት ወደ የግል ጋዜጣ ድምፅ ሬድዮ አመሪካ ብቅ እያለ ህውከት የሚፈጥሩ ነገሮች ጣል ያደርግ ነበር በህወሓት የነበረ እንደተጠቀሰ ሆኖ በባአዴንም ከፍተኛ የስልጣን ቦታ ማን ይያዝ በስብሰባ ተጠመዱ የሚያደርጉት የነበረ ዉይይት በግልፅ አይታወቅም አንድ ምልክት ግን በዘመነ ጠሚኒስተር ደብዛቸው ጠፍቶ የነበረ እነ ተፈራ ዋልዋ አዲሱ ለገሰ ብርሃነ ፍትህ ሚኒስተር ብቅ ብቅ ማለት ጀመሩ በረከት ስምኦን የሃገር ዉስጥና የዉጭ የብዙሃን መገናኛዎ ች ጭራሹን ተቆጣጠሩዋቸው ኃይለማርያም ደሳለኝ ለስሙ ጥብቅ ጠሚሜኒስተር ይባሉ እንጂ በማኻሉ ተቅበዘበዙ ኦሆዴድ የሚባል ፓርቲም አሁን በሚፈጠረው የመንግስት አወቃቀር የኛ ቦታና ድርሻ ምን ይሆናል በሚል ስብሰባ ተናጡ በተጨማሪም በዉስጣቸው ማጥራት የሚባል ሥራ በመስራት እነ ጁነዲን ሳዶ አስቴር ማሞና ሌሎቹም የክልልና የዞን አመራሮች በማሽቀንጠር ስለስልጣን ይውጣ ዉይይት ጀመሩ ሁሉም ፖርቲዎች ግን የጠቅላይ ሚኒስተር ቦታ ይፈልጋሉ ቢያንስ የምክትል ጠሚኒስተር ለመያዝ ይፈልጋሉ በዉጭ ጉዳይ ሚኒስተርም ተፈላጊ ነበር በደቡብ ህዝቦችም ኃይለማርያ ም ደሳለኝ በሕገ መንግስቱ መሰረት ጠሚኒስተር በሌለበት ተክቶ ይሰራል የሚል መከበር አለበት የሚል አስተሳሰብ ያዙ በሌላ በኩል አመሪካና የአስያ ሃገሮች ማን ወደ ስልጣን ይመጣል የሚል ይጨነቁበት ነበር ፕረዘደንት ኦባማ ለኃይለማርያም ደሳለኝ በተደጋጋሚ ስልክ እየደወሉ አይዞህ እያሉ ያበረታቱዋቸው እንደነበሩ የዓለምና የሃገር ዉስጥ ብዙሃን መገናኛዎች ይናገሩ ነበር የቸይና መንግስት ለኢትዮጵያ መንግስት ብዙ እርዳታ አደረገ የምዕረራብ መንግስተታት ለጠ ሚኒስተቴር መለስ በማሞገስ በከፍተኛ ደረጃ ተንቀሳቀሱ እርዳታም መስጠት ጀመሩ በወሬ ደረጃም ቴድሮስ አድሃኖም ሶፍያን አህመድ ምክትል ጠሚኒስቴሮች ከሁለቱ አንዱ ሊሆኑ ይችላሉ በሚል ወሬ በሰፊው ይወራል በተለይ ቴድሮስ አድሃኖም አመሪካና እንግሊዝ ስለመለመሉት እሱን ሊያመጡ ናቸው የሚሉ ነበሩ በዚያን ጊዜ እነ አባዱላ ገመዳ ግርማ ብሩም ወጣ ወጣ አሉ አባዱላ ገመዳ አፈጉባኤ ከሆኑ ጀምሮ ደረጃቸው ጥለው ዝምታ ይመርጡ እንደነበሩ ሁሉ ሰው የሚያውቀው ነው በህወሓት ኢህአዴግ አባል ድርጅቶች ዉጥረት ነገሰ አጋር ፓርቲዎቹም እኛም ተወዳድረን ቦታ የማግኘት መብት አለን ማለት በማጉረምረም የሚገለፅ ሁኔታ ነበር በተለይ በህወሓት ፓርቲ ትልቅ ዉጥረት ነበር የህወሓት ማኮሚቴ አዲስ አበባ ተሰበሰበ ስምምነት አልነበራቸዉም ከብዙ ክርክር በኋላ ለጊዜው ታርቀው የህወሓት ሊቀመንበር ክፍተት በሞምላት ሃላ በሃገር ደረጃ ሶስት ምክትል ጠሚኒስተር የተሸሙት መፈተኛ ሁለት የህወሓት ምክትል ፕረዘደንት ሸሽመው ወደ መቀሌ ተመለሱ የህወሓት መዋቅር ከተስተካከለ በኋላ የኢህአዴግ ምክር ቤትና ሥራ አስፈፃሚ ኮሚቴ ኃይለማርያም ደሳለኝ ጠሚኒስተር አድርጎ በፓርላማ ካፀደቀ በኋላ ትልቅ ፍጥጫ የነበረ የምክትል ጠሚኒስተርና የዉጭ ጉዳይ ሚኒስተር ማን ይያዘው የሚለው ነበር የኢህአዴግ ፓርቲዎች ሁሉም ተፋጠጡና ማግባባት አልተቻለም የኋላ ኋላ ግን ደመቀ ሞኮነን ምክትል ጠሚኒስተር ሆነና በአዴን ትንሽ ተነፈሱ በህወሓት ግን ከተራ አባሉ እስከ ማኮሚቴ ያለው ካድሬ ያቺ የጠባብነትና የትምክህት ስሜትና እምነት ተዳምራ የስልጣን መያዝ ስለጠፋ ከእንግዲህ ትግራይ ያሁሉ መስዋእት ከፍላ ልጆቻና ንብረቷ አጥፈታ በቃ ተገለለች ከእንግዲህ ወድያ ስልጣን ወደ ትግራይ አትመጣም አሉ አኮረፉ ሞራላቸው ተነካ ይህ ሃቅ ነው በነ አቶ ስብሃት ነጋም መጥፎ ስሜት ተፈጥሮ መለስ ብቻውና ለብቻው ሲታይና ዝናው ለማሳደግ ሲል ትግራይ ተመልሳ ወደ ስልጣን እንደማትመጣ አድርጓታ ል ብለው ነበር መለስ አልሞተም አሁንም በመንፈስ ለ በዓመት ይመራናል እያለ የመፎክር ሞገድ እንዲሰራጭ ያደርግ የነበረ ካድሬና የህወሓት አባል ረጂም ሳይጓዝ የአቶ ስብሃት ነጋ ኮቴ ተከትሉ ማማት ጀመረ የኢህአዴግ አባል ፓርቲዎች ኃይለማርያም ደሳለኝ ስልጣን እንደማቆያ ነው እንጂ ለመጪው ጊዜ በስልጣን እንዲቆዩ እንደ ማይፈልጉ ከአህአዴግ መንደር ሾልከው ይወጡ ነበሩ ነገር ግን በህወሓትና በአዴን በስልጣን ስስት ምክኒያት ጨለምተኛነት ይተይ ነበር በመሆኑ የሁለቱ ድርጅቶች መሪዎች በየ ክልላቸው በመውረድ ለካድሬዎቻቸውና ለአባሎቻቸው ሲቀሰቅሱ ባጁ ሆኖም ግን ዉጤቱ አነስተኛ ነበር አሁን የቀረቹው ስልጣን የዉጭ ጉዳይ ሚኒስተር ነበረች እሱዋም ህወሓት ይፈልጋታል ኦሮሞም ይፈልጉዋተል አማራም አልጠገቡም የባሰው ግን አራት ሚልዮን ህዝብ የያዘው ህወሓት ነው የመድረክ ፓርቲ ግን ህወሓት ኢህአዴጎች ምክትል ጠሚኒስተር ሊሾሙ እንደሚፈልጉ ሚስጢር አፈተለኮ አጊኝቶ በመግለጫ ደረጃ ሕገ መንግስት ለመናድ ዕቅድ እንደነበራቸው ያውቁ ነበር የህወሓት ኢህአዴግ ሚስጢር በየት አፈተለከች ብለው እርስ በራሳቸው ተጠራጠሩ ከብዙ ዉጣ ዉረድ በኋላ ህወሓት ኢህአዴግ አስበዉት የነበረ የሁለት ምክትል ጠሚኒስተር ሹመት የዉጭ ጉዳይ በቴድሮስ አድሃኖም ተያዘ የፋይናንስና ኢኮኖሚ ምክትል ጠሚኒስተር በደብረፅዮን ገመድህን ተያዘ ይህ ስልጣን ለኦሆዴድ ለባአዴን አዲስ መርዶ ሆነ እነ አባዱላ ገመዳም አኮረፉ በረከት ስምኦንም ድምፁ ጠፋ የህወሓት ካድሬዎች ተኮፈሱ እዚህ ላይ የህወሓት መሪዎችና ካድሬዎቻቸው ድሮ የነበረ የጠባብነት ማንነታቸው አገርሽቶበት ተጋለጠ የስልጣን የበላይነት ህወሓት መያዙ የህወሓት አጋር የሆኑ ጥገኛ የትግራይ ተወላጆችም ከጠባብነት አምልኮታቸው ተነስተው በዊስኪ እየተራጨ ወድያው መለስ እንደሞተም ተሰብስበው በመነጋገርና በመምከር ለአንድ አንድ የህወሓት ባለስልጣናት ያላቸው ቢኖር የጠሚኒስተር ስልጣን እንዳትለቁዋት በገንዘብ የሚሆንና የሚያስፈልግ ከሆነ ሀብታችን ሁሉ አሟጥጠን እንሰጣለን አሉዋቸው የተከበራቹ ወገኖች ይህ አባባል የ ወይም ሚልዮን የትግራይ ህዝብ ስሜትና ፍላጎት አልነበረም የኢህአዴግ ባለስልጣኖችና ከሌቦች የመንግስት ሰራተኖች በክራይ ሰብሳቢነት የተቆራኙና ተጠቃሚ የቦኑ ጥቂት ሰዎች ናቸው የዚህ ታሪክ በሚቀጥለው የአዲስ ራዕይ የመለስ ታሪክ የሚገልፅ ግብረመልስ በጥልቀትና በስፋት ልገልፀው እሞክራለሁ ላይ የተዘረዘረው ተግባር የሚያስረዳን የመለስ የብዙሃን መብት አጠባበቅ በቋንቋ በባህል የተመሰረተ ፈደራሊዝምና የክልል አከላለል መሰረት እንደሌላው ኢትዮጵያ ሃገራችን የሚበታትንና ከህዝቦች ፍላጎት ዉጭ የሚደረግ የመንግስት አወቃቀር መሆኑ ያሳያል ከመለስ ግብአተ መሬት በኋላ ህወሓት ኢህአዴግ ሲከተለው የባጀ የፖለቲካ ቅስቀሳ የህወሓት ኢህአዴግ መሪዎች መለስ ታመው ሙተው በልጀም ብራስልስ ከተማ ሆስፒታል እያሉ የመለስ ሞት ከሰሙ እንዴት ለወደፊ ት ፖለቲካ ጉዞዋችን ንጠቀምበት ብለው አስበውበት ተወያይተው አንድ በአንድ ዓላማ አስቀምጠው ናቸው እየተንቀሳቀሱ የከረሙ ካስቀመጡዋ ቸው ዓላማዎች የኢህአዴግ አቢዮታዊ ዴሞክራሲ ዓላማዎችና የመለስ ፍልስፍና ፖሊሲዎች በማጉላት የህወሓት ኢህአዴግ ታክቲክና እስትራተጂ ዉጤታማ መሆኑ የተሰሩ ኣበይት ስራዎች እንደአባይ ግድብ የባቡር ሐዲድ የሱካር እንዳስትሪ የኮንዶሚንዮም ቤቶች ወደፊት በማምጣት ህዝቡ እንዲያምንበት ማድረግ በዚህ ቅስቀሳ ተቃዋሚ ፖለቲካ ፓርቲዎች በማግለልና በማጋለጥ ለወደፊት ለሚደረጉ ምርጫዎች ቦታ እንዳያገኙ ማድረግ በ ዓመታት የተሰሩ የልማት ስራዎች በፎቶግራፍ በፖስተር በፊልም በሁሉም ዐይነቶች የብዙሃን መገናኛዎች በሃገር ዉስጥና በዉጭ እንዲስተዋወቁ ማድረግ የህወሓት ኢህአዴግ የልማት ዉጤት በማጉላት ህዝቡ የመለስ ራዕይና ጀማሪዎች እምነትና አምልኮት በማሳደር ያለ መለስ ሌላ አታምልክ ብሎ ከአምላክ በላይ እምነት አሳድሮ ከአርባና አምሳ ዓመት በላይ ሌላ ስርዓት እንዳይመጣ እየተከላከለ እንዲጓዝ በማድረግ የመለስ ሃዘን ሚልዮን የኢትዮጵያ ህዝብ አደባባይ ወጥቶ እንዲያጅብ ማድረግ አስቀድሞ ታች ወረዶ በመደራጀት ሚስጢራዊ በሆነ መንገድ የሃዘን ልቅሶው ወደ ፖለቲካዊ ማዕበል ተቀይሮ ሀወሓት ኢህአዴግ መሰረት እንዲኖረው ማድረግ የህወሓት ኢህአዴግ አባላት በዚህ የሃዘን ሂደት እያንዳንዱ አባል ማጥናትና ወዳጅና ጠላት መለየት ከመለስ ቀብር በኋላ የመለስ ራዕይ ለማስፈፀም ዕድሜው የደረሰ ሁሉ የህወሓት ኢህአዴግ አባል እንዲሆን ማድረግ በዛው አድርጎ የተቀዋሚፓርቲዎች ድጋፍ እንዲደርቅ ማድረግ የሚቀሩ ጥቂት አባለቶቻቸው ከሁሉም ነገር በመነጠል ከገፅ መሬት እንዲጠፉ ማድረግ በነዚህ የተጠቀሱትን አቅጣጫዎች ህዝቡ አንዳ አንድ ሰው ለማሰለፍ ከህወሓት ኢህአዴግ ጀርባ እንዲቀም ማድረግ ወዘተ የሚሉ ነበሩ እነዚህ ዕቅዶች ከወጡ በኋላ መለስ ሞቱና ተቀበሩ በልቅሶና በቀብር መደረግ የሚገባው ዘመቻ የተፈፀሙ ከቀብር በኋላ ላይ የተዘረዘሩ ዕቅድ መሰረት መጀመርያ የከፍተኛና መካከለኛ አመራር ገምገማዊ ስልጠና በሚል ሸፋን የህወሓት ካድሬዎች ሁሉ በመንግስት የሥራ ጊዜ በመንግስት ገንዘብ ዉሎ አበል እየተከፈላቸው ለአንድ ወር ሰለጠኑ በሁሉም በሃገራችን ዞኖች ወረዳዎች ያሉ የህወሓት ኢህአዴግ አባላት የመንግስት ሰራተኛ በሁሉ ዓይነት የመንግስት ሥራ ዉሎ አበል እየተከፈላቸው ቀናት ስልጠና ተሰጠ በነዛ ስልጠናዎች የተካፈሉ የፓርቲ አባላት ያል ነበሩ ግዴታ አባላት እንደሆኑ ፎርም ሙሉ ተባሉ ፎርም ለሞምላት ፍቃደኞች ያልሆኑ ሰርተው የመብላት ዕድላቸው ጥያቄ ዉስጥ ገባ ዜገጎች በዜግነታቸውና በሙያቸው ሰርተው የመኖር መብታቸው ተነጠቁቂ የመቀሌ አስተዳዳሪዎች የቀበሌ ካድሬዎች ምልሻዎች ለብቻቸው ለ ቀን ሰለጠኑ እነዚም በመንግስት አበል ነው ፅድሜ ደረስ የሆነው ሁሉ የኢትዮጵያ ነዋሪ በከተማ በገጠር ሴቶችና ወንዶች ለየብቻቸው ለ ቀን በመሰብሰብ ለሴቶች ብር ለወንዶች ብር አበል በመመደብ አሰልጥነው የህወሓት ኢህአዴግ ሁሉ አባልፓርቲ እንዲሆን አስገደዱት ፖሊሶች የሃገር መከላከያ ሚኒስተር ወታደሮች እንደዚሁም ዳኞች አቃቢ ሕግ ሕገመንግስት ሽፋን በማድረግ ለ ቀን ያህል ሰለጠኑ በአጠቃላይ ኢትዮጵያ ሃገራችን ህዝብ በቀጥታ ይሁን በተዘዋዋሪ የህወሓት ኢህአዴግ አባል ያልሆኑ የመይኖሩበት ሃገር ሆነች የተደረጉ ስልጠናዎች አንዱ አጀጀንዳ እቺ ሃገር ያለ ተቃዉሞ በኢህአዴግ ብቻ እየተመራች የመለስ ራዕይና ከአቢዮታዊ ዴሞክራሲ እምነት ዉጭ ሌላ እንዳያምን ተቃዋሚዎች ለማግለል የተሰጣቸው ስልጠና ነበር ለአብነት በትግራይ የነበረ ዓረና ትግርይ ኮረኮንች አቋቁሞ የጥፋት መልእክተኛ ፀረ ህዝብ ትግራይ የሆኑ የትምክህት ኃይሎችና እንደነ መራራ ጉዲና የጠባብ ኃይሎች ከኢሰፓ አብሮዋል በመስዋእት የመጣ ስርዓት ሊቀሙን በማለት ስም በማጥፋት ተንቀሳቀሱ ህዝብ ባለፉ ዓመታት የተመዘገቡ ልማት መለስ ብቻው እንዳ መጣቸው መለስ ለዚች ሃገር ሲል ለሊት ከቀን በሥራ ተጠምዶ ሳይታክት ሲሰራ ደክሞ አረፈ ሞተ በማለት በሃገራችን ያሉ ባለስልጣኖች ሥራቸው ምን ይሰሩ ነበሩ እንዳይባሉ እንኳን አላፈሩም ብቻው ነበር ሁሉም ነገር ሰሪ የአባይ ግድብ ፈለሰፈ የእርሻ ሳይንስ የመዓድን የወታደራዊ ሳይንስ አጠቃላይ የልማት ፈላስፋ ብቻው ነበር አሉ ዉጭ ህዝብ ግንኝነት በኩልም ዉጭ ጉዳይ ሚኒስተር እንዳለ ተቆጥሮ ነበር በመለስ የዉጭ ግንኝነት መሃንዲስ ተባለ መለስ የአፍሪካ ፈላስፋ በዓለም መንግስታት ታዋቂነት ያተረፈ ነበረ ተባለለት መለስ ይቅርና ኢትዮጵያ ለአፍሪካ ሉእላዊነት የቆመ ነበር አሉ መለስ ግን ኢትዮጵያ ሃገራችን በዘመነ መለስ ሉኡላዊነቷ ተደፍሮ በኢርትራ በሱዳን የተወሰደ መሬታችን ኢትዮጵያ የባህር በር እንዳይኖራት ያደረገ ነበር በስልጠናው በመለስ ፖሊሲ ጥራት ህዝባችን ሶስት ጊዜ በልቶ ጠግቦ እየኖረ ነው ተባለ ህዝባችን ግን ይቅርና ሶስት ጊዜ ሊበላ አንድ ጊዜ ለመብላትም በመከራ ያገኛታል አብዛኛው ህዝባችን ቁምራ ቁርስ ምሳ ራት በአንድ ጊዜ ይበላና ይተኛል ሁኔታው ይህ እያለ የመለስ አምላኪዎች ህዝብ ጠግቦ ዋለ አሉን መቸ ይጉዳይ ብቻዉን ህዝባችን እየፈለሰ በባዕድ ሃገር አይደለ የሚሰቃይ ያለው በሚቆጣ ሰው አጀንዳ ተከታተሉ የህወሓት ኢህአዴግ መሪዎችና ካድሬዎች ለመለስ በዚህ ሃገር እንደልዩ ፍጥረት ተቆጥሮ ህዝብ ላይ አምልኮ አሳድሮ በባዶ ሆዱ አሁንም ለላሸቀው ህወሓት ኢህአዴግ ተሸክሞት ለጓዝ በሰበቡ አሁን ያሉ መሪዎች እየተኮፈሱ ተንደላቅቀው ሊኖሩ የሚያደርግ ሌት ተቀን እንቅልፍ አጥተው ሰበኩ በመለስ ሞት ምክኒያት ብዙ ገንዘብና ንብረት ባከነ በሃገራችን ሰው ሲሞት ተስካር አታድርጉ በትንሽ ወጪ ፈፅሙት ወደ ድህነት ትገባላቹሁ እየተባለ በመንግስት ደረጃ በብዙሃን መገናኛ በኮንፍረንስ በጉባኤ ብዙ ተነግረዋል በቀብር ጊዜም ብዙ ህዝብ መውጣት የለበትም ሰው ከሥራ መተጓጐል የለበትም አስለቃሾች እንዳይኖሩ ቀባሪ ህዝብ ሥራው እንዳይጎዳ ቀብር በጧቱ ይጨረስ ተብሎ በየ ወረዳው በየ ቀበሌው ሕግ ወጥቶበት ከሕግ ዉጭ የሰሩ ገበሬዎች ብዙ ተቀጥተዋል ሰርግ ክርስትና የልጅ የልደት በዓልም አባካኝ ስለሆነ እንዳይደረግ ተወስናል ሕግም ወጥቶዋል በተጨማሪም የሃዘን ቀን ከሶስት ቀን በላይ እንዳይሆን ይነገርና ሕግ ይወጣ ነበር በመለስ ሞት ግን የወጣ ሕግ ሁሉ ተናደ መለስ ከሞተ ጀምሮ ለፎቶግራፍ ለፖስተር ለካሜራ ወደ ሃዘን የወጣ ህዝብም በሃገር ደረጃ ቀን ሙሉ ሰልፍ የወጣው በ ክልሎችና አዲስ አበባ ደሪዳዋ እስከ ቀበሌዎች ድረስ ድንኳን ተተክሎ ሰው ሁሉ ቀን ሙሉ ሃዘን ተቀመጠ ሃዘንተኛ ተቀባዮች የቀበሌ ሴቶች ነበሩ የቀበሌ ሴቶች በተራ እየወጡ ህዝቡ የዕለት ጉርሱ እየቀነሱ እንጀራ ወጥ ዉሃ ለስላሳ አልፎ ቢራ ከዛም በላይ በጀት አውጥተዋል ህዝቡ ሰላማዊ ሰልፍ ዉጣ ጥዋፍ ሻማ ግዛ እየተባለ ለብዙ ገንዘብ ከስረዋል ይህ በመንግስት ከተገዛ ሻማና ጥዋፍ አይጨምርም ጥቁር ካናቴራ ጥቁር ልብስም እንዲ ገዛ ተብለዋል ተገድደዋል ከክልሎች ሁሉ ቀባሪ ህዝቦች ሥራቸው ጥለው ተጉዘዋል ለመጓጓዣ ለአበል በመቶ ሚልዮን የሚቆጠር ገንዘብ ወጥተዋል ለሆቴል ሌላ ወጪ ተደርገዋል የመንግስት ማኪናዎች አየር ባቡር ያወጡት ለነዳጅ ገንዘብ እጅጉን ብዙ ነው ከቀብር በኋላ ከህወሓት ኢህአዴግ ቁንጨዎች እስካለ ስብሰባ ቀበሌ የወጣ ዉሎ አበል መጓጓዣ የመንግስትና የህዝብ የሥራ ሰዓት መባከን በገንዘብ ሲተመን በመቶ ሚልዮን የሚቆጠር ገንዘብ ነው በአጠቃላይ የመለስ ቀብርና ከዚያ በኋላ ለመለስ አምልኮን ለማስረፅ የአባይን ግድ ለማስገደብ የሚችል ገንዘብ ባክነዋል ባንልም በቢልዮን የሚቆጠር የሃገራችን ሃብት ግን ባክነዋል የተከበራቹ ወገኖቼ ለመለስ ሞት ለምን ታዘነ ከሚል መንፈስ በመነሳት አይደለም ይህ ታሪክ የተፃፈው እንደ ዜጋም እንደመሪም መታዘን አለበት ግን ይህ ቀብርና ሃዘን የህወሓት ኢህአዴግ መሪዎች በሃዘኑ አሳብበው በመለስ አምልኮ የራሳቸው አምልኮ ተብሉ ለርካሽ ፖለቲካ ተሰሚ ተብሎ የሃገር አንጡራ ሃብት ማባከን ወንጀል ከመሆኑም በላይ ለትውልድም መጥፎ ልምድ የሚያስተላልፍ የሚያሳፍር ነው እንግዲህ እስከ አሁን የመለስ ህመም ሞት ቀብር ከቀብር በኋላ የነበረ ሁኔታ መላው የኢትዮጵያ ህዝቦች በተለያዩ መንገድ የሚያውቁት ነው ግን ይህን ለመፃፍ የተፈለገበት ምክኒያት የህወሓት ኢህአዴግ መሪዎችና ካድሬዎች የዉስጣቸው ችግር ለመሸፈን መለስ ሙቶ ተብሎ አስከሬኑ ሃገር ዉስጥ ገብቶ ግብአተ መሬት ገብቶ እስከ አሁን ለመለስ የተሰጠ የራሱ ያልሆነ ታሪክ የኢትዮጵያ ህዝብና ታጋዮች ያለፉትና ያሉት ሥራ በሙሉ ለመለስ ሲሰጡት አይተናል ሰምተናል እስከዚህ ድረስ ድንገተኛ ሞት ስለሆነ በመደናገጥ ሊፈፀም የሚችል ነው ይቻል ነበር የተደረገው ሁሉ ሆን ተብሎ ለፖለቲካ ትርፍ የተሰራ መሆኑ መረጋገጫ ደግሞ በታህሳስ መጀመርያ ወር ታትሞ የወጣ አዲስ ራዕይ የሚል ስለመለስ አምልኮ ብቻ ያስቀመጠው ሃሳብ በትክክልም ህወሓት ኢህአዴግ ሆን ብሎ የሰራውና የሚሰራው ያለው መሆኑ በመረጋገጫ ይህ ጉዳይ ግብረ መልስ መስጠት አለበት ከሚል እምነት ነው ስለዚህ ፅሑፉ ሃቅን በመመስከር ለመደገፍ ለመቃወም በማመን ተፅፈዋል ከላይ የተዘረዘረው ሃሳብ እንደ መንደረደረያ ነው የተቀመጠው ክፍል መለስ ዕድሜ ልኩ ለብቻው እውቅና ብቻ የተገለ መሪ አዲስ ራዕይ ጥቅምት ዓም ልዩ እትም ላይ እንደተገለፀው የዚህ ፅሑፍ ዓላማ የመለስን የትግልና የ ዓመት የግዛት ታሪክ አስመልክቶ አዲስ ራዕይ መለስ ለሰው ልጆች ምቾት የተፋለመ የዘመን ስብእና የሚል ገፅ መፅሓፍ በሚልዮን የሚቆጠር መፃሕፍት ታትሞ በመላው ሃገራችን ተሰራጭተዋል እኔም መፅሐፉ ደጋግሜ አነበብኩት የመፅሐፉ ይዘት ህወሓት ዓመት የትጥቅ ትግል ታግሎ ብዙ ጀግኖችና ፈላስፋቆች የተሰዉበት በ ዓመት የመለስ አገዛዝ ተብሎ የሚነገርለትም ብዙ የኢትዮጵያ ሙሁራን ተመራማሪዎች ባለሙያዎች እንዲሁም ከሞት የተረፈ ብዙ የህወሓት ኢህአዴግ ታጋይ የነበሩ የሰሩት ሥራ ሁሉ የአዲስ ራዕይ ፀሐፊዎች ጠቅለል አድርገው ለጓድ መለስ እንደሰጡዋቸው ተመለከትኩ እኔም ይህ መፅሐፍ ታሪክን ለባለታሪክ እንደመስጠት ጠሚኒስተር መለስ የሰሩትና ያልሰሩት ሁሉ መስጠት ፍትሃዊ ሆኖ ስላልታየኝ የአቅሜን የማውቀውና ያየሁት በአካል የነበርኩበት አስተካክየ ለህዝብ ሃቁን እንዲያውቅ አደርጋለሁ በማለት መስተካከሉ የሚጀምረው ከመጀመር ያው የማውጫ ገፅ ይጀምራል ኛ ዓመት ቅ ዓም ልዩእትም በዚህ ገፅ ሁለት የመለስን ህልፈተ ሂወት አስመልክቶ ከተነገሩት በዚህ ገፅ የሩዋንዳ የኡጋዴን ደቡብ አፍሪካ የደቡብ ሱዳን የቀድሞ የደቡብ አፍሪካ ፕረዘደንት ነበር የአመሪካ በአፍሪካ ጉዳይ አስፈፃሚ ሱዛን ራይዝ ወዘተ መለስ ዜናዊ ሙተው በስርዓተ ቀብር ተገኝተው ስለመለስ አድናቆት ንመልከት መለስ ይላሉ የአፍሪካ የኔፓድ ተዋናኝ ትልው ራዕይ የነበራቸው በተለይ ደግሞ ለአፍሪካ ወክለው በቡድን በቡድን በአየር ንብረት መከላከል በመሳተፍ የአፍሪካ ባንዴራ እንዲውለበለብ የኔፓድ ሊቀመንበር በመሆን ለአፍሪካ ብሎም ለመላው ዓለም ወሳኝ ሚና እንደነበራቸው በፍትህ ነፃነት በልማት በሚመለከት ለሚነሱ ጥያቄዎች ተጋፍጦ የሚታገል ትልቅ መሪ ብለው ያመጉሱዋቸው አይቻለሁ በነዚህ ታላላቅ መሪዎች የሞጎሳ ሃሳብ እጅግ ጥሩና ለመለስ የሚገልፁዋቸው ናቸው እኔ መለስ ስለአፍሪካ አመልክተው ለአፍሪካ ነፃነት አፍሪካውያን በዓለም መድረክ እኩል እንድንታይ ማድረጋቸው ኢትዮጵያዊ ሁሉ ያውቀዋል የአፍሪካ ነፃነት በሚመለከት ጃንሆይ ለህዝባቸው በዝበዥ ዘረኛ ሁሉም ዐይነት ሰብኣዊና ዴሞክራሲያዊ መብት የማያከብሩ ቢኖሩም ስለአፍሪካ ነፃነት አንድነት ግን ፈር ቀዳጅ ነበሩ በርቀዳም የተጋፈጡ ስለሃገራችን ሉኡላዊነት ስለ ሺ ዓመት ታሪካችን ስለየነፃነት ባንዴራችን ፍፁም የማይንበረከኩ ነበሩ ኮነሬል መንግስቱም በሃገራችንና በህዝባችን የፈፀሙት ፋሺሽታዊ ግፍና ጭፍጨፋ እንዲሁም የዘር አድልዎ የሃይማኖት ነፃነት መንጠቅ ቢኖሮዉም ስለአፍሪካ ነፃነትና አንድነት ጠንካራ ነበር በደቡብ አፍሪካበዝንባብዌ ትልቅ ሥራ ዘርግተዋል ስለዚህ መለስ ከላይ የጠቀስኩዋቸው ስርዓቶች የሚያመሳስላ ቸው መለስም ለአፍሪካ ነፃነት የነበራቸው ኣቋም አንድ ናቸው በሃገር ዉስጥ ከህዝባቸው የነበራቸው መልኩ ይለያያል እንጂ በሰብአዊ መብት አጠባበቅ በፍትህና መልካም አስትዳደር በሕግ የበላይነት ነፃ ምርጫ አለመኖር በግለሰብ መብት አጠባበቅ በብዙሃን ፓርቲ መኖርና በዉድድር በህዝብ ዳኝነት በሰላም ስልጣን መሸጋገር በሌለወንም ሶስቱ መንግስታት አንድ ናቸው በመለስ ስርዓት ለዩስሙላ ተቃዋሚ ፓርቲ ቢኖሩም ለዩስሙላ የፕሬስ ነፃነት ቢኖርም በአጠቃላይ በሕገመንግስቱ የሰፈሩ ሃቅ ነገሮች ቢኖሩ መለስ በረቀቀ ዘዴና መንገድ ስለዓፈኑዋቸው አልሰሩም መንግስቱ ሰው ይገድል ነበር ጦረኛ ነበር በመለስ ጊዜም ሰው በጅምላ ሙተዋል ዓም ምርጫ በጋምቤላ በሌሎችም ብዙ ዜጎች ተገድለዋል የማያማሳሰላቸው መለስና ጓዶቻቸው ኢትዮጵያ የ ዓመት ታሪክ ያላት ይላሉ ሉእላዉነት ሃገር እንዲደፈር ብቻ ሳይሆን ሃገራችን ተቆርሳ መሬታ እንዲወሰድ አድርገዋል ጃንሆይና መንግስቱ የቆየች ቀይ ባህር በማሳጣት ታሪካዊ አመጣጥ የሌለው ኢትዮጵያ የባህር በር ከማሳጣት አልፎ ሃገራችን ሃገራዊ ፀጥታ ጥገኛ እንድትሆን የወደብ ጥገኛ አድርጎዋታል ልማት በሚመለከት የአፍሪካ መሪዎች ለመለስ በልማት ቁርጠኛ ብለዉታል እንግዲህ የአንድ መሪ የልማት መለኪያው የሚመራው ህዝብ ጠግቦ ያድራል ወይ ከስደት ድነዋል ወይ የሚሉ ጥያቄዎች ማንሳት ይገባል በመለስ ዘመነ መንግስት ኢትዮጵያ ጥቂት የመለስ ጓዶችና ከነሱ የተቋራኙ ግለሰቦች ሰምተዋል የተማረና ያልተማረ ወጣት ሥራ አጥነት ስደት በዉጭ ተሰዶ መሞት መንገላታት አለ እነዛ በመንገድ ሥራ በሃይድሮ ኢሊክትሪክ ትምህርት ህክምና አንዳንድ እንድስትሪ ቢኖሩም በእርሻ የተሰራ ነገር ቢኖር የአባይ ግድብ ቢጀመር የባቡር ሃዲድ ዕቅድ ቢወጣ ይህ ተግባር አንድ ሃገር ሊመራ ነኝ የሚል መንግስት ሊሰራው የሚገባው ነው ሃገር እገዛለሁ የሚል መንግስት መንገድ ህክምና ትምህርት እርሻ ንግድ ንፁህ ዉሃ መጠልያ መብራት ወዘተ ማስፋፋት አለበት እነዚህና ሌሎች ካልሰራ ስልጣኑ ሊኖር አይችልም ስለዚህ የግድ ሁሉም ዐይነት መሰረተ ልማት መስራት አለበት ለአብነት ለፋሺስት ጣልያን ኢትዮጵያ ወሮ ዝምብሎ ቁጭ አላለም የቅኝ ግዛት ስርዓት ሊኖር ስለነበረበት በ ዓመት የግዛት ዘመኑ እየተዋጋ ኢትዮጵያ ምንም የመኪና መንግድ የሚባል ያልነበራት በማኪና መንገድ ልትገናኝ አድርገዋል ሌሎች መሰረተ ልማትም ሰርተዋል ይህ ማለት ግን የኢትዮጵያ ህዝብ ያገኘው ጥቅም አልነበረም ስለሆነ መለስ የልማት ሃርበኛ ነበር ሲባል በ ዓመት የተሰሩ መሰረተ ልማት ወዶ ሳይሆን ልክ እንደፋሽስታዊ ጣልያን ለስልጣኑ ሲል እንደሰራው ሁሉ መለስና ጓዶቻቸውም የሰሩት ሥራ ካለ በዚህ መንግድ መታየት አለበት እነዚህ የአፍሪካ መሪዎች ለመለስ የያስቀመጡት አስተያየት ላይላዩ የመለስን ልታይ ልታይ አይተው ኢትዮጵያ መለስ ባገሩ እንዴት ልማት አረጋገጠ ብለው እንደማጥናት ፈንታ ሳያጠኑ አስተያየት መሰጠታቸው ትክክል አይደሉም የአፍሪካ መንግስታት ግን በኢትዮጵያ ብዙ ስህተት ሰርተዋ ል ለዚህ አብነት የሚሆን ኢትዮጵያ በና በ ዓም የፓርላማ ምርጫ ተካሂደዋል በሁለቱ ምርጫዎች በተቃዋሚ ፓርቲዎች ብዙ ፀረ ዴሞክራሲ ሥራዎች ተፈፅመዋል ምርጫው ፍትሃዊ አልነበረም የምርጫ ኮሮጆዎች ተሰርቀዋ ል በዛን ወቅት የአውሮፓ ሕብረት የካርተር ማእከል የአፍሪካ ሕብረት ታዛቢዎች ነበሩ የአመሪካና የአውሮፓ ታዛቢዎች ምርጫው ፍትሃዊ አልነበረ ም ብለው ሲመሰክሩ የአፍሪካ ህብረት ታዛቢዎች ምርጫው ፍትሃዊ ነበር ብለው መሰከሩ በመለስ ያለው አስተያየትም ከዚሁ አይለይም ስለሆነ አስተያየት ሰጪዎች ያሳጠኑት እንዳለ መረዳት አለባቸው ወረድ ብሎው በ ሚልዮን የኢትዮጵያ ህዝብ ያለው ብዛት ቢመለከቱ ይሻል ክፍል መለስ ከትጥቅ ትግል ጀምረው እስከ ህልፈተ ሂወታቸው ልታይ ልታይ ማለት ባህረያቸው ነበር በሁሉ ሥራም የሳቸው ስም መኖር የግድ ይላል በ ዓመት የትጥቅ ትግል ጊዜ አልተሳካላቸዉም አዲስ ራዕይ በርእሰ አንቀፁ ገፅ አዲስ አዲስ መስመር አንድ መለስ ጉዳዩ ከወሰኑ በኋላ የፁሑፍ ዝግጅት ክፍል ያደርጋሉ ጓድ መለስም በሌሎች ሥራዎች እንደሚያደርጉዋ ቸው ሁሉ ከበድ ያለዉን መሰረታዊ ጉዳይ የሚተነትኑበትን ይወስዳሉ ይላል መለስ ከትጥቅ ትግል ጀምረው በጦርነት ነው የማይጠጉ እንጂ በሌሎች ሥራዎች ስማቸዉን ለማግነን በማሰብ ታጋዮች ብዙ ወራት ሳምንታት ቀናት የደከሙበት ሥራ በሆነ መንገድ ያልሰሩት ያልደከሙበት ሥራ እንዳሉት ለማሳወቅ ጣል ያደርጉበታል እንደዛ እያሉ ስመግኑን እንዲሆኑ ቀስ በቀስ እየደለቡ የመጡ ናቸው አነደዛ በማድረጋቸው በ የህወሓት ከፍተኛ ቦታ ተቆናጠው በአዲስ ራዕይ የሳቸው ተሳትፎ መፃፋቸው ሌላ ሰው ሊፈፅመ ው የማይችል አርእስት ሆኖ አይደለም የያቸቺ የጥንት ባህሬያቸው የሰዎች ሥራና ድካም የራሳቸውን ሥራ ሆና ታዋቂነትን ታመጣለች ያሰቧት ካላቸው ፍላጎት የመነጨ ነው አዲስ ራዕይ ገፅ በርእሰ አንቀፅ አዲስ መሰመር መስመር እኛ በልባችን ጓድ መለስን ዋና አዘጋጅ አድርገን መርጠነዋል ለሪኢቶ ዓለማዊና ፖለቲካዊ ትግልና ጥራት የተለየ ቦታ የሚሰጠውና ሰዉን በአስተዳዳራዊ መንገድ ሳይሆን በሃሳብ በመታገልና አሳምና በመንቀሳቀስ የሚያምነው ጓድ መለስ ምናልባት በጠቅላላ ከተዘጋጁት እትሞች ከአንድ በስተቀር በሁሉም የአዲስ ራዕይ ብቻ አልተሳተፉም በሁሉ ግን አሉ ብሎ መለስ በሁሉ ነገር እጃቸው እንደ ማያስገቡ እሳቸው ትንሽ ካልጨመሩበት የሙሁራን ሥራ እንደ ማያምኑ አነጥሮ አስቀምጠዋል በኢትዮጵያ ደረጃ ያለው ሙሁር ይቅርና በዚያ በኢህኣድ ፅሕፈት ቤትና በጠ ሚኒስተር ቢሮ ለዚች ትንሽ መፅሄት የሚያዘጋጅና የሚተነት ን ጠፍቶ አይደለም መለስ ከላይ እንደተገለፀ ሰዎች በሰሩት ሥራ የራሳቸው ስም መኖር የግድ ይል ስለነበረ ነው አንድ አብነት ልንገራቹሁ በትጥቅ ትግል ጊዜ የህወሓት አስተሳሰብ አመልክቶ ለወራት ያህል የአንደኛና ሁለተኛ ደረጃ ካድሬ ስልጠና ይሰጥ ነበር በዛ ማሰልጠኛ በበላይ አባይ ፀሃዬ በሚመራው ሆኖ ምክትል አረጋሽ አዳነ ነበረች የነበሩ የፖለቲካ ማሰልጠኛ ተፅፎ የሚሰጣቸውም በአባይ ነበር በዛ ትምህርት ቤት መለስ ዜናዊ አማረ አረጋዊ ዓለምሰገድ ገአምላክ ፈትለወቅ ገዝሄር ሞንጆርኖ አረጋሽ አዳነ የዉብማር አስፋው ሙሉጌታ ገሂወት ጫልቱ ነበሩ በዚህ ትምህርት አንደኛ ካድሬ የሚባሉ ቀለም የቆጠሩ ትንሽ ትምህርት ያላቸው ክፍል ክፍል ለይተው የሚያስተምሩ መለስ አማረ አረጋዊ ሞንጆርኖ አብረሃ ደስታ አረጋሽ አዳነ ነበሩ ኛ ካድሬ የሚባሉ ከአርሶ አደሩና ወዛደሩ የመጡ ብዙ ትምህርት ያልቀመሱ ናቸው እነዚህ የሚያስተምሩ ሙሉጌታ ገሂወት የዉብማር አስፋው ነበሩ በዚህ ጊዜ ከላይ የተጠቀሱ ፖለቲካ አስተማሪዎች ለወራት ያህል ሲያስተምሩዋቸው የከረሙ መለስ ያቺ የተለመደች ባህረያቸው በካድሬው ተሰሚነት ለመፍጠር ትምህርቱ ሊገባደድ ሲል ገደማ በሆነ መንገድ ቆፍሮ ምክኒያት ፈጥሮ እያንዳንድ ክፍል ገብቶ ዲስኩር ያሰማ ነበር ይህ ተግባር በሂወት ያሉ ሰዎችም ይመሰክራሉ አሁን የራዕይ ፀሐፊዎች መለስ ዋና አዘጋጅ አድርገን መርጠነዋል ለረኢቶ ዓለማዊና ፖለቲካዊ ትግል ጥራት የተለየ ቦታ የሚሰጠው ነው በአስተዳደራዊ መንገድ ሳይሆን በሃሳብ ስለሚያሳምን ይላሉ መለስ ያሉትን ሁሉ ዝም ብሎ የሚሰማቸው የሚያመልካቸው ሌሎች ሰዎችም እንዲያመልኩ የሚያደረጋቸው ወደ ስልጣናቸው ካልተመጣጠረ እጅጉን የተመቹ ናቸው እንዲውም ይሸልሙታል መለስ የሚቃወማቸው ሰው ይቅር ከሳቸው በላይ በህዝብ ተሰሚነት ያተርፋል ብለው የሚጠራጠሩት ካለ ሰው ይለኛል ሕግ እጥሳለሁ የሚል ዩሉኝታ በሌለው መንገድ ያሽቀነጥሩታ ል በአዲስ አበባ አስተዳደር አቶ አርከበ ዑቅባይ ተሰሚነት አግኝተው አረከበ አርከበ አስብለው ነበር ነገር ግን አቶ መለስ ባሉበት ተገምግመው ምን አጋጣሚ እንዳገኛቸው በስብሰባው የነበሩ ሰዎች የሚመሰክሩት ሃቅ ነው ስለሆነ መለስ በአስተዳደራዊ አሰራር አይሰሩም በማመን ነው የሚባለው እንዲያዉም መለስ በጣም ብልሃተኛ ሰው ናቸው ሁሉም ነገር ይችላሉ በሰዎች ተሰሚነት ለማግኘት ይጥራሉ ከዛ በኋላ ቀላል የሆነ ተሰሚነት ያዩ ዕለት ግን ተለያዩ መንገዶች አድርገው የመጉዳት ሙያቸው ከፍተኛ ነው ለአብነት መለስ የህወሓት ሊቀመንበር ከመሆናቸው በፊት ካድሬ በሚያስተምሩበት ትምህት ቤት ከሰራዊትም ከፓርቲ ው ስታፍ ታጋዮች ብዙ ደጋፊዎች እገኙ መለስም ከዛም ከዛም የሰበሰቡዋቸው ንግግሮች በማድነቅ ቀስ በቀስ በወቅቱ ለነበሩ ሊቀመንበር አባይ ፀሃዬ የህወሓት ሊቀመንበር ስብሃት ነጋ እየነጠሉዋቸው መጡ መለስ ለሊቀመንበር መሀሆን አለበት የሚል ወሬ ተስፋፋ መለስ ይህ የታጋይ መንፈስ ካረጋገጡ በኋላ በህወሓት ማኮሚቴና ሥራ አስፈፃሚ ኮሚቴ ዉስጥ በመግባት ድጋፍ በማግኘት በተለይ ደግሞ ከሥራ አስፈፃሚ ኮሚቴ አቶ ስየ አብረሃ አቶ ተወለ ወማርያም አቶ ዓለምሰገድ ገአምላክ አቶ ክንፈ ገመድህን ሌሎች ማኮሚቴ በጎናቸው በማድረግ ለአቶ ስብሃት ነጋም ድሮዉም እንደንሰሃ አባት ያዩዋቸው ስለነበሩ እሳቸዉም ስለባረኩላቸው ሕጋዊ ባልሆነ መንገድ በ ዓም ታህሳስ ወር አካባቢ አቶ አባይ ፀሃዬን ፈንቅለው የህወሓትና ማለሊት ቁንጮ ሆነ መለስ ከሞቱ በኋላ አባይ ፀሃዬን ጨምሮ መለስ ለህወሓት ፈጣሪ የሚለው አነጋገር ዉሸት ነበር ስለመለስ በህወሓት የነበራቸው አስተዋፅኦ በሚቀጥለው እገልፀዋለሁ ስለአዲስ ራዕይ መፅሄት አዘጋጆች አባባል ግን የመለስን ባህሬያት በጥልቀት አወቀው ነው የፃፉት ወይ ለአድርባይነት ብለው ለሚለው በበኩልዬ አድርባዮችና ለጊዝያዊ ጥቅም ብለው የፃፉት እንጂ እንደሙሁራን መጠን ጠፍቶባቸው አይመሰለኝም ክፍል መለስና ፍረደሪክ ሄግል ሲወዳደሩ ኛ ዓመት ቅፅ ልዩ እትም አዲስ ራዕይ ገፅ አዲስ መስመር መስመር የጓድ መለስ ስብእና የሄግልን አገላለፅ በመጠቀም ልንመረምረው ስንነሳ ወደኋላ ብንመለስበትም ቢሆን ምጡቅ የዓለማዊ ስብእና ከአውሮፓ ብቻ ይመነጫል አፍሪካና የጥቁር ዘር በሙሉ ከእንሰሳዊ አረሜናዊ ባህረ ዉጭ አይሆንም የሚለዉን ዘረኛና ፈረንጅ አምልኮ የሄግልን አስተሳሰብ መለስ ታሪካዊ ዓለማዊ ሳይሆን ኢትዮጵያዊና አፈሪካዊ ምጡቅ ስብእና እንደሆነ በመረጋገጥ እየሞገትን ጭምር ነው ይላሉ እነዚህ የኢህአዴግ ካድሬዎች አዲስ ራዕይ ለመለስ ፈላስፋዊ ሄግል ከሚያወዳድሩ አፍሪካ ካሉ በስብእና የተላበሱ ምጡቅ ለምን እይወዳደሩም መለስ ይቅርና የዓለም የአፍሪካ ምጡቅ ሊሆኑ የኢትዮጵያ ምጡቅ ፈፃሚ ሊሆኑ አይችሉም ምክኒያቱም መለስ በዴሞክራሲ በሰብአዊ መብት አጠባበቅ አይታመኑም በሃገር ሉኡላዊነት አይታመኑም ጃንሆይና መንግስቱ ይበልጣሉ በህዝቦች ነፃነት ዜጎች ሃሳባቸው እንዳይገልጡ ሰላማዊ ሰልፍ እንዳይወጡ እንዳይፅፉ በነፃ የመሰላቸው መሪ እንዳይመርጡ የግለሰብ መብት የማይቀበ ሉ ናቸው ታድያ እንዴት ብለው የዘመኑ ምጡቅ ስብእና የተላበሱ ይሆናሉ መለስ በሃሳብ የሚቃወማቸው ወይ ለስልጣናቸው አደገኛ ነው የሚሉዋቸው ዜጎች የማግለሉ በሃገራቸው ነፃ ሆኖው እንዳይኖሩ የሚያደርጉ ፕሬስ የሚዘጉ ጋዜጠኞች ፖለቲከኞች በእሱር የሚያጉሩ ናቸው ታድያ እንዴት ብለው የኢትዮጵያ ምጡቅ ይሆናሉ ለመሆኑ ከሚስተር ማንዴላ ተወዳድረው የስብእና ምጡቅ ለመሆን ይችላሌ እንዴት በየትኛው መለኪያ በበኩልዬ አልቀበለዉ ም እንደ የህወሓት ኢህአዴግ ካድሬዎች ይህ አባባል ሲያንሳቸው ነው ለትልቁ ነገር መለስ ምጡቅ እያለ ከና ዓመት በመንፈስ መሪያችን ነው መለስ በውጡት ከሚመራን አመራር ዉጭ የሚመራንም ሌላ ፍልስፍናም አንቀበልም እያላቹሁ አይደላቹሁም እንይዝላችሁም አሁንም በፅ አዲስ መስመር መሰመር ታለቅ የዓለም ስብእና መሆኑ ማሳየት የሚጀምረው የጎጥና የመንደር የትምህርት ቤተና የቀበሌ ችግሮችን የሚያይና የሚያስተው ል እነዚህንም ለመፍታት የሚያስችል ልቦናና ብቃት ሳይኖሮው ዘሎ ታላቅ የዓለም ስብእና መሆን አይችልም እንደገና ታላቅ የዓለማዊ ስብእና ከመሆን በፊት ታላቅ ሀገራዊ ስብእና መሆን የግድ ይላል ዘሞዶቼ በዘመነ መለስ ጠባብነት የነገሰበት ሃገር ለመከፋፈል አደጋ የተጋረጣት በቀበሌ በወረዳ ከዛ በላይ በመልካም አስተዳደር እጦት ዜጎች የሚሰቃዩበት ህዝብ በተላላፊ በሽታ የሚሰቃይበት መንስኤው በማይታወቅ ዜጎች የሚሞትበት መለስ የሃገራችን የዉስጥ ችግር አፍነው ወደ ዉጭ ብቅ ብቅ ልታይ ልታይ የሚሉ ሰው ናቸው በቡድን ና ቡድን ከቶኒ ፕለየርና ጁርጅ ቡሽ ከኦባማ ጎን ቁጭ ቢሉ ያመጡት ፋይዳ የለም የሃገራችን ዜጎች ከፀሃይ ከብርድ ከዝናብ የሚጠለሉበት ቤት የሌላቸው የእንሰሳ ንሮ የሚኖርበት ሁኔታ እያለ መለስ እንዴት የዓለም ይቅር የኢትዮጵያ ምጡቅ ስብእና አልነበራአዉም ይህ ቀልድ ነው የአዲስ ራዕይ ፀሃፊዎች የሃገራችን ወጣት በኪንያ በኡጋንዳ ደቡብ አፍሪካ ሰዑዲ ዓረብያ ዱበይ ኩወት ሊባኖስ ሊብያ የመን ጀቡቲ ሌሎች ሃገሮች ተሰዶ የሚሞት እንደባርያ የሚሸጥ ያለው የመለስ መንግስትም በሕጋዊ መንገድ ርካሽ ጉልበት ሰው አለኝ እያለ በየ ወሩ በሕጋዊ መንገድ በኢትዮጵያ አየር መንገድ ካርጎ እየሞላ ወደ ዓረብ ሃገሮች የሚጥለው ያለ ነው መጣሉ የሚያሳይ ደግሞ በየ ቀኑ ከዓረብ ሃገሮች እየሞቱ እነዛ የኢትዮጵያ አየር መንገድ ሂወት ያለው ሰው ወሰደው ሬሳ እየጫኑልን የሚመጡ የነበሩ በመለስ ዘመነ ምንግስት ነው ሌላ ቀርቶ አቶ መለስ በሰሜኑ ሃገራችን ከሚኖሩበት ቀያቸው በሺዎች የሚቆጠሩ ዜጎች በሻዕቢያ መንግስት ታፍሰው በሳህል በረሃዎች የኛ ክፍለ ዘመን የሰው ፍጡጥ ባርያ እየተባለ ግፍ ይፈፀምበት የነበረ ዐይነት አገዛዝ የሚፈፀምባቸው ያለው በመለስ ስርዓት ነው ያየነው ስለዚህ አንድ ሃገረዊ ፍቅር የያለው መሪ እናንተ ምጡቅ የምትሉት መሪ ለነዚህ ዜጎች ሥራ አይፈጥርም ወይ አሁንማ በሚልዮን የሚቆጠሩ አምራች ወጣት ወገኖቻችን በሁሉ የአፍሪካና የዓረብ ሃገሮች ግልፅ የባርያ አገዛዝ እየተፈፀመባቸው ነው ታድያ ጠሚኒስተር መለስ በየትኛው መልኩ ነው ምጡቅ የምትሉዋቸው ለመሆኑ የአዲስ ራዕይ ፀሃፊዎች በትክክል ኢትዮጵያውያን ዜጎች ናቹሁ መልሱ ለእናንተው ክፍል መለስ ለሰው ልጆች ምቾት የሰራ ታላቅ ተገባራዊ ሰው መለስ ባለፉት ዓመታት ዉስጥ እንኳን ኢትዮጵያ በህዝቦች መካከል ብዙ ክፍፍልና ሰላማዊ ሁኔታ የማይታይባት ግጭቱና ትርምስ ያልተለያት ደም መፍሰስ ሞት ስደት መፈናቀል ያልተለያት ደህንነትና ብልፅግና ዕውቀትና ድንቅርና የብዙሃን ምቾትና የዉሁዳን ችግር የሚፈራረቁባት ህዝቦቿ በድህነት ምክኒያ ት የሚበሉት ምግብ እንደህልም የሚታያቸው ዜጎች የመጠለያና የልብስ እጦት ህዝቦቿ ጤንነት አጥቶ በቀላሉ ሊድን በማይችል በሽታ የሚያልቅበት ራሳቸው ከዝናብ ከፀሃይ ከብርድ ቸነፈር የሚድኑበት ወግ ያለው ቤት አለማግኘት ንፁህ ዉሃ የማይገኝበት ሁኔታ የታየው በመለስ ስልጣን ዘመን ነው ታድያ መለስ ለሰው ልጅ ምቾት የሰራ ታላቅ ተግባራዊ ሰው የተባለበት በየትኛው መስፈርት ነው በዘመነ መለስ ፍትሃዊ የሃብት ክፍፍል አለመኖር ጥቂት ዜጎች ደልቷቸው ተንደላቅቀው የሚኖሩበት አብዛኛው ህዝብ ቸግሮት ተጎሳቁሎ የሚኖርበት ነው ይህ ሁኔታ ፍትሃዊ የሃብት የስልጣን ክፍፍል ጥያቄ ቀስቃሽ በዜጎች ያለው የይገባኛል ጥያቄ እያነሳ ይገኛል እነዚህ ከላይ የተጠቀሱ በዘመነ ስልጣን መለስ የነበሩ ችግሮች ምንም መፍትሄ ሳያስቀምጡበት ያለፉት አሁን የአዲስ ራፅይ ፀሐፊዎች ተላለኪዎች መለስ የዘመኑ ስብእና ታላቅነት ምጥቁነት ብተወኑን ከ ሚልዮን የኢትዮጵያ ህዝብ እንኳን ሁሉም ዐይነት ምቾት አለ ብሎ ቢመሰክርላቹሁ ለሸልማት ለመቅረብ አለባቹሁ ግን አዲስ ራዕዮች የምቾት መስፈርታቹሁ በናንተ የመለስ አጋሮች በቀን ጊዜ ቡፌ ስለምትበሉ ነው አዲዝ ራዕይ አዲስ መስመር መስመር ነው ለሰዎች በመኖርያነት የማትመች እየሆነች ከሚሄድ እንደማትድን ለመገንዘብ ፈፅሞ የማያስቸግርበት ደረጃ ላይ ደርሰናል እናም በዘመናችን አንድ ዓለማዊ ምጡቅ ስብእና ያለው ሰው አስተዋፅኦ በትክክል ይመዝን ከተባለ በሰዎችና በተፈጥሮ መካከል ያለውና የሚኖረውን ግንኝነት ቀና አቅጣጫ ለማስያዝ ባደረገው አስተዋጽኦ ላይ በመመስረት ጭምር ሊሆን ይገባል ለዚህ ነው የዚህን ታላቅ መሪ ሥራዎች በሰዎችና በተፈጥሮ መካከል ያለዉን ግንኝነት ለማቃናት ባደረገው አስተዋፅኦ ለመመዘን የምንገደደው ይላሉ የተከበራቹሁ አዲስ ራዕይ ስለአቶ መለስ ባህረ ልንገራቹሁ መለስ ይቅርና በዓለም ደረጃ በሃገር ዉስጥም ቢሆን ወደ መድረክ የምታወጣቸው ትንሽ ነገር እንኳን ብትገኝ ለማንም አሳልፈው እንደማይሰጡ የነበሩ መሆናቸው በዚህ ፅሑፍ መጀመርያ አካባቢ ጠቆም አድርጌ አልፋለሁ ኋላም ይቀጥላል ስለተፈጥሮ ጥበቃና እንክብካቤና ተፈጥሮ ከሰው ልጆች ጋር ያለው ቁርኝት በተፈጥሮ እንክብካቤና መጠበቅ ካልተደረገ ምንም እንኳን በተለያዩ ምክኒያቶች ተግባራዊ ባይሆንም በጃንሆይና በደርግ ጊዜም ደን ልማት የሚባሉ አፈርና ዉሃ ጥበቃ ሲሰሩ ነበሩ ምን ማለት ነው በተፈጥሮና በሰው መካከል ያለው ቁርኝት አሁን በመለስ የተፈለሰፉ አይደሉም እርግጥ መለስ በቡድን ና ቡድን በሌላ የዓለም መድረኮች በሚጥም ቋንቋ ጮክ ብለው መናገራቸው ይመሰገናሉ በሌላ በኩል በሃገራችን በሰው ልጅና ተፈጥሮ ያለው ቁርኝት ግን እንዱ ያለ አንዱ ለመኖር አስቸጋሪ መሆኑ እንዲተገበሩ የሚያጠኑ ምጡቅ ተመራማሪዎች ብዙ ብርቅዬ ኢትዮጵያውያን ኑረዋል አሁንም አሉ ሁሉ የሚያውቃቸው ስለሰውና ተፈጥሮ ያለ ቁርኝት በሚመለከት የሚተነትኑና በተግባር በቆራጥነት የሚንቀሳቀሱ በኢትዮጵያ ደረጃ ያሉ ሊህቃን ንተወውና በ ዓመት የህወሓት የትጥቅ ትግል የነበሩ ፈላስፋዎች ልጥቀስ ኛ መለስ በዛብህ ኢትዮጵያዊ ትውልዱ ተነቤን በአውሮፓ ከፎቅ ወድቆ ሞተ የተባለው አሁን በሂወት ያሉ ኛ ዶር አሰፋ አብረሃ ኢትዮጵያዊ ትውልዱ ዓድዋ በነበረችባቸው ዕድል ተጠቅመው በዛን ቀውጢ የትግል ጊዜ ተፈጥሮ ባለመጠበቅ ሃገራችን ሰው የማይኖርባት ትሆናለች ስለዚህ ደርግ ከመጣል ጎን ለጎን ከሚደረገው ትግል በተጨማሪ ተፈጥሮን በእንክብካቤ መጠበቅ አለብን እያሉ ሙሁራኖች አቶ መለስም የነበሩበት የህወሓት ሥራ አስፈፃሚ ፖሊት ቢሮ በሙሁራን የመጣ ሃሳብ በጭፍን በመቃወም ለሙከራ ተብለው የተጀመሩ ሥራዎች በመዝጋት ለሙሁራኖች ሞራላቸው የነኩዋቸው መሆኑ ስለሆነ መለስ ለምጥቆች የማያበረታ ቱ ራሳቸው ብቻ ልታይ ልታይ የሚሉ እንጂ ለሰው ልጆችና ለተፈጥሮ የተመቹ አልነበሩም አንድ ነገር ግን ልመሰክርላቸው እሱም በ ዓመት የግዛት ዘመናቸው የተሰሩ በሰውና በተፈጥሮ ያለ ቁርኝት በተመለከተ ብዙ ተሰርተዋል እነዚህ ግን የመለስ ምጡቅነት የሚገልፁ ሳይሆን በሃገራችን ያሉ የዩኒቨርሲቲ የምርምር ማእከላት ጥናቶች የሃገራችን ነባር ሙሁራኖች የሰውና የተፈጥሮ ጥበቃ ትርጉም ተረድተው ብዙ በመድከም የተፈጥሮ ጥበቃ ሥራ የሰሩት ድል ነው ከዚህ አልፎ ግን የነዚህ ዜጎችና ሙሁራኖች ድል በመስረቅ ያልሰሩት ሥራ በመለጠፍ ጠቅለል አድርጎ ለመለስ መስጠቱ ተቀባይነት የለዉም የዚህ መፅሐፍ ፀሐፊዎች ሥራ የሃገራችን ብቁ ሙሁራኖች ምጡቅነት የቀማ የታሪኩ ባለቤት ላልሆነ የሸለመ ሃሳብ ነው አንድ ነገር ግን ለፀሐፊዎች ላስተዉሳቹሁ በዘመነ አገዛዝ መለስ ዜናዊ ብቁ ሙሁር በብቃቱ ለሃገሩ የማይሰራበት ለመለስ ጎንበስ ቀና እያለ እጅ የሚነሳ በሙያው የማይተማመን ሰው የመለስ አጃቢ እየተባሉ ደልቶዋቸውና ተቀማጥለው በሙሱና በስብሰው የሚኖሩ ሰዎች ተሸክመው እየተጓዙ መለስ ምጡቅ ነበሩ ትላላቹሁ ይህ እንኳ የኢትዮጵያ ህዝብ የሚመሰክረውና የሚያውቀው ስለሆነ ሁሉም ነገር ለታሪክ ፀሐፊዎችና ለህዝብ እንተወዋለን መለስ ለሰው ልጆች ሰበአዊና ዴሞክራሲያዊ መብት የተፋለመ አዲስ ራዕይ ቅፅ ልዩ እትም ገፅ እስከ ገፅ አዲስ መስመር መስመር መለስ ለሰው ልጆች መልከ መልካሙን የሚመኝ ከምንም ነገር በፊት ሰብአዊና ዴመሞክራሲያዊ ባህረያት የተላበሰ መሆኑ ሰዎች ወደ ፖለቲካ ትግል ከመግባያቸው በፊት የኢኮኖሚ ጥያቄዎች ን በተለይ የምግብ የመጠለያና የልብስ ጉዳዮች መመለስ አለባቸው በተለይ በድሃና ኋላ ቀር ሃገሮች ሰብአዊና ዴሞክራሲያዊ መብቶች ጥያቄ በቅድሚያ መልስ ማግኘት አለበት ከጉንበት ዓም በፊት ዜጎች ይረገጡ ነበሩ ተጠቃሚነትን ለማረጋገጥ በቅድሚያ የፖለቲካ ሪፎርም ወይ የዴሞክራሲያዊ ማካሄድ አማዋጭ አልነበረ ም ከግለሰብ መብት አኳያ የዜጎችን ሰብአዊና ዴሞክራሲያዊ መብቶች ባልተከበሩበት አንዳችም ህዝብ በኢኮኖሚ ተጠቃሚነት ሊኖር አይችልም መለስ ኢህአዴግ የሰብአዊ መብትና የዴሞክራ ሲን ጥያቄ በቅድሚያ በመመለስ ነው የኢኮኖሚያዊ ጥያዌዊዎችን ወደ መመለስ የተሸገጋገረሩት መለስ ለዴሞክራሲ ያካሄደው ትግል ከሁሉም በፊት ፀረ ዴሞክራሲያውያን አገዛዝ በማስወገድ የጀመረ ነበር በደርግ መንግስት ተገድቦ በነበረው የሰው ልጆች በነፃ የመንቀሳቀስ መብት አስከባሪ መሪ ነበር ክፍል መጀመርያ ነገር በህወሓት መለስ ብቻውን የታገለው ህወሓትን ገንብተው ሂወታቸውን ሰጥተው ያለፉ ለመለስ ይመሩ የነበሩ በሂወት አሉ በህወሓት እኮ በመቶሺ የሚቆጠር ወጣት ሙተዋል ለአብነት በትግራይ ክልል ዓድዋ አውራጃ ዓአሕፈሮም የሚባል ቦታ በህወሓት የትጥቅ ትግል ከሺ በላይ በሻዕቢያ ጦርነት ከሺ በላይ ተሰልፈው ከሺ ታጋይ ሙተዋል ይህ አሃዝ የኢትዮጵያ ተለቪዥን ፕሮግራም በ ዓም በአየር ያስተላለፈው መረጃ ይህ ብቻ አይደለም በትግራይ ወረዳዎች አሉ ከዚያ ዉጭ ከሰቆጣ አውራጃ ከሰሜን ጎንደር ከሰሜን ምዕራብ ጎንደር ከሰሜን ወሎ ከሰሜን ሸዋ የታገሉ በመቶሺ የሚቆጠሩ ወገኖች መስዋእት ከፍለዋል እነዚህ ገለባ ናቸው የአዲስ ራዕይ ፀሐፊዎች ልብ እድርጉ በበኩሌ ይህ ፅሑፍ መፃፋቹሁ ለመለስ ታሪክ እያጋለጣቹሁ ወይስ መልካም ታሪክ እየገነባቹሁ ነው ለመሆኑ በረከት ስምአን ኤዲት አድርጎታል ሌላ መለስ ለራሳቸው ጥቅምና ስልጣን ለማግኘት የተፋለሙ ነበር አቶ መለስ በሚናገሩት በሚፅዕፉት የስድብ ናዳ እንዳለ ሆኖ በተለይ በተለቪዥን መስኮት ብቅ ብለው መግለጫ ሲሰጡ ለሚጠየቁት ጥያቄ አጭር መልስ ሲሰጡ ዜጎች መልስ በኪሱ የሆነ ሰው ምን ይሁንና አፋኝ ባይሆን ንሮስ መልካም ነበር ይሉታል ነገር ግን እኔ መለስን ስመለከታቸው በአጠቃላይ ለሃገራችን ህዝብ በተለይ ደግሞ በዚህ ሃገር ብዙ አስተዋፅኦ ካደረጉ የትግል ጓደኞቻቸውና አብሮዋቸው ለሚሰሩ ሙሁራኖች እንደዲስፖዛል ተጠቅመው የሚጥሉ መሆናቸው ነው የማውቃቸው ለዚሁ መረጋገ ጫ በትጥቅ ትግል ጊዜ ወዳጃቸው የነበሩ የአመራር አባላት እንደነ አረጋዊ በርሀ ግደይ ዘርአፅዮን በዉጭ ሃገር የሚኖሩ ሌላ እንደተኹሉ ሃዋዝ ዑቕባዝጊ በየነ ረዘነ። የሚለው በጋህዲ መፅሸፍ ተገልፀዋል መለስ አሰመራ ላይ ከተሰወሩ በኋላ በአያታቸው የእናታቸው አባት ቤት በመንደፈራ አውራጃ ዓዲኻላ በሚባል ቦታ ተደብቀው ቆይተው በማዝያ ወር ዓም ወደ ሸራሮ ሄደው በሸራሮ ከተማ ካሕሳይ ስዩም የሚባል በተሃዱ እርሻ ልማት ይሰራ የነበረ የህወሓት ህቡእ አባል ተቀብሎ ወደ ታች ተከዘ ይዞዋቸው ሄደ አቶ ገሰሰው አየለ ሰዎች ይዘው ሄደው ከተከዘ ተቀብለው ትግል ወደ የተጀመረበት ደደቢት ይዘዋቸው ሄዱ የተቀበሉዋቸው ሰዎች አቶ ገሰሰው አየለ ሱሑል አስገደ ገስላሴ ተወልደ ረዳኸኝ ብርሃነዛሸ ገመድህን ተፈሪ ሰመረ ካሕሳይ በላይ ሃፍቶም አረጋዊ በርሀ በሪሁ ናቸው የተከበራቹሁ አንባብያን መለስ ከሞቱ በኋላ እነ አባይ ፀሃዬና ስዩም መስፍን ሲናገሩ መለስ አስመራ ተሰውረው ቀርተው ወደ ሃገራቸው ተመለስ እያሉ ከነ አባይና ስዩም ግን መለስ ኢርትራ ከሄዱ አብረው ሂደው አስቀድመው ስልጠና ወሰደው ደደቢት ሂደው እዛው ከነበሩ ፖለቲካ ንቃት ሊሰጡ ታዘው ሄዱ ብለዋል ምን ዐይነት ነጭ ዉሸት ነው ያሰለጠኑዋቸው አስገደ በነሩ ከስብሃት ነጋ አብረው ነበር የሰለጠኑ ስብሃት ነጋ ለመለስ በ ቀን ቀድመው ወደ ደደቢት የገቡ መለስ ደደቢት እንደገቡ ቦታው ሙቀቱ ከ ድግሪ በላይ ስለነበረ የዉሃ ጥም አይችሉም ነበር ዉሃ ተሎ ተሎ ስለሚጠጡ ድሽ የሚል ስም ነበራቸው በሌላ በኩል ከከተማ ይዘዉት የመጡ በሽታ አጥቅቶዋቸው ስለነበረ የድርጅቱ ሃኪም አስገደ ነበሩ መድኃኒት ከከተማ ገዝተው አምጥተው ከታከሙ በኋላ ድነው ወታደራዊ ስልጠናቸው ቀጠሉ በዛን ጊዜ በህወሓት ከጀማሪዎች አንዱ አስገደ በኢስራኤላውያን ለ ዓመት ወታደራዊ ስልጠና የወሰዱና የጤና ረዳት አድቫንስ ድሬሰር እንደነበሩ የሚታወቅ ነው መለስ ስልጠና እየወሰዱ እየያሉ ኢርትራ የሄዱ ዘግይተው ስለነበር ደርግም ማደን ስለጀመራቸው ደደቢት ላይ ከ የማያንሱ ሰዎች ነበሩ በነዛ ሰዎች ማኸል የመጨናነቅ ሁኔታ ስለነበር በሶስት ጉሩብ ተከፈሉ አንደኛው ጉሩብ ወደ ሱዳን እንጠጋ ከዛ እየተንደረደርን እየገባን እየወጣን ንታገል አሉ አንድ ቡድን ከበረሃ ደደቢት አንወጣም የሚሉ ገሰሰው አየለ አረጋዊ በርሀ ግደይ ዘርአፅዮን አስገደ ገስላሴና ሌሎችም ነበሩ አንድ ቡድን ደግሞ መለስ ዜናዊ ያሉበት ወደ ኢርትራ ፓርቲዎች ተጠግተን እንቆይ አሉ ሆኖም ደደቢት ነው የምንቆይ ያሉ አሸነፉ መለስ ዜናዊና ስብሃት ነጋ ከ ዓም ደደቢት ከተገናኙበት ቀን ጀምሮ ደርግ እስኪወገድ ኋላም እስከ ዓም ድረስ የነበራቸው የአባትና የልጅ ግንኝነት ዐይነት ነበር ስብሃት ነጋ በትግሉ ዘመን ለመለስ ያጋጠማቸው ችግር ይጣበቁላቸው ነበሩ መለስም በስብሃት ነጋ አያስችላቸዉም ነበር መለስ ደደቢት ከነበሩበት ጊዜ ስብሃት ነጋና ከሽሬ ገበሬዎች ተጣልተው ቀውስ ሲፈጥሩ በሙሁኖች አጠቃላይ በሽሬ ታጋዮችና ጊ ዓድዋ አክሱም ከመጡ መከፋፈል ተፈጠረ ክፍፍሉ የፈጠሩት ደግሞ ስብሃት ነጋ ናቸው መለስ በዛን ጊዜ ከስብሃት ጎን ተሰልፈው ነበር ሆኖም ግን መለስ ሳቂና ከሁሉ መደባለቅ ባህሬቸው ስለነበረ ተንኮለኛ መሆናቸው አይታወቅባቸውም ነበር መለስ በ ዓም ነሐሴ ወር በአድያቦ ዊደኸ በሚባል አካባቢ አሁንም ስብሃት በፈጠሩት ፀረ ገሰሰው አየለና የአድያቦ የመሳፍንት ልጆች ከነ ሐየሎም አርአያ ተስፋይ ወለስላሴ ብርሃነመስቀል ማግለል አለብን በሚል አረጋዊ በርሀና ስብሃት ከሌሎች በማበር አደገኛ ቡድን ፈጥረው ነበር ነገር ግን ገሰሰው አየለ ስደም መስፍን ሙሴ አግአዚ ሆኖው ጉዳዩ በጥንቃቄ ያዙትና በሰላም እንዲፈታ አደረጉ መለስ አሁንም ወጣሁ ወጣሁ ልታይ ልታይ ባይ ነበሩ መለስ በ ዓም ጥቅምት ወር አሁንም ከነ አፅበሃ ዳኘው ሆኖው በማይረባ ነገር ፀረ ገሰሰው አየለ ተነስተው ነበሩ በዚህ ሴራም ስብሃት ነጋ ነበሩበት አሁንም ሌሎች ታጋዮች ተቃወሙትና ከሸፈ መለስ በ ዓም በኢሮፕ ወረዳ ዓሲንባ በሚባል ቦታ ሓረዛ በህወሓት ፖለቲካ ክፍል ተመደቡ በዛን ክፍል ተካ ካሽሳይ መቀሌ ኃይለስላሴ ገመድህን መሐመድ ፍሰሃ አፈወርቂ መቀሌ ዓወት ተሰፋይ ተንቤን መለስ ዓድዋ ተመደቡ በነዚህ ቡድን መለስ በፈጠሩት ችግር ስምምነት አጡ ኋላ እንዲበተኑ ተደረጉ የችግሩ መንስኤ የመለስ ስልጣን ፍላጎት የፈጠረው ነበር ያቺ ቡድን ከተበታተነች በኋላ ቆይተው መለስ ቦታው ላይ እንዲመለሱ መለስ በአብዛኛው ታጋይ ተቀባይነት ያጡ ነበር በየካቲት ዓም በተደረገው ጉባኤ ገሰሰው አየለ እንዳይመረጥ መለስና ስብሃት ዋና ተንቀሳቃሽ ነበሩ ከጉባኤ በኋላ ተመድበውበት የነበሩ ፖለቲካ ክፍል ፈረሰ ምክኒያቱም በዚያች ቡድን የነበሩ ሰዎች በማኮሚቴ ተፈላጊዎች ስለነበሩ የህወሓት ማኮሚቴ በነ አግአዚና ሙሴ ሞት ማኮሚቴ ቀሩ በመጀመርያ ጉባኤ ሰፋ ይበል ብቁ ሰዎች አሉ ተብሎ ታጋይ ቢከራከር በማኮሚቴ ያሉ አቅም ያላቸው ብዙ ሰዎች ስለነበሩ ለዛ ቡድን ሊበልጡት ስለሚችሉ ሰግተው ጠባብ እንዲሆን አደረጉ በ ዓም መጀመርያ ሕገወጥ በሆነ መንገድ ሰዎች የአንድ ማኮሚቴ ሆነው ሊመሩ ወኪል ማኮሚቴ ተብሎ ስም ተሰጣቸው ከነሱ መለስ ዜናዊ ነበሩ የዚህ ስልጣን አሳጣ ብዙ ታጋዮች ተቃወሙ ለሚቀጥለውም በሙሉ ሕንፍሽፍሽ ፈጣሪ አንጃ የሚል ስም ተሰጠው ይህ ችግር ከሌሎች ጥያቄዎች ተጨምሮ በህወሓት ዉስጥ ትልቅ ችግር ተፈጠረ መለስ በቅርብ የሚገናኙ ከስብሃት ነጋ ነበር እንደቀድሞው አባትና ልጅ ይመስሉ ነበር መለስ ያቺ ስልጣን ካገኙ ወጣሁ ወጣሁና ልታይ ልታይ ጀመሩ ለመልስ የምታስርቅ ከመድረክ የምታገል ቀን ተፈጠረች በ ዓም እሷም የዓድዋ ባንክ ለመውረር እነ አረጋዊ በርሀ የሚመሩት ሰራዊት ገባ መለስም በውግያ ወቅት ምድብ ቦታ ተሰጣቸው ነገር ግን በተመደቡበት ቦታ አልተገኙም ጦርነቱ ድልን አልተጎናፀፈም መለስ ተሰወሩ ከ ቀን በኋላ ወደ ሰራዊቱ መጡ መለስ በጦርነቱ ተሰወሩ ግዳጃቸው አልፈፀሙም የሚል በሁሉም ታጋይ ተነሳ በዛን ጊዜ የህወሓት ሕግደንብ ከጦርነት የሸሸ የሞት ፍርድ ይቀጣል የሚል ሕግ ነበር ይህ ሕግ ከዛ በፊትም ከዛ በኋላም በሌሎች ታጋዮች ተግባራዊ ተደረገዋል የመለስ መስወር በሁሉም የህወሓት ታጋይ ተሰተጋባ ለነበረ ችግር አባባሰው እነ ስብሃት ነጋ ለችግሩ ሕንፍሽፍሽ አንጃ አሉት ከዛም አልፎ አውራጃዊ ችግር አሉት በዛ ወቅት ከመለስ ጋር ከአስመራ ተሰውረው ተመልሰው አብሮዋቸው የመጡ ዑቅባዝጊ በየነ ረዘነ በኢድዩ ጦርነት ተከበው ከከበባው ሰብረው መውጣታቸው እንደሽሽት ተቆጥሮ በእሱር ቤት ገቡ ኋላም አልታዩም መለስ በታጋይ ሁሉ ተጠሉ መለስ ተናጋሪ ነበሩ የሚሰጡት አስተያየት ሁሉ የማኮሚቴ ሃሳብ ነው የሚደግፍ መለስ በሰራዊቱ ፊት መታየት አቆሙ ስብሃት ባለበት አካባቢ ይቀመጡ ነበር መለስ ያቺ በዓድዋ የተበላሸች ስም ለማደስ በ ዓም በነሐሴ ወር መጨረሻ ከኃይል ኛ ሻምበል ሆነው ዓዲዳዕሮ ከደርግ በተደረገው ጦርነት ገብተው ነበር መለስ በዛን ጊዜም ከኃይል ተሰወሩ እንግዲህ መለስ በ ዓመታት በትግል የተሳተፉባቸው ጦርነቶች በዓድዋና ዓዲዳዕሮ ነበሩ እነሱም አልተሳኩም ከዛ በኋላ በጦርነት ተሳትፈው አያውቁም መለስ ከዓዲዳዕሮ ጦርነት በኋላ ዐ ፖለቲካ ክፍል ተወሸቁ በታጋይም ትልቅ ተቃዉሞ ተነሳ ነገር ግን የነ ስብሃት ነጋ ቡድን ተጠናክሮ ስለነበረ ተልባ ቢንጫጫ በአንድ መውቀጫ እንደሚባለው ሆነ እንዲያዉም ስለመለስ ከጦርነት መሰወር ያነሱ ታጋዮች ቀውሰኛ አውራጃዊ እየተባሉ ታሰሩ ደብዛቸው ጠፋ ስለዚህ እንደማስረጃ ለመጥቀስ ኪዳነማርያም በለይ ቀበሮ ከአክሱም ተስፋይ ሕንፍሽፍሽ ከዓድዋ አበራ ማንካ ከመቀሌ ኪዳነ ግርማይ ከመቀሌ ታደሰ ከመቀሌ ዳዊት ገብሩ ገዝሄር ከስሄታ ከበደ ገመድህን ከዋጀራት ይገኙበታል መለስ ይባስ ብለው በ ዓም የህወሓት ማኮሚቴ ሆነው በጉባኤ እንዲመረጡ ተደረገ በዛን ጊዜ ለመለስ የሚቃወሙ የነበሩ ጠንካራ ታጋዮች ፀረአኢህአፓ ኢድዩ በተደረጉ ጦርነቶች ሞቶዋል የቀሩም የታሰሩ የተቀጡ ሞራላቸው የወደቀ ነበሩ የቀረው በነ ስብሃት ነጋ የተመለመለ አድርባይ የጉባኤ ተሳታፊ ነበር መለስ ከ ዓም የህወሓት ጉባኤ በኋላ የህወሓት ካድሬ አሰልጣኝ ነበሩ ገመስቀል ኃይሉና አባይ ፀሃዬ ስር ሁነው ነው በዛን ወቅት የህወሓት ርእዮተ ዓለም ወደ ማኦ የከረረ ነበር መለስ ስለቻይና ሬቨልዩሸን ሲተነትኑ እዛ በቻይና ሬቨልዮሸን ተሳታፊ የነበሩ ነው የሚመስሉ መለስ ሲያስተምሩት የነበረ አብዛኛው አብዛኛው የመለስ ማንነት አያውቁም ነበር መለስ ተናጋሪ ስለነበሩ በካድሬ ስልጠና እየተሳሉ ሄዱ ያቺ ከጦርነት መሰወርም እየተረሳች ሄደች ነገር ግን አሁንም ተዋጊ አውሮፕላን የመድፍ ተኩስ ሊሰሙ አይፈልጉም መለስ ሀወሓት ከአንድ ሪኢቶ ዓለም ወደ ሌላ ሪኢቶ ዓለም ሲገላበጥ አብረው የሚገላበጡ ነበሩ ለማስረጃ ያህል ህወሓት መጀመርያ የቻይና ሪኢዮተ ዓለም አምላኪ በነበረበት በአባይ ፀሃዬ ተፅፎ የተሰጣቸው ማስተማርያ ፅሑፍ ወደ ካድሬ በማስተላለፍ የታወቁ ነበር እንዲያዉም ስለቻይና ሲያስተምሩ ልቅሶም ይጨምሩበት ነበር ህወሓት ቆየት ብሎ ከ ዓም ጀምሮ የቻይናን ሪኢዮተ ዓለም እንደቁሻሻ ጣል አድርገው የአልባንያ ሪኢዮተ ዓለም አማኝ በመሆን ለማኦ እየጨፈጨፉ ለእንቨርሆጃ አመለኩ መለስም ስለቻይና ሪቨልዩሸን ሲያስተምሩ ቆይተው ገልበጥ ብለው የአልባንያ ዳዳስ ሆነው አሁንም በአባይ ፀሃዬ የተዘጋጀ ፅሑፍ እንደልማዳቸው እንደሳክሰፎን ማስተማር ጀመሩ በወቅቱ መለስን ተከትለው የካድሬ አስተማሪዎች አረጋሽ አዳነ የዉብማር አስፋው አለምሰገድ ገኣምላክ አብረሃ ደስታ ፈትለወርቅ ሞንጀርኖ አማረ አረጋዊ ገመስቀል ኃይሉ ወረደ ገሰሰ ሙሉጌታ ገሂወት ጫልቱ ሌሎችም ነበሩ ህወሓት ከማርክሲስት ለኒንስት የወዛደር ፓርቲ እመሰረታለሁ ብሎ መንቀሳቀስ ጀመረ በዛን ጊዜ በህወሓት ማኮሚቴ የሪኢቶ ዓለም ልዩነት ተፈጠረ የኸዉም አረጋዊ በርሀና ገደይ ዘርአፅዮንና ተከታዮቻቸው በአንድ በኩል በሌላ በኩል ደግሞ አባይ ፀሃዬ መለስ ዜናዊና ሌሎች ማኮሚቴ የነበረ ልዩነት ለረጂም ጊዜ ተፈጥሮ የቆየ የህወሓት ማኮሚቴ ፀረ እነግደይ የሆነ ሪኢቶ ዓለም የአልባንያ በሺ የሚቆጠሩ አንደኛ ካድሬና ኛ ካድሬ ሰለጠኑ በዛ ወቅት የሚማረው ካድሬ እነግደይ የያዙት አስተሳሰብ ተቀባይነት እንዳያገኝ አባይና መለስ ግንባር ቀደም ተሰለፉ መለስም ለነግደይና አረጋዊ እንድአስተማሪዎቻቸው እንደታላቅ ወንድም ነው የሚያዩቸው የነበሩ በፖለቲካ ልዩነት ምክኒያት እንደጠላቶቻቸው ማየት ጀመሩ መለስ ለጓዶቻቸው በትንሽ ነገር ተሎ ብለው በጠላትነት ማሰለፍ መለያ ባህሬያቸው ነበር ህወሓት በአልባንያ ጥምቀት የተጠመቀ ካድሬ ይዞ የማለሊት ጉባኤ በ ዓም ወደ ወርዒ በረሃ ጠራ ጉባኤ ቀን የፈጀ ነበር በጉባኤው ብዙ አጀንዳዎች ነበሩ እነ ግደይ የሪኢቶ ዓለም ልዩነታቸው ለጉባኤ አቀረቡ ጉባኤተኛው ግን ለአንድ ዓመት ሙሉ በየ ወር ፀረ የግደይ ሃሳብ ካድሬ ሰልጥኖ ስለነበር የግደይ ሃሳብ ተቀባይነት አልነበረዉም አባይና መለስ ቀናቸው ወጣላቸው መለስ ከጦርነት በመሰወራቸው በስጋት የበታችነት ይሰማቸው የነበረ አሁን የሞራል ድግራቸው ሞላች እነዛ ያስተማሩዋቸው ካድሬዎች ማድነቅ ጀመሩ መለስም ወጣ ወጣ አሉ አስተማሪያቸው ለነበረው አባይ ፀሃዬ እያናናቁዋቸውና እየነጠሉዋቸው ሄዱ በማኸሉም ህወሓት እንድልማዱ በሪኢቶ ዓለም ተገለበጠ መለስም ስለማኦ ስለኢንቨርሆጃ ሪኢቶ ዓለም ሲያስተምሩ ቆይተው አሁን ህወሓት ትክክለኛ ሪኢቶ ዓለም ብሎ ሲቀየር አሁንም በአባይና በሌሎች ተዘጋጅቶ የተሰጣቸው መማርያ መፅሐፍ በማንበብ ኛው ሪኢቶ ዓለም ለማሳመን ለሊትና ቀን ተንቀሳቀሱ አስተማሩ በሥራቸውም የሳቸው ተቀጥያ ለመሆን የሚሯሯጡ እንደአማረ አረጋዊ ዓለምሰገድ ገአምላክ ሙሉጌታ ገሂወት ፈትለወርቅ ሌሎቹም ነበሩ ልብ ብሎ ያ ካድሬ የሚሰለጥን ያለው የማኦን የአልባንያ ኢንቨርሆጃን ሪኢቶ ዓለም ለመጨበጥ የሰለጠነ የስታሊን ሪኢቶ ዓለም ይማር ያለው ያው እሱ ነው ሌላ ደግሞ መለስና ህወሓት ይዘዉት የነበሩ ሪኢቶ ዓለም ቀይረው ሲገላበጡ የመጀመርያው ወይ ደግሞ የሁለተኛው ሪኢቶ ዓለም አልቀበልም ለሚለው ሰው ከጊዜው የማይሄድ ጭቃ ጭንቅላት ተብሎ ይገለላል ተቀባይነት እንዳያገኝ ይደረጋል ጭራሹም ይሰወራል ወይ ስልጣን ካለው ስልጣኑ ይነጠቃል በዚህ የሪኢቶ ዓለም መገላበጥ ምክኒያት በየ መድረኩ ብዙ ጀግና ታጋይ ተጎድተዋል ደብዛቸው ጠፍተዋል መለስ ከማለሊት ጉባኤ በኋላ የ ፖለቲካ ክፍል ኃላፊ አባይ ፀሃዬ ስለነበሩ ከማለሊት ጉባኤ በኋላ የማለሊት ሊቀመንበር ሆኖ ስለተመረጠ መለስ የፖለቲካ ክፍል ምክትል ኃላፊ ሆኑ ቆየት ብሎው ጭራሹን የህወሓት ኃላፊ ሆኑ መለስ በዛ ፖለቲካ ኃላፊ መሆን የረኩ አልነበሩም የጥይትና የሜግ ተዋጊ አውሮፕላን የማይሰሙበት ዉጭ ጉዳይ ሆኖው የስዩም መስፍን ስልጣን ለመያዝ ፍላጎት ነበራቸው ነገር ግን አልሆነም ሆኖም የህወሓት የፖለቲካ ሊቀመንበር ሆኑ እነ ዓለምሰገድ በምትካቸው ተቀመጡ በብቃት አማረ አረጋዊ ነበር ግን በነዛ ቡድን አልነበረም መለስ ያቺ የፖለቲካ ሊቀመንበርነት ከያዙም በኋላ ካድሬ ማስተማሩ አልተዉም እነ አማረ አረጋዊ ወይ ከዛ በላይ ወራት ካስተማሩ መለስ ስልጣናቸው ተጠቅመው በማጠቃለያ ብቅ ብለው ለካድሬው ደስኩራቸዉን ያሰማሉ መለስን ያላወቀ ካድሬ አንጀቴ ይህ ሰው ያኑርልን ይላል መለስ የሚፈልጋትም እቺ ተሰሚነትና ተወዳጅነት መፍጠር ነበረች አንዳንድ ጊዜም ጦርነት በሌለበት ጊዜ መርጠው ወደ ተዋጊ ሰራዊትም ብቅ ብለው ለአስተማሩዋቸው ካድሬዎች ታማኝ ለሆኑ በማግኘት ፀረ አባይ ፀሃዬ ያደራጁ ነበር መለስ ለካድሬዎች ብቻ አይደሉም በማኮሚቴና በሥራ አስፈፃሚ ኮሚቴ ዉስጥም ፀረ አባይ ፀሃዬ ማደራጀት ጀመሩ መጀመርያ ዓለምሰገድ ገአምላክ ክንፈ ገመድህን ሙሉጌታ ገሂወት ጀነራል አበበ ተሃይማኖት ሰበኩ በኛ ደረጃ ስየ አብረሃ ተወልደ ወ ማርያም ቢተው በላይ ከሰራዊት አዛገናችም እነ ሳሞራ የኑስ ስብሃት ነጋ ወዘተ አሰልፈው በግልፅ ምንም መሸማቀቅ የሌለው ዐይኑ ያፈጠጠ የስልጣን ጥም ገፍቶዋቸው አባይ ፀሃዬ ብቁ መሪ አይደለም ብለው መጀመርያ በወሬ በሁሉም የህወሓት አካላት አሰራጩት ከዛ በኋላ በህወሓት ማኮሚቴ ስብሰባና ወር የፈጀ ግምገማ በክንፈ ገመድህንና አለምሰገድ ገአምላክ አባይ ፀሃዬ የአመራር አቅሙ ሟጥጦ ስለጨረሰ በመለስ ዜናዊ ይተካ የሚል ሃሳብ ቀረበ ሌሎችም ጨመሩና ትልቅ ክርክር ተደረገ ለረጂም ጊዜ ፈጀ በመጨረሻ በ ዓም ታህሳስ ሕገደንብን በሚጥስ መንገድ ተከትሎ መለስ የህወሓት የማለሊት ሊቀመንበር ሆነ ልብ በሉ መለስ እስከ ታህሳስ በፖለቲካ ትምህርት ቤት ካልሆነ በወታደራዊ ሳይንስ ምርምር ከመጤፍም አስተዋፅኦ አልነበራቸዉም ስለዚህ መለስ ከሞተ በኋላ መለስ ህወሓት የፈጠረ ወታደራዊ ሳይንስ ታጋዮችን አንዖ ደርግን ያስወገደ ምጡቅ ዘመን የወለደው ማለታቹሁ ዉሸት ነው እኔ የሚገርመኝ አባይ ፀሃዬ ሁሉም ነገር እያወቁ ሃቅ አለመናገራቸው ነው መለስ የህወሓት ሊቀመንበር ከሆኑበት እስከ ደርግ ተወገደበትም በወታደራዊ ሳይንስ ፍልስፍና አንድም አስተዋፅኦ አልነበራቸዉም መለስ የህወሓት ቁንጮ ከሆኑም በወታደራዊ ምርምር የሚመሩት ኮሚቴ ነበሩ እነሱም የህወሓት ወታደራዊ አዛዥ ስየ አብረሃ ምክትላቸው ፃድቃን ገትንሳኤ ሓየሎም አርኣያ አባል እነዚህ ሶስቱ ኮሚቴ ነበሩ በወታደራዊ ማሰልጠኛ በተለይ በምርምሩ ሓለፎም ቸንቶ ኃይለ ስላሴ ገኪዳን መሐመድ ነበሩ ከመጀመርያ ጀምሮ በወታደራዊ ማሰልጠኛ የጀመረውና የቀጠለበት አስገደ ገስላሴ የአሰልጣኝ ስልጠና የሰጣቸው ከደርግ ከድተው የመጡ ወታደሮች እንደነ ሓድጉ ከበደ ግርማይ ጃብር ሻንበል ካሕሳይ አባይ ኋላም እነ ሓለፎም ቸንቶ ተስፋይ ቸንቶ ሰመረ ቸንቶ ነበሩ ከደርግ የተማረኩ የደርግ መከነኖችም ትልቅ አስተዋፅኦ ነበራቸው ለዚህ ሁሉ አስተባባሪው የመምራት ስልጣን ነበራቸው ከ እስከ ዓም ወታደራዊ አዛዥ የነበረ ገሰሰው አየለ ከ እስከ ዓም መስከረም ሙሴ ተኸለ መሐሪ ተኸለ ከ እስከ ዓም ሐምሌ አረጋዊ በርሀ ስየ አብረሃ በምክትልነት ከ እስከ ዓም ስየ አብረሃ ነበሩ ስለሆነ መለስ በወታደራዊ ምርምር ቦታ አልነበራቸዉም ወታደራዊ ዶክተሪኑ ከተዘጋጀ በተግባር ሲውል መጀመርያ በህወሓት ፖሊት ቢሮ ቀጥሎ ደግሞ በመላው ማኮሚቴ ይወያዩነታል ከዛ ዉጭ መለስ የሰራው ስራ አልነበረም በወታደራዊ ሳይንስ ብቻ ሳይሆን በማኮሚቴ የሚታይ የፖለቲካዊ የህዝብ ጉዳይ የኢኮኖሚ የዉጭ ጉዳይ መመርያዎች ማኒዋሎች ዕቅዶች በየ ግላቸው ካዘጋጁት በኋላ ወደ ተግባር ከመሸጋገሩ ማኮሚቴ ሁሉ ተወያይቶበት ካፀደቁት በኋላ ነው ስለዚህ መለስ በሁሉም ነገር ለህወሓት ተሸክሞ መጣ የሚል አነጋገር ከሃቅ የራቀ ዉሸት ነው አንድ ነገር አለ መለስ በዚያች የፖለቲካዊ ኮሚቴ ለራሱ ታዋቂነት ሲል በሚገባ ሰርተዋል እርግጥም ሰራዊቱ ህዝቡ ህወሓት በሪኢቶ ዓለም ሲጋላበጥ አብሮ እየተገላበጠ ብዙ ታጋይ በማሳመን አታግለዋል መለስ በሴቶች እኩልነት የነበረው እምነት በጣም የወረደ ነበር መለስ በሴቶች እኩልነት ፈፅሞ አያምንም ነበር እነ አረጋሽ አዳነና የዉብማር አስፋው ሕሪቲ ምሕረትአብ መብራት በየነ ሮማን ገስላሴ ያሉበት የሴተች ታጋዮች በህወሓት የሴቶች እኩልነት አልተረጋገጠም ህወሓት ፀረ ሴቶች መብት ነው ከማእከላይ ኮሚቴ እስከ ታችኛው ታጋይ የሴቶች መብት ይነካል ወንድና ሴት እኩል ስህተት ከፈፀሙ ቅጣቱ ለሴት ይብሳል በህወሓት ፆታዊ ግንኝነት የሚገድብ ከፈፀመ ግን ሞት ፍርድ የሚል ሕግ ለ ዓመት ያህል ቆይተዋል በዛን ወቅት ሴት ታጋይ ከባለ ስልጣኞች ፆታዊ ግንኝነት ሲፈፅሙ ለባለስልጣኑ ላለመቅጣት ሴቷ ደብዛቸው ይጠፋል እሱ ይኖራል ይህ ብዙ ሰዎች ያደረጉት ነው ሌላ መለስ ለነዛ ለሴቶች እኩልነት ጥያቄ ያነሱ ታጋዮች እንደ ጠላት ይቆጥራቸዋል መለስ እስከ ሚሞት ሴቶች ስልጣን ማግኘት አለባቸው በትምህርት መታገዝ አለባቸውለሴቶች ለማገዝ ተብሎ በዝቅተኛ ነጥብ ዩነቨርሲቲ ይግቡ እያለ ሲደሰኩር አሁንም የሚሰራው ያለ ሴቶች ተወዳዳሪ ሁነው ተምረው ብቁ እንዲሆኑ ለብቃታቸው እንቅፋት የሚፈጥር ነገር አስወገደ ብቁ እንዲሆኑ እንደማድረግ ፈንታ ተንበርካኪዎች እንዲሆኑ ማድረግ አሁንም ፀረ የሴቶች እኩልነት ነው የነበረው ስለዚህ መለስ እስከ ህልፈተ ሂወቱ ፀረሴቶች እኩልነት ነበር የመለስ ፀረ የሴቶች መብት መሆን አሁን ያሉት የቀድሞ የህወሓት ነባር ታጋይ ሴቶች አድርባይ ናቸው እንጂ ስንት በነገሩን ነበር መለስ ብቁ ሙሁራኖች ወደ ጎኑ አያስጠጋም ነበር በትጥቅ ትግል ጊዜ ብዙ ሙሁራኖች ይመደቡለታል ነገር ግን መለስ በተለያዩ መንገዶች ካጠገቡ ያርቃቸዋል በዚያን ጊዜ ሙሁራኖች ከሚባሉ እየታሰራ እየተፈቱ አብሮ የቆየ አማረ አረጋዊ በአሁኑ ጊዜ የሪፖርተር ጋዜጣ አዘጋጅ ብቻ ነው እሱም ጊዜ ታስረዋል አንድ ጊዜ ዓመተ ምህረቱ ሓምሌ ወር ነው መለስ በሕገወጥ ስልጣን ከያዘበት ከ ወር በኋላ በህወሓት የነበረ ሙሁር በህወሓት አመራር ደስተኛ ስለአልነበረ ተልግ ምታንፀባርቅ ነበር በሰራዊትም በስታፍ መለስ ወደ ስልጣን መምጣቱ ደስተኛ አልነበረም መለስ ብልሃተኛ ነው ሙሁሩ ወደ ጎኑ ለማሰለፍ አሰበ ሙሁሩ ሊሰለፍለት ከሆነ ከሱ በፊት የነበረ አመራር መምታት የግድ ይለዋል የሚመቱ ደግሞ አባይና ስብሃት ነበሩ በስብሃት አይጨክንም ሆኖም ግን ነባሩ አመራር በሙሁሩ ላይ ጥሩ አመለካከት እንዳልነበረው በሙያው እንዳላሰራው ለመናገር ወሰነ ፀረሙሁር ግን አሱ ነበር ከዚያ በኋላ ወለም ቀለም የቆጠረ ሙሁር ሃገረ ሰላም ተሰበሰበ መለስ ያነሳው ጥያቄ ግልፅ በግልፅ እንወያይ ያለፈው አመራር በድሎናል የምትሉ ሃሳባቹሁ ግልፅ ተብሎ ነበር በ ዓም ጉንበት ሰኔ ብዙ ሙሁራች የህወሓት የጫካ እሱር ቤት ታስረው ነበር እነሱም ተፈትው በስብሰባው ተቀላቀሉ ሙሁራኑ ያዩት የሰሙት ሁሉ ሐቅ መሰላቸው እነሱም የሚገምቱት ሁሉ ዘረገፉት ለቀናት ያህል የሚታይህን ሁሉ ግለፅ አሉት ውይይቱ የፈጀው ከወር በላይ ነው መለስ ለነ አባይ ሲጠሉ ለራሱ ተወዳጅነት አተረፈ የኛ ሙሁር ደስ ብሎት በማንጨብጨብ ተለያዩ መለስ የሰጣቸው ሁሉ እንደሚፈፀሙ ምለው ዘመቱ መለስ ፍርድ ቤትም ነበሩ በህወሓት ብዙ ታጋዮች ህዝብ የሚታሰሩበት ወህኒ ቤት የሚባል ነበር የታሰሩት ጉዳያቸው ከተጣራ በህወሓት ማኮሚቴ ነበር መለስ ስልጣን ከያዙበት በፊት አባይ ፀሃዬ ስብሃት ነጋ ክንፈ ገመድህን አበበ ተሃይማኖት ተወለ ወማርያም መለስ ራሳቸው ዓለምሰገስ ገአምላክ ሐሰን ሺፋ ወዘተ ነበሩ ኋላ ግን ለይስሙላ የሕግ ሙያ የሌላቸው ጠበቃ እንዲደረጉ ተደረገ መለስ ማንነው ዳኛ ማንነው ጠበቃ ህወሓት በ ዓመት የትጥቅ ትግል ዘመን ሰዎች የሚፈረዱ በሕግ ግምገማ የብዙሃን አስተያየት ስለአረፈበት ተብሉ ከቀላል እስከ ከባድ ቅጣት ይቀጣሉ መለስ በዚያች ሁለት ዓመት ጊዜ ብዙ የጅምላ እስራት ተፈፅመዋል ታገል ተብሎ እንቢ ያለ ወጣት ልጆቻቹሁ ያላታገለቹሁ ተብሎው ለራሳቸው ታስረው ሃብታቸው ተወረሰ ስንት ወንጀል በህዝብ ሳላይ ተፈፀመ ይህ ወንጀል በትግራይ ብቻ አይደለም በስመ ኢህደን በሰሜን ጎንደር ፀለምት ጃንአሞራ በቆላወገራ ፀገዴ አርማጭሆ በበለሳ በጋይንት ንፋስ መውጫ ሰሜን ሸዋ በሰቆጣ ላሊበላ ሰሜን ወሎ ልክ በትግራይ የተፈፀመው ጭካኔ ተፈፅመዋል ይህ መለስ የህወሓትና ኢህአዴግ መሪ በነበሩበት ነው መለስ እጅጉን ጨካኝ ነበሩ አንድ ጊዜ የማለሊት ከፍተኛ ካድሬዎች ታማኝ የሆኑ አብዛኛው ማኮሚቴ ተሰብስበው ወጣቱ ወደ ትግል ማሰለፍ ይብቃ በተለይ የትግራይ ወጣት ከአንድ ቤት ከ እስከ ከዛም በላይ ታግለዋል አሁን ያለው ወጣት ካፈስነው ወላጆች ባዶ ይቀራሉ የሚል ተቃዉሞ መጣ መለስ የሰጡት መልስ አሁን ያለን ሰራዊት በሳይንስ ተረድቶ የሚዋጋ ቢሆን በቂ ነበር ነገር ግን አሁን ያለን ሰራዊት ዝም ብሎ እንደገለባ እየተቃጠለ ለጠላትም እያቃጠለ መጨረሻ ተቃጥሎ ይቀራል ህወሓትም ትቃጠላለች ስለሆነ ያለን ገለባ ተቃጥሎ ከማለቁ በፊት እሱን የሚተካ ብዙ ገለባ እየሰበሰብን አሰልጥነን ማዘጋጀት አለብንን ለደርግ ልናሸንፈው የምንችለው ገለባ በማብዘት ነው አሉ አንድ አንድ ማኮሚቴና ካድሬዎች መቃወም ሞክረው ነበር አለገፉበትም ስለዚህ መለስ እጅጉን ጨካኝ ምንም ዐይነት ወታደራዊ ሳይንስ የማይከተሉ ሰው ነበሩ በፀረ ሻዕቢያ ጦርነት የተከፈለ ዘግናኝ ሞትም ከገለባ ማብዛት አለብን ከሚለው የመለስ ወታደራዊ ፍልስፍና የሚመነጭ ነበር መለስ ለግለስልጣናቸው ለመርካት ወዳጃቸዉን ይበሳሉ መለስ በ ዓመት የትጥቅ ትግል ዘመን እንዴት ብለው በማን ተደግፈው እንደመጡ በስፋት አይተናል ከጉንበት ዓም እስከ ህልፈተ ሂወታቸው መጨረሻ እንዴት ተጓዘሆ መለስ ጉንበት ዓም የደርግ የመጨረሻ ዉድቀት እንግሊዝ ሃገር ለድርድር ሂደው ነበር ጦርነቱ የመሩት በትግራይ ሃገረ ሰላም ዋና ማዘዣ በማእከል ኮማንድ ፖስት ሆኖው አተ ስየ አበረሃ ከዛ ካለው ሴንትራል ኮማንድ ማእከላዊ አመራር ለቀዳሚ መምርያ ኮማንድ ፖስት በጎንደርና በጎጃም ያለው ኃይል ዋና ኮማንድ ፖስት ማአመራር ሃየሎም አርአያ በሰሜን ሸዋ በጣምራ በር ወሎ ጭፍራ ለነበረ ማእከላዊ አመራር ፃድቃን ገትንሳኤ የዛሬው ጀነራል ነበር ግንኝነታቸው ከስየ አብረሃ በሃገረ ሰላም ነበር ስለዚህ መለስ በወታደራዊ ምንም ቦታ አልነበራቸዉም ደርግ ወድቆ ስልጣኑ ኢህአዴግ ያዘው የደርግ የነበረ ቢሮክራሲ ባለስልጣኑ ታሰረ ከሃገርም ሸሸ የቀረው በየ ሥራ ምድቡ ዝቅ ብሎ ኛ ዜጋ ሆኖ እንዲሰራ ተነገረው በኢትዮጵያ ደረጃ ያሉ ቁልፍ የስልጣን ቦታዎች ሁሉ በህወሓት ታጋዮች ተያዙ የቢሮክራሲ ሥራ ደግሞ ምንም ሙያ አልነበረዉም አንዳንድ ኢትዮጵያውያን ሃገር ወዳዶች ስለሃገራቸው በመቆርቆር ምን መሆን እንዳለበት ምክር ለመለገስ ቢሞከሩ በመለስ ቡድን ተቀባይነት አጡ በህወሓት መለስ ዉጭ በመጨረሻ የደርግ የሚኒስተር መስርያ ቤት የነበረው በህወሓት ሥራ አስፈፃሚ ኮሜቴ ተያዘ መከላከያ ሚኒስተር ስየ አብረሃ ፃድቃን ወትንሳኤ የማነ ኪዳነ እስከ ያነሰች መምርያ በታጋዮች ተያዘች በዉጭ ጉዳይ ስዩም መስፍን ህወሓት ተቀዳ ዓለሙ የደርግ የቀረው መዋቅር ህወሓት ጥቂት በኢህዴን የደህንነት ሚኒስተር ባለስልጣን ክንፈ ገመድህን መዋቅር በሙሉ ህወሓት ከ ዓመት የትጥቅ ትግል የህወሓት ወህኒ ቤት የፀጥታ ሰራተኞች የነበሩ ፋይናንስና ጉምሩክ ወንድወሰን ህወሓት የአሁኑ በአዴን ከነ መዋቅሩ ሌሎች የሚኒስተር መስርያ ቤቶችም አልፎ አልፎ ሚኒስተርና ምክትል ከነ መዋቅራቸው ሲኖሩ በሌላ በኩል በሚኒስተር መዓረግ ሲቪል ሆኖው በሥራቸው ደግሞ በታጋዮች ተያዘ በዛን ጊዜ ፓርቲ ነን ብለው ህወሓት ሲጠፈጥፉዋቸው የነበረው ለኦሮሞ ሰለሞን ተስፋይ የሚያስተባብረው የህወሓት ካድሬ ብዛታቸው በመቶ የሚቆጠሩ በደቡብ ቢተው በላይ ኃይለስለሴ ባህታ የሚመሩት ብዛት ያለው የህወሓት ካድሬ በአፋር አብረሃ ማንጁስ በደሪዳዋ ፍሰሃ ዘሪሁን ማእሲ ተመደቡ በአማራም የኢህዴን የሚያማክሩና በአመራሩ ሆነው የሚሰሩ ከህወሓት ሥራ አስፈፃሚ እስከ ተራ ካድሬ ተመደቡ እነዚህ ሁሉ የሚያስተባብሩ አባይ ፀሃዬ ነበሩ መለስ በሁሉም ክልሎች ለነበሩ ለደርግ ይቃወሙ የነበሩ አሁን ፓርቲ ፈጥረው በሸግግር መንግስት ገብተው ግን ደገሞ ከህወሓት በሪቪኢቶ ዓለምና በተለያዩ ፖለቲካዎች በሰብአዊ መብትና ዴሞክራሲ ፍፁም ከህወሓት የማይስማሙ በመሆናቸው ህወሓትም እነዚህ ለማፍረስ በየ ቢሄሩና ቢሄረሰቡ ገብቶ ወጥመድ ማስቀመጥ የግድ ይል ነበር በመለስ ዐይን ባገር ቤት ለቆዩ ሙሁራን ይንቁዋቸው ነበር በሌላ በኩል በቤተ መንግስት በአማካሪነት ተወለ ወማርያም ዓለምሰገድ ገአምላክ ሲቀመጡ የቤተ መንግስቱ መዋቅር የፀጥታና ደህንነት የፋይናንስ መዋቅር በሙሉ ህወሓቶች ነበሩ በቤተ መንግስት ከሌሎች ቢሄሮች የታምራት ላይነ ብቻ ነበሩ አንድ አስገራሚ አብነት ልገልፅ መለስ ለይስሙላ የተለያዩ ሙያ ያላቸው አበይት ሙሁራን አማካሪዎች ብለው ወደ ጠሚኒስተር ቢሮ አስጠግቶዋቸው ነበሩ እነዛ ሙሀሁራኖች ግን ለስም እንጂ በሙያቸ ው ለሃገሪቱ አስተዋፅኦ እንደማድረግ ወንበርና ጠረደዛ ሰጥተው ቁጭ አደረጉዋቸው እንዳዉም የኋላ ኋላ ተላላኪ አደረጉዋቸው ለዚሁ አብነት ዶክተር ፕሮፌሶር ተኮላ ሓጎስ ከሚሰሩበት ሥራ ከአመሪካ አምጥተው ከመለስ አጠገብ ቁጭ አደረጉዋቸው ያለ ሥራ ብዙ ጊዜ ቆይተው ሲሰለቻቸው ለመለስ ነገሩዋቸው ብቁ መልስ አላገኙም ተመልሰው አመሪካ ገቡ ሌሎችም ተደናግጠው ተመልሰው ወደ ስደት ገቡ ይህ የስልጣን አመዳደብ በብዙ የህወሓት ታጋይ ተቃዉሞ ነበር ብዙ ጥያቄዎች ተነሱ በዴሞክራሲ በስልጣን በአመዳደብ ማዳላት ስለኢርትራ መገንጠል ዉስጠ ዴሞክራሲ ስለሪኢቶ ዓለም በስፋት ተነሱ በዛን ጊዜ መለስ ከየት እየመነጨ ሃሳብ ነው የሚል ጥርጣሬ ነበራቸው ጥያቄው ያመነጭ ያለው ከአንዳንድ የህወሓት አመራር ሳይሆን አይቀርም የሚል ነበር ህወሓት በዉስጡ በተቃዉሞ ተናጠ መለስ ከሁሉ የህወሓት ታጋይ የመከላከያ ሚኒስተረም መቀሌ ከሺ በላይ ኮንፍረንስ ተጠራ ኢትዮጵያ ከሁሉም አቅጣጫዎች ተሰባስበ ው መቀሌ ገቡ የኢህዴን ማኮሚቴ ተሳትፈው ነበር ፀረ ዴሞክራሲ ሥራ ሊማሩ መድረኩ ተከፈተ ኮንፍረንሰኞች ጥያቄያቸዉን አፈሰሱ መድረኩ መለስና ተወልደ ሌሎችም ይመሩት ነበር ጥያቄዎች ረጋ ብለው እንደመመለስ መለስ የስድብ ናዳቸውን ለቀቁት በዛን ጊዜ ማኮሚቴ ሁሉ በአንድ ቃል ጥያቄ ያነሳ ታጋይ ከዳተኛ ነህ ተባለ እንዲያዉም በድርጅቱ የማጣራት ሥራ እንሰራለን ተብሎ ተወሰነ ኮንፍረንሰኛ ሁሉ ስጋት ላይ ወደቀ መለስ የህወሓት ማኮሚቴ ሁሉ ታማኝ ካድሬዎገክ በመመልመል የህወሓት ታጋይ ወዳለበት በሁሉም አቅጣጫ አሰማራ ለዚህ ስብሰባ የሚያስተባብሩና የሚፈርዱ ተመደቡ በአዲስ አበባ ታደሰ በርሀ ጋውና ኮነሬል አብረሃ ካርተር ወዲሙዕሮ ጌታቸው አሰፋ ታችኛው ካድሬ ላይኛው ኮሚቴ ስየ አብረሃ ተወልደ ወማርያም ዓለምሰገድ ገአምላክ ፃድቃን ገትንሳኤ በኮሮችና እዝዎች በእዝ በኮር በክፍለጦር በብርጌድ ፈራጅና አጣሪ ኮሚቴ እንድደራጅ ተደረገ በትግራይ ክልል ላየኛው ኮሚቴዎች ገብሩ አስራት የሚመራው ታችኛው ኮሜቴ ሃለቃ ፀጋይ በረሀ አባይ ወሉ ካሕሳይ ቆራይ በሁሉም ዞኖች በነዛ መሪዎች የሚመራ ኮሚቴ ተጠሪነቱ ለክልል መስተዳደር ተዋቀረ በኢትዮጵያ ደረጃ የስልክ የሬድዮ መገናኛ ተዘረጋ በሃገር ደረጃ ግንኝነት አላቸው ተብለው የሚጠረጠሩ በአንድ ሰዓት ቀን እንዲታዩ ይደረጋል በየ ሰዓቱ እገሌ ስለእገሌ ምን አለ እየተባለ መረጃ በስልክ በሬድዮ መገናኛ ይተላለፋል አንድ አንድ ቦታም በመደረክ ቁሞ የሚጠየቅ ሃቁን አውጣ እገሌ ባህርዳር ወይ ሌላ ቦታ ለራሱ አጋልጦ አንተም ጠቁሞሃል በማለት ሽብር መፍጠር ነበር ሰው ተጨነቀ በየ ክልሉ በሃገር ደረጃ የሚደረረገው ስብሰባ ዉጤቱ በከፍተኛ ኮሚቴ ተጨመቆ ማታ ማታ ሁሉ ጊዜ ሪፖርት ለመለስ ይቀርብለታል የህወሓት ታጋይ ባልሰራው በማያውቀው ነገር ተጨነቀ በጥርጣሬ ከሺ በላይ ከተራ ታጋይ እስከ ከፍተኛ ካድሬ ታሰረ በተለይ በ ዐዓመት የትጥቅ ትግል ጊዜ የተለያዩ ጥያቄ ያነሱ የነበሩ በተለያዩ የህወሓት አቋሞች ፖሊሲዎች ኢርትራን የሚመለከት ይከራከሩ የነበሩ አብዛኞቹ ታሰሩ በሆለታ ገነት የጨለማ እሱር ቤት ብቻ ከሺ በላይ ከፍተኛ ካድሬዎች ጦር መሪዎች ከአንድ ዓመት እስከ ሶስት ዓመት ተኩል ያለ ፍርድ ቤት እውቅና ታስረው ያለ ቅርታ ተፈቱ አንዳንድ ሰዎችም የት እንደቀሩ አይታወቅም ብዙ ታጋይ አዲስ አበባ ብራንዳ ላይ ወደቀ ሴት ጀግና ታጋዮች በሴተኛ አዳሪነት ተሰማሩ ብዙ የገበሬ ልጆች እድል ያገኙ ወደ ሃገራቸው ተመለሱ የቀሩ ተበታተኑ ወደ ሃገር ቤት ተመልሰው በዘመድ አዝማድ እንዳይኖሩም ሬድዮ ድምፅ ወያነ ትግራይ በነ ፀጋይ በርሀ ካድሬዎች የቀበሌ ተላላኪዎች እነዚህ ከሰራዊት ተባርረው የመጡ እንዳ ያታልላቹ እንዳታስጠጉዋቸው ተብሎ ታወጀ ትናንትና በጎማ ጫማና በቁረጭ አቡጀዴ አንሶላ ለብሰው ደርግን እየጠራረጉ አዲስ አበባ አራት ኪሎ አስገብተው ለነ መለስ በሞቀ ወንበር ያስቀመጡ ጀግኖች እንደዚህ ዐይነት ግፍ እንዲፈፀምባቸው ማድረግ እነ መለስና ጓዶቹ ምን ያህል ጨካኞች እንደነበሩ ያሳያል ከመለስ ጀምሮ የህወሓት ማኮሚቴ ሲባል የነበረ ልንገራቹሁ ይላሉ ይህ የገበሬ ሕብረተሰብ ወታደር እኩልነት አለህ ብለን ያመጣነው አሁን ባለበት የበረሃ እኩልነት እናስተናግድህ ብለን ልቅ ከሰደድነው በህዝብ ፊት ገበያ አውጥቶ ስለሚያጋልጠን ሩቅ ሳይጓዝ ማስታገሻ ማድረግ አለብን የሚም በነ መለስ ዓለምሰገድ ገአምላክ ስብሀት ነጋ ክንፈ ገመድህን ተወልደ ወማርያም ስየ አብረሃና ሌሎች አጋሮቻቸው ሃሳብ ይሰነዝሩ ነበር በተለይ ዓለምሰገድ ገአምላክ እንደዛሬው በነ መለስ ተገፍተው በስደት የሚኖሩ አይመሰሉም ነበር መለስ ይህ ሰራዊት መበተን ዓላማ ነበራቸው የሀዉም በህወሓት ማኮሚቴ በሰራዊት ተቀባይነት የነበራቸው እንደስየ አብረሃ አባይ ፀሃይ ሌሎችም ስለነበሩ የተበታተነው ታጋይ የነስየ ኃይል እንደመድከም ተደርጎ የተወሰደ እርምጃ ነበር መለስ ቀጥሎ ያደረገ ው ለሚጠረጥራቸው ከፍተኛ መሪዎች በጦርነት የተጎዳች ትግራይ እናልማ በሚል ሽፋን አባይ ፀሃዬን የሚያክል ህወሓት ዓመት የመራ በትንሽ አንድ የተማረ ኤክስፐርት ማናጀር ሆኖ ሊመራት የሚችል ሰርተን ስየ አብረሃ ለህወሓት ስራዎች ዓመት ሃያ ዓመት በላይ የመራ በአንድ ኢኮኖሚስት መሃንዲስ ሊመሩ የሚችሉ የትእምት ድርጅቶች ከሚኒስተርነት አውርዶ ወደ ትግራይ ማሸቀንጠር ለተወልደ ወማርያም ዓለምሰገድ ገአምላክ አማካሪዎች በሚል ሸፋን ወንበርና ጠረደዛ በቂ ደሞዝ ሰጥቶ ቁጭ ማድረጉ መለስ ምን ያህል ለራሱ ብቻ ለብቻው እንደሚያስብ አንድ ማስረጃ ነው ስለዚህ መለስ ብቻው ያለ እረፍት ለሃገር ልማት ደክሞ የሞተ መለስ በማለት በ ዓም የህወሓት መሰናጠቅ ወቅትም የነበረው የጠላቶችን አመታት ስልት ከረጂም ጊዜ አካብቶት የመጣ ልምድ ነበር እነ ስየ ገብሩ አስራት ተወልደ ሌሎችም በዚህች ሃገር ካሉ ስልጣኔን አትቀጥልም ብሎ በማሰብ ነበር ምንም እንኳ እአነዛ ተነጥለው የወጡ መውጣት ያልነበራቸው ቢሆንና የራሳቸው አንኳር ስህተት ቢኖራቸው መለስ ግን ሁሉም ነገር ዉስጥ ለዉስጥ በፀጥታ ኃይሎችና ካድሬዎች አዘጋጅቶ በመቆየት መድረክ ረግጠው እንዲወጡ ማድረግ ሆን ብሎ አስቦበት ያደረገው ጨካኝ ተግባር ነው መለስ የተገነጠለው ማኮሚቴ ብቻ አልነበረም የመታ አሁንም ከነዛ የተገነጠሉ ጓዶች ግንኝነት ይኖራቸዋል ያላቸው ወይ ለወደፊት ጠንቅ ይሆናሉ ያላቸው ብዙ የህወሓት ታጋይ ካድሬዎች ስቪል አባልና ካድሬዎች በሰበቡ ጠራረጎ ጥሎቸዋል መለስ በኢህአዴግ አባል ድርጅቶች በአጋር ድርጅት መሪዎች ካድሬዎች ጨካኝ ነበሩ መለስ የቸኢህአዴግ አባል ድርጅቶችና አጋሮች አመራር አባላት በየ ክልላቸው ሄደው በህዝብ ታዋቂነትና ተወዳጅነት ከፈጠሩ ቅናት ስጋት በማሳደር ከህዝባቸው በመነጠል በመወንጀል ቆፍረው ቆፍረው ይነቅሉታል ለአብነት አንድ ሁለት ልጥቀስ ታምራት ላይኔ በሙስና እንደተጨማለቁ አስቀድመው ያውቃሉ ታምራት ላይኔ ብቻ ሳይሆኑ ሌሎች ከታምራት በላይ ከነ ዘር መንዘራቸው በሙስና የተነከሩ ነበሩ ሆኖም ግን ለስልጣናቸው አደገኛ ስለአልሆኑ ችላ ብለው ታምራት ላይኔ ግን በጊዜው በመድረክ በመውጣት ልታይ ልታይ የሚል መንፈስ ለሳዩዋቸው በብዙ ሙሁራኖች ከዲፕሎማሲ ታዋቂነትን ስለአተረፉ መለስ ደብቀዋት የቆዩ ቀይ ካርድ በየስሜን መድረኩ በማቅረብ ወህኒ ቤት ወረወሩዋቸው አባተ ኪሾ ታማኝ ነበሩ ነገር ግን ከነ ቢተው በላይ ገብሩ አስራት ሰለሞን ተስፋይ በአጠቃላይ ከህወሓት መሰናጠቅ ከነበረው የኃይሎች አሰላለፍ ተጠርጥረው በዛው እንደ መሰናበት ለደህድን አመራር በዉስጣቸው በመሰናጠቅ ከፋፍለው ለአባተ ኪሾ በመጨፍፀፍ ወደ እሱር ቤት ወረወሩት በኦሮሞ አባዱላ ገመዳ ታዋቂነት አግኝተው ምን ይሁን ምን ብዙ ሰው በጎናቸው አሰልፈው ስለነበሩ በፓርላማ ምርጫ ለፈደራል ስልጣን አማካኝተው አፈጉባኤ አድርገው ቁጭ አደረጉዋቸው እሳቸው ከሆኑ በኋላ በአባዱላ ገመዳ ዘመነ ስልጣን የዛን የወረዳ የክልል ባለስልጣኖች የነበሩ በሙስናና በሌሎች ምክኒያት በመፍጠር የመዋቅር ለውጥ አደረጉ በዚሁ ከኦሮሞ ሳንወጣ በጁነዲን ሳዶ ኩማ ደመቅሳም ብዙ ሰርተዋል ዶር ነጋሱ ጊዳዳ በጥሩ አቋማቸው ወንጀለኛ ተደርገው ተባርረዋል በአማራ ክልልም ብዙ ታዋቂነት ያገኙ አሉ ያሉዋቸው ብዙ ሰዎች ዝቅ እንዲሉ አደረጉዋል ቀደም ሲል የታወቀው ሽኮር ቀማሹ ታምራት ወንድወሰን ከበደ ኃይለ ጥላሁን ተፈራ ባሉዋ አሁን ከመለስ ሞት በኋላ ወጣሁ ወጣሁ የሚሉ ያሉ በረከት ሰምኦን ታደሰ ካሳ ጥንቅሽ ዝቅ አደረጉዋቸው ከምርጫ ዓም በኋላ ከፍተኛ ሚኒስትሮች የነበሩ እነ ተሾመ ቶጓ ሽፈራው ጃርሶ ስዩም መስፍን ግርማ ብሩ ተቀዳ ዓለሙ ሌሎችም መጀመርያ የሰሩት ሁሉ ሪኮርድ ይዘው በመቆየት ስልጣን መተካከል በሚል ሰበብ ጠራርገው አወጡዋቸው ከዛ በኋላ ጥሩ ሉሌ ይሆኑልኛል ያሉዋቸው በክፍተቱ ሰገሰጉት መተካከል ግን አላደረግኩም የተከበራቹሁ አንባብያን እነ ኩማ ደመቅሳ አባዱላ ሌሎችም ከሙስና ነፃ ናቸው ማለት አይደለም መለስ ለሰዎች በከባድ ዱላ ከመቱ በኋላ ዱላው ተቀብለው ሰጥ ብለው የተገዙ እንደገና አሻሽተው ወደ ስልጣን ይመለሱቸዋል እነዛ የተመለሱ አሜን ብለው ይገዙላቸዋል ለዚሁ እንደ ምስክርነት አባይ ፀሃዬ ኩማ ደመቅሳ አዲሱ ለገሰ ሌሎችም መለስ በሂወት አሉ ያልተነካ የተካ ካላቸው የአማራና ምክር ቤቱ ተጨምሮበት አያሌው ጎበዜ ብቻ ናቸው መለስ በሶማል በጋምቤላ በጉሙዝ እጃቸው አሳርፈዋል በአጠቃላይ መለስ ዓመት ሙሉ ስልጣን ሳይኖራቸው ይሁን ስልጣን ይዘው ከፋፍለህ ገዛ የሚል የኋላቀር ስርዓት ኤክስፐርት ነበሩ በአጠቃላይ መለስ ተሰሚነት አምልኮት የሚያገኙለት ነገር ከተገኘች ለማንም አሳልፈው የማይሰጡ ለሕግ ለደንብ የማይገዙ ነበሩ በ ዓም ጥቅምት ወር ለመለስ ትንቢት ሲያስቀምጥ ኪሮስ ሓጎስ ወዲ ሓጎስ ይባላል ይህ ሰው ኢትዮጵያዊ በዓድዋ ከተማ የተወለደ ያደገ የመለስም አብሮ አደግ ነው በዛ ባስቀመጥኩት ጥቅምት ወር ወርዒ በሚባለው መለስ አማረ አረጋዊ ዓለምሰገድ አረጋሽ አዳነ አባይ ፀሃዬ ካድሬ ያስተምሩ ነበር በዛን ጊዜ የህወሓት ሴት ታጋይ መብታችን ተነካ ብለው አድማ የጀመሩበት ነበር በዛ አካባቢ ከ ማኮሚቴ ነበሩ ለሴቶች እየሰበኩ ሲያወያዩዋቸው ከረሙ ሊያሳምኑዋ ቸው አልቻሉም አንድ ቀን ግን መለስ ከሁሉም ተማሪዎች ካድሬ በመመልመል የሚሆኑ ተሰበሰቡ መለስ ለሴቶች ለማሳመን ብዙ ተናገሩ ከ ሰዓት ንግግር በኋላ ሴቶች አምነናል ተሳስተናል አሉ ግን ካንገት በላይ ነበር ኋላ አገርሽቶበታል ሆነው ግን ወዲ ሐጎስ ያለ ቢኖር ይህ ዉሸታም ሰዉየ ሲወሰልት ቀን እቺ ሃገር ይሸጣታል አለ በትግርኛ እዙ ሑልኩስ ወዲ እዙይ ክውስልት እንተሎ መዓልቲ ዓዲ ከጥፍእ እዩ ይትረፍ ነዓና ንዓለም እዉን ከታልልዩ ይህ ለማስረጃነት የጠቀስኩት መለስ ለሁሉም ነገር ይጠቀሙበታል ወዲ ሓጎስ ሐቀኛና ጀግና ነበር ከሌሎች ጀግኞች እኩልየሚሰለፍ ነበር እስከ አሁን በማኸል የመለስን የትግል ታሪክ እንደመንደርደረያ ማስቀምጥ አንባብያን ለሚቀጥል የአዲስ ራዕይ ኛ ዐመት ቅፅ ልዩ እትም ዓም መለስን አስመልክቶ ተፅፎ ያለው ታሪክ ሃቅ ወይም ዉሸት ብላቹሁ ትረዱ ዘንድ በማሰብ ነው የመለስ ታሪክ ተግባራቸው ሁሉ ለመፃፍ ብዙ መፃሕፍት ሊወጣው ይችላል እሱ ታሪክ ተመራማሪዎች ይፃፉት እኔ ግን መግቢያ እንዲሆንላቹሁ ለመግለፅ ብቻ ነው ክፍል ኛ ዓመት ቅፅ ልዩ እትም በገፅ አደዲስ መስመር በቅድሚያ መለስ ህወሓትና ኢህአዴግ የተራማጅ አስተሳሰብ ባለቤቶች እንዲሆኑ ያደረገዉን ትግል እንመልከት መለስ የድርጅቱ ፖለቲካዊ ሪኢቶ ላለማዊ መሪ ለመሆን ያበቃው ከሁሉ በፊት ራስን እጅግ ተራማጅ በሆነው አስተሳሰብ በመገንባቱ ነበር መለስ የሚመሩበት አስተሳሰብ የሕብረተሰብን ችግሮች በትክክል ለመለየት አልፎ ተርፎም ለመፍታት የሚያስችል አስተሳሰብ ነበር መለስ ህወሓትና ኢህአዴግ የተራማጅ አስተሳሰብ ባለቤት አድርጎታ ል የሚል ሃሳብ ለመለስ ብቻ መሸለም ትክክል አይደለም መጀመርያ ህወሓት ከመመስረቱ በፊት በስድሳዎቹ ዓም ከነበሩ የተራማጅ ተማሪዎች ማሕበር ጋር ነበር በዛን ወቅት የነበሩ አስተሳሰቦች እንደ ፋሽን ይታይ የነበረ የማርክሲዝም ለኒንዝምና የማኦ መስመር እንከተላለን የሚል ነበር በተጨማሪ ዘውዳዊ ስርዓት በማፍረስ በህዝብ የተመረጠ ህዝባዊ መንግስት ይመሰረት የመሳሰሉ የቢሄር ጥያቄ ነበሩ ህወሓት የመሰረቱ ግለሰቦች ደደቢት ወርደው አዲስ ተራማጅ ሃሳብ አልነበራቸዉም በሰነድ የተነደፈ አዲስ ተራማጅ ሃሳብ አልነበራቸዉም የባሰው ግን በጣም የወረደና ታሪካዊ መነሻ የሌለው ነፃ ሃገረ ትግራይ እንመሰርታለን ትግራይ የኢትዮጵያ አካል አልሆነችም የሚል ሃሳብ በመያዝ በፕሮግራም ነድፈው ማኒፈስቶ ፅፈው በዓለም ደረጃ ያሰራጩ ናቸው መለስ ማኒፈስቶ ከፃፉት የኮሚቴ አባላት አንዱ ነበሩ ስለዚህ መለስ ከጅምሩ ተራማጅ ሳይሆኑ የነበሩ እጅግ ኋላ ቀር የሆነው የጠባብነት ሃሳብ አራማጅ እንደነበሩ ነው ታሪካቸው የነበረን መለስ ለራሳቸዉም ቢሆን በተራማጅ አስተሳሰብ የታነፁ አልነበሩም እስከ ህልፈተ ሂወታቸው ለራሳቸው ያደረጉት ግንባታ ከ ሚልዮን የኢትዮጵያ ህዝብ ለመከራና ለአሳር ያደረጉ እንጂ ያመጣው ፋይዳ የለም ሕብረተሰቡ አንድነቱ ላልቶ ብቻ ሳይሆን እንዲገነጠል በጠላትነት እንዲተያይ ሆኖዋል በፖለቲካዊ አስተሳሰብ ሪእዮተ ዓለም አዲስ ተራማጅ ሃሳብ ያመጡት የለም ያ ከ ዓመት የነበረ የማኦ ሃሳብ ነው ደጋግመው እየሰሩ የመጡ ስለዚህ መለስ ዴሞክራሲያዊ ተራማጅ አልነበሩም በገፅ አዲስ መስመር መለስ ተራማጅ የሚባል አስተሳሰብ ያዳበረው መለስ ብጥናትና ምርምር ሥራዎች ያመጣቸው ኣዳዲስ ሃሳቦች በማንም ላይ በግድ እየጫነ የማይጓዝ ሰው ነበር ይላል መለስ የራሳቸው ተራማጅ ሃሳብ አፍልቀው ያመጡት ሃሳብ አልነበረም ቀደም ሲል የአባይ ፀሃዬ ሃሳብ አስተላላፊ ነበሩ ስልጣን ከያዙ በኋላ መለስ የሰዎችን ሃሳብ ወሰደው የራሳቸዉን ሃሳብ አድርገው የማቅረብ ችሎታ ስላላቸው ባለፉት ዓመታት የሙሁራን የተማሪዎች የአስተማሪዎች የነጋዴዎች የገበሬዎች የወዛደሮች የሴቶች የሃይማኖት አባቶች ስብሰባ ያዘወትራሉ በስብሰባው የፈለቁ ሃሳቦች የተሰጡ አስተያየቶች ሁሉ በቪድዮ ካሜራ እየቀረፁ ከያዙ በኋላ አይተው ተመልክተው የሚያስፈልጋቸው ሃሳብ በመውሰድ ቆየት ብለው የራሳቸው ሃሳብ አድርገው የማቅረብ የመጥለፍ ችሎታቸው ትልቅ ነበር መለስ የተቃዋሚ ፓርቲዎች ሃሳብም ለጊዜው ሃሳባቸው በመቃወም በብዙሃን መገናኛዎች ሳይቀር ሲመቱዋቸው ይቆዩና የተወሰኑ ወራት ወይም ዓመት ቆይተው የሚቃወሙት የነበረ ሃሳብ ተመልሰው የራሳቸው ፍልስፍና አድርገው ያቀርባሉ ስለዚህ የሰዎችን ሃሳብ የመጥለፍ እንጂ ሃሳብ አፍላቂ አልነበሩም ሌላ መለስ ከ ዓም ጀምረው መፃህፍት ጋዜጦች መፅሄቶች ያነባሉ ከንባባቸው ብዙ ነገር ሊማሩ እንደቻሉ ይነገርላቸው ነበር እርግጥ ያነባሉ ግን ደግሞ በመሰረታዊ ፍልስፍና የሚያተኩሩ ሳይሆን አሳቸዉን መድረክ ጋር ሊያስተውቁኝ ይችላሉ ብለው የገመቱት ቀንጨብ አድርገው በቃላት ተንጠልጥለው ነው የሚናገሩ በዛን ጊዜ አጀቤ መለስ ይባልላቸዋል በገፅ አዲስ መስመር የመጀመርያ አብነት ህወሓት ከ ዓም በኋላ በዉስጡ የተቀሰቀሰዉን ጠንካራ የሃሳብ ልዩነት ያስተናገደ በት አገባብ ነው በዛን ወቅት የህወሓት ሊቃነመናብር ት ፀሃፊ የነበሩት አረጋዊ በርሀና ግደይ ዘርአፅዮን ናቸው ሁለቱም አዲሱ የህወሓት ተራማጅ ሃሳብ መቀበል ስላቃታቸው የቆየ የኋላቀር አስተሳሰቦች የሙጥኝ ብለው ይዘው ነበር በአዲሱና ጊዜ በሻረው አስተሳሰብ መካከል በተካሄደው ሰፊ የሃሳብ ትልል መለስ አዲሱንና ተራማጅን አስተሳሰብ በማምጣት እነርሱ ደግሞ የቆየዉን አመለካከት ለማስጠበቅ በሞሞከር በተካሄደ ው ዴሞክራሲያዊ ትግል ህወሓት ዉስጥ የአዲሱ አመለካከት የበላይነት ጎልቶ ወጣ ይላሉ የአዲስ ራዕይ ፀሐፊዎች የአዲስ ራዕይ ፀሐፊዎች እየፃፋቹሁ ያላቹሁ የመለስ ታሪክ ማጉላት ነው ወይስ የመለስ ታሪክ ማበላሸት ለሚለው ጥያቄ በበኩሌ ዐይንን የኳሉ መስለው ዐይንን ማጥፋት ነው የሚመስለኝ ምክኒያቱም በ ዓም መለስ ያመጡት አዲስ ሪኢቶ ዓለም ፖሊሲ አልነበረም ህወሓት ከተመሰረተበት እስከ አሁን ይዞት ያለ የቻይና አንባ ገነን ኮመኒስት ሪኢቶ ዓለም ነው በመለስ አጭር ታሪክ እንደ ገለፅኩት ህወሓት ከመጀመርያ ጀምሮ ማርክሲዝም ለኒኒዝም መሰረተ ሃሳብና የማኦ አዲሱ ዴሞክራሲ ፕሮግራም ተከትሎ ነው የመጣ ታድያ የመለስ አዲሱ ነተራማጅነት የት ላይ ነው በ ዓም ህወሓት የማርክሲስት ለኒንስት ሊግ የወዛደር ፓርቲ ያስፈልጋል አሉ ያው ለነበረው ሪኢቶ ዓለም በወዛደር አመራር ይመራ ማለሊት ለሁሉም መደቦች አፍና ትምራ ነው ያሉ ይህ ደግሞ የዜጎች ሰብአዊና ዴሞክራሲያዊ መብቶች መንጠቅ ማለት ነው እነ ግደይ ዘርአፅዮን ይዘዉት የነበረ ህወሓት ፀረ ዴሞክራሲ ነው በአሁኑ ጊዜ ከግለሰብ እስከ ብዙሃኑ መብት የሚያስከብር ካፒታሊዝም ዴሞክራሲ ነው ስለዚህ ህወሓት መደባዊ ይዘቱም ሆነ ይዞት ያለው የጠባብነት የማርክሲዝም ለኒንዝም ሃሳብ ይዞ ዓለም አቀፍ የወዛደር ስርዓት ሊመጣ አይችልም ነው ያሉት ሌላ በአረጋዊ በርሀም ተመሳሳይ ነበር ለየት ያለ ቢኖረው በግንባርና በደጀን በቤዝ ኤርያ በማዘዣ ጣብያ በግንባር የጦርነት አሰላለፍ የሚል ልዩነት ነበር በመሰረቱ ግን አዲስና ጊዜው የሚጠይቀው ልዩ ሃሳብ የነበራቸው ግደይና አረጋዊ በርሀ ናቸው መለስ ባለህበት ሂድ እንደ ወታደራዊ ሰልፍ ዐይነት የንግግር ድንፋታ ስለነበራቸው ብቻ ነው በተጨማሪ መለስና ሌሎች የህወሓት አመራር በጉባኤ የነበረ ካድሬ አስቀድመው ከ እስከ ወር የአንድ ወገን ሃሳብ አሰልጥነው ስለቆዩ አንደ ሰዓት የድሮ ሮሜር የተሞላ ካድሬ በዉሸት ቅስቀሳ እጁ ስለአወጣላቸው እንጂ መለስ ይሁኑ ሌሎች ተራማጅ ሃሳብ አልነበራቸዉም እንዲያው በጉባኤ የነበረ ታጋይ የህወሓት ማኮሚቴና የነሱ አጋሮች የነበሩ ካድሬዎች ተፅእኖና ዓፈና ሳይበግረው ለአረጋዊ በርሄና ግደይ ዘርአፅዮን ወደ ማለሊት ማኮሚቴ መረጡዋቸው የማለሊት ፖሊት ቢሮም ተመረጠው ነበር መለስ ያሉበት የማለሊት ማኮሚቴ ግን በዉስጡ አንድ ማኮሚቴ ስህተት ፈፅሞ ከተገኘ ለፓርቲው ቁጥጥር ኮሚቴ ክስ ቀርቦለት እሱም ክሱ አይቶ ሊወስን እየተገባው እነ መለስ ግን ፀረ ሕገደንብ ማለሊት በመሄድ ለነ ግደይ ከፖሊት ቢሮና ከማእከላይ ኮሚቴ ስልጣናቸውን አሽቀንጥረው ጣሉዋቸው አዲስ ራዕዮች ሃቁ ግን መለስ ምንም ተራማጅ ሃሳብ ያልነበራቸው እሳቸውና ጓዶቻቸ ው ፀረ ዴሞክራሲና ዓፋኖች መኖራቸው ነው እማውቀው ስለዚህ መለስና ህወሓት በ ዓም በነበረ ጉባኤ ልዩነት ያስተናገደበት ጉባኤ ሳይሆን ህወሓት የመጨረሻ ዓፋኝና አንባ ገነን መሆኑ የተጋለጠበት ነበር ሌላ አዲስ ራዕዮች በ ዓም ግደይና አረጋዊ አዲስ የህወሓት ተራማጅ ሃሳብ መቀበል ያቃታቸው ነበሩ ትላላቹሁ ምን ማለታቹሁ ነው መለስ እኮ አዲስ ሃሳብ አልነበራቸዉም አዲስና ተራማጅ ሃሳብ የነበራቸው እኮ እነግደይ ዘርአፅዮንና አረጋዊ በርሀ ነበሩ በዛን ወቅት ደግሞ የህወሓት ተራማጅ አስተሳሰብ ሳይሆን ጎልቶ የወጣ መለስና ህወሓት ማለሊት ዓፋኝ መሆናቸው ጎልተው መድረክ ላይ የወጡበት ነበር ገዕ አዲስ መስመር ሁለት እንደገና በ ዓም ከኢህአዴግ አመራር የተነሳው ልዩነት ከመፍታት አኳያ የመለስን ዴሞክራሲያዊ አካሄድ እንመልከት በአንድ በኩል የኪራይ ሰብሳቢነት አስተሳሰብ የተንሰራፈበትን አንጃ በሚወክሉ እነ ተወልደ ስየ ገብሩ አስራት በሌላ በኩል ልማታዊ ዴሞክራሲያዊነት አስተሳሰብን በሚወክለው መለስና ጓዶቹ መካከል የተካሄደው የአስተሳሰብ ትግል በወረቀትና በእስክሪቶ በድርጅት መድረኮችና ጉባኤዎች የተካሄደ ነበር ይላሉ አዲስ ራዕዮች በማታውቁት በስማቹሁ በተሞላቹሁ አልበቃም ብላቹሁ ለምን የሌሎች ዜጎች ታባላሸላቹሁ እኔ ለማንም ሰው አልወግንም ሃቁ ግን ልመስክር መለስ ፀረ ኪራይ ሰብሳቢና ሙስና አልነበሩም ምክኒያቱም በሃገራችን ያሉ ኪራይ ሰብሳቢዎች በሙስና የተጨማለቁ ባለስልጣኖ ች ጥቂት ባለሃብቶች ሁሉም የመለስ አጋሮች ናቸው የሚመጣ ሰው ግን ብዙ ስሞች በመለጠፍ ከገፅ መሬት ያጠፉታል መለስ ከህወሓት የተገነጠለው ቡድን የኪራይ ሰብሳቢ ወኪሎች ብለው ስም ለጥፈዋል እኔ እንደማውቀው ግን በስልጣን የነበረ ህወሓት የቀማ አንጃና ተገንጥሎ የወጣ አንጃ ልዩነታቸው እነ ገብሩ የነበራቸው ልዩነት የሉኡላዊነት ጉዳይ ሆኖ ለሻዕቢያ ጨርሰን በመጥረግ ዓሰብን በመቆጣጠር ድሮ የፈፀምነው ስህተት ነስተካክል ኢትዮጵያ የባህር በር ባለቤት እናድርግ ከኢርትራ ጋር በአልጀርስ የተደረገ ድርድር የሃገራችን ሉኡላዊነት የማያከብር ስምምነት ነው ጭራሹም እኛ ሉኡላዊነታችን አሳልፈን ለሻዕቢያ ተንበርክከን ተጉዘናል አሁንም ሻዕቢያ በዉስጣችን መንግስት መስርቶ ይመራን እንዳለ ነው የሚረዳን በመሰረቱ ስለኢትዮጵያ ብቻችን የፈፀምነው ስህተት ነው የሚል ነበር አሁን የኢርትራ ጠረፍ በሚመለከት እንደአዲስ ይታይ ለሻዕቢያም ጨርሰን እናስወግደው ነበር በተጨማሪ ከሻዕቢያ ያደረግነው ድርድርና ስምምነት ሁሉ ሃገራዊ ኃላፊነት የሌለው ሚልዮን የኢትዮጵያ ህዝብ እንዲንበረከክ ያደረገ ነው ብለው ነው የተከራከሩ መለስ ግን እናንተ የሚትሉት ያላቹሁ ፀረ ዴሞክራሲና የህዝቦችና ቢሄር ቢሄረሰቦች መብት የሚያስከብረው ሕገ መንግስት እየናዳቹሁ ነው ያላቹሁ ጭራሹም እናንተ የኪራይ ሰብሳቢነት ጠበቃ ናቹቼሁ ወደዳቹሁም ጠላቹሁም ኢርትራ ነፃነቷ አግኝታለች አፍንጫቹሁ ንከሱ በማለት ለሻዕቢያ ወገንነታቸውን አረጋገጡ ሌላ አንጃዎች መለስን ለመርታት ሲሉ ታች ወደ ዘረኝነት በመውረድ መለስ ኢርትራዊ ዝርያ ስለሆኑ ለኢትዮጵያ ጥቅም ያልቆሙ መሆናቸው አስመስለው ፈርጀዋል ትላላቹሁ በበኩሌ መለስ ከታገሉሌበት ጉንበት ወር ዓም እስከ ህልፈተ ሂወታቸው ለኢርትራውያን ለሻዕቢያ በመጣበቅ ይቅርና ኢትዮጵያ ውያን ኢርትራውያን ራሳቸው የሻዕቢያ ታጋዮች ሳይቀሩ የሚያውቁት ነው ስለዚህ አንጃዎች በትክክል ካሉት ትክክል ነበሩ ለነዛ ከህወሓት ተገንጥለው የወጡ አንጃዎች በበኩሌ ስህተት ፈፅመዋል የምላቸው እነ መለስና ቡድኖቻቸው ከትጥቅ ትግል ጀምረው ከመታገል ፈንታ እነሱ በንቃት ሻዕቢያ እንዳይሞት ለማዳን በአስር ሺዎች የሚቆጠሩ ኢትዮጵያውያን ወጣቶች ለሻዕቢያ በመስጠት ቀበሮ ጉድጓድ ገብተው የነ ኢሳያስ ቂጥ ሲጠብቁ የተሰዉ ወገኖች በመቃወም አለመታገላቸው የህወሓት ታጋይና በአጠቃላ ይ የኢትዮጵያ ህዝብ ሙሁራኖች የዉጭ ሃገር መንግስታትና ግለሰቦች የኢርትራ ሪፈረንዶም ሰከን ብላቹሁ ተመልከቱት ብለው አስተያየት ሲሰጡ እነ መለስ ለትግራይ ህዝብና ታጋይ ሲያስሩት ሲያንገላቱት በትግል የመጣ ነው የኢርትራ ነፃነት ለጠባብና ትምክህት ኃይሎች አሳልፈው የሰጡ ከዳተኞች ብለው ሲያስሩዋቸው ና ሲሰውሩዋቸው ለዉጭ መንግስታትና ዲፕሎማቶች መለስ በመቀሌ ማዘጋጃ ቤት ቆሞው የዉስጥ ጠባቦች ተወላዋይ ኃይሎችና የኢሰፓ ትርፍራፊ የኢህአፓ መሳፍንቶች ኢምፕርያሊስቶች ዓመት እንደገና ከኢርትራ ሊያዋጉን የኢርትራ ጉዳይ የመገንጠልና ኢትዮጵያ የባህር በር የሌላት ትቀራለች ስለሆነ የነበራቹሁ አቋም ቀይሩ እያሉ ቀውስ ይፈጥራሉ እኛ ግን እንዲያው ኢትዮጵያ ዙርያ መለስ ትዘጋ ባህር በር ለማግኘት ብለን በኢርትራ የነበረን የነፃነት አቋም አይቀየርም ኢርትራ ነፃነት አይገባትም ብሎ የሚመጣ ካለ በኢህአዴግ መቃብር ብቻ የሚፈፀም ይሆናል አሉ መለስ ይህ የተናገሩት ከ በላይ ኮንፍረንሰኛ የህወሓት ማኮሚቴ የኢህአዴግን ማኮሚቴና ካድሬዎች በተገኙበት የተነገረው ነው ከዛ በኋላ በአስር ሺ የሚቆጠር የህወሓት ታጋይ ታሰረ የትግራይ የዕድሜ ባለፀጋዎች ወጣቶች ታሰሩ ተቀጡ ተሰወሩ እዚህ ላይ ከህወሓት የተገነጠሉ ማኮሚቴ በመቃወም ፈንታ መለስ ለፈፀሙት ወንጀል በመሳተፍ ዋና መቺ ኃይል ነበሩ እዚህ ሁሉ ሰው ሊረዳው የሚገባው አንጃዎች ቀድመው ለነ መለስ አስተሳሰብና ፖሊሲ ስለተቃወሙና ስለአላጋለጡ ከመለስና ጓዶቹ እኩል ወንጀለኞ ች ናቸው አልልም ኋላ የወሰዱት አቋም ችላብለው ያለፉት ካሳ ሆኖ ነው የሚረዳኝ በተለይ ደግሞ አሁንም ከተቃውሞ ጎራ ተሰልፈው የሚታገሉ ያሉ ገብሩ አስራት አውዓሎም ወሉ አረጋሽ አዳነ የዉብማር አስፋው ስየ አብረሃ ትልቅ ክብርና ካርድ ይገባቸዋል ሌሎች የመለስን አቋም በመቃወም የወጡ ግለሰቦችም ከመለስ አብረው ዓመት የፈፀሙት ስህተት ይብቃ ብለው መተዋቸው ምንም እንኳ እንደነ ገብሩ አስራት መታገል ይገባቸው ቢኖርም ከሁሉም ነገር ታቅበው ዝምታ መርጠው በግል ሥራቸው ሰርተው መኖራቸው አንድ እርምጃ ወደ ፊት አድርጌ ነው የምመለከተው በሌላ በኩል መለስን ተቃውመው ከወጡት እንደገና ለሆዳቸው ሲሉ ወደ መለስ ተንበርክከው ያለፈዉን የፈፀሙት ሃገራዊ ክህደት በመድገም የሻዕቢያን ሎሌ የነበሩና ያሉ የነ አባይ ፀሃይ ቡድን መጥፎ ቀን ዉለዋል እላለሁ በገፅ አዲስ መስመር መስመር በመሆኑም መለስ አንደአንድ የህወሓት ኢህአዴግ ብቁ መሪ አዳዲስ ሃሳቦችን አምጥቶ በመጫን ሳይሆን በዴሞክራሲያዊ አኳኋን ተከራክሮ አሳምኖ የሁሉም ሃሳብ እንዲሆን በማድረግ የተጓዘ ጥልቅ ዴሞክራሲነት የነበረው ስብእና ነው አኢህአዴግ ያለ ማቋረጥ እያደገና እየተለወጠ እንዲሄድ ያደረገው የመለስ አመራር ተራማጅ ብቻ ሳይሆን ጥልቅ ዴሞክራሲያዊነት የነበረውም ነው የምንለው ከዚህ በመነሳት ነው እኔ እስከ አሁን መለስ እንደማውቃቸው የዉጭ እውቀት እንደነ መካቪሊ ማኦ እንቨርሆጃ በሃገር ዉስጥም የአንዳንድ ሙሁራኖች ሃሳብ በመጥለፍ በቃላት ቃኝቶ ከማቅረብ ዉጭ መለስ ተራማጅ ነበር የተራማጅ ፍልስፍና ነበረው አልልም በኢትዮጵያ ፍትህ መልካም አስተዳደር የዜጎች ሰብአዊና ዴሞክራሲያዊ መብቶች ሃሳብን በነፃ የመግለፅ ሰላማዊ ሰልፍ የማድረግ የሕግ የበላይነትሃ ተቃዋሚ ፓርቲዎች መኖር ነፃ የህዝብ ተሳትፎ ነፃና ፍይሃዊ ምርጫ መብቶች አልተከበሩ ታድያ የአዲስ ራዕይ መፅሐፍ ፀሐፊዎች የመለስ ተራማጅነት የት ላይ ነው የመለስ ዴሞክራሲ ለ ሚልዮን ህዝብ ሞዳ እንግሊዝ ነው መለስ ሃሳቦቹን አመንጭቶ በማጤን ሳይሆን በማሳመን በመከራከር ነበር የሚመራው ብላቹሁ አፋቹሁ ሞልታቹሁ እየተናገራቹሁ ነው በኔ እምነት ከመለስ ዓመት በቅርብ አብሬ ንሬያለሁ እንዳላቹሁ መለስ ተናጋሪ ተከራካሪ ናቸው ነገር ግን አብዛኛው ጊዜ የሚሰሩት በሃገራችን ህዝብ ብዙ ችግሮች መፍታት የሚገባቸው እያሉ እጅግ ብዙ የህዝብ ረሮዎች እያሉ ለነዛ ብዙ ችግሮች መሰረታዊ መፍትሄ እንደማምጣት ለሁሉም ነገር በመሸፈን ለሃገር ዉስጥ ወገኖች ለዉጭ መንግስታት ሳቢ የሆኑ ሃይላይት በአየር ላይ የሚያንሳፍፍ አዲስ ነገር የፈጠሩ መስለው እነጋጋሪ አጀንዳ ያመጣሉ ለአብነት ያህል ፓርላማ ሚኒስቴሮች ምክር ቤት ያልወሰኑት የሶማል አልሸባብ ኢትዮጵያ ሊወር ስለተዘጋጀ ወደ ሶማል ሃገር ገብተን እንመታለን ሻዕቢያ በሁሉ አቅጣጫ ሊወረን ማለት ነው እኛም ማስታገሻ እርምጃ እንወስዳለን ቆየት ብሎ ሻዕቢያን ከእንግዲህ ወድያ አንሸከመዉም እናስወግዳለን የአባይ ግድብ እንገድባለን ሺ ኪሎሚትር ባቡር ሐዲድ እንሰራለን የሱካር ፋብሪካዎች እንገነባለን ህዝባችን በዓመት ጊዜ በልቶ ጠግቦ ሊያድር ነው ሙስና ከስሩ ንነቅላለን አዲስ አበባ ባግዳድ እነደርጋለን ወዘተ የሚሉ አበይት ነጥቦች በማንሳት የ ሚልዮን ህዝብ ቀልብ አቅጣጫ የሚስቡ ናቸው እዚህ ላይ ማንም ኢትዮጵያዊ እብድ ካልሆነ በስተቀር አሸባሪ እንዲወረው ሻዕቢያ ሲወረው ሻዕቢያን እናስወግዳለን ሲሉ አብሮ የሚሰለፍ እንጂ የሚቃወም የለም የአባይ ግድብ ሺ ኪሎሚትር ባቡር ሐዲድ የሱካር ፋብሪካዎች መስራት ጊዜ በቀን መብላት ህዝብ ሁሉ ይፈልጋል ነገር ግን እነዚህ አነጋገሮች የመለስ ማታለያ ስልቶች ናቸው ምክኒያቱም እነዚህ የመለስ ህዝብን የሚያንሳፍፉ ዕቅዶች ግባቸዉም የሚመቱ ከሆኑ ህዝቡ ቤትና ሆዱ ያሉ ችግሮች መፍትሄ አግኝተው ህዝቡም በሙሉ ልቡ ተሳትፎባቸው መሰራት ነበረባቸው አለበለዚያ ፈርጣማ ጡንቻ ያለው ወጣት ገበሬ ወጣት ሙሁር ሥራ አጥቶ በሚልዮን የሚቆጠር ጠረፍና ወንዝ ባህር ተሻግሮ በማያውቀው በረሃ እየሞተ እየታረደ ጉበቱና ኩላሊቱ ሌላው የአካላቱ ብልት ለዓረቦች ተሽጦ የቀረው ስጋ የአሞራና የቀበሮ ቀለብ እየሆነ ጊዜ በልቶ ጠገቦ የሚባለው እንዴት አድርጎ ይህ ማንም ኢትዮጵያዊ አይቀበለዉም መለስ ተራማጅ ብቻ ሳይሆን ጥልቅ ዴሞክራሲያዊነትም ነበረ ምን ማለት ነው ተራማጅ ጥልቅ ዴሞክራሲ ፈላስፋ ነበረ አላቹሁ በየት አድርጎ በየትኛው መስፈርት አሁንኮ የኢትዮጵያ ህዝብ ከህወሓት ኢህአዴግ ብዙሃን መገናኛ ዉጭ አይሰማም የኢትዮጵያ ወህን ቤቶች በጋዜጠኞችና በሰላማዊ ፖለቲካ ትግል የሚያራምዱ የፓርቲ መሪዎች ሞልተዋል የመንግስት የፀጥታ ፍትህ ደህንነት አካላት ለህወሓት ብቻ የሚያገለግሉበት ሁኔታ አለ የሃገራችን መሪዎች ልጆችና ዘርማንዘራቸው በመንግስት ባጀት ያለ አንዳች የትምህርት ዉድድር በቻይና በአመሪካ በአውሮፓ በደቡብ ኮርያ ከፍተኛ ትምህርት የሚማሩበት ፍትሃዊ የሆነ የሃገር ሃብት ክፍፍል በሌለበት የሃገራች ሃብት በህወሓትና ግብረአበሮቹ ባለቤትነት የተያዘበት ባለበት ህዝብ መጠለያ የማግኘት መብት የታገደበት ሕብረተሰብ በሙሉ በግድ የህወሓት ኢህአዴግ አባል ካልሆነ የማይኖርበት ሃገር ሆና እያለች የትምህርት ነፃነት በሌለበት የትምህርት ማእከላት ሁሉ የህወሓት ኢህአዴግ አባላት መመልመያና ማደራጃ በሆነበት ዘመን የሴፍት ኔት የድርቅ ወይም የበረዶ ወይም የቃጠሎ እርዳታ ለህወሓት አባልነትና ደጋፊዎች የሚሰጥበት ከዛ ዉጭ ኛ ዜጋ የሆነበት ሁኔታ እያለ መለስ እንዴት ብሎ ጥልቅ ዴሞክራሲያዊና ተራማጅ ሊባል ይችላል ለመሆኑ አዲስ ራዕዮች ጥልቅ ዴሞክራሲያዊ ነበር ስትሉን ምን ማለት ነው ህዝብኮ ለናንተም ለመለስም መስታወት ነው ከላይ የተዘረዘሩ ፀረ ዴሞክራሲ ነጥቦች ተጨባጥና ያሉ ናቸው በ ዓም ድህረ ምርጫ በአዲስ አበባ የጉዳና ነውጠኞች ተብለው ከ በላይ ሰዎች የተገደሉ በየ ክልሉ ምክኒያት በመፍጠር የተገረፉ የታሰሩ የተገደሉ በጋምቤላ የተጨፈጨፉ ወገኖች በ ዓም የፓርላማ ተወዳዳሪ የነበረው የዓረና መድረክ ፓርቲ አባል አረጋዊ ገብረሃንስ ባልታወቁ ባንዶች በጩቤ ተቆራርጦ የተገደለው በሱማል መንደሮች ሲቃጠሉ በጂማ በየጊዜው ሲገደሉና ሲታሰሩ በዓፋር በየጊዜው የሚገደሉ በደቡብ ህዝቦች የደረሰበት ዓፈና ምክኒያት ራሱን በበንዚን አቃጥሎ የሞተው አስተማሪ የመለስን ተራማጅነትና ጥልቅ ዴሞክራሲያዊነት ሳይሆን የሚያሳየው የመለስ ፀረ ዴሞክራሲያዊነትና አንባገነን ዲክቴተር ነው የሚያመለክተን ስለዚህ አዲስ ራዕይ ፀሃፊዎች አሁንም ህዝብ ምን ይለናል ብላቹሁ ብታስቡ መልካም ነው የሃገራችን ሃብት በመንግስት ሌቦችና ጥቂት ግብረአበሮቻቸው ከመለስ ቤት ጀምሮ በሙስና እየተወረረች ህዝቦቿ ሲበታተኑ የመለስ ጥልቅ ዴሞክራስያዊነት ሳይሆን ፀረ ዴሞክራሲ መሆናቸው መረጋገጫ ነው መለስ ዓመት የስልጣን ዘመናቸው በመድረኮች ሁሉ አዳዲስ የስድብ ፋብሪካ እየፈበረኩ ነው ነውጠኞች ጠባቦች ትምክህተኞች አሸባሪዎች ጥግተኞች ቁሻሻዎች ገረድዎች ኪራይ ሰብሳቢዎች ነፍጠኞች አረ ስንት ቁሻሻ ስድቦች ሲሳደቡ አይተናል ታድያ እነዚህ ቁሻሻ ስድቦች ከአንድ ተራማጅና ጥልቅ ዴሞክራሲያዊነት አለኝ የሚል መሪ ሊነገር ይገባል በበኩሌ ትክክል አይደለም ነው የምለው መለስ እጅጉን አንባገነንና ዲክቴተር መሆናቸውነው የሚያባሳየን ክፍል መለስና ለዴሞክራሲያዊ ሕገ መንግስት የተካሄደው ትግል ገፅ ኛ ዓመት ቅፅ ልዩ እትም አሁን ላለው የኢትዮጵያ ሕገ መንግስት ከመራራ ትግል ተፋልመው ታግለው ያመጡት በሚልዮን የሚቆጠሩ የሃገራችን ህዝቦች እያሉ በሚልዮን የሚቆጠሩ ወጣት ታጋዮች ተሰውተው ሰዉነታቸው ተቆራርጠው ያመጡትን ሕገ መንግስት ለመለስ ሟጥጦ መስጠት ፍትሃዊ አይደለም ይቅርና መለስ አንድ ሰው ህወሓት ኢሀአዴግም ለ ሺ ታጋይና ከግማሽ ሚልዮን በላይ የታጠቀ ምልሽያና የገጠር ካድሬ አሰልፎ ብዙ መስዋእት ተከፍሎ በቢልዮን የሚቆጠር ሃብት አውድሞ ደርግን ያስወገደ እያለ ያረቀቀውና ያፀደቀው ሕገ መንግስ ት ነው ተብሎ የሚሰጥ አይደለም አዲስ ራዕዮች ግን አሁን ያለው ሕገ መንግስት መለስ ብቻቸው ታግለው አምጥተው የሰጡን ሕገ መንግስት ነው የምትሉን ያላቹሁ ይህማ ትክክል አይደለም የህዝብን ድል መስረቅ ነው የተከበራቹሁ አንባብያን በኔ እምነት የኢትዮጵያ ህዝብም የሚያውቀ ው ለዘውዳዊ ስርዓትና የደርግ ስርዓት ለመጣል ህወሓት የያዘው ቡድን ብቻ አልነበረም መጀመርያ ትግሉ የተፋፋመው በነበሩ ጥቂት ሙሁራኖች መሪነት ተጀምሮ ወደ ገበሬው ወዛደር የመንግስት ሰራተኛ ወደ ታችኛው ሙሁሩ ተማሪ ተስፋፍቶ ህዝባዊ ማዕበል ተቀሰቀሰ ከዛ ህዝባዊ መዕበል ብዙ የተለያዩ ፖለቲካዊ አቋም ታጥቀው የተነሱ ተቃዋሚ ፓርቲዎች ተፈልፍለው አብዛኛቹ በረሃ ወጥተው በትጥቅ ትግል ለደርግ ሲፋለሙ አንዳንዳቸዉም በስዉር ሆኖው በመታገል ደርግን በማዳከም ትልቅ አስተዋፅኦ ነበራቸው ከነሱ ዉስጥ ለመጥቀስ አህአፓ ኢድዩ ኦነግ የኦጋዴን ነፃነት ግንባር የዓፋር ዓሊሚራሕ የጋምቤላ የሜኤሶን የኢርትራ ጀብሃ የኢርትራ ሻዕቢያና ሌሎች በደቡብ ህዝቦች የነበሩ ህወሓት ግገሓት የነበሩ እነዚህ ፓርቲዎች በመጀመርያ ጊዜ በያሉበት ለደርግ በመክበብ በዉስጥም በደጅም አዳክመዋል ይሁን እንጂ እነዚህ ፓርቲዎች እርስ በራሳቸው ተስማምተው ለዋና ጠላት አሸንፈው ስርዓት እንደመቀየር እርስ በራሳቸው በመጫረስ ነፍጥ አንስተው ተፋጁ ከነዛ ነፍጥ አንስተው ያለኔ ሌላ አታምልኩ የሚሉ ነበሩ እንደ ህወሓት በሰሜን ኢትዮጵያ የነበሩ ፀረደርግ ኃይሎች ሲያጠፋ ደርግም በአንድ በኩል ህወሓሐት ለሚመታቸው የነበረ በኋላ በመምታት በሌላ በኩል በደቡብ በምስራቅ በምዕራብ ለነበሩ ታጋዮች አደከማቸው ለአንዳንድም አከሰማቸው ይህ እንዳለ ሆኖ ግን ለራሳቸው እየተዳከሙ ለደርግም አዳክመዋል በተለይ ደግሞ በደርግ ቢሮክራሲ ሰርገው በመግባት ብዙ አዳክመዋል ለእግረ መንገዳቸው ለህወሓትም አግዘዋል ስለሆነ አሁን ያለው ሕገ መንግስት የመለስ ብቻቸው ሳይሆን ህወሓት ኢህአዴግም ሳይሆን የመላው የኢትዮጵያ ህዝቦች የትግል ዉጤት ነው ሓቁ ይህ እያለ ህወሓት እስከ አሁን ያላመነው ያለው ና ሚልዮን የኢትዮጵያ ህዝብ የትግል ዉጤት በመካድ ሳይቀበል ቆይቶ አሁን ደግሞ የህወሓት ኢህአዴግ ታጋይና የትግራይ ህዝብ መስዋእትም ክዶ ሁሉም ነገር ለመለስ ሸለማቸው ቁጭ አለ ይህ ተግባር ደግሞ ለአዲስ ራፅዮችና ለህወሓት መሪዎች እጅጉን የወረዳቹሁ መሆናቹሁ አንድ ማረጋገጫ ነው ገፅ ቅፅ ልዩ እትም ዓም በዚህ አኳኋን የፀደቀው ያፀደቀው ሕገመንግስት በጥልቅ ዴሞክራሲያዊ ፅንሰ ሃሳቦችና መርሆዎች ላይ የተዋቀረ ነው የሃገራችን ሕገመንግስት ከዴሞክራሲ ያዊነት አኳያ በዘመናችን ካሉ ከአብ ዞኞቹ ሕገመንግስቶች በእጅጉ የላቀ ነው ብዙዎቹ የበለፀጉ ሃገሮች ሕገመንግስት ጨምሮ ብዙ የዓለማችን ሕገመንግስታት ህዝብን የሉኣላዊ ስልጣን ባለቤት ያደረጉ አይደሉም ይላሉ ጂብ በማያውቁት ሃገር ሂዶ አጎዛ አንጥፉልኝ አለ እንደሚባለው አዲስ ራዕዮች ይህ ፅሑፍ የት ሆኖው ለየትኛው ህዝብ እንደፃፉት የሚረዳቸው ያለ አይመስለኝም የኢትዮጵያ ህዝብ በአሁኑ ጊዜ በመረጃ አሰባሰብ ወደ ፊት መጥቆ እንደሄደ አይረዳቸዉም ያለ አሁን ያለ የኢትዮጵያ ሕገ መንግስት እርግጥ ከደርግና ከጃንሆይ ከነበሩት ሕገ መንግስቶች የተሻለ መሆኑ እኔም እስማማበታለሁ ሆኖም ግን ከዘመናችን ካሉት በዴሞክራሲያዊነት የላቀ ነው ሲሉን ማንን ነው የሚያታልሉ ከአመሪካ ከጀርመን ከእንግሊዝ ወዘተ ይበልጣል ነው የሚሉን ያሉ ሌላ ቀርቶ ከነ ጋና ሃገር ሕገ መንግስት ም አይሻልም እርግጥ ሕገ መንግስቱን በነ አቶ ክፍሌ ወዳጆ ሙሁራዊ ጥረት የሆነ መለስ ህወሓት ተፅኖ ሳይበግረው የተሻለ ሕግ መንግስት እንደፀደቀ ሁሉ ሰው የሚያውቀው ነው እኔ የኢትዮጵያ ሕገ መንግስት ከዓለማችን የበለጠ እንዲሆን እመኛለሁ ለወደፊት ከዓለማችን ካሉት ዴሞከራቲክ ሃገሮች ባይበልጥም የመለስን ስርዓት በሰላማዊ መንገድ አስወግዶ አሁን ካለው ሕገ መንግስት የተሻለ ሕገ መንግስት እንደሚፀድቅ እምነቴ ነው በዓለማችን ያሉ ሕገ መንግስታት ህዝብን የልእላዊ ስልጣን ባለቤትነት ያረጋገጡ አይደሉም ይላሉ የኢትዮጵያ ሕገ መንግስት ሆን ብሎ ኢርትራን ገንጥሎ የሃገራችን ሌአላዊነት አሳልፎ የሰጠ የሃገራችን ህዝቦች የፀጥታ የደህንነት የኢኮኖሚ ዋስትና የሚያሳጣ የባህር በር ባለቤትነት ያሳጣ እያለ በዓለማችን ያሉ ሕገ መንግስታት የህዝብ ሉአላዊ ስልጣን ባለቤትነት አያረጋግጡም ብለው አፋቸው ሞልተው ሲናገሩ በጣም አሳፋሪ ነው ሕገ መንግስቱን በየ ቀበሌው ወረዳ ህዝብ ተወያይቶበት ብላቹዋል ይህ ጉዳይ ሲሰራ እኛም እኮ አለነበት ይሰራ የነበረ የመለስና ጓዶቹ ጠባብ አቋሞች ሳይሸራረፍ ተግባራዊ መሆን አለበት እየተባለ ለዛ አቋም የሚቃወም እንደጠላት የሚታይበት ሁኔታ ነው የነበረ ሕጉ ሲረቀቀምኾቱ ለአቶ ክፍለ ወዳጆ በህወሓት ካድሬዎችና እንደ ዳዊት ዩሃንስ ያሉ የመለስ ተላላኪዎች ተከበው ነው ያረቀቁት እኔ አስታዉሳለሁ የሕግ መንግስት አፅዳቂ ሸንጎ ከአንድ መቶሺ ህዝብ አንድ ሰው ሲወከል ቢያንስ ተወካይ የህወሓት ኢህአዴግ መሆን አለበት የሚል ግድ ይል ነበር ምክኒያቱም ምልአተ ጉባኤ የበላይነት መለስና ጓዶቹ ካላገኙ ሕገ መንግስቱ ህወሓሐት በሚፈልገው መንገድ ሊፀድቅ አይችልም እዚህ ከተሸነፍን ተመልሰን በረሃ መግባታችን ነው ተብሎ ከ ሺ በላይ የህወሓት ከፍተኛ ካድሬዎች በመቀሌ በአዲስ አበባ በስብሰባ ተነግረዋል በመላው የኢትዮጵያ ክልሎች የነበሩ የህወሓት አባላትም ቅስቀሳ ተደርገዋል በዛን ጊዜ ኦሆዴድ ደቡብ ህዝቦች ዓፋር ሱማል ለስሙ እንጂ ትርጉም ያላቸው ሰዎች አልነበሩም በአዴን ለስሙ በአመራር ደረጃ ነበሩ አንደ ስር መሰረት አልነበራቸዉም እርግጥ ከሱማል እንደ ዶር ዓብደልመጂድ ሑሴን ያሉበት በጣት የሚቆጠሩ ሙሁራኖች ከሱማል ከደቡብ ከኦሮሞ ከአማራም ነበሩ በማፅደቁ ግን ብዙ ቦታ የሚሰጣቸው ሰዎች አልነበሩም መለስ ግን ብልሃተኛ ስለነበሩ በመድረክ እያወጡ እንደሽፋን ይጠቀሙባቸው ነበሩ በወቅቱ ለነበሩ ተቃዋሚ ፓርቲዎች በሚደረጉ ክርክሮች ዕድል አለመስጠት ስማቸው በማጥፋት ከህዝብ ለማግለል መለስና ህወሓት ሌት ተቀን ተንቀሳቅሰዋል ሌላ ቀርቶ ሕገ መንግስትን ለማፀደቅ ሁለት ወር ሙሉ በአራት ኪሉ አዳራሽ ክርክር ሲካሄድ መለስና ጓዶቹ ቀን በአዳራሽ ሲከራከሩ ዉለው ለሊት ደግሞ መለስ ከካድሬዎች ሆኖ ቀን በተቀዋሚዎች ሲፈልቁ የዋሉ ጠቃሚ ሃሳቦች እንዴት እናፍርሰው በድምፅስ እንዴት እናሸንፍ ከህወሓት አባልነት ዉጭ ያሉ እንዴት ወደኛ ድምፅ እናሰልፋቸው በማለት የመለስ ቡድን እያንዳንዱ እንዲሰብክ ተደርጎ ነበር በዛን ጊዜ ብዙ መቶ ሚልዮን ገንዘብ ወጪ ሁነዋል ስለዚህ መለስ ከሳቸው አስተሳሰብ ዉጭ ሕገ መንግስት እንዳይፀድቅ ትልቅ ስጋት ስለነበራቸው በተለይ ደግሞ የኢርትራ ሪፈረንዶም ነፃነት በሚመለከት ስጋት ነበራቸው ከ እስከ ዓም ለ ዓመት ኢርትራ ነፃ ሉአላዊት ሃገር ናት ብለው ሰጥቶዋቸው የቆዩት በዛ የኢትዮጵያውያን ሕገ መንግስት ማፅደቅ ለማንም ያልተፈቀደ ኢሳያስና አጃቢዎቹ መለስ ኢርትራ ለመገንጠል ከተቃዋሚ ፓርቲዎች ሲከራከሩ የኢሳያስ ሎሌነታቸው ሲያረጋግጡ ኢሳያስ ፈገግ ይል ነበር ስለሆነ ሕገ መንግስቱ ኢርትራ ለመገንጠል መለስ የታገሉበት የኢርትራ ሉአላዊ ባለቤትነት ያረጋገጠ ነበር ገዕ አዲስ መስመር አሁን አሁን በዴሞክራሲና ሰብአዊ መብት ሽፋን ከለሸና ፈራጅ ሲሆኑ የምመለክታቸው አውሮፓውያንና አመሪካውያን ከዚህ የመለስ ዴሞክራሲያዊ ሕብረተሰብ ግንባታ አካሄድ በጣም በተለየ አኳኋን ዛሬ የሚገኝበት ደረጃ ላይ የደረሱት ከስንት መንፋቆቅ በኋላ እንደ ሆነ ታሪካቸው ያጠና ሁሉ የሚገነዘበው ነው ዛሬ በዴሞክራሲና ሰብአዊ መብት ሲመፃደቁ የምናያቸው ትናንትና ከትናንት ወድያ ብቻ ሳይሆን ዛሬም ጭምር እኛን አፍሪካውያን ከእንሰሳት ባልተለየ ሁኔታ ሲያንገላቱን የምንመለከታ ቸው ዴሞክራሲን ከሃብታሞች ከዚያ በስንት አስርት ዓመታት በኋላ ለጥቁሮች ይሉናል መለስ የዓለማችን የዴሞክራሲ የሰብአዊ መብት ዳዳስ አድርጋቹሁ ከምትነግሩን የመለስ ፍልስፍና የትኛው ሕገ መንግስት ነው የኢትዮጵያ ሕገ መንግስት እኮ ከሌሎች ሃገሮች ቅጅ የሆነ ነው ሌላ ቀርቶ የኢትዮጵያ ፍታቢሄር ሕግ ወንጀለኛ መቅጫ ሕግ በሙሉ ከእንግሊዝ ፈረንሳይና አመሪካ ኮፒ የሆነ ነው ሌላ ቀርቶ የኢትዮጵ ያ የንግድ ሕግም በቀጥታ በዉጭ ተተርጉሞ የሚሰራበት ያለ ነው ታድያ እነ አመሪካ አውሮፓ መንግስታት የትኛው የመለስ ሕግ ነው የከለሱት ሌላ ቀርቶ መለስ ራሳቸው ሲነግሩን የኢትዮጵያ የምርጫ ስነ ምግባር ሕግ ከድኦፍ ኮንዳክት በዓለም ደረጃ የተፈተነ የስዊድን የምርጫ ሕግ ነውያመጣነው ብለውናል እኔ የማውቃቸው መለስ ከሆነ ከ ዓም ጀምረው እስከ ህልፈተ ሂወታቸው የህወሓት መስመር ነው ትክክል ዓለም በሁለት ኃይሎች በመከፋፈል ምዕራብ አውሮፓ አመሪካ ካናዳ አሱስትራልያ ወዘተ በኢምፕርያሊዝም በፋሽዝም ጎራ ሲያሰልፍ በሌላ በኩል የማኦ የቻይና የቲቶ ይጎዝላቪያ የኩርሽቸብና በርዥነብ ጎርባቸቭ የራሻ ክላሸን በማለት ከአንድ ወደ አንድ እየተገላበጡ እንደመጡ በዚህ ዓለማችን ያለ ህወሓት የጠራ ኮሞኒስት መስመር የለም ብለው ነበር ቆየት ብለው አዲስ አበባ ሊገቡ ወራት ሲቀራቸው ያ ወዳጃቸው ስታሊንም ፋሽስት ነበረ ወደ ማለት አዝማሚያ አምርተው ነበር ለነገሩ አዲስ ራዕዮች በመግቢያ ፅሑፋቹሁ በለስን ከሄግል ጎን አሰልፋቹታል ምናልባትም የህወሓተ ካድሬዎች እንደሚሉን መለስ አልሞተም መለስ ሙቶውም እየመሩን ነው ብለው ከጌታ እየሱስ ክርስቶስ ጎን እንዳሰለፉት ሁሉ እናንተም መለስም ከእህዚአቢሄር ጎን እናሰልፈዋለን ብላቹሁ እንዳትሰብኩ እሰጋለሁ ዴሞክራሲ ለሃብታሞች ይሉናል አሁንም እኔ የማውቃቸው መለስ ቀደም ሲል ፀረ ሃብታም ባለሃብት ሃብታም ገበሬ ከፍተኛ ሙሁራኖ ች ከፋሽዝም ኢምፕርልያሊዝም ጎን እኩል በሚሰለፉ በጠላትነት ፈርጀው በትግሉ ወቅትም እየመቱዋቸው እንደመጡ አውቃለሁ ከጦርነቱ በኋላ ደግሞ የአንባ ገነን የቻይና አስተሳሰብ በዉስጣቸው በመቅበር ካፒታልዝም ስርዓት ነው የምንከተል በማለት ወደ ምዕራብና አመሪካ ጎንበስ ቀና ጀመሩ የገንዘብ ድጋፍ ለማግኘት ያለመ ሃገር ያለ ባለሃብት አታድግም የሃገር ዉስጥ ይሁን የዉጭ ሃገር ባለሃብት ከመጣልን ግማሽ መንገድ ሂደን እንቀበላለን አሉ ግን ይህ ዉሸት ነበር የነበራቸዉን የኃይሎች አሰላለፍ የሙሁር ኃይልም ለማስጠጋት ፍቃደኛ አልሆኑም የሚያስጠጉት ባለሃብትም በዘመድ አዝማድ ከባለስልጣናት የተጠላለፈ ባለሃብቶች በሙስና የተሳሰሩ ሃብታሞች ብቻ ሆነ በተረፈ ግን የመለስ ባለሃብቶች የትእምት ጥረት ድንሾ ወዘተ የፓርቲ ሃብታሞች በቻይና ቅጅ የተደራጁ በመከላከያ ስር ያሉ ኩባኒያዎች ሌሎች የመንግስት ኮርፖረሸኖ ች ናቸው አሁንም መለስ የጀመሩት አሁን ያሉ የመለስ ለጋሲ ዉርስ የሚከተሉ የሚያራምዱት ፖሊሲ ነው ገዕ አዲስ መስመር መስመር ዛሬም ሲያሻቸው በቆዳ ቀለም እየመረጡ የሰው ልጆችን ከሚለዩ ነገር ግን በዴሞክራሲ ስም ከሚምሉ ከሚገዘቱ ምዕራባውያን በፍፁም በተለየ ሰብአዊ መሰረት ላይ የተገነባው የመለስ ዴሞክራሲ ፍፁም ሰብአዊና ሲቪል ነው እናም መለስ ከምንም ነገር በፊት ሰብአዊና ዴሞክራሲ ነው ስንል በዚህ ረገድ ከማንም ጋር ቀርበን ለመከራከር ሆነ ለመርታት ድፍረታችን በመግለፅም ጭምር ነው ራዕዮች ለመሆኑ የዴሞክራሲ መስፈርቶች ምንድናቸው አታውቁም እንዳልላቹሁ ከማወቅም አልፎ በአዲስ ራዕይ አድርጋቹሁ ከ ሚልዮን የኢትዮጵያ ገበሬው ነጋዴውሃ ሙሁሩ ሰራተኛው እየሸወዳ ቹሁ እያላቹሁ ግንኮ የዴሞክራሲ መስፈቶች ልንገራቹሁ የተሟላ መልካም አስተዳደር ሁሉም ዐይነት ሰብአዊ መበቶች የፕረስ ነፃነትሃ የመምረጥና የመመረጥ መብቶች በሃገሩ በነፃ መንቀሳቀስ መጠለያ ዉሃ ትምህርት መበራት በአጠቃላይ ለንሮው የሚያስፈልጉ ማግኘት መሪዎች የማውረድ ወደ ስልጣን የመውጣት መብት የሕግ እኩልነት ወዘተ ነው በሌላ በኩል የሕግ በላይነት የፀጥታ ኃይሎች ፖሊስ ደህንነት አቃቢ ሕግ ዳኞች የሃገር መከላከያ ሰራዊት የአንድ ፓርቲ አጃቢ መሆን የለበትም ሕግ አርቃቂ ሕግ ተርጓሚ ሕግ አፅዳቂ ሁሉም እንዲዋቀሩ መድረግ ወዘተ ናቸው እነዚህ የተዘረዘሩና ሌሎች በመለስ ዘመነ አገዛዝ አለነበሩም አሁንም የሉም በነ አመሪካ አውሮፓ ግን አሉ በምታምኑት አምባ ገነን ቻይና የሉም ዓፈናው አጠናክረው ነው የሚሰሩበት መለስ ፍፁም ዴሞክራሲ ሲቪል እንደነበረ ተማምነን እንከራከርለት አለን እያላቹሁ ነው አሁንም ደገሜ ሊዘረዝር አልችልም ባለፉ ክፍሎች ተዘርዝረዋል ጠቅለል አድርጌ ለመግለፅ በኔ እምነት መለስ ከመንግስቱ ከጃንሆይ የማይለዩ ሆነው ግን በአነጋገር ለመንግስታት ለህዝብ በማደናገር በማታለል ግን እጅጉን ከሁሉም የላቁ ሰው ነበሩ ጥር የምትል ዴሞክራሲ የላቸዉም በሚልዮን የሚቆጠር የኢትዮጵያ ሙሁር ወጣት ሴት ወንድ የመለስ ህወሓት ፀረዴሞክራሲ ተግባር ነው ወደ ስደት የዳረገው መለስ ያ በህዝብ የፀደቀ ሕገ መንግስት የምትሉ አያግዳቸውም መለስ ሊያጠቁት የሚፈልጉ በአንድ ለሊት ሕግ አርቅቀው የፈረዱ ፈርደው ጧት እሳቸው ያሉት ሁሉ ተቀብሎ የሚያፀድቅ ፓርላማ አላቸው አፅድቅ ሲሉት የሚያፀድቅ አፍርሰው ሲሉት የሚያፈርስ አላቸው ለዚህ አብነት የሚሆን ብርቱካን ደሜቅሳ ለስየ አብረሃ በሕጋዊ መንገድ በዋስ ስትለቀው ወድያዉኑ በሙስና የተጠረጠረ የዋስ መብቱ እንዳይጠበቅ የሜል ሕግና አዋጅ አፀደቁ ተብሎ በ ሰዓት ሕግ አወጁ ለተቃዋሚ ፓርቲ ማጥፈት ማጎሳቆል ሲፈልጉ ፀረ አሸባሪነት ሕግ አረቀቁ አፀደቁ የምርጫ ስነ ምግባር አረቀቁ አሳወጁ የተቃዋሚ ፓርቲዎች የመቀስቀሻ ፅሑፎች ተፈትሸው በሬድዮ በተለቪዥን እንዲሰራጩ ሕግ አወጡ አረ ስንት ተብሎ የመለስ ጉድ ሊገለፅ ስለዚህ መለስ ሰብአዊ መብት የማያከብሩ ሕገ መንግስት የሚንዱ አንባገነን ዲክቴተር ሰው ነበሩ መለስ በፆታ በብሄር በዘርና በቀለም በሃይማኖት ልዩነት ላይ ያል ተመሰረተ ዴሞክራሲያዊና ሰብአዊ መብት በማስከበር አኳያ እኔ ነኝ ያለ የዴሞክራሲ ጠበቃ የመለስ የዴሞክራሲና ሰብአዊ መብት አከባበር በሁለትና ሶስት መቶ ዓመታት ተረት ሳይሸፈን ለማነፃፀር ዝግጁ እስከ ሆኑ ድረስ ደረታችንን ነፍተን ልንከራከርና ልንረታበት የምንችል አድርገን በመተማመንም ነው መሪያችን ዴሞክራሲያዊ ብቻ ሳይሆን በጥልቅ ሰብአዊነት ላይ የተመሰረተ ዴሞክራሲያዊነት የነበረው ነው የምትለው መለስ ከጥንት ጀምረው በጠባብነት ጠበል ታጥበው እንደመጡ ታሪካቸው አይታቹቐሃል የመለስ የክልል አወቃቀር ካለፉት ስርዓቶች በከፋ በቋንቋና በባህል የተደረገው የክልል አወቃቀር ቢሄር ከቢሄር የሚያጋጭ ዘረኝነትን አንዲስፋፋ ያደረገ የመለስ የመንግስት አወቃቀር የተሳሳተ አሰራር ነው በዘመነ ጃንሆይና ደርግ እንኳን ማንም ኢትዮጵያዊ በፈለገው ክልል ሄዶ ይሰራል የተገለለ ስሜት አልነበረም የቋንቋ የምንስየ ልዩነት አልነበረም ትግራይ ኦሮሞ ሃገሩ ነው ኦሮሞ ዓፋር ሄዶ ሃገሩ ነው አማራ ኦሮሞ ጉራጌ ጋንቤላ ሃገሩ ነው በዘመነ መለስ ግን ኦሮሞ ትግራይ ሄዶ ሊሰራ የምንሰራው በትግርኛ ቋንቋ ስለሆነ ሥራ የለም ትግራይ ኦሮሞ ከሄደም የሚያጋጥመው ተመሳሳይ ነው ወይ ጉራጌ አማራ ወይም ትግራይ ሄዶም ተመሳሳይ እጣ ነው የሚያጋጥመው ስለዚህ የቢሄር ቢሄረሰብ አንድነት በዘመነ መለስ እየላላ ሄደ እንጂ አንድነት የለም እንዲያው ዘረኝነት እየሰፋ ነው የመጣው የመለሰና ጓዶቻቸው ተገባር የትግራይ ተጠሊ ሆኖዋል አማራ ከጉራጌ ኦሮሞ ግጭቶች እየበዙ ይታያሉ ሃይማኖት በሚመለከትም መንግስት በሁሉም ሃይማኖቶች እጁ እያስገባ በአሁኑ ጊዜ በሙስሊም ሕብረተሰብ ጣልቃ በመግባት ብዙ ችግር ፈጥሮ ይገኛል በኦርቶዶክስም ጣልቃ በመግባት ቤተ ክርስቲያን በትልቅ ቀውስ አስገብቶዋል በሌላ በኩል መለስ ጥልቅ ሰብአዊነትና ዴሞክራሲያዊነት የነበረው ነው ብላቹዋል መቸም ለሁሉም ነገር ለአንድ ስርዓት መስታወቱ ህዝብ ነው በኔ እምነት መለስ ጥልቅ ዴሞክራሲያዊነት የተላበሱ ሳይሆን የኖሩትስ ትንሽ የዴሞክራሲ ጫፍ እንኳ ነበራቸው ከተባሉ ሙተው እያሉም ለሸልማት መቅረብ አለባቸው መለስ ግን የወጣላቸው ዲክቴተር ነበሩ መለስ በሰበአዊና ዴሞክራሲ አከባበር ዓመት ፊት ተጉዞ ተረት ተረት ያደረገ የዴሞክራሲ ጀግና እያሉን ነው በኔ እምነት የአዲስ ራዕይ አነጋገር ቢሆንልን ደሰታው አልችለዉም ግን ዓመት ወደ ፊት መጥቆ መሄድ ይቅርና እነዛ ጥሩ ዴሞክራሲ አላቸው ከሚባሉ ጅራት ወደ ኋላ ና ዓመት ሃገራችን ብትቀመጥ ደሰታየ መጠን የለዉም ስለዚሀ አታጋንኑ አንድ ነገር ግን ልጠይቃቹሁ አመሪካ አሁን ደርሰዉበት ያሉ የዴሞክራሲ ደረጃ ከ ዓመት በላይ ነው የፈጀባቸው መለስ በ ዓመት የ ዓመት እድሜ እድገት ሂደዋል ስትሉን የት ሆናቹሁ ነው ህወሓት በ ዓመት የትጥቅ ትግል ወቅት እርግጥ ብዙ ችግሮች ነበሩት በዉሸት ግን አይታማም ነበር ጠቅለል ባለ መልኩ ግን መለስና ጓዶቹ ፍፁም የለየላቸውዲክቴተሮች ነበሩ ክፍል መለስ ብዙሃንነትን በአግባቡ ያስተናገደ የእኩልነትን አራማጅ ገዕ አዲስ መሰመር ጓድ መለስ ብዙሃንነትን በተመለከተ እንከን የለሽ አቋምና ተገባር የነበረው ታላቅ ሃገራዊና ዓለማዊ ስብእና ነበር በሰዎች መካከል በርካታ ልዩነቶች መኖራቸውን የተቀበለና የሚያከራክር ሰው ነበር ከዚህም በመነሳት የሰው ልጆችን ብዙሃነት ከማይቀበሉ የሃገር ዉስጥና የዉጭ ኃይሎች ጋር በሃሳብና በተግባር ተፋልመዋል በሃገር ዉስጥ ኢትዮጵያ ሃገራችን ብዙሃንነ ት ስላላት ይህንን በአግባቡ ስለማስተናገድ አስፈላጊነት መስበክ የጀመረው ከልጅነቱ በተለይም ከዩኒቨርሲቲ ቀናቶቹ ጀምሮ ቢሆን ብዙሃንነትን በአግባቡ የማስተናገድ አቋሙ በተደራጀና ተጨባጭ ለውጥ በሚያመጣ የፖለቲካ አቋም መልክ የተገለፀው ህወሓትን በማደራጀት ለትግራይ ህዝብ መብት መከበር መታገል በጀመረበት ጊዜ አንስቶ ነው ይላሉ አዲስ ራፅዮች መለስ ከመጀመርያ ጀምሮው በሰዎች መካከል ልዩነት አይቀበሉም ነበር ዉሸት ነው ለመረጃ ያህል በህወሓት ዉስጥ በ ዓም በደደቢት የተፈጠረ ልዩነት በ ዓም በዊዳኸ የነበረ ልዩነት በ ዓም በበለሳ በዛን ዓመት በዲማ ጉባኤ ከ እስከ ዓም ሕንፍሽፍሽ አንጃ ህወሓት ያናወጠ በ እስከ ዓም ከነ አረጋዊ በርሀና ግደይ ዘርአፅዮን የነበረ ልዩነት በ ዓም አባይ ፀሃዬን ለመፈንቀል የነበረ ልዩነት በ ዓም ሺ ታጋዮችና በሚልዮን የሚቆጠር ህዝብ በኢርትራ ሪፈረንዶምና ሉአላዊነት በተመለከተ የነበረ ልዩነት በ ዓም በህወሓት ማኮሚቴ የነበረ ልዩነት እንዲሁም በ ዓመት የትጥቅ ትግል ጊዜ ከኢትዮጵያ ፖለቲካ ፓርቲዎች የነበረው ልዩነት ከ እስከ ህልፈተ ሂወታቸው በኢትዮጵያ በሰላም ከሚታገሉ ፖለቲካዊ ፓርቲዎች የነበረ ልዩነት መለስ አንድ ቀንም በሰላም ግርጭቶችን ለመፍታት በተግባር ሳይቀር ፍፁም ነተሳሺነት አልነበራቸዉም እነዚህ የጠቀኩዋቸው ልዩነቶች በሙሉ ለማለት ይቻላል በማሰር በመግደል በጦርነት ስም በማጥፋት በማግለል ወይም ከሃገር ተሰዶ እንዲጠፋ በማድረግ የተፈቱ ናቸው ስለዚህ መለስ ባለፉት ዓመታት ጊዝያቸው በሰዎች መካከል የነበረ ግንኝነት ለማስተካከልና ለመቀራረብ መልካም ግንኝነት እንዲኖር የሚጥሩ የነበሩ ሳይሆን በሰዎች በህዝቦች መካከል መልካም ግንኝነት እርቅ ሰላም እንዳይኖር የሚያራርቁና ችግሮች የሚያባብሱ ሰው ነበሩ መለስ ለአፍሪካም ለዓለም ሳይቀር በአህጉሮች ህዝቦች መልካም ግንኝነት ለማድረግ ስብእና የተላበሱ ብላቹሃል መለስ በሃገራቸው ዉስጥ ለሰዎች መልካም ግንኝነት ያልታገለ በዉጭ የሚያደርጉት ልታይ ልታይ ባህሪያቸው መጥቀው እንዲታዩ ስለፈለጉ እንጂ መለስ ለሰው ልጆች መልካም ግንኝነት የሚሰሩ ቢሆን ንሮ በሃገራቸው ዉስጥ በሰሩ መለካም ነበር መለስ እኔም እንደማውቃቸው በበረሃ ትግል ወቅት ካድሬ ያስተምሩ ነበሩበት ጊዜ ያካበቱት የንግግር ችሎታ ወደ ስልጣን ከመጡ በኋላም በሃገርም በዉጭም ብዙ መድረኮች በማግኘታቸው የነበራቸዉም መድረክን የመቀጣጠር ልምድ ታዋቂነትን ፈጥሮላቸዋ ል በትክክል የመናገር ችሎታቸው ይቅርና ሓቅነት ያላቸው ዉሸትም ቢኖር ሓቅ አድርገው የማሳመን ችሎታቸው እኔም አድናቂያቸው ነኝ መለስ ሲናገሩ ለነገ አይሉም ዉጤት ተሰሚነት አገኝባታለሁ ካሉ ልክ እንደመካቪሊ ይጠቀሙበታል መለስ የመካቪሊ መፅሐፎችም አንባቢ ነበሩ መለስ ብዙሃንነትን ማስተናገድ የጀመሩት ገና ከልጅነታቸው በዩኒቨርሲቲ ቀናቶች ጀምረው ነው ብለዋል መለስ የብዙሃንነት እምነት ከዩኒቨርሲቲ ጀምረው እምነት ከነበራቸው በረሃ ደደቢት ከወጡ በወራት ዉስጥ የኢትዮጵያ መሰረት የሆነች ትግራይ ጠግዛት ነፃ ሃገር ስለሆነች የምንታገለው ያለን ከቅኝ ገዢዎች አማራ ነፃ ወጥተን ነፃ ሃገራዊት ትግራይ እንመሰርታለን ብለው ማሂፈስቶ ከፃፈት አንዱ መለስ ነበሩ ብየ አለሁ መለስና ጓዶቹ ነፃ ሃገራዊት ትግራይ ለመመስረት የሚል ዓላማ የማያዋጣ መሆኑ ከተረዱ በኋላም ብዙሁነትን አያምኑም ነበር ብዙሃንነት የሚቀበሉ ቢሆን ንሮ ከግንባር ከኢድዩ ከኢህአፓ ከኦነግ ከዓፋር ነፃ አውጪ ከሱማል ኦጋዴን ፓርቲዎች የነበረ ግንኝነት ለምን ጦርነት አስፈለገ ብዙ ህዝብ አልቀዋል ንብረት ወድመዋል የብዙሃንነትን ግርጭት አፈታት የሚያምኑ ከነበሩ ከዚህ በላይ ችግር አልነበረምደርግን ፀረብዙሃንነት ነውብለው ሊታገሉ በረሃ የወጡ ገና በዩነቨርሲቲ እያሉ ብዙሃንነትን የሚያምኑ ከነበሩ ያ ፍላጎት ለምን አልተገበሩትም ኢትዮጵያ ሃገራችን መለስ በፈጠሩት ልዩነት አንድነት አደጋ ላይ ወድቀዋልብዙሃንነትን የሚያምኑ ቢኖሩ የኢርትራ ሪፍረንዶም ከ ሚልዮን ህዝብ ተወያይተው ለምን አልፈቱትም ሀወሓት በ ዓም በሁለት ሲሰናጠቅ መድረክ ከፍተው በብዙሃን ድምፅ ለምን አልፈቱትን ዓመታት የአገዛዝ ዘመናቸው በሙሉ በኢትዮጵያ ሃገራችን ብዙሃንነት ባለመረጋገጡ እስከ አሁን በግርጭቶች እየተናጠች ትገኛለች መለስ ደርግ ከተወገደ በኋላስ በሰዎች መካከል ያለው ልዩነት የአፈታት ስብእና ቢኖራቸው ንሮ ከ ዓም እስከ ህልፈተ ሂወታቸው ሕገ መንግስት በሚፈቅድላቸው በሰላም የተደራጁ እንዲሁም በመለስ እምነት አጥተው ነፍጥ አንስተው በረሃ የወጡ ፓርቲዎች ነበሩ አሉም መለስ ካለፉት ገፆች እንደተገለፀው ካሉት የተቃዉሞ ኃይሎች ሰፊ መድረክ ከፍተው ተወያይተው ልዩነታቸው አጥብበው አብረው እንደመጋገር ብረት ካነሳ በብረት ልዩ ሃይል በደፈጣና ፀረደፈጣ ዉግያ እንዲጦፍ ተደረገዋል በሰላም ለሚታገሉ የምርጫ ሃይሎችም ነፃ የፖለቲካ ሜዳ እንደመፍጠር ሕብረተሰብ የመማያውቃቸው ለመለስና ለህወሓት የሚመቹ ግለሰቦች በመመልመል ፀረነዛ ከሕብረተሰብ ብሶት የፈለቁ ፓርቲዎች በህወሓት በመበስበስ በቂ ገንዘብ ቁሳቁስ በመመደብ ለሚቃወም ህዝብም በማስፈራራት በማሰር ለትክክልኛ ተቃዋሚ ፓርቲዎች ለሚደግፍ ከሁሉ ዜጎች ሊጠቀሙበት ከሚገባቸው ነገሮች በመንፈግ በማግለል አባሎቻቸው በማሰር በመግደል ሃገራቸው መርገጫ እስከ ሚያጡበት እንቅፋት ይፈጥራል ታድያ አዲስ ራዕዮች የመለስ የብዙሃነትን ጠበቃ መሆን የቱ ነው እስከ አሁን በፅሑፍ ሁሉ ያልተገለፀ የመለስና የህወሓት ስልት ታክቲክ ይህ ተግባር ህወሓትና መለስ ከተፈጠሩበት ጊዜ በኢትዮጵያ ከነበሩትና ካሉት ተቃዋሚ ፓርቲዎች ሐቀኛ ዴሞክራሲያዊ ዉድድር ተደርጎ ተቃዋሚ ፓርቲ በምርጫ አሸንፎ ስልጣን ተረክቦ ሃገር ሊመራ መለስም ያሸነፈ ፓርቲ ሊመራቸው ፍቃደኛ ሆነው ይኖራሉ ተብሎ አይገመትም ግን መለስና ጓዶቹ ከጥንት ጀምሮው የሚጠቀሙበት ስልት በመድረክ ካሉ ተቃዋሚ ፓርቲዎች እርቅ የሚባል ነገር አይኖርም ግን ባለን የብዙሃን መገናኛና በካድሬዎች ወደ ህዝብ በመግባት በፅሑፎች ሰላም ፈላጊዎች መስለን እንቀሳቀሰ ሽማግለ በማድረግም ድርድር ማድረግ በድርድሩ ሊያግባባ የማይችል ሃሳብ በማቅረብ የዉግያ ሃይላችን ማዘጋጀት ከነዛ ተቃዋሚዎችም ተቃዋሚዎቻቸው ማጠናከር በተጨማሪ እነሱ የሚያደርጉዋቸው ትናንሽ ስህተቶች በማጉላት ከሕብረተሰብ እንዲ ነጠሉ ማድረግ ወዘተ የሚል አሰራር የመለስና ጓዶቹ ነበር ይህ ተግባር ከኢድዩ ከግንባር ከኢህአፓ ከጀብሃ ከኦነግ የጀመረ እስከ የመለስ ህልፈት ነበር አሁንም አለ ሌላ መለስና ጓዶቹ ተገደው ለድርድር ሲቀርቡም ቅድመ ሁኔታ በመፍጠር ተቃዋሚዎች እምቢ ብለዋል ብለው ስም በማጥፋት ይንቀሳቀሳሉ ከዛ በኋላ ነፍጥ አንስተው ይማቲ ነበር ሁለት ያህል አብነትዎች ለመግለፅ መጀመርያ ከግንበር በአንድ በኩል የህወሓት ማኮሚቴ ድርድር ያደርጋል በሌላ በኩል ለታጋዩ የማጥቃ ት ትእዛዝ ተሰጥተዋል ግንባርም ተጨፈለቀ ከኢድዩ ጠረናፊትም ህዝብ የሃይማኖት መሪዎች የኢርትራ ፓርቲዎክቸ ሽማግሌ ሆኖው እንዲያስታርቁ ተገኝተው እያሉ በሌላ በኩል ደግሞ እነሱን ለመደምሰስ ተዋጊ ሰራዊት ተሰባስቦ እርቁ ከተፈፀመ ከ ቀን በኋላ ኢድዩ ጠረናፊት ተደመሰሱ የኢህአፓ ለኦነግም እንደዚሁ ተደርገዋል ስለዚህ የመለስ በሰዎች መካከል የነበረ ልዩነት ለመፍታት የሚያደረጉት ጥረት ተቃዋሚዎች ለመምታት ጊዜ ለመሸመት ነው እንጂ ሰላም ከመፈለግ የመነጩ አልነበረም ከገፅ እስከ ገፅ መስመር አንድ መለስ ብዙሃነትን በማስመልከት የነበረው ፍፁም ዴሞክራሲያዊ አቋም ግን በፅሑፎች ጥያቄ ብቻ የታጠረ አልነበረም በሃገራችን የሃይማኖት ብዙሃነት ዙርያ ለዘመናት የታየው የአያያዝ ችግር በፍፁም ዴሞክራሲያዊ አቅጣጫ ለመፍታት የሚያስችል ሃሳብና ተግባር የነበረው መሪም ነበር መለስ ኢትዮጵያ የብዙ ቢሄሮች ብቻ ሳይሆን የበርካታ ሃይማኖቶች መናሃርያ የሆነች ነገር ግን ደግሞ የሃይማኖታዊ ብዙሃነትን በአግባቡ መስተናገድ ተስናት የቆየች ሃገር እንደሆነች በጥልቀት የተገነዘብና ተንሰራፍቶ የቆየዉን ሃይማኖታዊ አድሎና ጭቆና ለመፍታት የሚያስችሉ በቂ ሃሳቦች በማፍለቅ ታግሎ ያታገለ የእኩልነት አራማጅ መለስ ነበር ወዘተ ትላላቹሁ አዲስ ራዕይ መለስ የሃይማኖት ብዙሃነትስ ይቅር የኢትዮጵያ ሃገራችን የ ሺ ዓመት ታሪክ በ ዓመት ቀይረው ያነበቡና ወደ መድረክ ብቅ ያሉ ሰው ነበሩ የኢትዮጵያ ሃይማኖቶች ስናነሳ ከኢትዮጵያ ታሪክ የተያያዘ መሆኑ ማራጋገጥ አለብን የኢትዮጵያ ሃይማኖት ከክርስቶ ስ ልደት በፊት ሺ ዓመት ቀደም ብሎ ብሉይ ኪዳን እንደነበረ ከዛ በኋላ አዲስ ኪዳን እንደሆነ ይታወቃል የሙስሊም ሃይማኖትም ከ ዓመት በፊት ወደ ኢትዮ እነደገባ አባቶቻችን አውርውናል የኢትዮጵያ ታሪክም ከሃይማኖት ታሪክ ተያይዞ የመጣ ነበር መለስ ግን ትናንትና ኢትዮጵያ የምትባል ሃገር ዓመት እድሜ ነው ያላት ብለውናል ይህ የመለስ ብቻ እንዳይመስላቹሁ የመለስና የህወሓት ዋና ሃሳብ ነበር በሌላ በኩል ኮመሂኒስት አስተሳሰብ ያላቸው ሰዎች ሁሉም ዓይነት ሃይማኖት አያምኑም ብቻ ሳይሆን ሁሉም ሃይማኖት አርካሾች ናቸው በማለት ለአማንያን ያራክሱሉ እነ ለሂን ስታሊን ማኦ አንቨርሆዥ ሃይማኖትን አያምኑም ነበር መንግስቱ ኃይለማርያም ጭምር ሃይማኖት አያምንም ነበር እንዲያው የኢሳፓ አባል የሚሆን ከሃይማኖት ንክክ ነፃ መሆን አለበት ይባል ነበር መለስና ህወሓትስ በሃይማኖት የነበራቸው አቋም ምን ይመስል ነበር መለስና ህወሓት ከመጀመርያ ጀምሮ ሙስሊም ይሁን ክርስቲያን ሃይማኖት አያምንም ነበር እርግጥ ነው ፀረ ሃይማኖት ነን ብሎ በአዋጅ አላወጀም ነገር ግን ወቅቱ የትግል ጊዜ ስለሆነ ታጋይ ሁሉ ያገኘው መብለት መጠጣት አለበት በሚል ሸፋን በህወሓት ሃይማኖት የሚባል አልነበረም በተለይ ከ ዓም እስከ ዓም የታገለው ወጣት ቀለም የቆጠረ ስለነበረ ፍፁም ኦርቶዶክስ ሃይማኖት አማኝ የሆነ ቤተ ክርስቲያን አይስምም ሰራዊት ተሰልፎ ሲጓዝ ቤተ ክርስቲያን በመንገዱ ካለና ብዙ ህዝብ ካለ ለመታለል ተብሎ በትእዛዝ ስሞ እንዲያልፍ ይደረጋል ሙስሊም ዜጎቻችንም አይሰግዱም ነበር በኋላም ከሁሉም ሃይማኖት ተከታዮች ወደ ትግል የተቀላቀሉ ገበሬዎች ወይም ወዛደሮች የከተማ ነዋሪም ስለነበሩ የቆያቸው ታጋይ ሃይመማኖት ስላልነበረው ኋላ የመጡም በእምነታቸው መሳም መስገድ አሳፍሮቸው ከሃይማኖት ዉጭ ሆኑ ወደ ህወሓት የተሰለፈው ሺ ታጋይ ሃይማኖት አይከተልም አንድ አንድ ግለሰብ በየ ሃይማኖታቸው ሲያመለኩ ሲታዩ ታጋይ ይንቃቸው ነበር ስለሆነም በረው የሚጠፉም ነበሩ መለስ የማርክሲዝም ለሂንዝም ሪኢቶ ዓለም ከሚያምኑ ካድሬዎች አንዱ ነበሩ የማርክስዝም ለኒንዝም የማኦ የኢንቨርሆዥ ስታሊን ሪኢቶ ዓለም የሚያምኑ በየ ደረጃው ከሺ በላይ ካድሬ አሰልጥነዋል እሳቸው ያሰለጠኑዋ ቸው ለሌላው ታጋይና ምልሻ የገጠር ካድሬ በአጠቃላይ ለህዝብ አሰልጥነዋል በመለስ ሲያሰለጥኑ የስልጠናው ሲሰጡ ዳይለክቲካል ማተርያሊዝምን ፍልስፍና መንደርደርያ አድርገው ሲያሰለጥኑ አይዲያሊዝም አማንያን መምታት ያለመ በመሆኑ አይድያሊዝምን አድርገው ለሁሉም ሃይማኖቶች እንደየእድገት ጎታች አታላይ ቁሻሻ በማለት ይመቱዋቸው ነበር መለስ ለሃይማኖት እንደጠላት ሲያሰልፉት ከእምፕርያሊዝም ፊዩዳሊዝም ባህታዊ መነኩሴ ጠንቋይ ደብተራ ሁሉም ዓይነት ለማኞች ድኩማን የቆሎ ተማሪ የገዥዎች ወታደር ሴተኛ አዳሪዎ ች የከተማ ቦዘኔ ቄሶች ወዘተ አምራች ያልሆኑ መጣጭ ጥገኛ ትል ፓራሳይት ብለው በጠላትነት ያስቀምጡዋቸው ነበሩ ወገኖች መለስ ስለሃይማኖት ሲያስተምሩ ለነዛ ላይ የተጠቀሱ አካላት ማንነታቸው ሲያባሳብሱዋቸው የሰማ ታጋይ ከሳቸው በላይ ይጣሉዋ ቸው ነበር መለስን ካነሳን መለስን ተከትለው ያስተምሩ የነበሩ ዓለምሰገድ ገአምላክ ገመስቀል ሃይሉ ሙሉጌታ ገሂወት ፈትለወርቅ ገዝሄር ሞንጆርኖ አማረ አረጋዊ አረጋሽ አዳነ የዉብማር አስፋውና ሌሎች ማኮሚቴ ወዘተ ነበሩ ለፖለቲካ ካድሬ መማርያ አዘጋጅ የድሮ ፈላስፋው አባይ ፀሃዬ ወዘተ ነበሩ ምናልባት አስገደስ ምን ታምን ነበርክ ብትሉኝ የባስኩ ፀረሁሉም ሃይማኖቶች ነበርኩኝ አሁን ደግሞ አማኒ ነኝ የሁሉም ሃይማኖት እምነት አክባሪ ነኝ እንገዲህ አጀንዳዬ መለስ ከልጅነታቸው ለሃይማኖት ብዙሃንነት ጠበቃ ነበሩ ለሚለው በልጅነታቸው የነበራቸው እምነት አላውቅም መረጃም አልነበረኝም አባታቸው አቶ ዜናዊ አስረስ ወዳጅ ነበሩ ወደ መቀሌ ሲመጡ ቤቴ ነው የሚያርፉ ስለመለስ የልጅነት ታሪክ ይነግሩኝ ነበሩ ስለሃይማኖት ግን ተጫውተን አናውቅም መለስና ህወሓት ግን ምንም ሃይማኖት አያምኑም ነበር ስለማያምኑ ደግሞ የትግራይ ቄሶች የተንቤን አውራጃ የዓድዋ የአክሱም የሽሬ አውራጃዎች የሳምረ ግጀት ቦራ አፅቢ ወንበርታ ወረዳዎች በብዙ ሺ የሚቆጠሩ ቄሶች ደያቆኖች መለኩሴዎች ፀረ ህወሓት በመነሳት ለገበሬው ስለሰበኩት ወጣት አልታገልም አለ የህወሓት መሪዎች ተጨጎቁ የኋላ ኋላ ግን አንድ ብልሃት መጣ በህወሓት ዉስጥ በቤተ ክህነት መንፈሳዊ ኮለጅ የተማሩና ሌሎች የተማሩ የትግራይ ቄሶች ኮንፍረንስ በመጥራት ብዙ ስብሰባ ተደረገ እነ መለስ ምንም አማራጭ አልነበራቸዉም መድረክ ላይ እየወጡ ሂስ አደረጉ በተለይ አባይ ፀሃዬ ስብሃት ነጋ ሌሎችም ሂስ አደረጉ ቄሶችም በረድ አሉ ሙስሊሞቹም እንደዚሁ ብዙ ቄሶችም የህወሓት ካድሬ ሆኖው ተሰለፉ ብረት አንስተዉም ከሰራዊት ጋር ተቀላቀሉ ይሁን እንጂ ሕብረተሰቡ በህወሓት እያመነ በሄደ ቁጥር አብዛኛው ወጣት ፀረ ሃይማኖት ሆነ ታግዶ የነበረ የወሲብ ግንኝነት መጋባት ከተፈቀደ በኋላ ሙስሊሙ ክርስቲያን ያገባል ክርስቲያኑ ሴት ሙስሊምን ታገባለች በቃ ተዋለዱ ደርግ ተወገደ ታጋይ ከተማ ገባ ሙስሊም ክርስቲያ ባል ይዛ ወደ ቤተሰቧ ሄደች ወንድ ክርስቲያንም ሙስሊማ ሚስት ይዞ ሄደ ሁሉም ተፋቱ በአሁኑ ጊዜ ሳይፋቱ የሚገኙ አንድ ሰው አውቃለሁ እሱም ሐሰን ሽፋ ነው በዚህ መሰረት መለስ የሃይማኖት ብዙሃነት አያምኑም ነበር የህወሓት ማኮሚቴና በመቶ ሺ የሚቆጠር ካድሬ አማኝ አልነበረም አዲስ ራዕይ የምትሉት ዉሸት ነው መለስ ከ ዓም እስከ ህልፈተ ሂወቱ የነበረው እምነትስ ምን ነበር ከተማ ከገቡ ሃይማኖት እምነት ምን ያህል ሃያልነት እንዳለ ውም እየተረዱ መጡ ያለ ሃይማኖት ስልጣናቸው ስር መሰረት እንደ ማይኖሮው አወቁ በህዝብ ተፅኖም በሕገ መንግስት ጥርት ብሎ መስፈር የግድ ይል ነበር በተለይ የጃንሆይ ስርዓት ለሙስሊም ሃይማኖት ያላላ ለክርስቲያን ሃይማኖት ሰማይ የሚሰቅል ሌሎች ሃይማኖቶች የሚያገል ስለነበረ የደርግ ስርዓትም ጭራሹን ሁሉም ዓይነት ሃይማኖት ያፈነ ስለነበር በዘመነ መለስ የሁሉም ዓይነት አማኒያን ነፃነት በሕግ መንግስት በመስፈሩ አማሂያን ደስ ብሎዋቸ ው ነበር ሆኖም ግን እነ መለስ በግልባጩ መንግስት በሃይማኖት ሃይማኖት በመንግስት እጃቸው ማስገባት የለባቸዉም የሜለው ሕገ መንግስታዊ ድንጋጌ መለስም ሃይማኖት መሪዎች ጥሰዉታል ይህም መለስ የሃይማኖት በዓላት የህወሓት ኢህአዴግ መሪዎችና ካድሬዎች መጫወቻ ሜዳ የፖለቲካ ማስረፅያ ማጥመቂያ ሲያደርጉት የሁሉም ሃይማኖት መሪዎች ዳዳሳት ዑለማዎች ሃይማኖት በሚመለከት ለአማኒያን እንደመስበክ ፀሎት እንደማድረግ ፈንታ የፖለቲካ ዲስኩራቸው ያሰራጩበት ነበሩ አሉም ሁለቱም በኢትዮጵያ ህዝብ የፀደቀ ሕገ መንግስት ጥሰዉታል በተለይ የክርስቲያን ሃይማኖት ዳዳሳት በተለየ መንገድ የካድሬ ሥራ ይሰሩ ነበር አሁንም ይሰራሉ መለስ ግን ምንም እንኳ የሃይማኖት መሪዎች ይጠቀሙባቸው እንጂ እስከ ህልፈተ ሂወታቸው ዋዜማ የሃይማኖት እምነትም አልነበራቸዉ ም የሃይማኖት ብዙሃነትም አያምኑም ነበር በቀብራቸው ዋዜማ ግን መለስ ከሚስታቸው ጋር ሳይሆን ለብቻቸው ቆርበው እንደቆዩ በቤተ መንግስት አካባቢ ይነገር ነበረ ምናለባትም እነለኒን ስታሊን ሲሞቱም የመጨረሻዋ ኛ ሰዓት አእግዝአቢሄርን እንዳስታወሱ መለስ አስተምሮውኛል መለስም እንደጌቶቻቸው ለኒንና ስታሊን በኛዋ ሰዓት ወደ እግዚአቢሄር አስታዉሰው ቆርበው እንደሚሆኑ እጠረጥራለሁ በገፅ አዲስ መስመር መሰመር መለስ ብዙሃነትን ከልጅነቱ ጀምሮ ያከበረና ለማክበርም የተፋለመ ሰው እንደነበር በተግባሩ ከማሳየቱም በላይ ሃሳብ በመንደፍ ደረጃም የነበረዉን አቋም በተለያዩ ፅሑፎች አረጋግጠዋል ለህዝብ ባስማቸው ንግግሮችም ይህንኑ የሚያንፀባርቁ አቋሞችን በብዘት ማግኘት ይቻላል አዲስ ራዕይ አዲስ ራዕዮች መለስ የሃይማኖት ብዙሃነት አማኝ እንዳልነበሩ ከላይ በስፋት ተገልፆ ነበር ይቅርና ለአማንያን ወግነው ሊፋለሙስ ይቅር የሃይማኖት ብዙሃነት የእድገት እንቅፋት ናቸው ጭራሹም የሃይማኖ ት አማንያን የአድሃርያን መሳርያ ነበሩ ብለው የሚያምኑ እንደነበሩ ተቀምጦዋል ሌላቀርቶ በህልፈተ ሂወታቸው ዋዜማ ወር በፊት በሙስሊሙ ሕብረተሰብ ጣልቃ በመግባት ለነባሩና አብሮን የቆየ የሙስሊም ሃይማኖት በማግለል በሃገራችን የማይታወቅ ከመለስ ፖለቲካ ቁርኝት ያለው አልአሕባሽ የሚባል ሃይማኖት ከ ዓመት በላይ የቆየው የሃገራችን ሙስሊሞች እምነት በበላይ በማስቀመጥ ለሙስሊሙ ሕብረተሰብ ችግርና ቀውስ ፈጥረው እንዳለፉ ነው የኢትዮጵያ ህዝብ የሚያውቀው መለስ የፈጠሩት ችግር አሁን ያሉ መሪዎችም የመለስ መንገድ እየተከተሉ ይገኛሉ የኢትዮጵያ ሙስሊም ሕብረተሰብ ወደ አሸባሪነት ተቀይረዋል ተብለው ስጋት ላይ ይገኛሉ ሌላ መለስ ለሃይማኖት ብዙሃነት ሲሉ በፁሑፍን በንግግርም ለመላው ዓለም ገልፀዋል ብላቹሃል መለስ ስለማንኛውም ነገር ትናንት የተናገሩ ለዛሬ ወይ ለነገ ቀይረው ሲናገሩ ሃቅ ባይሆንም የማሳመን ችሎታቸው የንግግራቸው ችሎታ እኔም አውቃለሁ ህዝብም ያውቃል መለስ ልክ በትጥቅ ትግል ጊዜ ከአንድ ሪኢቶ ዓለም ወደ አንድ ሪኢቶ ዓለም እየተገላበጡ እንደመጡ ሁሉ ባለፉት ዓመትም እየተገላበጡ እንደመጡ ሁሉ የሚያውቀው ነው ገዕ አዲስ መስመር ቅፅ ልዩ እትም አዲስ ራዕይ ከሱማልያ እስከ ሱዳን ከቡሩንዲ እስከ ሩዋንዳ ከለይበርያ እስከ ኢርትራ የራስን ማንነት በማክበርና በማስከበር ላይ የተመሰረተ ዴሞክራሲያዊ ወይም ሰላማዊ ስርዓት ይመሰረት ዘንድ ድምፁን ከፍ አድርጎ ከማሰማቱም በላይ በተግባርም የነዚህ ህዝቦች ትግል በመደገፍ ተንቀሳቅሰዋል መለስ አዲስ ራዕዮች ኢትዮጵያ በአፍሪካ ቀደም ሲል በዘመነ ጃንሆይ በኮንጎ ከዛም አልፎ አፍሪካን ተሻግረው በደቡብ ኮርያ ሰላም በማስከበር አህጉራዊ ግዳጃቸው ፈፅመዋል መንግስቱ ኃይለማርያም ደግሞ ለደቡብ አፍሪካ ታጋዮች ለዝንባብዌ በተለያዩ መንገዶች በማገዝ አፍሪካዊ ግዳጅን ይፈፅም ነበር በተጨማሪ ለደቡብ ሱዳንም ያገዝ ነበር አሁን መለስ ያደረገው የሰላምን ማስከበር ካለፉት ስርዓቶች የተለየ ምን ስራ ሰራ እንዲያው መለስ የሚታሙት በርዋንዳ ላይበርያ ቡሩንዲና ሌሎች ሃገሮችም የተደረገው ሰላም ማስከበር ተግባር ለቢዝነስ የዉጭ ምንዛሬ ለማግኘትና ብሎም ሰራዊትና ቁሳቁስ በማሰማራት ለሰላም አስከባሪ ሰራዊት የተሰጠው ገንዘብ ሂወቱ ለሰዋ ሰራዊት ልክ እንደሌሎች ሃገሮች የላባቸው ዋጋ እንደመክፈል ፈንታ በግዳጅ የተሰማራ ሰራዊት በተባበሩ መንግስታትና አፍሪካ ሕብረት የሰጣቸው ገንዘብ በመቁረጥ ወደ ኢህአዴግ መንግስት ኪስ ገቢ ስለሆነ በሁሉም ቦታዎች ሰላም ለማስከበር የዘመቱ የኢትዮጵያ ሰራዊት ጠንካራ ተቃዉሞ እንዳሳዩ ሁሉ ህዝብ የሚያውቀው ነው በተለይ አንድ ሻለቃ ግዳጁ ፈፅሞ ከመጣ በኋላ የላባቸው ዋጋ ሊሰጠን የተባለ ገንዘብ ይሰጠን ብሎ በአዲስ አበባ አካባቢ ምሽግ መሽጎ ሊያነጋግሩት ለሄዱ ባለስልጣኖች በማሰር ተቃዉሞ ስላሳየ በስንት ጥረት እንዲለሳለሱ በማድረግ አንድ ሻለቃ ሰራዊት ትጥቁ እንዲያወርድ ተደርጎ በሙሉ ታስሮ ወደ ትግራይ ምስራቃዊ ዞን ዉቅሮ ከተማ አካባቢ አስመጥተው አስረዉት እንደነበር ይታወቃል ከዚያ በኋላ ሰራዊቱ የት ገባ ለሚለው መለስና ጓዶቹ እግዚአቢሄር ያውቃሉ ስለሆነም መለስ ሰራዊት ወደ ሰላም ማስከበር መላካቸው ቢዝነስን ዓላማ ያደረገ ነበር ነው የተባለው ባይሆን ንሮ የህንድና የሌሎች ሃገሮች ከሚከፈላቸው ገንዘብ ውሎ አበልን ሳይጨምር እስከ ለሰራዊታቸው በእጅ ዶለር ተሰጥቷቸዋል በሌላ በኩል አነዛ አድማ ያደረጉ ወታደሮች ገንዘባችን ይሰጠን ተወረናል ያሉ ገንዘባቸው የተነጠቁ መሆናቸው መረጋገጫ የሚሆነው አንደኛ ከነሱ በኋላ ወደ ቡሩንዲና ላይበረያ የሄዱ እጅግ ብዙ ገንዘብ ይዘው መጥተው ለራሳቸውና ለቤተሰባቸው ተቋቁመዋል ሁለተኛ በአሁኑ ጊዜ በዳርፎርና በአብየይ ያሉ የሰላም አስከባሪዎች ልክ ለሌሎች ሃገሮች ወታደሮች እንደሚሰጣቸው በየ ደረጃቸው በመቶ ሺና በሚልዮን የሚቆጠር ገንዘብ አግኝተዋል ይህ የሚያሳየው የኢትዮጵያ ሰራዊት ሚስጢሩ ሳያውቅ እንደተበላና አሁን ግን ሰግተው ይሰጡዋቸው እንዳሉ ነው የሚታወቀው አዲስ ራዕዮች መለስ ለኢርትራም ሰላም አስከባሪ እንደሰጣት አዳብላቹሁ አስቀምጣቹታል ግን አዲስ ራዕዮች ለምን ታጭበረብሩ አላቹሁ መለስና ህወሓት ሻዕቢያን ከደርግ ጥቃት ለማዳን ብሎም ኢርትራን ከኢትዮጵያ ለመገንጠልና ኢትዮጵያ የባህር በር ለማሳጣ ት ከ እስከ ዓም መጀመርያ ዓመት የተሰጠ የሰራዊት እርዳታ መለስና ጓዶቻቸው የኢትዮጵያ ሉአላዊነትና አንድነት ለመበታተን ተብሎ ከሺ በለይ የኢትየጵያ ወጣቶች ሂወታቸው እንዲያልፍ የተደረገው ነው አዲስ ራዕዮች ግን የነ መለስና ጓዶቻቸው ወንጀል ለመሸፈን መለስ ከአህጉራዊ ብዙሃነትን አመለካከት የመነጨ በኢርትራ ሰላም አስከብረዋል ብላቹሁ ስታታልሉን ምን ያህል ሃገር ሸያጮች መሆናቹሁ ያሳያልይህ ማታለል ከአሁን በፊት አንዳንድ ፀሐፊዎች የሚባሉ እንደታጋይ ነባር ብስራት አማረን ወለገብሪኤል ታደሰ ሕቡር ገኪዳን የመሳሰሉ ሰዎች ሻዕቢያ ለማዳን ኢርትራን ለመገንጠል ከሺ በላይ ወጣት ሞተ ከዛ የማያንሱ ቆሰሉ እያሉ ሻዕቢያ ለማዳን የተሰዉ ኢትዮጵያውያን ከ አይበልጡም ብላቹሁ ሲታስቀምጡ ምን ዓይነት ሰዎች ናቹሁ እርግጥ እነዛ ሰዎች በ ዓመት የትጥቅ ትግል ጊዜ አንድ ቀን አንድ ጥይት ተኩሰው የማያውቁ ጊዜያቸው እየተደበቁ ያሳለፉ ናቸው በአጠቃላይ መለስ በዚህ ሰላም የማስከበርም ብዙሃነትን ለማዳን ካላቸው እምነት ሳይሆን ለቢዝነስ ዶላር ለማግኘት ያደረጉት የማስከበር ስራ ነበር የኢርትራ ጉዳይ ከሆነ የተሰጠው እርዳታ ሃገር በመሸጥና መለስና ጓዶቻቸው የሻዕቢያን ሎሌነታቸው ለማረጋገጥ የሰሩት ነው ጠቅለል ባለ መልኩ መለስ ለሃገር ዉስጥም ይሁን ለዉጭ ህዝቦች ብዙሃነትን መብት ለማስከበር ወይም ለመጠበቅ ካላቸው እምነት ሳይሆን ለዉጭ ህዝብ ግንኝነት ልታይ ልታይ በማለት ተወዳጅነት ለማግኘት የሚያደርጉት ነበር እንዲያዉም አብዛኛው ህዝብ መለስ ለዉጭ ሰዎች የተመቹ በተለይ ደግሞ ለኢርትራ አጅጉን የተመቹ መሆናቸው ለሃገር ሀዝብ ግን በሁሉ መልኩ የማይመቹና መለስ ለብቻቸው ብቻቸው ወደ መድረክ ብቅ ያሉ እቺ ሃገር የመበታተን አደጋ አሻራ አስቀምጠውበታል እንደአለፈነው የሚታማ ነው ክፍል መለስና የሴቶች እኩልነት ገፅ አደዲስ መስመር ታላቁ የህዝብ ልጅ መለስ በሴቶች እኩልነት ጥያቄዎች ላይ እንከን የለሽ አቋምና ተግባር ነበረው መለስ በሴቶች የእኩልነት ጉዳይ ላይ ፍፁም ሰብአዊና ዴሞክራሲያዊ አቋም ነበረው የሴቶችን እኩልነት የማስጠበቅ ጉዳይ አንድና ሁለት አዋጅ በማስወጣት ብቻ ሳይሆን በራሳቸው በሴቶች ትግል ጭምር መሰረታዊ የሕብረተሰብ አወቃቀር ለውጥ በማምጣት የሚያረጋግጥ ነው ብሎ የሚያምኑት መለስና አኢአዴግ ከ ባልበለጡት ዓመታት በኢትዮጵያ መሰረታዊ የሕብረተሰብ አወቃቀር የሚመጣበት ጠንካራ መሰረት አንጥፈዋል መለስ ትጥቅ ትግል በጀመሩበት በትግራይ ከዚያም አልፎ በኢትዮጵያ ደረጃ የሴቶችን እኩልነት በራሳቸዉም ተሳትፎና ተግባራዊ ትግል ለመረጋገጥ በተደራጀ አኳኋን በአካሄደው ጥረት እነሆ የሃገራችን ሴቶች ከድህነት በመላቀቅ በጎዳና እየገሰገሱ ይገኛሉ መለስ ስለሴቶች እኩልነት በተመለከተ የነበራቸው አቋምና እምነት ባለፉት ገፃት የመለስ አጭር ታሪክ በሚል አርአስት ነካ ነካ አድርጌ አልፌው ነበር መለስና ጓዶቻቸውና ህወሓት በማሂፈስቶ ደረጃ ባይፃፍም የሴቶች እኩልነት እንደሚያምኑ ይናገሩ ነበሩ በታጋይም በህዝብም ቅስቀሳ ያደርጉበት ነበሩ ይሁን እንጂ በተግባር ግን በፀረ የሴቶች እኩልነት በግንባር ቀደምት መለስ ይሰለፉ ነበር ሴቶች በህወሓት የነበራቸው ተሳትፎ ከ እስከ ዓም በጣም ጥቂት ሴቶች ነበሩ ከ እስከ ዓም ከሰራዊቱ በላይ ተሳትፎ ነበራቸው ከ በኋላ ከ እስከ ደርሰው ነበሩ በህወሓት የተሰለፉ ሴቶች የተማሩና ያልተማሩ ሳይለይ እኩል ከወንዶች በወታደራዊ ፖለቲካዊ ኢኮኖሚያዊ በህዝብ አስተዳደር ንቁ ተሳትፎ ነበራቸው ወታደራዊ አዛዝፐች ሆነው አዋግተዋል ፖለቲካ መሪዎች ነበሩ በህዝብ አስተዳደርና ፍትህ በማሕበራዊ አገልግሎት በብቃት ሰርተዋል ሴቶች በራሳቸው ጥረት እኩል ይታገሉ እንጂ በነ መለስና ጓዶቻቸው ግን ተቀባይነት አልነበራቸዉም በህወሓት ከተራ ወንድ ታጋይ እስከ ላይኛው ለሴቶች ማናናቅ መሪዎች ለግል ፍላጎታቸው ሊጠቀሙባቸ ው መፈለግ ሴት ለሁሉም ነገር አሳሳች ናት ወዘተ ብዙ አስቀያሚ አመለካከቶች ነበሩ በሴቶች ይቀርቡ የነበሩ ጥያቄዎች በአቅም ከወንዶች እኩል እያለን እኩል ስልጣን አይሰጠንም የበታች አድርጋቹሁ ታዩን አላቹሁ በአጠቃላይ ህወሓት በአፍ የሴቶች እኩልነት አምናለሁ ይላል እንጂ በተግባር ፀረ የሴቶች እኩልነት ነው ብለው ጠንካራ ተቃዉሞ በማሳየታቸው የህወሻት ማኮሚቴ ሁሉ ፀረ የሴተች ጥያቄ ተነስተዋል በህወሓት ድርጅት በሁሉም ዞኖች ወረዳዎች በሰራዊት የሚገኙ ታጋይ ሴቶች አንድ ልብ ሆኑ በተለያዩ ሰሚናሮች መሪ አካል ናቸው ለሚባሉ ከፋፍለው መወያየት ጀመሩ ያወያዩ ከነበሩ መካከል መለስ ናቸው እንዳዉም በህወሓት የሴት ፈሚኒስቶች ተፈጥረዋል የነዚህ አንቀሳቃሾች እነ አረጋሽ አዳነ የዉብማር ፈትለወርቅ መብራት በየነ ሕሪይቲ ምሕረትአብ ሮማን ገስላሴ ሌሉቹም ተፈረጁ በተለይ ቀለም የቆጠሩ ሴቶች በመለስና አባይ ፀሃዬ ዐይን ገቡ ሌሎቹም እንደዓለምሰገድ ክንፈ ገመድህን ከሰራዊት አዛችም ፀረ ሴቶች ተነሱ ሁኔታው እየተባባሰ ስለሄደ በመቶ የሚቆጠሩ የሴቶች ካድሬ በወርዒ በረሃ ለሳምንታት በአንድ በኩል የሴቶች ካድሬ በሌላ በኩል የህወሓት ማኮሚቴና አጋሮቻቸው የሆኑ አድርባይ ካድሬዎች ነበሩ ዉይይቱ ተጧጧፈ ነገር ግን ስምምነት ላይ አልተደረሰም በውይይቱ መለስ ዋና ተሳዳቢና ዘለፋ ያበዙ ነበር ያለ ስምምነት ተበተነ ቆየት ብሎ በተንቤት አካባቢ የሴቶች ኛ ኮንፍረንስ ተጠራ በዛን ኮንፍርንስ በርከት ያሉ ወንዶች ታማኝ ካድሬዎች ነበሩ ሆኖም ግን በኮንፍርን ሱ ወሳኝ ባልሆኑ ነጥቦች ቢስማሙም መሰረታዊ መግባባት ሳይደረሱ ኮንፍርንሱ ተበተነ እንደገና ሁኔታው እየተባባሰ በመሄዱ ኛ ኮንፍርንስ በደጀና ተጠራ ኮንፍረንሱ በጣም የሞቀና እነ መለስ በተለይ ከነ አረጋሽ አዳነ ከፍተኛ ካድሬዎች በማስፈራራት እጅግ አስነዋሪ የሆነ ስድብ በመሰንዘር እስከ ለመምታት የተሞከረ ነበር ይህ ፍፃሜ መለስና ጓዶቻቸው ነበሩ ሌላ በትጥቅ ትግል ጊዜ ወሲባዊ ግንኝነት ለ ዓመት ታግዶ ስለነበረ በዛን ወቅት በሴተች ወሲባዊ ጥቃት ሲደርስ ለሴቶች አሳሳቶች በማለት ሴቶች ሲቀጡ ወንዶች ግን በተለይ መሪዎች ከሆኑ ይፋ ሁኖ እንዳይታወቅ ይሸፈን ነበር ወሲባዊ ግንኝነት ከተፈቀደም ሴቶች የወንዶች ወሲባዊ እርካታ ምቾት እንዲሆኑ ከመታገል ተገልለ ው የወንዶች ጥገኛ ሆነው እንዲቀሩ ተደረጉ በተለይ የመሪዎች ሚስቶች ከሆኑ ከስራ ገበታቸው ተፈናቅለው በወንዶች ፍላጎት የቤት እመቤት ሆኑ ህወሓት ከተመሰረተ እስከ ዓም ደርግ እስከ ተወገደበት አንዲት ሴት ማኮሚቴ ነበረች ከድርጅቱ ማኮሚቴ ካሉት ወንዶች አብዛኛቸው በሁሉም አቅም የሚበልጡ ሴት ታጋዮች ነበሩ ግን የነ መለስ በሴቶች ላይ የነበራቸው ንቀት ሴቶች ወደ ስልጣን ሊመጡ አልቻሉም ነበር የህወሓት ሴት ታጋዮች ግን አንዳንድ ሴቶች ለግል ጥቅማቸው የምቅበዘበዙ ወደ ጎን በመተው አብዛኞቹ ግን ፀረደርግ ጠንክረው ከታገሉት የማያንስ ለመብታቸው ጠንካራ ታጋዮች ነበሩ እስከ አሁን መለስ ለሴቶች መብት የቆሙ አልነበሩም አዲስ ራዕዮች መረጃ ያንሳቹዋል ግን አይመስለኝም አሁንማ እየጠረጠርኩዋቹሁ ሄድኩኝ መለስ የሴቶች የአወቃቀር ለውጥ ለማምጣት ከትግራይ አልፈው በመላው ኢትዮጵያ የሴቶች እኩልነት በራሳቸው ትግል ብቁ እንዲሆኑ ተደርገዋል የሃገራችን ሴቶች ከድህነት ተላቀዋል ይህ የመለስ ስብእና ዉጤት ነው ብላቹዋል ራዕዮች በትጥቅ ትግል ጊዜ የነበረ የሴቶች እኩልነትና መለስ ለሴቶች እኩልነት የነበራቸው አስተዋፅኦ ቀደም ሲል ተቀምጠዋል መለስ የሴቶች አወቃቀር በሚመለከት ሰርተዉት ያለፉ ሁሉ ሴቶች ከነበሩበ ት ሁኔታ የሚያዳክም እንጂ የሚያሻሸል አልነበረም በመለስ አስተዳደር ጊዜ ይህም ሴት በዝቅተኛ ነጥብ ዩነቨርሲቲ እንድትገባ ስትመረቅም በዝቅተኛ ነጥብ እያላት የስራ ዕድል ታገኛለች የኛ የኛ የኛ ክፍሎች መልቀቅያዎች በዝቅተኛ ነጥብ ማለፍ የሚል አሰራር ሴቶች ጠንክረው ተምረው ከወንዱ በልጠው ተመራማሪዎች እንዳይሆኑ የሚያደርግ በመሆኑም አልፎ ተንበርካኮች እንዲሆኑ የሚያደርግ ነው የመለስ የእኩልነት ፖሊሲ የኢትዮጵያ ሴቶች በተደራጀ አኳኋን ባካሄዱት ጥረት እነሆ የሃገራችን ሴቶች ከድህነት በመላቀቅ በድገት ጎዳና እየገሰገሱ ይገኛሉ ይለሉ ራፅዮች ሴቶች በእድገት ጎዳና እየገሰገሱ ናቸው አይደሉም እያልን ከምንከራከር ሴቶች በተጨባጭ ምን ደረጃ ላይ አሉ የኢትዮጵያ ሴቶች በሚልዮን የሚቆጠሩ ቀለም የቆጠሩና ያልቆጠሩ በዝሙት አዳሪነት የተሰማሩ አሉ በሕጋዊና ሕጋዊ ባልሆነ ወደ ሰዑዲ ዓረብ ኩዌት የመን ሱዳን ኬንያ ጀቡቲ ዱበይ ኳታር ሊባኖን ደቡብ አፍሪካ ሊብያ አውሮፓ አመሪካ ካናዳ ወዘተ ተሰደው መከራ አሳራቸው ተሚበሉ ከፎቅ እንደ ቁሻሻ የሚጣሉና የሚታረዱ በሚልዮን የሚቆጠሩ ናቸው ተምረው የጎዳና ተዳዳሪዎች የሆኑ ህዝብ ይቁጠራቸው ሥራ ለመቀጠር ክብረ ንፅህናቸው ሸጠው የሚቀጠሩ እንዳሉ ታውቃላቹሁ በዘጠኝ ክልሎችና አዲስ አበባ ሚግሬሸን መስርያ ቤት ፓስፖርት አውጥተው በየ ቀኑ ወደ ስደት የሚጎርፉ ለአዲስ ራዕይ አዘጋጆችና ለአዲሱ ለገሰና በረከት ሰምኦን የተደበቀ አይደለም በተሳሳተ የመለስ ፖሊሲ መጋቢ እንድስትሪ ባለመኖሩ በጥቃቅንና አነስተኛ ተቋማት ተደራጅተው ከስረው በጎዳና የወደቁ ስንት ናቸው ምነው አዲስ ራዕዮች ምንም የሌላቸው በባዶ ሆዳቸው ተናገሩ እየተባሉ በኢትዮጵያ ተለቪዥን በግድ የሚዋሹ ሴቶች እያሳያቹሁ ለሃገራችን ህዝብና ለዓለም እያደናገራቹሁ ትኖራላቹሁ ስለዚህ በመለስ ዘመነ ስልጣን የሴቶች መብት ያልተጠበቀበት ሴቶች በሁሉም ነገር የተዋረዱበት ዘር ማንዘራቸው በዓለም የተዘራበት ነው ሐቁ አሁን አልፎላቸውና እየናጠጡ የሚገኙ የቻይና የዱባይ የጃፓን የአውሮፓና አመሪካ ገበያ ተቆጣጥረው ንሮዋቸው በአየርና በዓለም ከፍተኛ ሆቴሎች ምቾታቸው ተጠብቆ የሚኖሩ ያሉ የህወሓት ኢህአዴግ መሪዎች ሚስቶችና አብአብረው የተጠጉ ቤተሰቦች ናቸው የሃገራችን ሴቶች ምንኛ የእንሰሳ ንሮ ይኖሩ እንዳሉ ለማረጋገጥ ከፈለጋቹሁ አዲስ ራዕዮች ከ ሰዓት በኋላ በአዲስ አበባ በሁሉም አካባቢዎች ባህርዳር ናዝሬት ደሴ መቀሌ ድሬዳዋ ሃረር ጅጂጋ ጎንደር ሑመራ ሽሬ ዓዲግራትሃ ሰመራ በአጠቃላይ የመከላከያ ሰራዊት በሚኖሩባቸው ጠረፎች የሚገኙ ሴቶች የእንሰሳ አኗናር ራሱ ማስረጃ ነው አዲስ ራዕይ ኛ ዓመት ቅፅ ልዩ እትም ገፅ አዲስ መስመር መለስ በትጥቅ ትግል ጊዜ ለሴቶች የመሬት ባለቤትነት እንዲሆኑ አድርገዋል ሴቶች በትግራይና በከፊል አማራ ክልል ገጠሮች የመሬት እኩል ተጠቃሚዎች ሆነዋል ሴቶች የመረሬት ተጠቀቃመሚነት ጣእም ለመማወቅ የቻሉት በመለስ መሪነት በተካሄደው አኩሪ አመራር የእኩልነት ትግል ነው ራዕፅዮች እርግጥ በትጥቅ ትግል ጊዜ መሬት ተሸንሽኖ በወቅቱ የነበሩ እድሜ ደረስ ሴቶች መሬት አግኝተዋል ያን ሥራ ግን ኛ መለስ የአማራር ቁንጮ ባልነበሩበት ነው ቢኖሩም ግን የህወሓት ሥራ እንጂ መለስ የፈፀማቸው ሥራ አልነበሩም መሬት የተሸነሸነው በ ዓም ነበር በዛን ጊዜ እድሜ ደረስ የሚባለው ወንድ የ ወይም ሴት ደግሞ ወይም ዓመት ነው በዛን ጊዜ ወንድ የ ዓመት ወጣት መሬት አግኝተዋለ የ ዓመት ዕድሜ ወጣት መሬት አላገኘም በአሁኑ ጊዜ የ ዓመት ዕድሜ ደርሰዋል ሚስት አግብቶ ወይም ልጆች ወልዶዋል ነገር ግን መሬት የለዉም የ ዓምት ዕደሜ ኮረዳ በ ዓም መሬት አግኝታለች የ ዓመት ዕድሜ ኮረዳ መሬት አላገኘችም በአሁኑ ጊዜ ዕድሜዋ ዓመት አድርጋለች በሳይንሱ መሰረት በዛሬ እንኳ አይቻልም ግን ወልዳ ልትጨርስ ዓመት ቀርታቷል ከነዚህ ሰዎች ዕድሜ በታች መሬት ሊያገኙ አልቻሉም በዛን ጊዜ የ ዓመት ዕድሜ የነበረ አሁን ዕድሜው ዓመት ነው ታድያ ይህ ወጣት ሴት ይሁን ወንድ ከነ ልጆች የት ነው ያሉት መለስ ይህ ጥልቀት ያለው ጥናት እያሳየናቸው ነበር ሃይላይት እያመጡ በአየር ናቸው ያንሳፍፉን የነበሩ ይህ አሰራር የመለስና ጓዱቻቸው የሚፈጥሩት ነው አሁንም የኢትዮጵያ ሴቶች የመሬትን ጣአም ለማወቅ የቻሉት በመለስ ዘመነ ስልጣን አልነበረም በመለስ ዘመነ ስልጣን ለማወቅ የቻሉት መሬት ሳይሆን ስደት ሞት መንገላታት ልጅና አባት እናት ለየብቻቸው ወደ ስደት መበታተን ነው ያገኙት ወዳጆቼ የሃፀይ ኃይለስላሴና የደርግ የመለስ ስርዓቶች የሶስቱ ስርዓቶች ሲወዳደሩ ስደት ረሃብ ሥራ አጥነት በዘመነ መለስ የከፋ ነው አሁንም እባካቹሁ አዲስ ራዕዮች ህዝብን አታዳናግሩ አንድ ነገር ግን ግልፅ ማድረግ ያስፈልጋል እስከ አሁን ያላቹሁን ቢኖር መለስ ከትጥቅ ትግል ጀምሮ እስከ ህልፈተ ሂወቱ ብቻው ሰው ሳያስጠጋ ሰው ሳይፈራ ሃገር ጥሏት ሄደ እያላቹሁ የምትሳደቡ ያላቹሁ እንዴት አድርጋቹሁ ነው የምትመለከቱት ያላቸሁ ለመሆኑ እስከ አሁን ያየነው በረከት ስምኦንና አዲሱ ለገሰ ሬድዋን አይተዉታል እስኪ ልቀጥልና ግምገማ እያሳረፍነ ልሂድ ክፍል መለስ ሳያውቁ የጣሉት ሲያውቁት ደግም ያጡት የወጣቶች ሮል መለስና ድርጅታችን አኢህአዴግ ሃገራችንና ዓለምን የተሻሉ ለማድረግ ከፍተኛ ጥረትና አስተዋፅኦ ከአደረጉላቸው መስኮች አንዱ የወጣቶችን ህወሓት ከመቀየር ባደረጉት ጥረት የሚገለፅ ነው ዓለማችን ለሴቶች የማትመች እንደሆነች ሁሉ ለወጣቶችም የማትመች ከሆነች ከርማለች ራዕዮች የኢትዮጵያ ህዝብና ወጣቱም ጭምር ለመለስ አበጥረው ያውቁታል ከሚያውቁበት አንዱ አንደኛ መለስ እተገብራቸው አለሁ የሚሉ የሚሉዋቸው ሕብረተሰብ የሚያንሳፍፍ እንጂ የሕብረተሰብ መሰረታዊ ችግሮች ስራ አጥነት ስደት መበታተን አላዳኑም ሁለተኛ መለስ ወደ ስልጣናቸው የሚጠጋቸው የማያስጠጉ ለመጪው ትውልድ ተኪ መሪ ለማፍራት ፍቃደኛ ያልነበሩ ብቻቸው ልታይ ልታይ እያሉ ይሮጡ የነበሩ መሆናቸው አበጥሮ ያውቃል መለስ የዉስጣቸው ችግር የተመቻቸ ዴሞክራሲያዊ መድረክ ከፍተው ከዜጎቻቸው ያለው ግርጭት በዉይይቱ በሃገራቸው ያለ ዴሞክራሲያዊ ዓፈና ያላስወገዱ በሃገራችን የብዙሃን ፓርቲ ማልት ፓርት ሲስትም ዘግተው ለብቻቸው ስልጣን በሞኖፖሊ የሙጥኝ ብለው የያዙ ናቸው ያለኔ ሌላ አታምልኩ ብለው ብቻቸው ለብቻቸው እየሮጡ መተካካት እንደመፈክር አንግበው እየዘመሩ ምንም ተግባራዊ ያላደረጉ ከህልፈተ ሞታቸው በኋላ የተጋለጡ መሆናቸው ያሳያል ይህ ሁሉ የመለስ ባህር የኢትዮጵያ ህዝብ ተቃዋሚዎች የዉጭ ነገር ዜጎች ያውቁት ነበር በተለይ ወጣትና ሙሁራኑ በጋዜጣ በእንተርኔት በዉጭ ብዙሃን መገናኛ ይጠቀሙ ነበር በተጨማሪ የአውሮፓ ህብረት የአመሪካ አንባሳደራት ችግራቸው ይነግሩዋቸው ነበር መለስ ግን ከጥንት ጀምሮው እንደ ባህል የያዙት የሰዎች ሃሳብ አለመቀበል ነው እንዲያዉም አስተያየ ት የሰጣቸው ሰው ወደ ጠላትነት ይመድቡታል ሌላ ሲያውቁት ያጡት የሚል የሃሳብ ድራማ ነበር የህወሓት ኢህአዴግ መሪዎች መለስ ሞተው እያሉ ለመጪው የህዝብ ግነኝነት ስራቸው ሊጠቀሙበት በማሰብ በዋናነት ግን ለወደፊት የኢህአዴግ ዓላማዎች ለማሳካት ለአስርቱ ዓመታት አገዛዛቸው ይጠቅማቸው ዘንድ በማሰብ አስከሬኑ ኢትዮጵያ ከመግባቱ በፊት ለሳምንታት ያህል የኢህአዴግና ህወሓት ወጣት ሊግ የፓርቲ አባላት አደራጅተው በመቆየት ለዓመታት የሚያቆይ መፈክሮች አዘጋጅተው የቆዩት የሃዘን ድራማ ነው የነበረው ወጣቶች እኮ በዘመነ መለስ ያገኙት ጥቅም አልነበረም ከኢህአዴግ አመራር ቁርኝት የነበራቸው የአመራር ልጆች ወይም ዘመድ አዝማድና የህወሓት ኢህአዴግ ልጆች ናቸው ተጠቃሚዎች በመለስ ቀብር የነበሩ ወጣቶች ከቻይና ሂንድ አመሪካ እንግሊዝ ኮርያ የመጡ ነበሩ ሁሉም ለማለት ይቻላል አስተናጋጆች ነበሩ ሌላው ወጣት ለድራማ በተለያዩ መነገዶች የተሰባሰቡ ነበሩ ስለዚህ አዲስ ራዕዮች አሁንም ለኢትዮጵያ ህዝብ እያታለላቹሁ ናቹሁ ለመሆኑ ፁሑፋቹሁ በረከት ሰምኦን ሬድዋን አዲሱ ለገሰ አይተዉት ነበር አይተዉት ከሆነ ፁሑፍ የመለስ ሃቀኛ ታሪክ የሚገልፅ ወይስ መጥፎ አሻራ እየለጠፉባቸው ነው ለታሪክ ተመራማሪዎች ይግባኝ ብያለሁ ክፍል መለስና የመድበለ ፓርቲ ስርዓት ገዕ አዲስ መስመር መስመር መለስ አኢህአዴግ በኢትዮጵያ ፖለቲካ መልከዓ ምድር ዉስጥ ያመጡት መሰረታዊ ለውጥ መካከል አንዱና ዋናው በፖለቲካ የመሳተፍና የመደራጀት መብትን በተመለ ከተ ያመጡት ለውጥ ነው ለማንም ግልፅ የሚሆን በሃገራችን የፖለቲ ካ ተሳትፎ ሁሉም ቢሆን ለጥቂት ገዢዎች ብቻ የተፈቀደ ነበር የመደራጀት መብትም በተመሳሳይ መልኩ ለጥቂት ገገርዎች ብቻ የተሰጠ ትርፍ ነበር የርቁን ትተን የቅርቡ ብናስታውስ በደርግ ዘመን ኢሰፓ የተባለ ፓርቲ የፖለቲካ መልከዓ ምድሩን በብቸኝነት ተቆጣጥሮት ስለነበር ሌሎች የተደራጁ ኃይሎች እጅግ በሚዘገንን ጭፍጨፋ ከሃገሪቱ ምድረ ገፅ እንዲጠፉ ወይም ብረት አንስተው ብቻ ለመኖር እንዲፍጨረጨሩ ሲገደዱ ቆይተዋል አዲስ ራዕዮች ደርግ የኢትዮጵያ ፖለቲካ መልከዓ ምድር በማጥበብ ደርግን ለሚቃወሙ ሁሉ ሲፈታው የነበረ አዋጅ በማስተጋባት በመጨፍጨፍ በማሰር ጭራሹን ተቃዋሚ ነኝ ባይ በሃገር ዉስጥ የማይኖርበት አድርገዋል የመለስ ዋና ችግር የነበረው በሕገ መንግስ ት የሰፈሩ አንቀፆች ከሞላ ጎደል ዴሞክራሲያዊ ይዘት የተላበሱ ነበሩ በተግባርም ከሽግግር መንግስት ጀምሮ በኢትዮጵያ ብዙ የተለያዩ ተቃዋሚ ፖለቲካ ፓርቲዎች የየራሳቸው ሪኢቶ ዓለምና ፖሊሲ ይዘው መንቀሳቀስ ጀምረው ነበር የኢትዮጵያ ህዝብም በሃገራችን የብዙሃን ፓርቲ መድበለ ፓርቲ መኖር ተበሰረዋል ብሎ እየተጠራጠረ ደስታና ፍርሃት እየተፈራረቁበት ተቀብሎ በወቅቱ መለስ ሲያውጁ የነበሩ ዴሞክራሲያዊ የሚመስሉ አዋጆች በጥርጣሬ እያየ ተቀበላቸው መለስ ግን በተገባር ለነዛ ከእንግዲህ ወድያ መድበለ ፓርቲ በኢትዮጵያ ትንሳኤ ሙዉታን ሁነዋል ብለው ደስ ብሎዋቸው እየተጠራጠሩ መንቀሳቀስ የጀመሩ ፓርቲዎች ነበሩ ድሮ እንደተለመደው በመለስ ሳንባ የሚተነፍሱና በሪሞት የሚቆጣጠሩዋቸው የነበሩ አጋር ፓርቲዎች አድረጎ ለነዛ አዲስ ፓርቲዎች ተቃዋሚ ፓርቲዎች በመመስረት አፈረሳቸው ጠንከር ላሉትም እንደኦነግ ጋምቤላ አብነግም ለኦሆዴድ በማጀብ በጦርነት አድክመው ኦሆዴድን በሃይል የኦሮሞ ምስል አስይዞ ፓርላማ አስቀመጣቸው ለሌሎች በድለላ እርስ በራሳቸው በማጋጨት እንዲበታተኑ አደረገ በቃ በኢትዮጵያ መድበለ ፓርቲ መኖር በወረቀትና በአየር በሬድዮና ተለቪዥን መናገር ብቻ ሆነ በሁሉም ክልሎች የመለስ ህወሓት አባል ፓርቲዎችና አጋር የሚባሉ ፓርቲዎች በመለስ እንደጭቃ ተጠፍጥፈው የተሰሩ ፓርቲዎች የበላይነት አግኝተው በመለስና ጓዶቹ እንደየድሮ ሮሜር ሰዓት እየተሞሉ ህዝቡ በግዴታ ያዜዙት መለስ የፖለቲካ ፓርቲዎች በነፃ የመንቀሳቀስ የመደራጀት መብት ካለፉት ገዝርዎች የሚለየው የደርግና የጃንሆይ ገገርዎች ግልፅ በሆነ ለህዝባዊና ፖለቲካ ተቃዉሞ ጭራሹን በጠራራ ፀሃይ ሲያፍኑት ሲገድሉት ሲያስሩት ከሃገር በሮ እንዲጠፋ ሲያደርጉት ለማታለል ተብሎም በወረቀት በሚድያ በአዋጅም ትንፍስ አይሉም ለሁሉም ነገር በግልፅ ነበር የሚያፍኑት መለስ ከነባሩ መንግስታት የሚለየው ሁሉም ዐይነት ዴሞክራሲያ ዊ መብቶች በማሂፈሰቶ በሕገ መንግስት አዋጅ በህዝብ የተመረጠ መንግስት ለስሙ አቋቁሞ ለተቃዋሚ ፓርቲዎች እንዲወዳደሩ ፈቅዶ በዓለም አጀብ ሊባልለት በሃገር ዉስጥም በዉጭም ብዙሃን መገናኛ ዓለም እንዲያውቀው ድብልቅልቅ በማድረግ ምርጫ ሲመጣም የዉጭ ታዛቢዎች መጥተው ይታዘቡ እና ሐቀኛ ተቃዋሚ ስለ የሌለ ነው እንጂ የተለየ ሃሳብ ይዞ ሊወዳደር የሚፈልግ ካለ ግማሽ መንገድ ሂደን እንቀበለዋለን በማለት በማደናገር ይናገር ነበር መለስና ህወሓት ግን በ ዓመት የትጥቅ ትግል ጊዜ ነፍጥ አንስተው በጦርነት ያጠፉዋቸው እነ ኢድዩ ኢህአፓ ኦነግ ምስክሮች በአካል እያሉ የህወሓት ታጋይና የትግራይ ህዝብ የፀለምት የሰሜን የፀገዴና አርማጭሆ የሰቆጣ ህዝብ እያለ የድመት ልጅ አይተዉም የዝሪያው የአያቱ ሸለመጥማጥ ባህርያት እንደሚባለው ሁሉ መለስና ህወሓትም ከተማ ከገቡ በኋላ ለሚይደበቀው ባህረያቸው ይዘው መድረክ ወጥተው መድበለ ፓርቲ ብዙሃን ፓርቲዎች መኖር በኢትዮጵያ ተበስረዋል ሁላችን ኢትዮጵያውያ ን የተለያየ አማራጭ ሪኢቶ ዓለምና ፖሊሲ ይዘን እንቅረብ በሚያስማሙን አብረን በመስራት በምንለያይበት እያጠበብን ወደ ህዝብ ቀርበን ህዝብ ይፍረደን ብለው ተናግረዋል ይህ ብለው ሲያበቁ ግን መለስ ባለፉት ዓመታት በአስር የሚቆጠሩ ተቃዋሚ ፓርቲዎች በጦርነት በተለያዩ ሴራ ተንኮል በመቆፈር እንዲከስሙ አድርገዋል ታድያ የነ አዲሱ ለገሰና በረከት ስምኦን ሬድዋን ተላላኪዎች መለስ በኢትዮጵያ መድበለ ፓርቲ ስርዓት እንዲስፋፋ ያደረጉ ፈላስፋ ነበሩ ስትሉን በየትኛው መስፈርት ነው በበኩሌ አዲስ ራዕዮችና አለቆቻቹሁ ያልተፃፈ ነው የምታነቡ ያላቹሁ የሚገርመው ግን በረከት ስምኦንና አዲሱ ለገሰ ከ እስከ ዓም ኢህአፓ በ ዓመት ጦርነት ድባቁ የገባ መሆኑ አእያወቃቹሁ ራሳቹሁም ህወሓት በኢህአፓ ላይ በፈፀመው የማጥቃት እርምጃ ተደናግጣቹሁ ወደ ህወሓት እጃቹሁ የሰጣቹሁ እያላቹሁ ከደርግ ዉድቀት በኋላም በጎጃም ከነበው ኢህአፖ እርቅ እንደማድረግ አወጃቸሁ እንደገና ጦርነት አገርሽቶበት ብዙ ሂወት አለፎ እያለ እንዳዉም በ ዓም በሱዳን ጠረፍ በጎጃምና በጎንደር በረሃዎች በሻውራ ቋራም በተደረገው ጦርነት እጅግ ብዙ የኢህአፓ ታጋይና በአስር የሚቆጠሩ የኢህአፓ ከፍተኛ አመራር ተማርከው ደብዛቸው የጠፋበት አለ መለስ የመድበለ ፓርቲ በሃገራችን መኖር ዳዳስ ነበር ስትሉ ምን ማለት ነው በኔ እምነት አሁንም መለስና ህወሓት ኢህአዴግ በኢትዮጵያ መድበለ ፓርቲ ስርዓት እንዳይኖር ታጥቀው የሚታገሉ የነበሩና ያሉት ናቸው የአዲሱ ለገሰና በረከት ስምኦን ሌሎች ይህ መፅሐፍ መለስ የሰራውና ያልሰራው ታሪክ ስትፅፉለት ለራሳቹሁ ከመለስ ጋር የነበራቹሁ መቃቃር በትክክል ፍቃቹሁ ነው የፃፋቸሁት በሃገራችን የፖለቲካ ተሳትፎ ሁሌም ቢሆን ለጥቂት ገዢዎች ብቻ የተፈቀደ ነበር ይላል ባለፉት ስርዓቶች የነበረ ፖለቲካ ተሳትፎ የገገርዎችና መዋቅራቸው ብቻ እንደነበረ ከአዲስ ራዕዮችና እነ በረከት ልዩነት አይኖርም እኔ የምለው ያለሁ እኮ በዘመነ መለስ ህወሓትና ኢህአዴግ ያለው ፖለቲካ ተሳትፎ ስንመለከትም የፖለቲካ ተሳትፎ ካለፉት ስርዓቶች በወረደ የመለስ የህወሓት ኢህአዴግ ማኮሚቴና ልጆቻቸው ዘርዝራቸውና ዘመድ አዝማድ ከዛ አልፎ ለኢርትራ ዝርያ ተሳትፎ የፈቀደ ስርዓት ነው ገፅ አዲስ መስመር መስመር በመለስ አኢህአዴግ አመራር የተገነባው ስርዓት ዉበት በፓርቲዎች መካከል ለማሸነፍ የሚካሄደው ትግል አስተዳደራዊ ድጋፍ ሳይኖሮው እንዲካሄድ መደረጉ ነው በተጨማሪ የዚህ ስርዓት ሌላ ዉበት ፅንፈኛ አቋም ያላቸዉን ጨምሮ የተሳሳተ አመለካከት ያላቸው ፓርቲዎች ለዴሞክራሲያዊና ነፃ የሃሳብ ትግል ተጋልጠው የአመራር ኃላፊነት የሚጨብጡበት ሁኔታ መፈጠሩ ነው እንደገና በመለስ አህአዴግ የተገነባው ዴሞክራሲያዊ ስርዓት የሚመራባቸው ፖሊሲዎች እስትራተጂዎች በዚህኛዉን በዛኛዉን የሕብረተሰብ ክፍሎች መካከል በሚካሄዱ የሰለጠነ ዴሞክራሲያዊና ሕግ መንግስታዊ ትግል በሕብረተሰብ ደረጃ የበላይነ ትን ለማግኘት መቻላቸው ነው መለስና ህወሓት ስልጣን ከያዙበት ዘመን ጀምረው ዉበት ያለው የፖለቲካ ፓርቲዎች ዉድድር ከመለስ አስተዳደራዊ አመራር ዉጭ የተሰራ ጭራሹን አልነበረም ከነዛ ለይስሙላ ተብለው በአንድ በኩል ነፃ አደረጃጀት ነፃ የፓርላማ ምርጫ ዉድድር ፈቅደናል ብለው በሃገርና በዓለም ደረጃ ሲያታልሉና ሲያደናግሩ በሌላ በኩል ደግሞ የሃገራችን የምርጫ ምህደራ ከፊደራል ምርጫ ቦርድ እስከ ቀበሌ የነበሩትና ያሉት የምርጫ ቦርድ ኃላፊዎችና መዋቅራቸው እስከ ታዛቢዎች የአንድ ፓርቲ አባላት ዘርግተው ምርጫዉን አስተዳዳራዊ ብቻ ሳይሆን ፍፁም ዓፋኝና ለተቃዋሚ ፓርቲዎች የዴሞክራሲያዊ ምህዳር ዓፍነው በመያዝ የተፈፀመ የምርጫ ዉድድር ነበር ሌላ የመለስ ዉበት ያስብለው ቢኖር ፅንፈኛ አቋምና የተሳሳተ አመለካከት ያላቸው ፓርቲዎች በዴሞክራሲያዊና ነፃ የሃሳብ ትግል ከማጋለጥ ከሕብረተሰቡ እንዲገለሉ ማድረጉ ነው አዲስ ራዕዮች ያለፉት ዓመታት ምርጫዎች ተካሂደዋል በነዚህ ምርጫዎች የመለስ የዴሞክራሲ ዉበት በተላበሰበት አኳኋን ተፈፀሞ ነበር ማለታቹሁ ምን ያህል ከ ሚልዮን የኢትዮጵያ ህዝብ ደግማቹሁ ደጋግማቹሁ የምታታልሉት ያላቹሁ መሆናቹሁ የኢትዮጵያ ህዝብና ዐለም የሚያውቃቹሁ መሆኑ አለማወቃቸሁ ነው ችግራቹሁ ሐቁ ግን በመለስ ስልጣን ዘመን ጀምሮ እስከ አሁን ሃገራችን ከጥይት ጭሆትና ሰው በግደልና መገደል ከሃገር ሃብት ዉድመት በዜና አታወጡት የሃገራችን ወህን ቤቶች ጦርነት ባወጁትና በሰላም የሚታገሉ ፓርቲዎች አባላትና መሪዎቻቸው በጋዜጠኞች ሞልተው ተጣበው ይገኛሉ የመለስ ዉበት እነዚህ ዜጎች በእሱር ቤት ማጎር ከሆነ ይህ ዉበት ሳይሆን ዉበታችን አያድርገው በአሁኑ ጊዜኮ በምስራቁና በደቡብ ሃገራችን ኦነግ አብነግ የኦጋዴን ሶማል ፓርቲዎ ች በምዕራብ ደገሞ የጋምቤላና የኦነግ ፓርቲዎች በሰሜን ሻዕቢያን ተጠግተው አማራጭ አጥተው ሃገራቸዉን የሚያደሙ ያሉ ደምሂት ሃርነኞች ከፋኝ እንዲሁም የኦሮሞ ፓርቲዎች በየ ቀኑ ይዋጋሉ ይገድላሉ ይሞታሉ ሀብት ያወድማሉ ታድያ ይህ የመለስ ዴሞክራ ሲያዊ ዉበትን ያረጋግጣል በኔ እምነት መለስና ድርጅታቸው ህወሓት ኢህአዴግ የደርግን ፋሽስታዊ ስርዓት አስወግደን በመቃብር ፋሽስቶች ዴሞክራሲያዊ ስርዓት ያብባል እያለ የዴሞክራ ሲ ሥራ አለ እያለ በሺ የሚቆጠር ህዝብ ቀብሮ የተመለሰ የደርግን ስርዓት እንዲያብብ መደረጉ የፋሽስቶች ሌጋሲ ዉበት ተከትሎ እቺን ሃገር በጣጥሷት የሉአላዊነቷና ነፃነቷ ተበላሽቶ አንድነት የላላ ዉበበት አላብሷት ነው ያለፈው አዲስ ራዕዮችና የአዲስ ራዕይ ፀሐፊዎች እነ አዲሱ ለገሰና በረከት ስምኦን በሃገራችን የሌለ ዉበት ህዝቡ ለሚያውቀው ራሱ የጭቆና የርሃብ የስደት ቀማሽ ሆኖ ፍዳው እያየ ቁልጭ ብሎ እንደመስታወት እየታየው ልታታልሉ ት መሞከራቹሁ ሁለተኛ በ ሚልዮን ህዝብ ግፍ እየፈፀማቹሁ እንዳላቹሁ ነው የሚገባኝ አንድ ነገር በግልፅ ልንገራቹሁ የፅንፈኝነት የደፈጣ ተዋጊዎች መፈልፈያ በዓለማችን ብዙሃንነትን የሚጨፈልቁ ሰዎች ሲኖሩ ብቻ ነው በሃገራችን ያሉ ነፍጥ አንስተው የሚዋጉ ደፈጣ ተዋጊዎች በመለስ ትርጉም ፅንፈኞች አሸባሪዎች ነውጠኞች ኪራይ ሰብሳቢዎች የኒዩሊብራሊዝም አራማጆች ጥገኞች የሻዕቢያ የጥፋት መልእክተኞ ች የጉንበት ሰባት ተላላኪዎች የሚሉ ስሞች በመለጠፍ በሰላም ሃሳባቸውን በማራመድ ለሚታገሉ ዜጎች ዴሞክራሲያዊ እንቅስቃሴ በሰላም እንደመስተናገድ ሆን ተብሎ በመገፋፋት የሚያበሳጩ ንግግሮች ስድቦች ዓፈናዎች የወንጀል ወጥመድ በማጥመድ በወንጀል እንዲከሰሱ እንዲገረፉ ማድረግ ለሚያቀርቡትን ሃሳብ ሚድያ በእጁ ተቆጣጥሮ ያደረጉና ያላደረጉት ድርጊት በማጋለጥሃ በደጋፊዎቻቸው ሽብርና ማስፈራራት በመፍጠር ከሕብረተሰቡ እንዲገለሉ ማድረግ ሃገር ዉስጥ ከኖሩ ለስልጣኔ አስጊ ናቸው የሚሉዋቸው ሙሁራኖች የፓርቲ መሪዎች ጋዜጠኞች በቀጥታ ይሁን በተዘዋዋሪ ለመለስና ለፓርቲያቸው እንዲምበረከኩ ወደ ስደት እንዲበተኑ ግማሾች በማስፈራራት ሽብር የሚለቁ ግማሾች ፓሰፖት አውጥተው ቪዛ በማስመታት ሁሉም ዐይነት ፕሬሶች በመጨረስ ከሃገር እንዲጠፉ ያደርጋሉ አንዳንድ አብነቶች ልንገራቹሁ በመለስ የሽግግር መንግስት ዘመን ወድያዉኑ ከጫካ እንደገቡ በሃገር ዉስጥ በዉጭ በጫካ በዱሩ ያላቹሁ ፀረደርግ ተቃዋሚ ፖለቲካ ፓርቲዎች የነበራቹ በየላቹሁበት እንዲሁም ህወሓት ኢህአዴግ ደርግን አስወግዶ ኢትዮጵያ ከተቆጣጠረ በኋላ የተፈጠራቹ የአህአዴግ ተቃዋሚ ፖለቲካ ፓርቲዎች ነን ይምትሉ ሁሉ እቺ ሃገር የሁላችን ስለሆነች የሆነ የተለየ ሃሳብ ይኑር ልዩነታችን እንደለሽግግር መንግስት አቋቁመን እየተግባባን ሕገ መንግስት በማርቀቅና በማፅደቅ እቺ ሃገር ከመበታተን እናድናት ተባለ ይህ አዋጅ እጅግ ጥሩ ነበር ትልቅ ቦታም መሰጠት ነበረበት ነገር ግን የአዋጅ በወቅቱ ጠንካራና ለ ዓመታት ከህወሓት በጦርነት ለተፋለመው እአህአፖፓ አይጨምርም ነበር ይህ የሚያሳይ ኢህአፓ ብዙ ከፍተኛ ሙሁራን ነበሩት አሁንም አሉ መለስና ህወሓት ኢህአዴግ በረሃ ከረገጡበት ጀምረው ይቅርና በፓርቲ ደረጃ የተደራጀ በህወሓት ዉስጥም ለነ መለስና ለህወሓት መሪዎች ይበልጣል የሚባል ሙሁር ቦታ አልነበረዉም ስለዚህ መለስና ህወሓት በሽግግሩ መንግስት ወቅት በመልካም አዋጅ እንዲሰባሰቡ ካደረገ በኋላ የፈፀመው ወንጀል ቢኖር ባለፉት ገፃቶች እንደተገለፀው ሁለት ወንጀሎች ፈፅመዋል አንደኛ በሽግግር መንግስቱ ለገቡ ፓርቲዎች ለማክሰም የመለስና ህወሓት ተቀጥያ በሆኑ ፓርቲዎች በሙሉ ወታደራዊ ፖለቲካዊ ኢኮኖሚያዊ ማሕበራ ዊ ሞራላዊ ድጋፍ በመስጠት በመጠናከር እንዲበታተኑዋቸ ው አደረጉ ለኦነግና ለአብነግ ሌሎቹም በኢትዮጵያ ለነበሩ ፓርቲዎች በጦርነት አደቀቁዋቸው እስከ አሁንም ጦርነቱ መወናጀል አለ እነዚህ ፓርቲዎች በጦርነት አዋጅ ብቻ አይደለም የተመቱ ከጦርነቱ ጎን ለጎን ከአሸባሪዎች ከአልታሃድ አልቃዒዳ ከአልሸባብ መርበብ ከአሸባሪዎች ከፅንፈኞች ግንኝነት አላቸው እየተባሉ ዜጎች ወደነዛ ፀረአሸባሪዎችና የአልቃዒዳ መርበብ የሆኑ ተጠቂ የሆኑ ሃገሮች አመሪካ ምዕራብ አውሮፓ ካናዳ አዉስትራልያ ተጠልለው ሃገራቸው በዐይናቸው እየዞረች የኣሳር እንጀራ እየበሉ ይኖራሉ ሁለተኛ በሃገር ዉስጥ ያሉ ደፈጣ ተዋጊዎች ጥያቄያቹሁ ምንድንው ብለው ለሰላማዊ ዉይይት ጠርተው በመወያየት ልዩነታቸው በማጥበብ ለሰላም በመቆም አዲስ ስም በመለጠፍ ድራማ በመስራት የነሱ ደጋፊዎች ለሆኑና ዘመድ አዝማድ ማሰር ማንገላታት ዜግነታቸዉን መንጠቅ ይታያል ሌላ ቀርቶ ሕገ መንግስትን አክብረው በሰላም ለሚታገሉ የምርጫ ኃይሎች ጋዜጠኞችን ምክኒያት በመፍጠር እየወነጀለ እሱር ቤት እያጎሩዋቸው ነው የነበሩ መለስ በ ዓመት ወታደራዊ ስልጣናቸው ያለ እሳቸው ፍልስፍና ለዚች ሃገር የሚጠቅም ሪእዮተ ዓለምና ፖሊሲ የለም በማለት የቻይና አንባ ገነን ኮሞኒስት መንግስት የሙጢኝ ብሎ በመያዝ በህዝብ ላይ አሽበራነት የሚፈፅም የነበረ መንግስት ነው ጠቅለል ባለ መልኩ ሁሉም ዐይነት ዴሞክራሲያዊ መብቶች በማፈን በሃገራችን ደፈጣ ተዋጊዎች አሸባሪዎች የፈጠሩዋቸው መለስ ነበሩ በተጨማሪም አሁን እየተፈጠሩ ያሉ ደፈጣ ተዋጊዎችና በመለስና ጓዶቻቸው አሸባሪዎች የአልቃዒዳ መርበብ ይፈጠሩ ያሉ የመለስ ሊጋሲ ተከታዮች በሆኑ ጓደኞቻቸው ነው ስለሆነ መለስ በሽግግር መንግስት ይሁን ከዛ በኋላ እስከ ህልፈተ ሞታቸው ለብዙሃንነት ያልቆመ ለተቃዋሚ ፖለቲካ ፓርቲዎች ያልተመቹ በዚህች ሃገር የመለስ አስተሳሰብ የማያመልክ ሰው የማይኖርባት ሃገር ከላይ እንደተገለፀው የብዙሃንነት አንድነት ሊላላ ያደረገ መለስ ራሳቸው ለራሳቸው የተመቸ ነበረ አዲስ ራዕይ ገፅ አዲስ መሰመር መስመር በአራት ታላላቅ ሃገራዊ ምርጫዎች በዴሞክራሲያዊ ዉድድር አሸናፊ ላለፉ ሃያ ዓመታት ሃገርን ያስተዳደረ ፓርቲ መሆኑ በሌላ በኩል ደግሞ ተቃዋሚዎች በራሳቸው መሰረታዊ ድክመቶች በዴሞክራሲያዊ ዉድድር ሊያሸንፉ አለመቻላቸው በግልፅ ያረጋገጠበት ብላቹዋል አዲስ ራዕዮች መለስ ህወሓት በአራቱ ሃገራዊ የፓርላማ ዉድድሮች የሃገር ዉስጥና የዉጭ ታዛቢዎች ያረጋገጡት ፍትሃዊ ዴሞክራሲያዊ ታማኝ እንዳልነበረ የምርጫ ኮሮጆዎች በግልፅ በወታደሮች የተቀማበት መለስ ጭራሹን የተርበደበደበት በመስቀል አደባባይ መለስ ሰልፍ መርቶ በተሰበሰበው ሰልፈኛ የተቃዋሚ ፓርቲዎች መለስን ለመደናገር ሰልፉን አደመቁት ማን ሊሰርቁት ነው ተብላቹሃል ብሎ እንደነገራቸው የማይታረቅ በስርቆት ብቻ ነው የምናሸንፈው ያላቸው ይመስል መለስ ቆባቸው በእጃቸው በመያዝ ይህ የህዝብ ማዕበል እያለ እንዴት ይጭበረበራል ተብሎ ይገመታል ብለው አስፈሪ የጭንቀት ንግግር የተናገሩበት መድረክ ነበር በነጋታው ተቃዋሚ ፓርቲዎች መለስ ከጠሩት ሰልፍ ቢያንስ እጥፍ ብዛት ሰልፍ ወጣ ከዛ በኋላ መለስና ጓዶቻቸው እንቅልፍ አጡ በትልቅ ጭንቀት ተዋጡ ወድያው በፍጥነት በሃገር ደረጃ እንዴት ምርጫ እንደሚያፍኑት በሺ የሚቆጠሩ ታጋይ ካድሬዎችና የፀጥታ ሃይሎች ተሰማሩ ምርጫው ደረሰ አዲስ አበባ ወንበሩን ተቃዋሚዎች አሸነፉ በጎንደር በጎጃም በሰሜን ሸዋ በመላው ኦሮሞ ሶመል ዓፋር ወዘተ ተሸነፉ ስልጣናቸው አደጋ ላይ ወደቀ መለስ በተቻለ መጠን እንዳያጡ ዓፍነዉም ቢሆን የምልአተ ጉባኤ ሽንፈት እንደ ማይቀበሉ በተቀዋሚ ፖለቲካ ፓርቲዎች ሸብርተኛነት አወጁ ከፍተ ኛ የክልልና የፊደራል ባለስልጣኖች ወደ ኮሮጆ መስረቅ ተሰማሩ እሱም ተደርጎ ምልአተ ጉባኤ አላሸነፉም እንደገና በብዙ የምርጫ ጣብያዎች ተቃዋሚዎች ኮረጆ ስለሰረቁት ቆጠራ ስለተበላሸ እንደገና ምርጫ ይካሄድ ተባለ ተቃዋሚዎች አልተቀበሉትም ገለልተኛ ያልሆነ ምርጫ ቦርድ በነዛ መለስ የተሸነፈባቸው ቦታዎች እንደገና ምርጫ ይካሄዳል ብሎ ወሰነ ብዙ የህወሓት ኢህአዴግ ማኮሚቴ የተሸንፈዉበት የምርጫ ጣብያዎች በሁለተኛ ምርጫ አሸንፈው ተብለው ምልአተ ጉባኤው ሞላ መለስም ኡፈይታ አገኙ ስለሆነ መለስ ባለፉት ታላላቅ ምርጫዎች አላሸነፉም ብቻ ሳይሆን የወጣለት ፋሽሽታዊ ግፍ በመፈፀም የምርጫ ወረቀት በመስረቅ በስልጣን የቆዩበት ዘመን ነበር መለስ ተቃዋሚ ፓርቲዎች አሸንፈናልና ድምፃችን ይጠበቅልን ብለው ከመረጣቸው ህዝብ አደባባይ ወጡ መለስ በወቅቱ የአድማ በታኝ ፖሊስ ስለአልነበራቸው ከሃገር መከላከያ ሚኒስተር ወታደሮች እንደአግአዚ ክፍለጦርና ሌሎች ክፍለጦሮች በትላልቅ ከተሞችና ገጠር ተሰማሩ በተለይ አዲስ አበባ ለመለስ የፈንጂ ወረዳ ሆነች ብዙ ሰው በጅምላ ተገደለ በጭነት ማኪና እየተጫነ ዝዋይና ሽዋሮቢት ብርሸለቆ ጦላይ ታጠቅ ጦር ሰፈር በጎንደር ጎጃም በትግራይ ኦሮሞ ደቡብ ህዝቦች እጅግ በብዙ ሺዎች የሚቆጠሩ ታሰሩ ተገረፉ አካላቸው ጎደለ እንግዲህ አዲስ አበባ የነበረ ህዝብ ከብዙ ክልሎች የተሰበሰበ ስደተኛ ወዝአደር ነጋዴ ወዘተ ነው በአዲስ አበባ የሞተው ወጣት ከ አይበልጥም ነው ያሉን የሞተ ሰው ወደ አዲስ አበባ ለንግድ ለስራ ለኮንስትራክሸን ሸቅል መጥቶ በዛው የቀረ እናቱ ትቁጠረው እንጂ ምንም የሚታወቅ ነገር የለም በየክልሉ ቁጥራቸው የማይታወቅ የታሰሩ የተገደሉም ነበሩ ታድያ መለስ በ ምርጫ በዴሞክራሲያዊ መንገድ ተወዳድረው አሸንፈው ሃገር የመሩ ይላሉ እዚህ ላይ መንግስቱ ሰው ገዳይ ነበር መለስም ብዙ ሰው ገድለዋል ታድያ መለስ ምን ዐይነት ስም ይሰጣቸው የተከበራቹሁ አንባብያን በትግራይ ክልል እንኳ የተቃዋሚ ፓርቲዎች ተመራጭ ባልነበራቸው ቦታዎች መለስና ፓርቲያቸው የተሸነፉበት ነበር እንደ አብነት ለመጥቀስ በዋጀራት ሺ መራጭ በመሆኒ ሺ መራጭ በአላማጣ ሺ መራጭ በዓድዋ በመቀሌ ቀበሌ ዓይደር ሺ መራጭ በሽሬ በሰሐርቲ ሳምረ በተንቤን በአክሱም በማይፀብሪ በሑመራ በወልቃይት በመቶሺ የሚሆን ህዝብ ተወካይ ባልነበራቸው ተቃዋሚ ፓርቲዎች መርጠዋል ስለዚህ በ ምርጫ ይቅርና በሌሎች ክልሎች በትግራይ እንኳ በብዙ ተመርጠዋል ሌላ መለስ በ ዓም ምርጫ ዘረኝነት ቅስቀሳ አካሂደዋል ይህ እንደአብነት ተቃዋሚዎች ይህ አደረጉ ኢንተርሃሞኝ በኢትዮጵያ ይፈጠራል ብለው ቀስቅሰዋል እቃ ወደ ቀበሌ ትግሬ ወደ መቀሌ አሉ ብሎ መፈክር ማን መሆኑ አይታወቅም ይህ ታሪክ ያጋለጠው ይሆናል ሌላ ለትግራይ ተወላጆች በልዩ ቅስቀሳ በማድረግ የትግራይ ህዝብ በሌሎች ቢሄሮች ተጠርጣሪ እንዲሆን አድርገዋል ይህም ታሪክ ለወደፊት ያጋለጠው ይሆናል መለስና ጓዶቻቸው በአዲስ አበባ ለምርጫው ደላሳ ታክሲዎች ነጋዴዎች ሌሎች ሕብረተሰብ የግብር ቅጣት እንዳይከፍሉ በአርከበ ዑቅባይ ታውጀዋል ሌላ የህወሓት ኢህአዴግ አባል አዲስ አበባ ከነበሩና ከሌሎች ክልሎች እየሳቡ መሬት በመሸንሸን አንድ ሰው ከ በላይ ቦታ እየያዘ ለመለስ ደጋፊ እንዲሆን ተደርገዋል ይህ ደግሞ ትልቅ የመለስን ሙስና ነበር መለስ በ ዓም በተቃዋሚ ፓርቲዎች በተለይ በመድረክ በሃገር ደረጃ በትግራይም የመድረክ አባል ድርጅት የሆነው ዓረና ትግራይ በብዙ ቦታዎች አሸንፈዋል ነገር ግን መለስና መዋቅራቸው አፍንዉታል ብዙ ሰው ታስረዋል የመድረክ ተወዳዳሪዎክ በማይታወቁት ባንዳዎች ተገድለዋል ይህ ደግሞ የሃገር ዉስጥና የዓለም ታዛቢዎች ያረጋገጡት ነው ከ ዓም በፊት የነበሩ ሁለት የምርጫ ዘመናትም ለተቃዋሚ ፓርቲ ለፅሕፈት ቤት ኪራይ ያካራየ ለተቃዋሚ ፖለቲካ ፓርቲ አብሮ የሄደ የበላ የጠጣ በሃዘንና በደስታ የተሳተፈ ሰው ሁሉ ተገሉ እንደጠላት ታዩ ከሁሉም ዐይነት ጥቅማ ጥቅሞችን ከሴፍት ኔት የድርቅ እርዳታ የአረጋውያን እርዳታ ከመስጠት የተገለሉ ነበሩ ስለሆነ አዲስ ራዕዮች የመፅሄት ስትፅፉ ህዝብ በዐይኑ ያየው የሚያውቀው በተግባር ግፍ የተፈፀመበት በሂወት እያለ እንዴት ትሸፍኑት አላቹሁ አንዳንድ ጊዜ አዲስ ራዕዮች በቤት ዊስኪ ሽብር በሚገዛው ብለው ለበል ጎጭ ያደረጉ የሰንጋ ቁርጥ እየበሉና ጎጭ እያደረጉ ነው የፃፉት እያልኩኝ ተጨነኩ ወይ ደግሞ ለመለስ ያደነቁ መስለው መለስ ወንጀለኛ ነበር ብለው እያጋለጡት ያሉ የሚል ጥያቄም ብቅ ይለኛል እንደገና በአሁኑ ጊዜ አዲስ ራዕይን የመለስ ሌጋሲ ተከትለው ይምራት እያሉ በረከትና አዲሱ ለገሰ ሬድዋን ናቸው እኒህ ሰዎች መለስ አስቀይሙቸው ይኖራል ምናልባትም ግንኝነት እንዳልነበራቸው የተረዳሁት በመሆኑ ግማሽ ያህል ከፈተሸኩ በኋላ በጥልቀት ለመታዘብ ወሰንኩ ከእንግዲህ ወድያ በዝርዝር ለመፈተሽ እሞክራለሁ ተከታተሉኝ ቀጠል አድርገው አዲስ ራዕዮች ያሉት ቢኖር ተቃዋሚዎች በራሳቸው መሰረታዊ ድክመቶች በዴሞክራሲያዊ ዉድድር ሊያሸንፍ አለመቻላ ቸው በግልፅ አለመረጋገጣቸው ነው ብለዋል አዲስ ራዕዮች ተቃዋሚዎች መሰረታዊ ድክመቶቻቸው በዴሞክራሲ ያዊ ዉድድር አለመቻላቸው በግልፅ ማረጋገጥ ይቻላል የሚለው አልስማማም እነዚህ ሰዎች በአጭር ጊዜ ህዝባዊ ማዕበል ፈጥረው በሰላማዊ መንገድ ታግለው ለመለስና ፓርቲው ማቆምያና መርገጫ አሳጥቶዋቸው ነበር እዚህ ላይ ምንም ድክመቶች አልነበሩም እነዚህ ሰዎች መለስና መዋቅራቸው ሁሉም ዐይነት ብዙሃን መገናኛዎች የመንግስትና መንግስታዊ ያልሆኑ ማኪናዎች ትናንሽና ትላልቅ የመንግስት ገንዘብ በሁሉም አካላት የመንግስት ሰራተኛ በመንግስት የህትመት ድርጅቶች በትእምት ድርጅቶች በጥረትና ድንሾ ድርጅቶች በቢልዮን የሚቆጠር ገንዘብና ቁሳቁስ እየተጠቀሙ ተቃዋሚ ፓርቲዎች ግን በጣም ጥቂት ገንዘብና ቁሳቁስ ይዘው ለመለስ ስርዓት ማንቀጥቀጣቸው እጅግ ጠንካራዎች ነበሩ የመለስ መንግስት እኮ የተቃዋሚ ፓርቲና ደጋፊዎቻቸው ድምፃችን ተሰርቀዋል ይመለስልን ብለው ሲቃወሙ ለመሪዎቻቸውና ደጋፊዎቻቸው ነው ተቃዋሚዎች በማሰር በቃሊቲና በክልሎች ወህኒ ቤቶች ታጎሩ መለስ በዛን ወቅት ከመንግስቱ ኃይለማርያም የባሰ የአንባ ገነንነት ፋሺስታዊ ገፅታ ነበራቸው የተቃዋሚ ፓርቲ መሪዎች ዕድሜ ልክ ተፈረደባቸው በወህኒ ቤትም ከዘመድ አዝማድ እንዳይገናኙ በጨለማ ቤት ተዘግተዋል ከዛ በኋላ ጠንካራ ታጋዮች ከየት ከየት ይመጣሉ እኔ የተቃዋሚ ፓርቲዎች ስህተት የሚለው መለስ ምልአተ ጉባኤ ሞምላቱ ከተረጋገጠ በኋላ አሸነፍንችሃል ብሎ የፈቀደላቸው አዲስ አበባ ጨምሮ ይዘው ፓርላማ ገብተው ቦታ በመያዝ መታገል ነበረባቸው ድርቅ ማለት አልነበረባቸውም ሆን ብለው ዘረኝነት ያስፋፉ የነበሩ ሰዎች ባንዳዎች ለይተው እያወቁ ዝም ብለው ይነዱ ነበር ሌላ ቀርቶ በእስር እያሉም አብረው የታሰሩ ባንዳዎች ነበሩ ተቃዋሚ ፓርቲዎች በመላው ኢትዮጵያ የታሰሩ የተገደሉ ደብዛቸው የጠፋ አያውቃቸዉም ነበረ ተቃዋሚ ፓርቲዎች ጥራታቸው ያልጠበቁ ነበሩ የነበረው ቅንጅት ትልቅ አካሉ የመለስ አካል ነበር ያደርጉት የነበረ ሰላማዊ ሰልፍ የተማእከለ አልነበረም መለስና ጓዶቹ መጠቀምያ ተጠቅመውበታል በተጨማሪ እንዳንድ የተቃዉሞ መሪዎች ትእግስትና ማስተዋል ይጎድላቸው ነበር ባልተማከለ መንገድ የመግለጫ ድንፋታ ያበዙ ነበር በሰላማዊ ሰልፍ ጊዜ ሰልፉ በልዩ ቦታና የመንግስትና የህዝብ ሃብት በሚያወድም መሆን አልነበረበትም በዚህ ላይ መለስ ተጠቅመውበታል ከታሰሩ በኋላ ከመንግስት ከመለስ መደራደር አልነበረበት ም ቢሞቱም ይሙቱ በትእግስት መቆየት ነበረባቸው የሃገራችን ህዝብና የዓለም መንግስታት አብሮዋቸው ነበሩ በተረፈ ና በ የተቃዋሚ ጥንካሬ እንደአዲስ ራዕዮችና አለቆቻቸው እንደሚሉት ደካማ አልነበሩም እንዲያዉም ይህ ትውልድ ከነሱ ተምሮ ሌጋሲያቸው ሊከታተል የሚችለው ጀግንነት የፈፀሙ አባቶች ናቸው ልናመሰግናቸውና ልናከብራቸው ይገባል ክፍል ሶስት ጊዜ በቀን መብላት በአጭር ጊዜ ያሳካ መሪ አዲስ ራዕይ ገፅ ኛ ዓመት ቅፅ ልዩ እትም መለስ ወደ ስልጣን ከመጡ በአንድ ወቅት በአስር ዓመት ዉስጥ ምኞታቸው ሲገልፁ የኢትዮጵያ ህዝብ በቀን ጊዜ በልቶ ጠግቦ እንዲያድር መጠለያ ጥሩ ልብስ እንዲኖሮው እናደርጋለን ሲሉ የኢትዮጵያ ህዝብ ያውቀዋል በአርእስቱ ላይ የሚገልፀው ያለ ደግሞ ሚልዮን ህዝብ ሶስት ጊዜ በልተው እንዲያድሩ ያሳካ መሪ ይላሉ ራዕዮች ሁኔታው ሃቅ ነው ዉሸት እንየው መለስና ጓዶቻቸው ወደ ወንበር ከወጡበት ጊዜ ጀምሮ በከተማም በገጠርም ንሮ ዉድነት ደርግ ከነበረበት ወቅት እየባሰበት የኢትዮጵያ ብር የመግዛት አቅሙ እያሽቆለቆለ የመጣ በመሆኑ ደግሞ ሥራ አጥነት ተስፋፍቶ የገጠርና የከተማ ህዝብ ፆታ በማይለይ ወደ ስደት እንደጎርፍ የሚሄድ ነው ያለው መለስ ለነበረው ረሃብና ሰቆቃ ለመፈታት በፓርላማ ስብሰባ በተለያዩ መድረኮች በሃገራችን ድህነት ሊጠፋ ከተፈለገ ቅድሚያ በገጠር ያለው ድህነት ማጥፋት አለብን በገጠር ያለው የገበሬ ጡንቻ በዘመቻ መልክ ወደ ልማት እናስገባው ብለው መናገራቸው ይታወቃ ል ያ ንግግር ግን ንግግር ከመሆን አልፎ የሃገራችን የግብርና ሙሁራኖች ተመራማሪዎች ሳይንቲስቶች የኢኮኖሚ ተንታኞች የተሳተፉበት ሳይሆን መለስ ብቻቸው በተለቪዥን መስኮት የሚያስተላልፉት ዲስኩር ነበር ሌላ ቀርቶ የህወሓት ኢህአዴ ግ የአመራር ጓዶቻቸው እንኳን አያማክሩም ነበር መለስ ደርግ ከወደቀ ማግስት የገጠር ገበሬ ራሱ አይቀበልም አገሬው አያጠግብም የሜል ሃሳብ የመጣ በመለስ ስልጣን አልነበረም መለስና ጓዶቻቸው ታሪክ ለሰሩት ሰዎች ማጎለት እርማቸው ስለሆነ ነው እንጂ ለኢትዮጵያ ህዝብ የምግብ ዋስትና ሊረጋገጥ ከሆነ መጀመርያ የተፈጥሮ ሃብት መንከባከብ አለብን አሁን መጀመር አለብን ብለው ሃሳብ ያመነጩ በ ዓም በዉጭ የነበሩ የእርሻና የተፈጥሮ ሃብት ባለሙያዎች ነበሩ ከነሱ ዉስጥ እነ ታጋይ መለስ በዛብህ ዶር አሰፋ አብረሃ በተለይ መለስ በዛብህ በትግራይ ክልል በአበርገሌ ወረዳ ሸዋጣ በተባለ ምድረ በዳ ልዩ ሳንስ ተጠቅሞ ከሄክታር ኩንታል ማሸላ እንዲመረት ያደረገ ነበር ያሉበት ስብስብ ነበር እነዚህም እኛ እንጀምረው በሚል በአውሮፓና አመሪካ አንድ ማሕበር በማቋቋም በትግራይ ክልልና በሰሜን ጎንደር ፀለምት ሰቆጣ የተፈጥሮ ሃብት እንክብካቤ እንጀምር ብለው በወቅቱ የነበሩ ደኖች እንዳይወድሙ በማሰብ ለህዝቡ ማስተማር የአፈርና ዉሃ ጥበቃ እንዲደረግና ተራራዎች ሁሉም እርከን መስራት ኋላም እስከ ሜዳ ወርደህ እርከኑ መስራት የሚል ነበር ለዚሁ ለመስራት በሚልዮን የሚቆጠር መቆፈርያዎች ዶማ አካፋ መላኪኖ በእርዳታ ገብቶው ለያንዳንዱ ገበሬ ተሰጠው አንድ ዶማና አንድ አካፋ እንዲሁም አንድ መላኪናኖ ለ ሰዎች እንዲሰጥ ተደረገ በዛ መሰረት ከጦርነት ጎን ለጎን ነፃ በወጡ ቦታዎች በመጠኑ ተጀመረ የገባ ዶማና አካፋ ለጦርነቱ የመኪና መንገድ መስርያና ለምሸግ መቆፈረያ ተጠቀሙበት በዛን ጊዜ መለስ በህወሓት ሊቀመንበር አልነበሩም በፖለቲካዊ ኮሚቴ ሁነው የፖለቲካ ካድሬን አሰልጣኝ ነበሩ በ ዓም ደርግ ከተወገደ በኋላ መለስ ስልጣን ይዘው የክልል መዋቅር ተዘርግቶ የግብርና ሙያ መዋቅር በወረዳ ደረጃ ከተዘረጋ በኋላ የዉሃና አፈር ጥበቃ በሰሜን ኢትዮጵያ በትግራይ ብቻ በትግሉ ወቅት ተጀምሮ የቆየው ደርግ ከህወሓት በፊት በምስራቃዊ ዞን በስፋት ጀምሮት ስለቆየ የመለስ ስረዓትም ቀጠለበት የመለስ ስርዓት የአፈርና ዉሃ ጥበቃ ቢቀጥልበትም በትግራይ ብቻ ካልሆነ በሌላ ክልል ብዙ አይሰራበትም ነበር በትግራይ ክልል ግን የትግራይ ተወላጆች የሆኑ ሙሁራኖች እንደና ዶክተር ሙሉጌታ በዛብህ በሳይንሳዊ ጥናት የተደገፈ አብዛኛው የኢትዮጵያ ታራሽ መሬት ድርቅ ስለሚያጠቃው ክረምት በመጠበቅ ሰብል ዘርተህ በቂ የምግብ ዋስትና ለማረጋገጥ አይቻልም ስለሆነ ህዝብ የምግብ ዋስትና ሊረጋገጥለት ካተፈለገ በጋም በመስኖ በማልማት ክረምትን ጨምሮ ሁለት ጊዜ የእርሻ ስራ በመስራት ሰብል ማፈስ አለበት አሉ ስለዚህ በሁሉም ተፋሰስ ያለባቸው ቦታዎች በጋና ክረምት የሚፈሱ መካከለኛና አበይት ወንዞች በመገደብ ህዝቡ ወደ መስኖ ስራ ከገባ ብቻ ነው የሚል ሃሳብ አቅርበው በተጨማሪ ብዙ ግድቦች ከተገደቡና መስኖ ከተስፋፋ የእህል ሰብል ብቻ ሳይሆን ሌሎች የገቢ ምንጭ ሊያመጡ የሚሜችሉ የእንሰሳ ሃብትም በማራባት ጥሩ ዉጤት ይኖሮዋል ብለው ፕሮጀክት ቀርፀው ያለአንዳች ክፍያ አጥንተው ለትግራይ ክልል አስተዳደር አቀረቡ ያን ጥናት የክልሉ ስራ አስፈፃሚ ተቀብሎ ለመለስ አቀረበ መለስ ከብዙ ጊዜ በኋላ ይቀጥል ብለው ፈቀዱ ከፈቀዱ በኋላ በትግራይ ክልል ሳርት የሚባል ድርጅት በ ዓመት መካከለኛና ትናንሽ ግድቦች እንዲሰሩ በተጨማሪም ትላልቅ ግድቦችና ጥልቅ ጉድጓዶች በጀት ተመድቦባቸው እንዲጠኑ ታዘዘ በሌሎች ክልሎችም ያ የዶክተር ሙሉጌታ በዛብህ ጥናት እንዲሰራጭ ተደረገ ለዚሁ በልዩ ታይቶ አባይ ፀሃዬን እንዲመሩት ተደረገ እነዛ ሃሳቡን ያመነጩ ሙሁራኖቹም ለክልሉ የገባ ብርና ባለሙያዎች ከህዝብ የተውጣጡ ንቁ ገበሬዎች ስልጠና ሰጥተው ካበቁ በኋላ ለዚሁ ስራ የሚሰሩ ብዙ መሃንዲሶች ተመደቡ ግድቦች በህዝብ ነፃ ጉልበትና በጥቂት ማሸነሪ ተጀመሩ ለሙከራ ያህል በመቀሌ በዉቅሮ በአክሱም በሽሬ በአድያቦ በሰሐርቲ እያንዳንዳቸው ከ እስከ ሄክታር በመስኖ ሊያጠጡ የሚችለሉ ግድቦች ተሰሩ እነዛ ግድቦች ስራ ሲጀምሩ ሁሉንም ለማለት ይቻላል ከ ሄክታር በላይ ታራሽ መሬት እያጠጡና ገበሬው በዓመት ሁለት ጊዜ ምርት እያፈሰ የንሮ ለውጥ ለማምጣት አልፎ ብዙ ገበሬዎች ሃብታም ሁነዋል የነዛ ሙሁራኖች ጥናት ስልጠና ሲሰጥ የትግራይ ሰዎች ብቻ አይደለም ያሰለጠኑ የአማራ ክልልና የኢርትራ ሙሁራኖችም ነበሩ የኢርትራ ሰዎች ለምን ሰለጠኑ ለሚለው መልሱ መለስ ስለ ፈቀዱላቸውና ወደውሳላቸው ነው ሳርት ተቋቁሞ ብዙ ግድቦች ከገደቡ በኋላ በየ ዓመቱ ግድቦች በ ዓመት ግድቦች ለመገደብ ዕቅድ ወጥቶ በሬድዮ በተለቪዥ ን ታወጀ በክልሉ ጉባኤም ፀደቀ ብዙ ተባለ ከግድቡ ጎን ለጎን የራያ ሜዳማ ቦታ ራያ ቫሊ የሚባል በመስኖ ለመስራትም በ ሚልዮን ብር ባጀት ተመድቦ ጥናት ተጀመረ የትግራይ ሙሁራኖች በነፃ ያጠኑት የተጀመሩ ግድቦች ዉጤት ስለተገኘበት በአማራ ክልልም ተጀመረ ኢርትራ የወሰዱዋትን ስልጠና ተሎ ብለው ወደ ተግባር በመግባት ብዙ ግድቦች በመገደብ ብዙ የመስኖ ስራ አስፋፉ ድህነትን ለማጥፋትና የምግብ ዋስትና ለማረጋገጥ በትግራይ ተወላጅ ሙሁራኖች ጥናት በክልሉ መሪዎች ፍላጎትና ጥረት ከተጀመረ ጥቂት ቆይቶ በ ዓም የህወሓት ማኮሚቴ መሰናጠቅ ተያይዞ ይመስላል የሳርት የግድብ ስራ እንዲዳከም ተደረገ ቆየት ብሎ ዉጤት የሌለው የነ ገብሩ አስራት በግብታዊነት ጠባብ አመለካከት የተመሰረተ ድርጅት ተብሎ በሳርት የነበሩ ብዙ መሃንዲሶች በመሰናበት ወደ መዘጋት ወሰኑ ልብ በሉ ይህ የዉሃ መገደብ ጉዳይ በአመራር ተጀምሮ እስከ አሁን እየሰራ እያለ በዛን ጊዜ መለስ ከራሳቸው ቂም ተነስተው የገብሩ አስራትና መሰለቹ ፍልስፍና ነው ብለው ለሃገራችን ስትራተጂካዊ ለውጥ ሊያመጣ የሚችል ድርጅት ዘጉት መለስ ሳርትን የሚያህል በሳይንሳዊ ጥናት የተመሰረተ የምግብ ዋስትና ሊያረጋግጥ የሚችል ድርጅት ዘግተው በግብታዊነት ተነስተ ው ወደ ኋላቀር ዉሃ ማቆር ሆረየ የሚባል ለአርሶ አደሩ የሚያዳክ ም ሃሳብ አምጥተው ገበሬው በየ ማሳው ጉድጓድ ቆፍሮ የክረምት ዝናብ በማቆር መስኖ በማስፋፋት ድርቅ በመቋቋም የምግብ ዋስትና ለማረጋገጥ ይቻላል ብለው አወጀ የመንግስትና የፓርቲዎች ብዙሃን መገናኛ የሆረዮ ጠቃሚነት ለህዝቡ ለማሳመን ሌት ተቀን ዲስኩራቸውን እየነዙ ሰነበቱ ሆሮየ ዉሃ ማቆር አንድ ዓመት ሳይቆይ ጠቃሚነቱን ወደ በክረምት ይዞት የቆየ ዝናብ አቆመ ሳምንት ሳያስቆጥር ወደ ሰማይ ተነነ ይህ ሁኔታ ለመለሰና ጓዶቻቸ ው የምጥ ህመም ፈጠረባቸው አሁንም ይህ ሁኔታ ህዝቡ ሳያውቀ ው መላ እናስፈላልግ ብለው የሆሮየ ዉሃ ወደ መሬት ስለሰረገ ዉሃው እንዳይሰርግ የሚከላከል ላስቲክ ከህንድ እንግዛ ተብሎ ለትግራይ ብቻ ያለ ሙያቸው በግብታዊነት በእነ ተክለወይኒ አሰፋ የትግራይ እርዳታ ማሕበር ማረት ዳይሪክተር በ ሚልዮን ብር ተገዛ ሃገር ቤት ገብቶ ገበሬው በብድር በወለድ የሚታሰብ በደደቢት ብድርና ቁጠባ ተመዝግቦ ላስቲኩን እንዲወስድ ተገደደ ላስቲኩም ዉሃው ወደ መሬት ለማስረግ ቢከላከልም ትነቱ ግን የባሰውን አቃላጠፈው አርሶ አደሩም ምንም ሳይጠቀም ዉነ ዘግኖ ቀረ መለስም በትግራይ የደረሰ በግብታውነት የታጀበ ኪሳራ አልበቃ ም ብሎዋቸው በአማራ በኦሮሞ በደቡብ ክልሎች የህንድ ላስቲክ እንዲገዙ አድርገው ለኪሳራ ዳረጉዋቸው ብዙ ገንዘብ ወጪ ሁኖ የተገዛ ላስቲክ በአሁኑ ጊዜ በቤት መጠለያ የሰርግና ሌሎች ዳስ መስርያ ሆኖ ይገኛል ገበሬዉም በብድርና ቁጠባ ባንኮች ከንቱ ከስሮ ቀረ ይህ ኪሳራ አልበቃም ብሎ እያንዳንድ ገበሬ የዉሃ ባንክ መኖር አለበት ተባለ ጥናት የጎደው ስላለ ይህም ከሸፈ በቃ ምን ይደረግ መለስና ጓዶቻቸው ወደ ጭልምልም ገቡ መለስ ተመልሰው በትግራይ ተጀምሮ የነበረ የሳርት ፕረግራም የነ ገብሩ አስራት በግብታውነት የታጀበ ብለው የኮነኑት ሳርትም አፍርሰው ወደ ሌላ ስራ አሰማርተዉት የነበረ እንደገና ይቋቋም ተብሎ እየወደቀ እየተነሳ እየሰራ ይገኛል መለስ የልማት ፈላስፋ ነበሩ ድህነት በማጥፋት ህዝቡ ለአንድ ጊዜ በልቶ የማያድር የነበረ በመለስ ጥረት በቀን ጊዜ በልቶ እንዲያድር ያደረገ የተሳካለት መሪ ስትሉን የቱ ላይ ነው በአሁኑ ጊዜ ይቅርና ጊዜ ለመብላት ይቅር ቁርስ ምሳ ራት ቁምራ አመጋገብ አይደለ እየተጠቀመ ያለው ጊዜ በልቶ እንዲኖር ያሳካ መሪ ስትሉን ራዕዮች መስፈርታቹሁ ምንድንው ምናልባት እናንተ በቤተ መንግስት አካባቢ ስላለቹሁ ምርጥ በሆኑ ኩክስ የምግብ ሰራተኛ የተሰራ በአስር የሚቆጠር የምግብ ዓይነት ጠረዴዛው ሙሉ ቀርቦ ስትበሉ ቢራ ማወራረጃ አፕሬትቭ ወይን ዊስኪ ሃይላንድ ዉሃ ይሻላል እያላቹሁ እያማረጣቹሁ ስትበሉ ስትጠጡ ነው ወይ የእናንተ ጓደኞች በሆኑና አብሮዋቹሁ ሲበሉ ሲጠጡ ስታዩ የኢትዮጵ ያ ህዝብም እንደዚሁ ነው የምትሉን ያላቹሁ አሁን የኢትዮጵያ ወጣት የገጠር የከተማ ሙሁር ነጋዴ አምራች ኃይል የሚበላ አጥቶ መጠለያ ያጣ የወደፊት እጣ ፈንታው የጨለመበት ነው ያለው ኢህአዴግና አርሶ አደሩ ባካሄዱት ርብርብ በኢትዮጵያ የርሃብ መቅሰፍት መውረድ ካቆመ ዓመታትን ተቆጥረዋል በድምሩ በሺዎች የሚቆጠሩ የአህአዴግ ካድሬዎች በመቶሺዎች የሚቆጠሩ የግብርና የጤና የአነሰተኛና ጥቃቅን ኤክስቴንሸን ሙያተኞች አሰተማሪዎች የገጠር ብድር ሰራተኞች ወዘተ በሕብረት ባካሄዱት ሰፊ የለውጥ እንቅስቃሴ አስከፊ ድርቅ ባለበት ጊዜም ሳይቀር ጊዜ ሳይበላ የሚያድር ኢትዮጵያዊ ቁጥሩ እጅጉን ቀንሰዋል የርሃብ መቅሰፍት ወርደዋል ስትሉ እንዴት ነው ደጋግሜ እንደ ጠቀስኩት የኦሮሞ የሱማል የአማራ የጉራጌ ከንባታ ሃዲያ ጋምቤላ ትግራይ ሴትና ወንድ ወጣቶች አዛውንቶች ሳይቀሩ የት ነው ያሉ ኪንያ ጀቡቲ ሱዳን ኡጋንዳ ግብፅ ኢስራኤል ደቡብ አፍሪካ ዓረብ ሃገሮች አውሮፓ አመሪካ ወደ ሌላ የገባው ህዝብ የሚበልቱም የሚቀምሱም የሚለብሰው የሚጠለልበት ታሞ የሚታከምበት ስለአጣ አይደልም በየአህጉሩ የተሰደደው የጠፋው ልዩ ልዩ የአካላቱ ለሃብታሞች እየተሸጠ ደላላዎች ብዙ ገንዘብ የሚያተርፋ ያሉ ለዚህ ሁሉ ችግር የወለደው ነው በሃገር ዉስጥ ያለስ በሚልዮን የሚቆጠር በሰፍት ኔት የታቀፈው የበሰበሰ ስንዴ የሚቀለብ ያለው አረ አዲስ ራዕይ ኛ ዓመት ቅፅ ልዩ እትም አዘጋጆች ፀሃፊዎች የምትኖሩት ሃገር የት ነው በድርቅስ መለስ ስልጣን ከያዙበት ቀን ጀምሮ የኢትዮጵያ ህዝብ ከእርዳታ መቸ ተላቆ ያውቃል በሶማል ነዓፋር በትግራይ በሰቆጣና ላሊበላ በደቡብ በወሎ ተርቦ የማያውቅ በጎንደር ፀለምት በለሳ ጋይንት በጎጃም በረሃብ የሚማቅቅ ያለው ስንት ነው ሌላ ቀርቶ በትግራይ በኢሮብ ምስራቅ ትግራይ አብዛኛው ዋጅራት ራያ ሰቆጣና ላሊበላ ፀለምት በዓፋር ኦጋዴን ይህ ሁሉ በእርዳታ አይደል የሚኖረው በአስር ሺ የሚቆጠሩ የአህአዴግ ካድሬዎች ስለልማት የሰሩት ነገር የለም በሚልዮን የሚቆጠሩ የመለስ ካድሬዎች ከገቢያቸው አቅም በላይ ፎቆች ቪላዎች ሲያሰሩ ሃብት ሲያካብቱ ልጆቻቸው በልዩ ትምህርት ሲያስተምሩ ሚልዮን የኢትዮጵያ ህዝብ ከህወሓት ኢህአዴግ አመለካከት ዉጭ እንዳያስብ የሚያደርጉ የነበሩና ያሉ ነቸው እነዛ በመቶ ሺ የሚቆጠሩ የግብርና የሕክምና ባለሙያዎች ወደ ሳይንሳዊ የእርሻ ዘዴ ከመሄድ ፈንታ ከሳይንስ ዉጭ በካድሬዎችና በቀበሌ በወረዳ መሪዎች ምንም ሙያ የሌላቸው ይህ አድርግ በተባለው የሚሄድ የግብርና ባለሙያ ነው ያለ በተጨማሪ ህዝብ ያለፍላጎቱ እንደመዳበረያና የእርሻ ግብአቶች ውሰድ አልወስድም ገበሬዎችን በንሮዋቸው መጎሳቆል እየፈጠሩለት ይገኛሉ በተጨማሪ የእርሻ ባለሙያ ለሙያው ቅድሚያ ከመስጠት ለህወሓት ኢሀህአዴግ ፓርቲ ስራ ተጠምዶ የካድሬ ስራ እየሰራ ለመኖር እየተገደደ ነው በግብረና ስራ ለተወሰኑ ወገኖች ለውጥ ቢያመጣም ከረሃብና ስደት አላዳነም የብድርና ቁጠባ ድርጅቶችም ምንም እንኳ ከድሮ መሳፍንቶች አራጣ የተሻለ ቢሆንም ሁለት ችግሮች ግን በገጠርና ከተማ ፈጥረዋል ይህም ኛ ወለድ ከባንክ ጊዜ እጥፍ ነው ኛ ድርጅቶች ሲያበድሩ ተበዳሪው የተበደረው ገንዘብ ምን ላይ እንቨስት አድርጎ ምን ያህል ያተርፋል የገበያ ሁኔታ አያጠናም ሌላ ደገሞ ተበዳሪዎች ሁሉ ወደ አንድ የስራ መስክ ስለሚያሰማሩዋቸው ምርታ ቸው በአንድ ጊዜ ገበያ ሲወረዱ ገዢ አጥቶ ለኪሳራ ይዳረጋል ስለዚህ ተሎ ይከስማሉ ሌላ ብድሩ አበዳሪዎች ለግብርና ለተበዳሪዎ ች ስለሆነ የሚደረግ የብድር መተላለፍ ተበዳሪዎች የማያውቁት የባኬጅ ገዢዎች ይፈፀማል ጭራሹን ለሙሰና ይጋለጣል ገበሬው ደሂቶ ለስደት ይዳረጋል ጥቃቅንና አነስተኛ ተቋሞች በመቶሺዎች የሚቆጠሩ ተቋቁመው ሃገራችን በአንድ ጊዜ ትለወጣለች በማለት መለስና ጓዶቻቸው በብዙ መድረኮች በየ ክልሎች ዞኖች እየሄዱ ብዙ ብለዋል በየአካባቢው ያሉ አስተዳዳሪዎች ደግሞ ሃብታም ያልሆኑ ሀብታም ሁኖዋል እያሉ በተለቪዥን መስኮት የዉሸት ሃብታም እያሳዩ ህዝብ አደናግረዋል እነዛ ጥቃቅንና አነስተኛ ተቋማት ሊወድቁ የቻሉበት ለነሱ የሚመግ ብ እንድስትሪ ባለመኖሩ ነው ይህ መለስ ሳይቀበሉት ቆይተው እንዲያዉም ተቃዋሚ ፓርቲዎች ሲተቹት መለስ በማንቋሸሸ ሲያጣጥሉት ቆይተው በህልፈተ ሂወታቸው ዋዜማ ጥቃቅንና አነስተ ኛ ተቋማት ያለ ትላልቅ እንድስትሪ ድጋፍ አይሆንም የሚል ይተቹ የነበሩ የተቃዋሚ ፓርቲዎች ሃሳብ የራሳቸው ሃሳብ አድርገው ደሰኮሩበት መለስ የሰዎች ሃሳብ ፍልስፍና ጠልፈው የራሳቸው ሃሳብ በማድረግ ችሎታ ነበራቸው አስተማሪዎችም አንደኛ መመዘንያቸው ሙያ ልምድ ሳይሆን ህወሓት ኢህአዴግ ያምናል አያምንም ነው ሌላ አስተማሪዎች የማስተማር ስራቸው ትተው ለተማሪዎችም በህዝብም የመለስን አምልኮት ነው ሲያስተምሩ የነበሩት ከመለስ ህልፈት በኋላም በተጠናከረ መንገድ እየሰሩበት ይገኛሉ የትምህርት ጥራት ጠንቅም የመለስ ፖሊሲና የአስተማሪዎች ብቃት አለመኖር ነው ትምህርት ቤቶች የሚገመገሙ ፔዳጎጂ በሚያወቁ ሙሁራኖች ሳይሆን በቀበሌ ተላላኪዎች ነው የሚገመገሙ በአጠቃላይ በመለስ ዘመን ሁሉም ዓይነት ወረደዋል ከላይ የተዘረዘሩ ሃሳቦች በሙሉ ለሃገራችን ካለት በታች ከሞቱት በላይ ያደረጋት የመለስና የጓዶቻቸው የተሳሳተ የአንባገነኖች ፖለቲካ አስተሳሰብና የመለስ የተበላሸ የልማት ፖሊሲ ነው ስለሆነ መለስ የኢትዮጵያ ህዝብ በቀን ጊዜ በልቶ ጠግቦ እንዲኖር መጠለያ ልብስ አግኝቶ እንዲኖር ያሳካ መሪ የሚባል ሳይሆን ለዚህ ህዝብ ለድህነት ለረሃብ ለስራ አጥነት ዳርጎ የጠፋ ያልተሳካለት መሪ አንባገነን ዲክቴተር ነበሩ ክፍል መለሰ ቤት አልባነት እንድያከትም ፈር ቀያሸ መሪ ገፅ ተራ ቁጥር ኛ ዓመት ቅፅ ልዩ እትም እስከ ገፅ አዲስ መስመር መለስ ለከተሞች የመኖርያ ቤት ችግር ለመቅረፍ የተረባረበ የመኖርያ ቤት ችግር ከገጠር በከተማ የባሰ ችግር መኖሩ በገጠር ግን የሳር ቤት የሌለው ገበሬ ሊኖር አይታሰብም ሽንት ቤት መብራት ዉሃ የሌለው ደሳሳ ሳር ቤት ይዘው ቤት አለን ብለው የሚመኩ ገበሬዎች አሉ በከተሞች ግን መሬትና ገንዘብ ስለየሌላቸው ብቻ ቤት አልቦ የሆኑ በአንድ ቤት ብዙ ሰዎች ታፍገው የሚኖሩ በተደፈኑ ስንት ቤት ላይ የሚኖሩ በርካታ ሰዎች ነበሩ በየ ጎዳናው ላስቲክ ካርቶን ለብሰው ተጠልለው የሚኖሩ ነበሩ ከ ዓም ወዲህ በመለስ አመራር በመላው ሃገራችን ከ ሺ በላይ ቤቶች ተሰርተው ለድሆች ታድለዋል የቀድሞ መንግስታት በ ዓመታት ግዛታቸው እንኳን ይህ ያህል ቤቶች አልሰሩም ይሰሩዋቸው የነበሩም ጥራት አልነበራቸዉ ም መለስ ግን በአዲስ አበባ ብቻ በአንድ ዓመት ሺ ቤቶች ሰርቶ ለድሆች አስረክበዋል መለስ ለሰው ልጆች ምቾት ሲል በሌሎች የበለፀጉ ሃገሮች ድሃ ቤት የማያገኝበት ደረጃ ደርሶ እያለ መለስ ግን በሁሉም ክልሎች ዘመናዊ ቤቶች በመስራት ለድሆች ቤት ሰረተው የቤት ባለቤት እንዲሆኑ አድርገዋል በበለፀጉ ሃገሮች የቤት ችግር ምክኒያት ድሃና ሃብታም አሽከርና ጌታ ግንኝነት ሲኖራቸው መለስ ግን ለለሰው ልጆች ምቾት ባለው ስብእና ድሆች በከተማ ማኸል አየወጡ ዳር እንዳይኖሩ በከተሞች ማኸል ቤት በመስራት ከሃብታሞ ች ተሰባጥረው እንዲኖሩ ኮንደሚንዮም በመስራት ትልቅ ተግባር የሰራ የመለስ ቅኝት ቤት ሰርቶ ለሴቶች ቅድሚያ ያለ እጣ በመስጠት ኔ ደግሞ ለወንድ እጣ በመውጣት ቤት እንዲያገኙ አድርገዋል ይህ ፍትሀሃወዊ ክፍፍል ያመነጨው መለስ ነበር ከሁሉም የኢኮኖሚ ክፍፍል ተነጥለው የነበሩ እናቶችም ተጠቃሚ ሁነዋል መለስ በትጥቅ ትግል ጊዜም ሴቶች የመሬት ባለቤት እንዲሆኑ እንዳደረገው ሁሉ በከተማም ቤትና መሬት እንዲኖራቸው አድርገዋ ል ህዝቡም ቤቶች ያለ እጣ ለሴቶች ሲሰጥ ተቃዉሞ አልነበረዉም ይላሉ የራዕይ አዘጋጆች አንግዲህ መለስ ለድሆች ቤት አልቦነት እንዲያከትም ፈር ቀያሽ መሪ ከሆኑ እስቲ ልብ በሉ በ ዓመት የመለስ የስልጣን ዘመን የመሬትና የቤት አሰጣጥ እንዴት ነበር ብለን ለሚያውቀው ህዝብ ደግሜ ልጠቁመውና ህዝቡ ይፍረድ መለስ ድሆች ቤት አልባ እንዳይሆኑ ፈር ቀያሽ መሪ አልነበሩም መለስ ከበረሃ ከገቡ ጀምረው እርግጥ በስማቸው የተሰራ ቤት የማውቀው ቤት የለም ሆኖም ግን እሳቸው የሚመሩት ህወሓት አዲስ አበባ እስከ የመለለስ ህልፈተ ሂወት የነበረ የቤት የማግኘት ዕድል እንዴት ነበር በማለት የነበረው ሁኔታ ሃቁን ልመስክር ህወሓት ደርግን አስወግዶ ስልጣን ይዞ ሁሉም የሃገራችን ከተሞች ከተቆጣጠረ በኋላ በሁሉም ከተሞች የነበሩ የመንግስት የኢሰፓ የደህንነት አባላት ቤቶች በሙሉ ከህወሓት ኢህአዴግ ከከፍተኛ እስከ ዝቅተኛ የስልጣን እርከን የነበሩ ቤቶች ተቀራምተው ያዙዋቸው በዉስጣቸው የነበሩ የቤት ቁሳቁስ ጭምር በዛን ጊዜ መለስ ይቅርና ለድሃ ሰዎች ሊያስበና ለ ዓመት እየታገለ በእግሩ ተጉዞ አዲስ አበባ የገባ ተራ ታጋይ እንኳ በንፋስ በፀሃይ የሚጠለልበት ቤት እንኳ አልሰጡትም ትንሽ ስልጣን ያላቸው የትኛው ቪላ ፎቅ ይሻላል የትኛው ማኪና ትሻላለች ብሎ ለራሱ ቤትና ንብረት ለመያዝ ይችል ነበር መለስ ከድርጊቱ የሚቃወሙ ሰዎች ስህተት ትሰሩላቹሁ ብለው ሲነገሩዋቸው የሚቀበሉ አልነበሩም እስከ አሁን በኢትዮጵያ ከተሞች ሁሉ ያሉ የመንግስት ቀበሌና ኪራይ ቤቶች የድሮ ባለስልጣ ናት ቤቶች በህወሓትና ኢህአዴግ ባለስልጣናት ካድሬዎችና የነሱ ጥገኞችና ዘመድ አዝማድ ሃብታሞች ይዘዉት ይገኛሉ የሚገርመው ደገሞ እነሱ በመንግስትና በቀበሌ ኪራይ ቤት እየኖሩ መለስ በቸሩላቸው ምርጥ ምርጥ ቦታዎች ቪላዎችና ሰማይ ጠቀስ ፎቆች በመስራት በየ ወሩ በመቶሺ የሚቆጠር ብር ኪራይ ይሰበስባሉ በተጨማሪ የቀበሌና የኪራይ ቤት የመንግስት ቤቶች ለራሳቸው መኖረያ ከመጠቀም አልፈው እየከፋፈሉ አከራይተው ገንዘብ ይሰበስባሉ ይህ ተግባር መለስና ጓዶቻቸው የኢትዮጵያ ህዝብ ያውቃል ለዚህ ተገባር አዲስ አበባ እንደሞዴል ወስደን ማረጋገጥ ይቻላል መለስ የሰዎች ቤት አልቦነት ለማክተም ፈር ቀያሽ ሲባሉ በየትኛው መስፈርት ነው ባለፈው ፓራግራፍ እንደተመለከትነው ቅድሚያ ምርጥ ምርጥ ለታማኝ ጓዶች የሚያስብ እንጂ ለድሆች ደንታ አልነበራቸዉም ነው የሚያመለክት ኋላስ ምን አደረጉ መለስ በኔ እምነት ህዝቡም እንደሚያውቀው ለድሆች አሳቢና ተቆርቋሪ ድሃ ሰዎች መጠለያ ልብስ ሕክምና ትምህርት ማግኘት አለባቸው ብለው የሚያስቡና የሚመኙ አልነበሩም ለዚህ ማረጋገጫ ይሆነን ዘንድ መለስ መጠለያ እንዲኖራቸው አስቀድመው የተረባረ ቡ ለስልጣናቸው ቀዳምነት አንደኛ ሚኒስትሮች ሁለተኛ ለከፍተኛ ጦር መኮነኖች ሶስተኛ ለአንባሳደሮች አራተኛ ለክልልና የትልልቅ ቢሮ ሃላፊዎች መምርያ ሃላፊዎች ከዛም ውረድ ተዋረድ ታማኝ የመንግስት ሰራተኞች ወረድ ብሎም በየ ደረጃቸው የሚመጥናቸው ምርጥ መሬት በመስጠት ቪላዎችና ትላልቅና መካከለኛ ህንፃዎች ፎቆች ሰርተው በየወሩ በመቶቪ የሚቆጠር ገንዘብ ያገኛሉ መሬት እየሰነጠቁ ለሁሉም አህአዴግ እደግፋለሁ ላለው ጥገኛ ስቪል ህዝብ ወይም ወታደሮች የደህንነት ሰዎች የአህአዴግ አባላት ካድሬዎች እየሸነኘኑ ሰጡዋቸው የአምቼ ቦታዎች ይዞታ የነበረው መገናኘኛ አካባቢ ያለው ምርጥ ቦታ በሲአም ሲ ምርጥ ቦታ በዋናው መንገድ በገርጂ የሚገኙ ጥሩ ቦታዎች በቦሌ መድሃኒዓለም የፖሌ ትምህርት ቤት የተሰጠ በፖሌ ምሊንዮም አዳራሽ አካባቢ የሚገኝ የኢትዮጵያ ሲቪል አቭየሸን የነበረ በሉቢ ምዕራብ አዲስ አበባ የሚገኝ በቀለበት መንገድ ከነዋሪ ህዝብ የተቀማ በሳሪስና ጎፋ ማዞርያ በሲ ኤም ሲ ሲቪል ሰርቪስ ኮለጅ አካባቢ የአዲስ አበባ ክፍለ ከተሞች በግልፅና በድብቅ በባለስልጣኖች በትእዛዝ የተሰጡ ምርጥ ቦታዎች የሃገራችን ክልሎች ዞኖች ወረዳዎች ከተሞች የመለስ ህወሓት ኢህአዴግ አባላትና ከነሱ የተጠጉ ባለሃብቶች በምቾት የሚኖሩበት የመለስ ሃገር ናት መሬት መስጠተና ቤት መስራት ዋጋው ከአንድ ሚልዮን እስከ አስር ሚልዮን የሚቆጠር ገንዘብ ነው እፒህ ቤት ሰሪ የመለስ ምሰሶዎች ደሞዛቸው ከና ሺ አይበልጥም ልጆች ያስተምራሉ ያለብሳሉ ምርጥ ምግብ መጠጥ ይጠቀማሉ በየቀኑ ይዝናናሉ ያ ሁሉ በሚልዮን የሚቆጠር ገንዘብ ከየት መጣ መልስ እንደመስታወት ለሚታዘበው ክቡር ህዝብ ልተወው እነዛ የተሰሩ ኮንድሚኒዮም ግልፅ በሆነ ምክኒያት የያዙት የመለስ ወገኖችና ታማኝነታቸው አሁን እኮ በሃገራችን ክልሎች ዞኖች ያለ ህዝብ በአንድ ጠባብ ቤት ና ከዛ በላይ ሰዎች ታፍገው ነው የሚኖሩት ታድያ መለስ ለራሳቸው ምሶሶዎች የመኖርያ ቤት የማግኘት ፈር ቀያሽ ሆኑ እንጂ ድሃውማ የት ያገኘዋል መለስ የገጠሩ ህዝብ ምንም እንከን መብራት ዉሃ ባይኖበረው ደሳሳ ጎጆ በሳር የተሰራች የኔ ናት የሚላት አለቸው የከተማው ህዝብ ግን ክፉ ንሮ ይኖራል ብለዋል አዲስ ራፅዕዮች አዲስ ራዕይ አሁንም ስለገበሬ ንሮ ስትገልፁት ሓቀኛ መረጃ የላቹሁም እኔ የማወቀው የኢትዮጵያ የገጠር አርሶ አደር ከ በላይ የሚያርሰው መሬትም ቤት ሰረቶ የሚኖርበት ስፋት ኡ ሚተር ትንሽ መሬት ጎድኑን የሚያሳርፍበት መሬት የለዉም ይህ ህዝብ ከወላጆቹ ጥገኛ ሁኖ የሚኖረው ያለው አንድ ነገር ለአንድ ለአንባብያን መረጃ ሊሆንላቹሁ በሰሜን ኢትዮጵያ በጎንደር ትግራይ አገው ምድር የሰቆጣና ላሊበላ ዞኖች ሰሜን ሸዋ ሰሜን ወሎ በ ዓም በዚህ ፅሑፍ መጀመርያ አካባቢ እንደ አስቀመጥኩት ወንዱ በ ዓመት ዕድሜ ሴት በ ዓመት ዕድሜ ሚተር ካሬ ታራሽ መሬት አግኝተዋል በዛን ወቅት ከ እስከ ዓመት ዕድሜ የነበሩ በአሁኑ ጊዜ እስከ ዓመት ዕድሜ አላቸው ከነዚህ ዕድሜ በታች የነበሩ ደሳሳ ጎጆም የላቸዉም የወጣት ጡንቻቸው የሚያሳርፉበት የስራ መስክ መሬት የላቸዉም አርቀው ተሰደው ሰርተው እንዳየኖሩ የስራ ዕድል የለም በሌሎች ክልሎችም መሬት ከተሸነሸነበት ጊዜ ጀምሮ ሕጉ ከሚፈቀደው ዕድሜ በታች የነበሩ መሬት መጠለያ ቤት የላቸዉም ስለሆነም የገጠር ህዝብ በመኖርያ ቤት ማግኘት የተሻለ ነው የምትሉት ፍፁም ዉሸት ነው እስት ወደ የገጠር ሀዝባችን ገብታቹ ሁ ንሮዉን ፈትሹ የከተማ ነዋሪ ህዝብ ገንዘብና መሬት ስለየሌላቸው በአንድ ቤት ታጉረው ተፋፍገው የሚኖሩ ለሰገራ ቤት በተዳፈነው ጉድጓድ የሚተኙ አሉ ብላቹዋል እዚህ ላይ ሐቅ ተናግቹዋል አሁንም በአዲስ አበባ የባሰበት ሁኔታ በሁሉም የክልል የዞን ወረዳ የሚኖሩ ህዝቦች ከ በላይ መጠግያ ያጣ ህዝብ ነው የሚገኝ ዝቅ ብላቹሁ መለስ ሃገራችን በ ዓምት ያለፉት ገዢዎች ያልሰሩት መለስ ፈር ቀያሽ ከሺ ቤት ሰርቶ በየዓመቱም ሺ ቤት ሰርቶ ለድሃ ሊያስረክብ ነው ብላቹሃል መጀመርያ ነገር ለምን በስብሰው ከወደቁ ዓመት ወደኋላ ተመልሳቹሁ ከሞቱት ትዋዳዱሩላቹሁ በአሁኑ ጊዜኮ ይቅርና የአውሮፓና አመሪካ ሃገሮች የአፍሪካ ሃገሮች አብዛኛቹ መጠለያ የሌለው ህዝብ ብዙ ነው በሃገራችን ደገሞ መለስ ዜናዊ የበለፀጉ ሃገሮች የመጠለያ ችግር ያልፈቱ እያሉ እኛ ግን ሺ ቤት በመስራት የመኖረያ ቤት ችግር ቀርፈናል ብላቹናል ይህም ዉሸት ነው በአዲስ አበባ ይሁን በክልሎች በዞኖች የተሰሩ ኮንደሚንም ቤቶች ሃሜት ለመከላከል ጥቂት ቤቶች ለድሆች መሰጠት ከዛ በላይ ምርጥ ምርጡ ለመለለስ ምሰሶዎችና የአህአዴግ ካድሬዎች ወይም ወዳጆቻቸው የተሰጡ ናቸው ድሃው አላገኘዉም ቢያገኝም የወር ገቢ የለዉም ከየት አምጥቶ ይከፈለዋል የበለፀጉ ሃገሮችኮ በነፃ ኢኮኖሚ ፖሊሲያቸው መሰረት ህዝቡ መኖርያ ቤት በባለሃብቶች ይሰራል ስራና ገንዘብ ያለው ተከራይቶ ይኖራል ስራ የሌለው ድሃ ሰው መንግስት ተከራቶ ያስቀምጠዋል መኖርያ ቤት ብቻ አይደለም ድሆች ስራ እስኪያገኙ ሊያኖራቸው የሚችል የገንዘብ ዱጎማ ያደርጋል መለስና ጓዶቻቸው ግን ቤት ሰርተው ለህዝብ ንሸጣለን ቢሉ ችግሩ ሊፈቱት አልቻሉም መፍትሄ ሊሆን የሚችል የመለስ የተበላሸ ዲክቴተርና አንባገነን የኮሞኒስት ፖሊሲ ሳይቀየር የድሆች መጠለያ ችግር ሊቀረፍ አይችልም በሰማይ ነብሳቸው ይማራቸው ፈር ቀያሽ መለስ የኢትዮጵያ ህዝብ ዓመት ታግሎ በነ አቶ ክፍለ ወዳጆ ጥረትና ከፍተኛ ክርክር የፀደቀ ሕገ መንግስት የህዝቦች መጠለያ ቤት መሬት ዉሃ መብራት ትምህርት ወዘተ የማግኘት ሕገ መንግስታዊም ዜግነታዊ መብት ነው ብሎ የረጋገጠው ፍፁም ንደዉታል ሕገ መንግስት ባረጋገጠው መብት መሰረት መለስም ወደ የከተማ መሬት ፖሊሲ ቀይረው ደንብ ወጣለት የከተማ መሬት ለመጠለያ በማሕበር በመደራጀት በእጣ ለመኖርያ ቤት ለድርጅት በምሪት የሚል የመሬት አሰጣጥ አዋጅ አውጥተው የአህአዴግ አባል ሁሉና ጥቂት ሲቪል ነዋሪዎች ተቀብለው ሰርተዋል በሌላ በኩል ደግሞ በተለይ በትግራይ ክልል ተቆርቋሪ ግዱሳት ተጋሩ በሚል አድሎ ያለበት አሰራር በመቀሌ ከተማ ሚተር ካሬ ለቤት መስርያ ተሰጥተዋል ይህ ሁሉ ካደረጉ በኋላ በማሕበር መሬት በእጣ መጠለያ መስጠት ተሰረዘ በሊዝ ወይም በኮንደሚንየም ግዙ ተባለ የሚገርመው ነገር ደግሞ በሁሉም ክልሎች በማሕበር ተደራጅተው ገንዘባቸው በባንክ አከማችተው መሬት ይሰጠን ብለው እየተጠባበቁ ድንገት መሬት አይሰጥም ገንዘባቹሁ ውሰዱ ተብለው በትልቅ ችግር ወደቁ ለመረጃ ያህል በመቀሌ ከተማ ብቻ ማሕበራት ሰዎች መሬት ይሰጣቹሃል ተብለው ተነግሮዋቸው ሲያበቃ ከና ዓመታት በላይ በባንክ የቆየ በሚልዮን የሚቆጠር ገንዘብ መለሱላቸው በሌላ በኩል በዚሁ በመቀሌ ከተማ የህወሓት ማኮሚቴና አጋሮቻቸው ባለሃብቶች በመቀሌ ህዝብ አፓርታይድ መንደር በሜል ስም የሚታወቅ ሰፈር የራሳቸው ትምህርት ቤት የገበያ ማእከል መዝናኛ መዋእለ ህፃናት ክልኒክ ያሉበት ከተደራጁ ሰዎች ማንም ሰው ሊገባው የማይችል በሕግወጥ ለከተማው ዉበት ተብሎ በልኡል ራስ መንገሻ ስዩም የተከለለ መሬት የነበረው እፅዋት በማውደም በአንድ ዓይነት ፕላን ብር ለሚተር ካሬ ሊዝ የተሰጠ መጠለያ ፈር ቀያሽ መለስ ያውቁታል እንደዚህ ዓይነት ምርጥ ምርጥ ቦታዎች ለመለስና ጓዶቻቸው መሰጠት ከፍ ብየ እንደገለፅኩት ከ ዓም ጀምሮ እስከ የመለስ ህልፈተ ሂወት እየተሰራበት የመጣ ማዳላት የተላበሰ አሰራር ነበር ይህ አሰራር መለስ አበጥረው ያውቁ ነበር ሌላ ቀርቶ በአዲስ አበባና በሌሎች ክልሎች ያሉ የተሰሩ ህንፃዎች የማን ባለስልጣን ወይም ዘመድ መሆኑ አበጥረው ያውቁ ነበር መለስ ድሆች ኮንዶሚንየም ተሰርቶ ስለተሰጣቸው በማኸል ከተማ ከሃብታሞች ተቀላቅለው ይኖራሉ ብለዋል አዲስ ራፅዕዮች ፈር ቀያሽ መለስ ከተሰሩ የኮንደሚንየም ቤቶች ለሴቶች ያለ እጣ እንዲሰጣቸው ከ ሴቶች ከወንዶች እጣ እንዲያወጡ አድርገዋል ብለዋል ለመሆኑ እነዛ ቤት የወሰዱ ድሃ ሴተች ማን ነው የመለመላቸው በትክክል ህዝብ በሚያውቀው ግልፅነትና ፍትሃዊነት ባለበት የተወከሉ አይደሉም ሆን ተብሎ ሴቶቸ የህዝቡ ሴቶች ስለሆኑ ለመለስና ጓዶቻቸው የፖለቲካ መሳርያ ለማድረግ የተሰራ ድራማ ነው ምክኒያቱም መለስ የሴቶች መብት ሲያነሱ ምርጫን ግምት ዉስጥ ያስገባሉ የሃይማኖት መብት ሲያነሱ የማሕበራት የጥቃቅንና አነስተኛ ተቋማት የወጣት መማህራን ማሕበራትና እናከብራለን ሲሉ ለምርጫ ትርፍ ለማግኘት ተብሎ የሚደረግ ነው ከዛ ዉጭ መለስና ጓዶቻቸው ጥቅምና የስልጣን ዕድሜ የማራዘም ከልሆነ መለስ አይሰሩትም ይህ ደግሞ የድሮ ባህሪያቸው ነው መለስ በትጥቅ ትግል ጊዜ ሴቷን የመሬት ባለቤት እንድትሆን ያደረጉ ብልህ መሪ ነበሩ ተብለዋል የገጠር መሬት እኮ መሬት ለአራሹ የሚል የትግል መፈክር ሆኖ የአዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ ተማሪዎችና ሙሁራን ለፊዩዳላዊ ስርዓት ያነሱት ጥያቄ ነበር ይህ መፈክር ለነበረው ስርዓት ለመገርሰስ የተነሳ የትግል ማዕበል ነበር ደርግ ስልጣን ከያዘ በኋላ የመሬት ሽንሸናው የተፈፀመው በደርግ ነበር ህወሓት ደርግ ላደረገው የመሬት ሽንሸና ማስተካከል ክለሳ ነው ያደረገው ይህ ደግሞ የመለስ ሰራ አልነበረም በመሬት አስተዳደር በመጀመርያ ግደይ ዘርአፅዮን ነበር እሱ ከወጣ በተወልደ ወልደማርያም ነበር የተሰራው እስክ ዓም በተወልደ ነበር ስለዚህ መለስ መሬት ለሴቶች የሚል ሃሳብ ሊኖራቸው ይቅር በዛን ወቅት በአጠቃላይ የሴቶች መብት የሚጋፋ ለመብታቸው ጥያቄ ላነሱ ሴት ታጋዮች ፈሚኒስት ናቹሁ እያሉ ሲያጣጡሉዋቸው የነበሩና በሴት ታጋዮች ብዙ ፀረ ዴሞክራሲ ድርጊት ሲፈፅሙ የነበሩ ናቸው ይህ ተገባራቸው የህወሓት ታጋይ የነበሩ ሴት ታጋዮች የሚያረጋግጡት ነበር በገጠር የመሬት ሽንሸና የደርግን የከለሱ መለስና ጓዶቻቸው ብቻ አልነበሩም ኢህአፓም በሰሜን ጎንደር ሰቆጣ በምስራቅ ትግራይ በፀለምት በበለሳ በየዳ ጃንአሞራ ሸንሽነዋል ስለዚህ አዲስ ራዕዮች ለመለስ ያልሰራው ነገር ብትሸልሙት ምን ዓይነት ሽልማት ታገኛላቹሁ ትርፉ ንቀት ነው የመለስ የትግል ታሪክ እኮ ይቅርና የህወሓት ታጋይ የትግራይ ህዝብ ያውቀዋል ሰለሆነ መለስ አጠቃልለን ስናየው ለድሃ ሕብረተሰብ መጠለያ ቤት ሊያገኙ የሚያስቡና ፍትሃዊ ሰው አልነበሩም መለስ ከቀበሌ እስከ ሚኒስተሮች አምባሳደሮች የጦርና የፖሊስ ከፍተኛ መኮነኖች ለደህንነቶች ብቻ መኖርያ ቤት ምርጥ መሬት ሲሰጡ የስልጣናቸው ምሰሶ ለማጠናከር ሲሉ ከመሬት ጋር ተያይዞ የመጣ ሙስና ተሸክመው የተዓዙ ሰው ነበሩ መለስ ለኪራይ ሰብሳቢነት ተቃዋሚ አልነበሩም ምክኒያቱም በሃገራችን የነበሩና ያሉ ባለስልጣኖች የከተማ ምርጥ ቦታዎች በመያዝ ትላልቅ ህንፃዎች ቪላዎች በመስራት ያን ህንፃ በማከራየት ብዙ ሃብት የሰበሰቡ በተጨማሪ የያዙት የመንግስት ቤት በነፃ እየኖሩ እያከራዩ ሀብት የሚሰበስቡ ከዚህ አልፈው ለዘመድ አዝማዳቸውና መሬት በመስጠት ሃብት እንዲሰበስቡ በማድረግ የሃገራችን ሃብት በእጃቸው እንዲሰበስቡት በተመሳሳይ ከነሱ ሊስማሙ የሚችሉ ባለሃብቶች በመፍጠር ለሃብታቸው ሸፋን ሊሆኑላቸው በሚችሉ መንገድ በመደራጀት የሃገራችን አንጡራ ሃብት በግለሰቦች እጅ ይገባ እንዳለ መለስ አበጥረው ያውቁ ነበር በየ ቀኑ ኪራይ ሰብሳቢነትን በሚመለከት ይነግሩን የነበረው እንደማታለያ እንደነበር ይታወቃል አዲስ ራዝዮችም ታውቁሳቹሁ መለስ ፀረኪራይ ሰብሳቢነት ቢሆኑ ንሮ ከወይዘሮ አዜብ ጀምሮ የትእምት ድርጅቶች ባጠሩ ነበር መለስ ለሙስናና ኪራይ ሰብሳቢነት የሚቃወሙት የነበረ ለስልጣናቸው የምታሰጋ እስከሆነች ድረስ ነበር መለስ ለስልጣናቸው አደጋ ነው የሚሉት የመነጠል ችሎታቸው ትልቅ ነበር ስለዚህ መለስ ፀረኪራይ ሰበሳቢነት አልነበሩም መለስ ለሰው ልጆች ምቹ ሲሉ ድሆች መኖርያ ቤት እንዲኖራቸው ያሳኩ ፈር ቀያሽ መሪ መሆኑ በመላው ሃገራችን የሚገኙ ከተሞች አካባቢ የሚኖሩ አርሶ አደሮች መኖርያ ቃያቸው በመንጠቅ አብዛኞቹ ያለ ካሳ ክፍያ ኪተር ካሬ መሬት ሰጥተው የቀረው የአርሶ አደር መሬት ነዋሪዎች ከአያትና ቅድመ አያት ጀምረው በመቶ የሚቆጠር ዓመታት ከይዘታቸው ተፈናቅለው ዘር ማንዘራቸው ተበታትነው ቀርተዋል መለስ ወደ ስልጣን ከመጡ ጀምረው በአዲስ አበባና አካባቢዋ በናዝሬት አዋሳ የተፈናቀሉ አርሶ አደሮች መጠነኛ ካሳ የተሰጣቸው ቢሆንም በሌሎች ክልሎች ግን አብዛኛዎቹ ገበሬዎች ካሳ ማግኘቱስ ይቅር ቅጣት ጨምሮበታል ለአብነት መቀሌን እንውሰድ በአካባቢዋ የሚገኙ የገጠር መንደሮች ፈለግ ዳዕሮ ዓዲሓ ሮማናት ገንበላ ላጪ መሰቦ አገርሓሪባ ዓዲወለል ዓዲዳዕሮ ከ«ሓ ሸሽብጢ ዓይናለም ደብሪ ቀላሚኖ ገፊሕገረብ ሰራዋት የሚባሉ መንደሮች የሚኖሩ አርሶ አደሮች ብዛታቸው ሺ አባወራዎች በመቶ ሺዎች የሚቆጠሩ ልጆቻቸው ያለ አንዳች ካሳ ተፈናቅለዋል እነዚህ ሰዎች በሃገር ደረጃ ሲታይ በሚልዮን የሚቆጠር ህዝብ ቤታቸው ፈርሶ መሬታቸው ተነጥቆ መንግስት ለባለስልጣኖች ምርጥ ምርጥ ቦታዎች በመስጠት ሌላው በዉድ ዋጋ በሊዝ በመሸጥ ገንዘቡን ገቢ አድርገዋል ልብ በሉ የመለስና ጓዶቻቸው መሬት አይሸጥም አይለወጥም መሬት የሚሸጥ የሚለወጥ ከሆነ በኢሀአዴግና መለስ መቃብር ነው እያሉ ህዝቡን ከመሬቱ እያፈናቀሉ ወይም በጥቂት ሳንቲሞ ግምት ከአርሶ አደር ከነበረ ባለይዞታ አስገድደው በመውሰድ ራሳቸው ለአንድ ሚተር ካሬ በሺ የሚቆጠር ገንዘብ በመሸጥ የመለስና ጓዶቻቸው ስልጣን ማራዘምያ ሆኖዋል መለስና መዋቅራቸው ይቅርና ቤት ሰርተው ለድሆች ቤት በዝቅተኛ ዋጋ ሰረተው ሊያስረክቡ በመላው የሃገራችን ከተሞች አካባቢ የሚገኙ የገጠር ቀበሌ መሪዎች በሕጋዊ መንገድ መኖርያ ቤት የሰጡዋቸው ቤት ሰረተው ግብር ከፍለው እየኖሩ የመለስ መዋቅር ግን ከ እስከ ዓመት ተመስረተው የቆዩ ትናንሽ ከተሞች በብዙ ሚልዮን ብር የተሰሩ ቤቶች በዶዘር እንዲሁም አፍራሽ ግብረ ኃይል ኮማንዶ በመመደብ አፍርሶታል የማፍረስ እርምጃ የተቃወሙ ሰዎች በሰላማዊ መንገድ እንደመፍታት ሰዎቹ ማሰር በመርዛም ጢስ ማፈን ጥይት በመተኮስ መበተን ታይቷል ይህ ተግባር በአዲስ አበባና አካባቢዋ በጎንደር በመቀሌ በአላማጣ ተፈፅመዋል በተለይ በመቀሌ በና ዓም ገፊሕገረብ በተባለ ቦታ በ ደግሞ ታሕሳስ መጀመርያ ላይ በአላማጣ ዘግናኝ እርምጃ ተወስደዋል በአዲስ አበባም በመቶሺ የሚቆጠሩ ሰዎች ቤታቸው ፈርሶባቸው በፀሐይ ብርድና ዝናብ ተሰቃይቶዋል ታድያ እነሂህ ሰው ለድሃ ሕብረተሰብ ምቾት ለመፍጠር ሲሉ ሺ ኮንደሚኒም ሲሰሩ በመቶ የሚቆጠሩ ቤቶች አፍርሰው ሚልዮኖች ህዝብ ቤት አልቦ ማድረጋቸው ለምን ዓላማ ነው መለስ የህዝብ ቤት ሕገወጥ ነው ብለው ሲያፈርሱ ኢፍትሃዊ በሆነ መንገድ ነው ያፈረሱት ለዚሁ ለማስረጃ ያህል በአዲስ አበባ አካባቢ ከ ዓመት በፊት ጀምረው እስከ አሁን ብዙ ተህወሓት ኢሀህአዴግና አጋሮቻቸው ባለሃብቶች ራሳቸው ቦታ እየመረጡ ብዙ ህንፃዎች ፋብሪካዎች ትምህርት ቤቶች ሰርተዋል በወቅቱ የነበሩ የአዲስ አበባ ከንቲባዎች ተፈራ ባልዋ አርከበ ዑቅባይ ይልማ ደሬሳ ካሳ ዒላላ ኩማ ደመቅሳ በነበሩበት መለስ ራሳቸው ሕገወጦችን በሕግ እንደመቅጣት ወንበራቸው ስልጣናቸውን ልያናጋ ስለሆነ ፕላን እየተሰራ የባለቤትነትን ካርታ እንዲሰጣቸው ተወሰነ መለስ ራሳቸው በመድረክ አዲስ አበባ ብዙ ባለሃብቶች ሕገወጥ ህንፃዎች ፋብሪካዎች ሰርተዋል ይህ ልማት ሕገወጥ ብለህ ማፍረስ የሃገር ሃብት ዉድመት ነው ስለሆነም ለፈፀሙት ሕገወጥ ድርጅት ቀጥተን ቦታው እንዲወስዱት ምህረት ሰጥተናል ብለው አውጀዋል ይህ አጭበርባሪ አሰራር የአዲስ አበባ ህዝብ ያወቀዋል ስለሆነ መለስ ሕገወጥ የከተማ መሬት ወረራ ሲያበራክቱ ነው የኖሩ ስለዚ መለስ ለሰው ልጅ ምኞት ሲሉ ቤት አልቦ የነበሩ ድሆች የቤት ባለቤት ያደረጉ ሳይሆን ዓመት ሙሉ የስልጣን ዘመናቸው በሚልዮን የሚቆጠሩ ድሃ ሀዝቦች ቤት አልቦ ያደረጉ አንባገነንና ዲክቴተር ለሰው ልጆች መልካሙን ነገር የማይመኙ ቀናተኛ መሪነበሩ ክፍል አዲስ ራዕይ ኛ ዓመት ቅፅ ልዩ እትም ተራ ቁጥር የደህንነት ተራራ ለመናድ የእውቀት ጥይት ያቀበለ መሪ ከገፅ አዲስ መስመው እስከ ገፅ መጨረሻ መስመር መለስ በሰው ልጆእ ልዩነት እንዳይኖር ትምህርት ከ ኛ ደረጃ እስከ ከፍተኛ ዩነቨርሲቲ ምርምር ማእከል ያስፋፋ ምጡቅ መሪ መለስ በኢትዮጵያ አዲሱ የትምህርት ስርዐት ዋነኛ መሃንዲስ ነበረ መለስ ክፍል ሲጨርስ ከፍተኛ ዉጤት ስለአመጣ ከጃንሆይ ሽልማት አግኝቶ ነበር መለስ ለዚሂች ሃገርና ህዝቧ ምቶች ሲል በ ሺ ብር ደሞዝ ለህዝቡ ሲል በታታሪነት ያገለገለ መለስ ከህዝብ የተነጠለ ሊሂቅነትን አጥብቆ የሚጠላ ሰው ስለነበር ለራሱ በራሱ ጥረት ዕውቀት ሁሉ እንደፈለገና እንደሰበሰበ ነገር ግን መለስ በስልጣን በቆየባቸው በየአንዳንዱ ዐመት ለአንድ ሚልዮን ህፃናት ወደ ትምህርት ቤት ማምጣት ምክኒያት ሆነዋል የሃገራችን ሩቡን ያህል ሚልዮን ተማሪዎች ወደ ትምህርት እንዲዘምቱ ያደረገ የሙያና የተክኒክ ትምህርት ተቋማት በከፍተኛ መጠን የተበራከቱት በዚህ የመለስ የአመራር ዘመን ነው ኢትዮጵያ የሰለጠነ የሰው ቷ ኃይል እንደሚያስፈልጋት በማመን ዩኒቨርሲቲዎ አፍልተዋል በመለስ አመራር ጥራት ያለው ትምህርት በስፊው እንዲዳረስ ያደረገ ምጡቅ መሪ መለስ ሴቶች በበለጠ የትምህርት ተጠቃሚዎች ያደረገ ተማሪዎች ሁሉ በስነምግባር በስነዜጋ አንዲታነፁ የጣረ መሪ ነበር መለስና ድርጅቱ ሃገራችን ምን ያህል ለህዝቧ የተመቸት እንድትሆን ጥረት አድርገዋል የተማሩ በመልካም ስነ ምግባርና በስነ ዜጋ እሴቶች የታነፀ ወጣት ትውልድ ያፈራ መሪ ዴሞክራሲን የሚያውቅ ብቻ ሳይሆን መብቱና ጊዴታው የሚያውቅ ሕብረተሰብ ያነፀ መሪ ጓድ መለስ ኢትዮጵያ ሃገራችን በትምህርት ፍፁም ለውጥ ለማምጣት የሚጥር የነበረ መሪ ከዚህ በላይ የተዘረዘሩ የአዲስ ራዕይ አዘጋጆች ለመለስ የሸለሙዋቸው ታሪክ ነበር ነገር ግን ሐቁ እንደዚህ አይደለም በማለት የሚከተለው መልስ ተሰጥተዋል በመለስ አገዛዝ ዘመነ በደርግና በጃንሆይ ያልነበሩ ከ ኛ ደረጃ እስክ ዩኒቨርሲቲዋች የተክኒክና ሙያ ማሰልጠኛዋች ተስፋፍተዋል ይህ የማይካድ ሐቅ ነው ነገር ግን በዘመነ መለስ የአካዳሚ ነፃነት አልነበረም የትምህርት ጥራትም ወደ ዜሮ ወርደዋል ትምህርት ቤቶች ቢስፋፉም ሥራ ፈጣሪ አልነበሩም የትምህርት ተቋማት ሁሉ የመለስና ድርጅቶቻቸው የካድሬዎችና የፓርቲ አባላት መመልመያና ማሰልጠኛ ነበሩ ትምህርት ቤቶች በሙያ እንደ መምራት በመለስ ካድሬዎች በቀበሌ በልማታዊ ሰራዊት የሚመሩ ናቸው መለስ የመጠቁ መሪ ቢሆኑ ንሮ ትምህርት ቤቶች የሙያና የተክኒክ ማሰልጠኛዎች ዩኒቨርሲቲዎች በየደረጃው የማስተማ መማር ሙያ ያላቸው ሰዎች መምራት ነበራቸው መለስ ግን የትምህርት ተቋማት ሁሉ በሙያ ሳይሆን በካድሬ መመራት አለባቸ ው የሚል እምነት ነበራቸው በተጨማሪ ለሁሉም ነገር አማክረው የባለሙያ አስተያየትና ሃሳብ ተቀብለው አልሰሩም ለሁሉም ነገር ፈላጭ ቆራጭ አንባገነን ነበሩ አዲስ ራዕዮችም ለዚሁ ነው የምታረጋግጡ ያላቹሁ የመለስ የስልጣን ዘመን ከፍተኛ የትምህርት ዕድል ፍትሃዊ አልነበረም ምክኒያቱም ለህወሓት አኢህአዴግ አባላትና ካድሬዎች ቅድሚያ ስለሚሰጥ የህወሓት ኢህአዴግ አመራር ልጆቻቸው ዘመድ አዝማዳቸው የትምህት ዕድል ቅድሚያ ይሰጣቸዋል ለዚሁ መረጃ የሚሆን የህወሓት ኢህአዴግ አባል ከሆነ ወደ መንግስትና የግል ኮለጆች ለመግባት የመግቢያ ነጥብ መስፈርት ሳያሟላ ገብቶ ይማራል የአዲስ አበባ ሲቪል ሰርቪስ ኮለጅ ኔ የመለስ አካላት የሚማሩበት ነበር እነዚህም ወደ ዩኒቨርሲቲ መግቢያ ነጥብ ሳያሟሉ አባላት ፓርቲ በመሆናቸው ሞቅ ሞቅ ብለው ወጥተው ዲፕሎማ ድግሪ ማስተርስ ወዘተ ይዘዋል ተብለው የሙሁር ስም ይዘው በከፍተኛ የስልጣን ደረጃ ደርሰው በሌሎች ዩኒቨርሲቲዎች ሌት ተቀን አጥንቶ ለተማረ ባለሙያ እንደፈለጉ ይነዱታል መለስ የትምህርት ስርዓት መሃንዲስ ነበር የሚባሉት በየትኛው መስፈርት ነው መለስኮ ከኛ ክፍል ጀምሮ የነበረ የእንግሊዘኛ ቋንቋ ካሪኮለም የሰረዙ ተማሪ ከ ኛ እስከ ኛ ክፍል እንግሊዘኛ ቋንቋ እንዳይማር ያገዱ ፈላስፋ ኛ ክፍል መልቀቅያ አልፎ ዩኒቨርሲቲ ገብቶ የእንግሊዘኛ ቋንቋ የማያውቅ ተማሪ ያፈሩ መሪ የዩኒቨርሲቲ ተማሪዎች በምርምር ሥራቸው መስፈርት እንደ ማስቀመጥ ተማሪዎች በህወሓት አባልነታቸው እንዲመዘኑ ያደረጉ መሪ በዩኒቨረሲቲ መግቢያ ያልተመዘኑ ተማሪዎች በፖለቲካ ታማኝነታቸው በዝቅተኛ ነጥብ ዩኒቨርሲቲ ገብተው በዝቅተኛ ነጥብ ተመርቀው ቅድሚያ ለነዛ የወረዱ ተማሪዎች የሥራ ዕድል የሰጠ ለሃገር ዉስጥ ይሁን ለዉጭ ትምህርት ዕድል መስጠት በሚቀመጥላ ቸው መመዘኛ ሳይሆን ታማኝ ፓርቲ አባል መሆን የገዢዎች ልጆች ዘመድ አዝማድ በጋብቻ በጓደኝነት አካባቢነት ለወደፊት ደላላ ይሆንልኛል በሚል መስፈርት ሃገራችን በብቁ ሙሁራን የመራማሪ ዎች በማነፅ ፈንታ በመሃይሞች የመለስ የልማት ሰራዊት በሚሉዋቸ ው ያባላሹ መሪ ናቸው በሃገራችን ሃገር አቀፍ ወይም ክልል አቀፍ ለትምህርት ጥራት እንደመስራት ለመለስ መንግስት የስለላ ስራ ለመስራት ተብሎ የአፓርታይድ ዓይነት ትምህርት እንደቀላሚኖ ያሉ ትምህርት ቤቶች በማቋቋም ኢፍትሃዊ የሆነ የመማር ማስተማር አሰራር መከተል አሁን በትግራይ ብቻ የአባርታይድ ስልታቸው በመቀጠል ቀላሚኖ ምርጥ ትምህርት ቤቶች መቋቋማቸው ለነዚም በልዩ ተደራጅተው ሊያቋቁሙት መለስ ሰዎች መድበው ያለፉ መሆናቸው ይህ ዓይነት የትምህርት ስርዓት ለመለስ የትምህርት መሃንድስ ሳይሆን የሚያስብላቸው መለስ ትክክለኛ የትምህርት ሳይንስ ያፈረሱ መሪ ነበሩ መባል አለባቸው መለስ ለዚህ ሃገር የህዝብ ምቾት ሲል ሌላ ጥቅሙ ትቶ በሺ ብር ደሞዝ የሚኖር ይላሉ መለስ በሺ ብር ደሞዝ ይሰሩ የነበሩ በህዝባዊነት ፍቅር ልባቸው አረው አዝነው የፃፉት የአዲስ ራዕይ አዘጋጆችና አለቆቻቸው የዋሆች እንዳልላቸው አይደሉም እጅግ ለጥቅማቸው የቆሙ ንፋሱን ተከትለው አድርባይ ምኞታቸው የፃፉት መሆኑ በደንብ ተረድቻቸውለሁ ልብ በሉ መለስ በ ዓም ወደ ህወሓት ከገቡበት ቀን ጀምሮ የአኒማል ፋርም ፍልስፍናቸው በማንበብና በመረዳት ሂወታቸው እንዴት ጠብቀው ቆይተው ወደ ስልጣን ወጥተው ፍላጎታቸው እንደሚያረኩ አበጥረው ያውቁ ነበር የአኒማል ፋርም ፍልስፍና አብዛኛቹ እንደመለስ ያሉ የህወሓት መሪዎች የሚጠቀሙ በት ስልት ነበር ዋናው ቁምነገር ጉዳይ ለመለስ ስለሆነ ወደዛ ልግባ መለስ ከጅምሩ ጀምረው ጦርነት አይወዱም ነበር በዚያች የነበረችባቸው የመናገር ችሎታና የሰዎችን ሃሳብ መቀማት ሃሳቸዉን በማድረግ ሆን ብለው በሚያስተሙሩዋቸው ካድሬዎች አድናቆት በመትረፍ ይህ ሰዉየ መሞት የለበትም የሚል ድምፅ በድርጅቱ እንዲያስተጋባ በመድረግ ለዚያች የነበረች ከጦርነት የመሰወር መሸሽ ባህረያት በመሸፈን የበለጠ የአኒማል ፋርም ፍልስፍናቸው እስከ ሂወተ ህልፈታቸው እየተጠቀሙበት መጡ ይህ የአኒማል ፋርም ስልታቸው ህወሓት ከተመሰረተ ጀምረው ከ እስከ ዓም በ ዓም ከነስብሃት ነጋ ሆነው እነገሰሰው አየለን አስወገዱ ገሰሰው አየለ ለስብሃትም ለመለስም በአጠቃላይ ለህወሓት ማኮሚቴ ሃገር ሻያጭ አመለካከት ዋና መቺ ኃይል ስለነበር ከ እስከ ዓም ተነስተው የነበሩ ዴሞክራሲያዊ ጥያቄዎች በዴሞክራሲ መንገድ እንደመመለስ ፈንታ በድርጅቱ በመነሳሳት የነሱ ሎሌ የሆኑ ካድሬዎች በማሰልጠን ለመለስ ተቃዋሚዎች ለነበሩት በነ ስብሃት ነጋና ሌሎች ማኮሚቴ እንደጋሻ ጦር በመጠቀም ለብዙ ታጋዮች መብት መግፈፍ ማሰር ከባድ ቅጣት መቅጣት ማባረር እንዲሸማቀቁ በመድረጋቸው ማኮሚቴ ህወሓ ት በጎናቸው በማሰባሰብ ብዙ ገበን የፈፀሙ ናቸው ከ እስከ ዓም የህወሓት ሰራዊት አድጎ ስለነበረ አሰላለፉ ም ከደርግ የተሻለ ዴሞክራሲ አለ ብሎ የተሰለፈ ስለነበረ በወቅቱ ነፃ ሆኖ የሚመስለው ጥያቄ ያነሳ ስለነበረ የነበረ ነፃነት ግን ለህወሓት መሪዎች የሚመች ስለነበረ በወቅቱ ብዙ የካድሬ ደረጃዎች ማለት ኛ ኛ ካድሬ የመሰናዶ ካድሬ ትምህርት ቤት በመክፈት የማኦና የኢንቨርሆዥ አልባንያ ስነ ሃሳብ በማሰልጠን የበለጠ ግን ጥርናፈ የሚባል ታዛዥ እንዲሆን ካለበለዚያ የገበሬ ሰራዊት አጥብቀህ ካልያዝከው ሊቀይረው ስለሚችል ከጅምሩ አንገቱ አቀርቅሮ ደፍቶ እንዲገዛ የሚል ስልጠና ተሰጠ በተለይ በዛን ጊዜ ኮሚሳርያት የፖለቲካ ኃላፊዎች የነበሩ የመለስና የአባይ ፀሃዬ መዋቅር ሆኖው ተመደቡ እነዛ ኮሚሳርያት እጅጉን ፀረዴሞክራሲ ሆኖው ታጋዩን የሚያሰቃዩ ነበረ የመለስ ሁለት ጊዜ ከጦርነት መሸሸን እየተረሳ መጣ በሺ የሚቆጠር አዲስ ታጋይ እየመጣ በሄደ ቁጥር እነ መለስ በተለያዩ መንገዶች መዋቅራቸው ዘረጉና ተረጋጉ ከ እስከ ዓም ህወሓት በሁለት አንጃ ተከፈለ አንዱ በነ አባይ ፀሃዬ ስብሃት ነጋ ስዩም መስፍን ሌሎችም የሚመራ በሌላ በኩል በግደይ ዘርአፅዮንና አረጋዊ በርሀ የሚመራ አንጃ ተፈጠረ በዛን ጊዜ የነ አባይ ፀሃዬና መለስ ዜናዊ የአኒማል ፋርም ፍልስፍናቸው በተጠናከረ በመቀጠል የነ አረጋዊ በርሀ አንጃ ለመመታት ከ በላይ ካድሬ አሰለጠኑ ከአሰለጠኑ በኋላ ለነ ግደይ ለመምታት የማለሊት ጉባኤ ተጠርቶ እነዛ በአንዱ አንጃ የሰለጠኑ ካድሬዎች ፀረዴሞክራሲ በሆነ መንገድ ተወክለው ተሰባሰቡ በጉባኤው የነግደይና አረጋዊ በርሀ አንጃ በኃይል ተመቱ በመጨረሻም ወደ ዉጭ እንዲሰደዱ ተደረጉ እንደነ ተኸሉ ሃዋዝ የመሰሉ ጀግኖች የነግደይና አረጋዊ ተከታዮች ናቸው ተብለው ደብዛቸው ጠፋ ብዙ ጠንካራ ታጋዮችም እየተሸማቀቁ ትግላቸው ቀጠሉና በፀረደርግ ጦርነት ሞቱ አንዳንደቹም በሂወት ይገኛሉ ቢባሉም መጥፎ የሎሌነት ስራ እየሰሩ ተጓዙ ብዙ ካድሬዎችና ተራ ታጋዮች ወደ ሱዳን ተሰደዱ ሌሎችም ወደ ደርግ ሂወታቸው ለማዳን ብለው ሄዱ መለስ በ ዓም ቀደም ብለው ባለፉት ገፆች እንደተቀመጡ ሁሉ ለስልጣናቸው አስጊ ያሉት ሺ ታጋይ አሰሩት ቀጡት ከ እስከ ዓም የህወሓት ማኮሚቴ ለሁለት ተሰነጠቀ አንድ ቡድን የበለጠ ቁጥር የነበረው የነ ገብሩ አስራት አንጃ አነስተኛ ቁጥር የነበረው ቡድን ደግሞ የመለስና የስብሃት አንጃ ነበሩ መለስ አስቀድመው ታች ወርደው ካድሬውና አባል አደራጅተው በመቆየት የሰራዊትና ደህንነት ይዘው በመቆየት ለአብላጫው ድምፅ አፍነው ስልጣናቸው አረጋገጡ መለስ በ ዓም ካለፉት ገፆች አንደተገለፀው የህወሓት ስራ አስፈፃሚ አብዛኛው የኮሚቴ አባል በስብሃት ነጋ ሴራ አማካይነት አባይ ፀሃዬን ፈንግለው ስልጣን ጨበጡ አሁንም መለስ እንደ ተለመደው አጃቢ የሚሆኑዋቸው አዲስ ካድሬዎች በስየ አብረሃ ዓለምሰገድ ገአምላክ ተወልደ ወማርያም ክንፈ ገመድህን ወዘተ አሽከርካሪነት ተሰሚነት ጨበጡ መለስ በ ዓም በወቅቱ ኃይለኛ አፈና ስለነበረ በሰራዊቱና በደጀን ብዙ ታጋይ የማመፅ መንፈስ አሳይቶ ነበር መለስ የማጣራት ዘመቻ በሚል በሺ የሚቆጠር ሰራዊት አሰሩ አባረሩ ከሌሎች ማኮሚቴ በመሆን ጭምር መለስ ስልጣን ከያዙ በኋላ ለስልጣናቸው የሚያሰጉዋቸው ማግለል ማባረር ስማቸው ማጥፋት ታጋይ የነበሩ ባለስልጣኖች የተወሰነ አልነበረም በ ዓመት የስልጣን ዘመናቸው በሲቢል ሙሁራኖች ከራሳቸው አማካሪዎች የነበሩ ከጠሚኒስተር ቢሮ ጀምሮ እስከ ክልሎችና ዞኖች አስተዳዳሪዎች በመውረድ ብዙ ብቁ ሙሁራኖች የሃገር መሪዎች የዩኒቨርሲቲ አስተማሪዎች ምክኒያት በመፍጠር ከስልጣናቸው ዝቅ በማድረግ ከስራ ማባረር በስልጣን የነበሩ ሰዎች በማያውቁት መንገድ ተሰጦዋቸው የነበረ ስራ በሌሎች ታማኞች እንዲሰራ መድረግ እነዛ ባለስልጣኖች ጠረዴዛ አቅፈው ዉለው ቀን ለሲጋራ ለሊት ለመጠጥ ጓደኞች አንዲሆኑ ማድረግ ይጎዱዋቸዋል ሌላቀርቶ አመሪካ በስደት የነበሩ ሙሁራኖች አማካሪ አድርገው የሸሙዋቸው እንደነ ፕሮፌሶር ተኮላ ሐጎስ ሌሎችም አመሪካ ያሉ ማሎቻቸው ሃገራችን ሊጠቅም የሚችል ሃሳብና ጥናት ሲያቀርቡላቸው ስልጣናቸውን በማስለቀቅ በመበሳጨ ት ራሳቸው ስራ ለቀው እንዲሄዱ አድርገዋል በአጠቃላይ መለስ ለስልጣናቸው የሚጋፋ ወይም አዕውቀት ከሳቸው የመጠቀ ሰው በድርጅታቸው ወይም በመንግስታቸው ዉስጥ በአቋሙ ፀንቶ የሚሄድ ካዩ እሱን ለማስወገ ድ ለማራቅ ብሎም ለማባረር እንቅልፍ አይወስዳቸዉም ጭራሹም መለስ ቀናተኛና ዲክቴተር ነበሩ መለስ በወጣትነት ዘመናቸው እያሉ በአዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ ይማሩ የነበሩ አንድ ኢርትራዊ ሲናገሩ መለስ ቀናተኛ በትምህርት ለሚወዳደሩዋቸው እንደጠላት የሚያዩዋቸው እንደነበሩ ይናገራሉ እንዴት አወቅህ ትሉኝ ይሆናል መለስ ከኢተዮ ኢርትራ ጦርነት በፊት ከኢሳያስ አፈወርቂ ጋር የነበራቸው ግንኝነት ከፕርተኮል የዘለለ እንደነበር ሁላችን የሚናው ቀው ነው በመሆኑ መለስ ፕሮተኮል ያልጠበቀ ጉብኝት ለማድረግ ሙሉጌታ ዓለምሰገድ አስከትለው አስመራ ሂደው ነበር በዛን ጊዜ በአንድ መዝናኛ ቦታ መለስና ኢሳያስ አፈወርቂ ከቅርብ ወዳጃቸው ሆኖው ውስኪ እየተጎነጩ የቤተሰብ ጭውውት ያደርጉ ነበር በዛን ጊዜ ከመለስ ጋር በአዲስ አበባ ዩኒቨርሲቲ ህክምና ተማሪ የነበረ ብቻ ሳይሆን እጅግ የቅርብ ጓደኛቸው የነበረ ዶር አብሮዋቸው ነበር መለስ ከዶሩ ጋርም የልጅነታቸው ሒካያ ታሪክ አንስተው ያወሩ ነበር በዛን ጊዜ ኢሳያስ አፈወርቂ የሚያወሩት በጥሞና ያዳምጡ ነበርና ድንገት ቦግ ብለው ትረካቹሁ ሰማሁ እስቲ አብራቹሁ ከነበራቹሁ የመለስ መለያ ባህረ እንዴት ነበር ብለው ለዶሩ ጠየቁዋቸው ዶሩም ኢሳያስ የመለስን ባህረ ለማወቅ ያዘጋጀው ይመስል ዶሩም መለስ በጣም ጎበዝ ተማሪ ነበር አንደኛ ለመውጣት ለማንም ሰው አሳልፎ አይሰጥም ነበር ይበልጡኛል የሚላቸው ተማሪዎች ካሉም በተለያየ መንገድ ያስፈራራቸዋል ከማስፈራራት አልፎ ቡድን በመፍጠር ፈርተው የበታችነትን ተሰምታቸው እንዲደነቁሩ ያደርጋል አለ ዶር መለስ አንድ ቀን ሳያስበው አንድ ተማሪ ያቺ የመለስ አንደኛነት ነጠቀው መለስ በቀቃ ለሌት ተቀን ለመተኘኛት አልቸቻለም አለቀሰ በአንድ በኩል ከሁሉ ተደብቆ ያጠናል በሌሳ በኩል ለዛ የበለጠው ተማሪ ሲገባ ሲወጣ በመስደብ ከተማሪዎገ በመነጠል ድራሹን አሳጣውና መለስ ቀናተኛ የሚበልጠው ሰው በአጠገቡ ሊኖር የማይፈለግ ጎበዝ ተማሪ ነበር ሲለው ኢሳያስና ጓደኞቹ ፀጥ ያለው መዝናኛ በሳቅ ማሚቶ አስተጋቡት መለስ ግን ተራ ሳቅ ከመሳቅ አልፈው ያሉት አልነበረም በአንፃሩ ሎሌያቸው ሙሉጌታ ዓለምሰገድ ተናደደና እንሂድ ቀጠሮ አለብን ብሎ ወሰዳቸው ይህ የሚያመለክተው መለስ ከጥንት ጀምሮ የነበረ ባህረያቸው መሆኑ ነው ኢርትራዊው ጓደኛቸው የነገረን ከላይ የተዘረዘረው የመለስ የና ከዛ በላይ ዕድሜ ታሪክ ነው የተገለፀው ሌላ ምክኒያት አይደለም በዚህ አርእስት የአዲስ ራዕይ አዘጋጆችና አለቆቻቸው እነ በረከት ሰምኦን አዲሱ ለገሰ ሬድዋን የፃፉት ወየም እንዲፃፍ ያደረጉት መለስን ለማሞገስ ለመጋለጥ አልተረዳኝም መለስ በሙያቸው ሰርተው በአስርሺ የሚቆጠር ደሞዝ እየበሉ ንሮዋቸው በምቾት ሊገፉ እየቻሉ ለሰዎች ምኦት በማስቀደም በሺ ብር ደሞዝ ተሰቃይተው ይኖሩ ነበር ብለውናል እነዚህ ሰዎች ሚልዮን የኢትዮጵያ ህዝብ ደንቆሮ አድርገዉታል መለስ በሺ ብር ደሞዝ ብቻ ይኖራል ሲሉን የቤተ መንግስት ባጀት ስንት ሚልዮን ነው ለመሆኑ ሂሳብ ያወራርዳሉ የቤተ መንግስት ባጀት እነ ፍሰሃ አፈወርቂ የፕሮተኮል አጃቢ ሙሉጌታ ዓለምሰገድና ሳሙኤል ገማርያም አጃቢዎች አቶ በዛብህና ወይዘሮ ትዕበ መስፍን የፋይናንስና ሎጂስክስ ኃላፊዎች በነበሩበት በአስር ሚልዮን ብር የሚቆጠር ሙስና ተጠርጥረው ከአካባቢው አልተወገዱም ከዛ በኋላ ማን ተቆጣጠረው በየ ቀኑ በየ ሰዓቱ ወደ ዉጭ ሲጓዙ የሚወጣ የዉሉ አበል የሥራ ማስከጃ ትርፍ ገንዘብ ቢገኙም በቤተ መንግስት ዉስጥ የሚመገቡት የእንግዳ መቀበያ ባጀት አልነበራቸዉም ከዚህ የሚገኝ ትርፍ ገንዘብ እጅግ በጣም ብዙ ነው ይህ እንተወው ሕጋዊ ሽፋን ያለው ነው ለመሆኑ ወይዘሮ አዜብ መስፍን በሃገራችን ያሉት ሁሉም አቀፍ ሙሰና ንፁህ ናቸው ስለዚህ የሚያውቀው ሁሉ እንሸፍንላቸው ብትሉ ይሸፈናል ለመሆኑ መለስ ለልጆቻቸው መማርያ ወደ ዉጭ ለትምህርት ለሽርሽር ስንት ሚልዮን ዶላር ያወጣሉ ብላቹሁ ሂሳብ ብታወራርዱ ስንት ይሆናል። ይህ ሂሳብ ማንም መሃይም የሚያወራርደው ሂሳብ ለመሸፈን አትችሉም ስለዚህ መለስ የነበራቸው ፍለጎት የስልጣን ጥማታቸው ለዘለቄታ ጠብቀው መኖር ስልጣናቸው ተጠብቆ ከኖረ ደግሞ የገንዘብ የሃብት ማካበት በሕጋዊና በሕገወጥም ሁሉ በእጃቸው መሆኑ ያውቁ ነበር ስለሆነ የአዲስ ራዕይ አዘጋጆችና አለቆቻቸው ለራሳቸው ደንቁረው ለኢትዮጵያ ህዝብ እያስደነቀሩት ከህዝብ የሚሰወር ነገር ስሌለ መለስ ዩኒቨርሲቲዎች እስከ ማድረሳቸው ግልፅና በመሬት ያለ ነው ሆኖም ግን ከላይ እንደተዘረዘረው የትምህርት ጥራት የለም ስራ ፈጣሪ አይደለም ከትምህርት መስፋፋት ተያይዞ የተማረ የሰው ሃይል የሚሰራበት በትክክል ኢኮኖሚ ፖሊሲ ተነድፎ የስራ መስክ አልተፈጠረም የተፈጠረ ስራ ቢኖር ሐኪም የግብርና ሳይንስ ኢኮኖሚስት ወዘተ ተምሮ የድንጋይ ማንጠፍ ስራ ነው መለስ የፈጠሩ የስራ መስክአ መለስ ተማሪ ሁሉ በስነ ዜጋና ስነ ምግባር የታነፀ ዜጋ ያፈራ መሪ ስትሉን ምን ማለት ነው በስነ ዜጋና ስነ ምግባር የታነፀ ዜጋ እኮ ሙሰናን የሚቃወም አፍና ፀረዴሞክራሲ የሚቃወም ኢፍትሃዊ አሰራርና ተግባራት የሚያወግዝ ለራሱ ብቻ ከማሰብ የህዝብ ምቾት የሚያስቀድም ለሃገሩ ሂወቱ የሚሰጥ ወዘተ ማለት ነው መለስ ያፈሩት ተማሪ ግን የተበላሸ የመለስ አመራር ሁሉ የፀጋ የሚቀበል በተበላሸ የመለስ ስርዓት ምክኒያት በቁሙ እየሞተ የሚያንጨበጭብ ትውልድ የተበላሸ ስርዓት ከማስወገድ በብስጭት ወደ ሱስ ፋብሪካ ተዘግቶ ራሱን በራሱ የሚገድል ወጣት በመለስ ስርዓት ነው የተፈጠረው ሃገራችን በመለስ ዘመን በሙስና ኢፍትሃዊ አሰራር ታውራ እያለች በሩቅ ሆኖ የሚመለከት ወገን ነው የተፈጠረው በመለስ ስርዓት መለስ ሃገራችን ለህዝቧ ምቾት የሆነች ያደረገ መሪ ብላቹሃል ራዕዮች እቺ ሃገር እኮ ባለፉት ገፆች እንደተገለፀም አዲስ ራዕዮች በጎጃም በኦሮሞ በደቡብ ህዝቦች በጎንደር በሰሜን ሸዋ በትግራይ በሰቆጣ በዓፋር በሱማል በጋምቤላና በሌሎች አካባቢዎች በገጠር በከተማ ሂዳቹሁ በቃ ያው የሚገኝ ወጣት ስንት ነው ብላቹሁ ብታጠኑ በየ ምድረ በዳው የሚሞት የሚታረድ ተዉትና ወደ ዓረብ ሃገር ተሰዶ እዛው በየ ቀኑ ተገድሎ ሬሳው የሚገባው የኢትዮጵያ አየር መንገድ ይቁጠረው በየ ከተማውና ገጠር ያለ ስረአጥ ወጣት ስንት ነው ስንት ሴቶች ለመኖር ሲሉ ለዝሙት ገበያ የሚወጡ የማታውቁት አይመስለኝም ልትዋሹ ስለፈለጋቹሁ ነው በየከተማውና ገጠሩ ያለው ስራጥ ወጣት ስንት ነው በየ መጠጥ ቤቱና በየ ጎዳናው የሚታዩ ናቸው ራሳቹሁም ተሳታፊ ናቹሁ በመለስ ዘመን ወደ ስደት ሃገር ክፍት ነበር አሁንም አለ ይህ ተግባር ለወገኖች ምቾት ተብሎ የተሰራ አልነበረም ሆን ተብሎ ያ ሁሉ ወጣት በሃገር ቤት ቁጭ ካለ ለመለስ በስልጣን መኖር እንደየተቀበረ ፈንጅ ስለሆነ ዙሮ ዙሮ የኋላ እሳት ር« ሸርፎ እንዳ ይፈጥር ከፊቴ ይራቅ ቢፈልግ ይጥፋ ብለው የፈቀዱበትና ለህዝብ ምቾት ሳይሆን ለራሳቸውና ለጓዶቻቸው ምቾት ተብሎ የተሰራ ነበር ይህ ደግሞ እናንተም የኢትዮጵያ ህዝብም ያውቀዋል መለስ ለዜጎች ምቾት የሚያስቡ ቡሆን ንሮ እንሆ የሃገራችን ሃብት በትእምት በጥረት በድንሾና በሌሎች የመንግስትና በፖለቲካ ፓርቲዎች ተይዞ ያለ በመቶ ቢልዮን የሚቆጠር ሃብት በባለስልጣኖ ች በጥቂት ባለሃብቶች እጅ ያለ በሙስና የተሰበሰበ የሃገር ሃብት ወደ ልማት ቢያውሉት የሰዎች የስራ ዕድል ይፈጥር ነበር የዜጎች ምቾትም በኖረ ነበር መለስ ግን በስልጣን ዘመናቸው ለጥቂት የመንግስት ባለስልጣኖች መለስም ጨምሮ ጥገኛ ባለሃብቶች ለሙሰኞች ምቾት ጠበቃ የተመቹ ነበሩ እንጂ ለህዝባችን ምቾት የተመቹ አልነበሩም ክፍል መለስ ዓለም በአብነትነት የወሰደውን የጤና የቀየሰና ያሳካ መሪ የመለስ የሕክምና ፖሊሲ ለዓለም አብነትነት ማለት ምን ማለት ነው ኢትዮጵያ መጀመርያ ነገር ለዓለም በአብነትነት ስትቀመጥ በየትኛ ው መስፈርት ነው በተካኑ የሕክምና ባሙያዎች በማባረር ወይም የሚያሰራቸው የሕክምና ፖሊሲ ብቁ ባለመሆኑ የሓኪሞች ክብርና ምቾት አጥተው ወደ ዉጭ ሃገር እንዲሄዱ በማድረግ የመንግስት ሆስፒታሎችና ክልኒኮች በብልሹው አሰራራቸው ምክኒየት የተካኑ ሓኪሞች ስራዉን እየለቀቁ በግል ሆስፒታሎች መቀጠራቸው ወይም የመንግስት ስራ ጥለው የራሳቸውን ክሊኒክ በመክፈታቸው በኔ እምነት መለስ በሃገራችን ከፍተኛ ሓኪሞች የሚያቀርቡት የጤና አጠባበቅ ሃሳብና ሙያ በመለስ ተቀባይነት አልነበረዉም በመሆኑ ደግሞ ኛ ነባር ሓኪሞች ተቀባይነት በማጣታቸው በሃገራቸው ክሊኒክ በመክፈት ወደ የግል ስራቸው ተሰማርተዋል ኛ አብዛኛቸ ው ሃገር ለቀው በስደት ይኖራሉ የስደቱ ዋና መነሻ መለስ የሕክምና ሳይንስ አመራር በመቀበል ፈንታ ለሕክምና ተክኒክ ፖለቲካ ይምራው ስላሉ ነው የፓርቲ አባል ያልሆነ የሕክምና አመራር ሊሰጥ አይቻለም በማለት የሓኪሞች ሙያ በቀበሌና በሕክምና ሙያ ያልነበራቸው ካድሬዎች የልማት ሰራዊት ይምሩት በማለታቸው ሓኪሞች ከሙያቸው ዉጭ ሊመሩ ባለመፈለጋቸው ነው ይህ አመራር አለመቀበላቸው ትክክል ነበር አዲስ ራዕይ ገፅ አዲስ መስመር መስመር መለስ በኢትዮጵያ ለሰው ልጆች መልካም ሁኔታን የፈጠረ የጤና መርሃ ግብር ተዘርገቶ አንፀባራቂ ዉጤት አግኝተዋል በዚህ ረገድ የመለስ አሰተዋፅኦ የሚጀምረው የበሽታን መከላከል ማእከል ባደረገው የጤና ፖሊሲ ነው የበሸታን የመከላከል ፖሊሲ በህወሓት የተጀመረው በመለስ ዘመነ አገዛዝ ሳይሆን በትጥቅ ትግል ወቅት በ ዓም በህወሓት ለመታገል በተሰለፈው የጀመርያ ዶክተር ተወለ ለገሰ ነበር በሽታን በማከም ሳይሆን ለመከላከል ቅድሚያ በመስጠት በከተማም በገጠርም የመከላከል ስራ መሰራት አለበት ብሎ ደርግ ከስልጣን ከመወገዱ በፊት መለስ ቁንጮ ከመሆናቸው በፊት ዓመት ቀድሞ ነው በነፃ ቦታ የተጀመረው ከተወልደ በፊትም የህወሓት ሓኪም ሆኖ ከ ዓም ማዝያ ወር ወደ ህወሓት ትጥቅ ትግል የተቀላቀለው አባዲ መስፍን የጤና ሞከነን ባለሙያ የነበረ ከማከም መከላከል ቅድሚያ የሚል በሰራዊት አልፎ አልፎም በህዝብ ያስተምር ነበር በፖሊሲ ደረጃ ግን የተቀመጠ አልነበረም የመከላከል ፖሊሲ ያስቀመጠው ዶክተር ተወለ ለገሰ የትውልድ ቦታቸው አክሱም በ ዓም ጉንበት መጨረሻ አዲስ አበባ በህወሓት ቁጥጥር በዋለ ጊዜ ከትግራይ ወደ አዲስ አበባ እየተጓዙ በደሴ ጢጣ አካባቢ በማኪና አደጋ ሂወታቸው አልፈዋል አዲስ ራዕዮች ግን ፖሊሲው የተወልደ ለገሰ ሃሳብ እያለ መለስ ያመነጨው ሃሳብ ማለታቹሁ ትልቅ ወንጀል ነው ዉሸት ነው ገፅ አዲስ መስመር መሰመር እጅግ ብዙ ያወቁ የነቁ የጤና ሙያተኞች በሃገራችን በሽታን ከመፈወስና ከመከላከል አማራጮች መካከል መፈወስን እንደ መጀመርያ ምርጫቸው ወስደው ሆስፒታል ን ማስፋፋት ቅድሚያ ተግባራዊ መሆን አለበት ባሉ ጊዜ መለስ የሃገራችን በሽታዎች በመከላከል ይታከማል በሚል ሊፈወሱ የሚችሉናቸው ብለው የመከላከል መርጠዋል ብላቹሃል በ ዓመት ዉስጥ በብዙሺ የሚቆጠሩ ህዝቦች የጨረሰ ብዙ አባወራዎች ዘር አልቦ ያስቀረ ተላላፊ በሽታ በጊዜው ተቆርቋሪ በሆኑ ሰዎች በሃገር ዉስጥም በዉጭም ብዙሃን መገናኛ የአምላክ ያለህ ብለው ቢናገሩ ለመንግስት ባለስልጣኖች አመለክተው የሃገር ሚስጢር አሳልፈው የሸጡ ከጂዎች ተብለው የተወቀሱበት ነበሩ ከነዚህ ሊጠቀሱየሚገባቸው ከጉዳዩ ስለዜጋቸው የተጣበቁ አስገደ ገስላሰ ጋዜጠኛ ግርማይ ገብሩ የታሕታይ ቆራሮ ወረዳ አስተዳዳሪ ግንባር ቀደም ይጠቀሳሉ አዲስ ራዕዮች ለመሆኑ መለስ ዜናዊ ስለበሽታን ከማከምና ሆስፒታል ከማስፋፋት የመከላከል ሕክምናን እናስቀድም ሲሉ እንዴት ብለው ነው ከሽግግር መንግስት ጀምሮ በኢትዮጵያ ጤና ጥበቃ ሚኒስተር ከፊደራል እስከ ዞንና ወረዳ መዋቅር የተዘረጋ ነበር ያን መዋቅር በብዙ ሺ የሚቆጠሩ ሓኪሞች በሽታ እንዴት ለመቆጣጠር እንደሚቻል በሙያ የተካኑ ዶክቶሮች ጤና መኮነኖች ከፍተኛና ዝቅተኛ ነርሶች ነበሩ መለስ በዚህ ሙያ የተካኑ አልነበሩ ም በየትኘኛው መሙየያቸው ነው የመከላከል ፖሊሲ የነደፉት እነዛ ባለሙያዎች ሂወት አልነበራቸዉም የነዶክተር ተወለ ለገሰ ሃሳብ ትርጉም አልነበረዉም ወይም መለስ ለሙያተኞች የሚሰጡት የነበረ ዕውቅና ዝቅተኛ ስለነበረ ነው በኔ እምነት መለስ ከትጥቅ ትግል ጀምሮ ህወሓት ለሙሁራኖች በነበረው አለመተማመንና ጥርጣሬ የወለደው አመለካከት ተከትለው የፈለሰፉት ነው እንጃ መለስ የሃገራችን የሕክምና አቅጣጫ ሊያስቀምጡ አይችሉም እዚህ ላይ ግን አዲስ ራዕዮች የምትሉን ያላቹሁ መለስ ለሁሉም ነገር እኔ ባልኩት ይፈፀም ካለበለዚያ ግን ወየዉላቹሁ የሚሉ አምባገነን መሪ ነበሩ ብላቹሁ እየነገራቹሁን ነው እዚህ ላይ እኔም እስማማለሁ መለስ ከትጥቅ ትግል ጀምረው ታዋቂነት ለማትረፍ ብለው በሁሉም የስራ መስክ ጣልቃ በመግባት የራሳቸው ምጡቅነት ለማሳየት ሌሎች ታጋዮች የሰሩት አመርቂ ስራ ሳይሰሩ ሳይደክሙ የሰዎችን ስራ የመቀማት ችሎታ እንደነበራቸዉ የህወሓት ሁሉም ታጋይ በተለይ የህወሓት ስራ አስፈጻሚ ኮሚቴና ማኮሚቴ አበጥሮ ያውቃል ስለሆነ በሽታን በሆስፒታል አስተኝቶ ከማከም አስቀድሞ በመከላከል ፖሊሲ ማከም የሚል የመለስ ፍልስፍና አልነበረም የዶክተር ተወለና የሌሎች ኢትዮጵያውያን ዶክቶሮች ፍልስፍና ነበር በገፅ አዲስ መስመር መስመር በአሁኑ ጊዜ በገጠር ብዙ ተላላፊ በሽታዎች በቁጥጥር ስር ዉለዋል አዲስ ራዕዮች ይህ ገፅ ፅሑፋቹ በገጠርም በከተማም የሚያነበው ሰው የለም ምክኒያቱም ያቺ ሚልዮን መፅሐፍ ከአባላት ዉጭ ስለማትደርስ የሚያውቃት ህዝብ የለም ስለሆነ ዋሽተን ብንፅፍ በህወሓት ኢህአዴግን ተወዳጅነት እናገኛለን ብላቹሁ እንደፃፋቹሁ ተገንዝበናል ግን ደግሞ ስንቅና ዉሸት እያደረ ይቀላል እንደ ሚባለው አዲስ ራዕዮችም ለራሳቹሁ ክብር ቀነሳቹሁ የመለስ ክብርም አወረዳቹሁ ሐቁ አንድ ሁለት ሶስት ሐቆች ልጠቁማቹሁ መለስ በተወለዱበት ክልል በትግል ጊዜ ይደበቁባት የነበረች ሸሬ አውራጃ በታሕታይ ቆራሮ ወረዳ አስተዳደር በቀላቅል ቀበሌ ፃዕዳ አንባ በተባለ ጎጥ የጀመረ ዘርጨራሽ በሽታ በሰዉነት ኃይለኛ ትኩሳት በመልቀቅ የሚያሳብድ ሰዉነትን የሚያደቅና የሚያቆስል ሆድ ነፍቶ ጉበትና ኩላሊት አንጀት ጣፍያ ሰንባ እንዚህ አካላት የሚያበሰብስ በ ዓመት ዉስጥ በብዙ ሺ የሚቆጠሩ ሰዎች እንደፈጀ ነው ብዙ ቤተሰብ የጨረሰና ተላላፊ በሽታ በቁጥጥር ስር ካልዋለ ለአካባቢው አደገኛ ነው ይህ በሽታ በሃገር ዉስጥም ሆነ በዉጭ ሂድያዎች የአምላክ ያለህ ብለው ቢናገሩ ለመንግስት ባለስልጣኖች አመልክተ ዋል የሃገር ሚስጢር አሳልፈው የሸጡ ከጂዎች ተብለው የተወቀሱበ ት ነበሩ ከነዚህ ሊጠቀሱ የሚገባቸው ጉዳይ ስለወገኖቻቸው ጠበቆች የሆኑ እንደ አስገደ ገስላሰ ጋዜጠኛው ግርማይ ገብሩ የታሕታይ ቆራሮ ወረዳ አስተዳዳሪ አባገርቹ ግንባር ቀደምት ይጠቀሳሌ በሽተታው እስከ መለስ ህልፈት ነበረ አሁንም ህዝቦች እየቀጠፈ ይገኛል መለስ ይህ በሽታ ይፋ እንዳይሆን አፍነዉታል ይህ በሽታ መለስ በሂወት እያሉ ከሽሬ አውራጃ በምዕራብ እስከ ሑመራ ከሽሬ ወደ አክሱም ዓድዋ ተንቤት ክልተ አውላዕሎ ዉቅሮ ተስፋፍተዋል ሌላ በሑመራ እንደካላዘር በሽታ በጎንደር በሰሜን ሸዋ በኦሮሞ በአፋር በሌሎች ክልሎች ዘግናኝ በሆኑ ተላላፊ በሽታዎች ብዙ ህዝብ ያልቅ ነበር አሁንም እያለቀ ይገኛል የመከላከል ጉዳይ ካነሳን ከሁሉ በፊት ለህዝቡ ንፁህ የመጠጥ ዉሃ ማግኘት አንዱ ነበር ሆኖም ግን በአብዛኛው የኢትዮጵያ ከተሞች ዉሃ የላቸዉም የወረዳ የቀበሌ ከተሞች ዉሃ ሊያገኙ አይታሰብም ከ ሺ በላይ ህዝብ የሚኖርባቸው የነዛ ከተሞች በመቶ ሺ የሚቆጠር ህዝብ የሚነሩባቸው ከተሞች ዉሃ ባለመኖሩ ሰዎች ለዉሃ ወለድ በሽታዎች ታመው የሚማቅቁና የሚሞቱ ሰዎች ቁጥራቸው ብዙ ነው መለስ እንደመፈክር አድርገው የሚጠቀሙበት በኢትዮጵያ ምድረ ሂወት የሰጠችን እናት ሂወት ማጣት የለባትም የሚል ከመፈክር አልፎ በትግራ ትርጉም የለዉም ለዚህ እንደማስረጃ በትግራይ ክልል አስተዳደር ከ እስከ ዓም በተደረገ ው የምክር ቤት ጉባኤ በ ወር ዉስጥ ሴቶች በወሊድ እንደ ሞቱ አቶ አባይ ወሉ ገልፀዋል ይህ አሃዝ ግን ከዛ በላይ ሞት እንዳለ ነው የሚታወቀው በሌላ ክልሎች እጅግ ብዙ ሴቶች በወሊድ እንደ ሚሜሚሞቱ ነው የሚታወቀው ስለዚህ የመለስ የበሽታ መከላከል ሕክምና በሃገራችን አልተተግበረም ገፅ አዲስ መስመር መስመር ከወሊድ ጋር የተያያዘ የእናቶችና የህፃናት ሞት ቀንሰዋል በሽተኛ በቃሬዛ ለቀናት ተሸክሞ መጓዝም ሆነ በሐኪም እጦት መሰቃየት በእጅጉ ቀንሰዋል ይህም በጓድ መለስ ትክክልኛ አቅጣጫና ተግባራዊ እቅስቃሴ ነው ይላል አዲስ ራዕይ አዲስ ራዕዮች በአሁኑ ጊዜ በተጨባጭ በተለያዩ ወረርሽኝ በሽታ በሃገር ደረጃ በተለይ በገጠር ነዋሪ ሌላ ቀርቶ እጅግ ኋላ ቀር የሆኑ እንደኩፊኝ ያሉ ከተሞች እንኳን ሳይቀሩ ይከሰታሉ በገጠር ግን ሁሉም ወረርሽኞች አሉ የህፃናትና የእናቶች ከወሊድ ጋር የተያያዘ ሞት ምንም ለውጥ የለዉም ከላይ እንደተገለፀው በትግራይ ክልል ብቻ መሪዎች ባመነበት ሴቶች በ ወር ዉስጥ ሞተዋል ይህ ደፍረው መናገራቸዉም ጥሩ ነገር ነው ሐቁ ግን በገጠሩ ሃገራችን በየ ቀኑ በወሊድ ምክኒያት የሚሞቱ እናቶችና ህፃናት እጅግ ብዙ ናቸው ስለዚህ የመለስ የህክምና አቅጣጫ መዋቅሩን የማያንቀሳቅስ በአየር የተንሳፈፈ ፖሊሲ ነበር አሁንም ምንም ለውጥ የለዉም መለስ ትክክለኛ ፖሊሲ ቢኖራቸው ንሮ በሃገራችን አንጡራ ሃብት የተማሩ ዶክተሮች በሚገባ በመያዝ ዕውቀታቸዉን በሚገባ ገንብተው ለሃገራቸው እንዲያገለግሉ በማድረግ ፈንታ ለነዚህ ዶክተሮች ክብርና ዕውቅና በመከልከላቸው ሞራላቸው በመነካቱ ምክኒያት ተስፋ ቆርጠው ወደ ዉጭ እንዲሰደዱ አድርገዋል በአንድ ወቅት ከኦሮሞ ብቻ ዶክተሮች ከትግራይ ሥራ የለቀቁና ወደ ስደት የሄዱ የፈደራል ባለስልጣናት በብዙሃን መገናኛ ተናግረዋል ይህ ለአብነት ቀረበ እንጂ መለስ ስልጣን ከያዙበት በ ዓመት አገዛዛቸው ወደ ዉጭ የሄዱና ሥራቸው የለቀቁ እጅግ ብዙ ናቸው ለማለት ይቻላል ሌላ ትልቅ የመለስ ስህተት የሃገራችን ሐኪሞች አቅም ገንብተው ሁሉን አቀፍ ሕክምና በሃገር ዉስጥ እንዲኖርና ሰዎች በእኩልነት በሃገራቸው ባለሙያዎች ታክመው የዉጭ ምንዛሬ ሊያድኑ እንደ ማድረግ ፈንታ ሃገራችን በሕክምና ረገድ ለጥቂት የህወሓት ኢህአዴግ ባለስልጣኖችና ቤተሰባቸው ዘር ማንዘራቸው ለጥቂት ባለሃብቶች የተመቸት እንዲትሆን ያደረገ የመለስ ፖሊሲ ነበር በመለስ ዘመነ ስልጣን እኮ ራሴን አመመኝ ወገቤን ቆረጠመኝ ያለ የህወሓት ኢህአዴግ ባለስልጣንና ዘመድ አዝማድና አጋሮቻቸው ሃብታሞች የሚታከሙት ታይዋን ባንኮክ አመሪካ ጀርመን ደቡብ አፍሪካ ዱባይ ሰዑዲ ዓረብያ ኮርያ እስራኤል ወዘተ ነው የሚታከመው የህወሓት ኢህአዴግና ግብረ አበሮቻቸው ታይዋን ባንኮክ ሄዶ ታሽቶ ስቡን ያላማማና ያላስወገደ የለም ይህ ሁኔታ የኢትዮጵያ ህዝብ የሚያውቀው ነው የህወሓት ኢህአዴግ ዝቅተኛ አባል ቢያንስ ቢያንስ ባንኮክ ባይሄድም በሃገር ዉስጥ በግል ምርጥ ሕክምና ነው የሚታከም ወደ የመንግስት ሆስፒታሎች አቅጣጫ ዞር ብለው አያዩም ወደ መንግስት ሕክምና የመለስን ቅርብ የነበረ ጦር ሃይሎች ነው የሚታከሙ ስለዚህ በመለስ ጊዜ ሕክምና ለሰው ምቾና በሰዎች መካከል የነበረ ልዩነት የሚያጠብና የተመቸ ሳይሆን የነበረ አድላዊና መደብ የለየ የሃገራችን ዶላር ለገዢዎች የቅንጦት ሕክምና ያባከነ ነበር መለስ ለሃፄ ኃይለስላሰና ለደርግ ስርዓቶች እየኮነኑ ንሮው አሁን ራሳቸው መድገማቸው እጅጉን አሳዛኝ ነበር የመለስ የሕክምና አቅጣጫ በተጨባጭ ለኢትዮጵያ ብዙሃን ህዝብ የቆመ የተመቸ ሳይሆን ከራሳቸውና ቤተሰባቸው ጀምሮ እስከ ታች መዋቅራቸው ያለው ታማኝ አባልና ሸሪካቸው ለሆኑ ጥቂት ባለሃብቶች የተመቸ ነበር ልብ በሉ በታይዋን ባንኮክና ደቡብ አፍሪካ ሰዑዲ ዓራብያ ዱባይ ወዘተ ምርጥ ሆስፒታሎች ለምርጥ ዜጎችን ለሕክምና የሚወጣ በመቶ ሚልዮን ዶላር ሲከፈል ያዩ የሃገራችን ዜጎችና የዉጭ ሃገር ኢትዮጵያ ምን ያህል የተከማቸ የዉጭ ምንዛሬ ቢኖራት ነው ብለው የሚገርማቸውና የሚያስጨንቃ ቸው ብዙ ናቸው ስለዚህ የአዲስ ራዕይ አለቆችና አዘጋጆች ሐቁን መስክሩ ዋና ችግር ግን ራሳቹሁን ተጠቃሚዎች ስለሆናቹሁ ሐቀኛ ምስክርነት አይጠበቅም የተከበራቹሁ የኢትዮጵያ ሀዝቦች በመለስ ዘመነ መንግስት በሺ የሚቆጠሩ ጤና ኬላዎች እንደተሰሩ የሚካድ ሐቅ አይደለም በትግራይ ክልል ብቻ ከ በላይ ጤና ኬላዎች አሉ በሃገር ደረጃ ሲሰላ አጅግ ብዙ ናቸው በትግራይ ያሉ ጤና ኬላዎች የተሰሩት በህዝብ ጉልበትና ገንዘብ ናቸው የቤቶቹ ስፋት አ ሚተር ካሬ ነው በዛ ቤት የሚሰሩ የሕክምና ባለሙያዎች የወባ ከኒና እንዴት እንደሚሰጥ ማብራርያ የተሰጣቸው አርሶ አደር ናቸው በጤና ኬላው መድሃኒት የሚባል ነገር የለም የመመርመርያ ላቦራቶሪ አይታሰብም የለም ከኒና የሚያከፋፍል ገበሬ ታድያ የወባ ከኒና ሊሰጥ ከሆነ በየትኛው ምርመራ የተረጋገጠ ነው የወባ በሽታ ያላቸው የሚመስሉ ሙቀትን የሚፈጥሩ በሸታዎች ብዙ ናቸው ታድያ ምን ዓይነት የመከላከል ፖሊሲ ነው የመለስ አቅጣጫ ሌላ የጤና ጣብያዎች ክሊኒኮች ለስሙ ይኑሩ እንጂ አብዛኛቸው ላቦራቶሪ መድሃኒቶች ብቁ ሐኪሞች እንኳን የላቸዉም ታድያ ሂወት የሰጠችን እናት ሂወታችን ማጣት የለበትም የሚል መፈክር በምንድንው የሚገለፀው ስለዚህ ከበሸሽታን ለመዳን ሕክምና ቅድሚያ በመከላከል የሚል ፖሊሲ የመለስ ፍልስፍና ባይሆንም የመከላከል ሕክምና ጭራሹን በመሬት የለም ይህ ሁኔታ የኢትዮጵ ያ ህዝብ ያውቀዋል ስለሆነ አዲስ ራዕዮች የምትሉን ከሐቅ የራቀ ነው ክፍል መለስና የኢትዮጵያ የብርሃን ዘመን በአርእስቱ የተቀመጠው መለስና የኢትዮጵያ የብርሃን ዘመን የሚለው ትክክል አይደለም ብርሃን ማለት ምንድን ነው የኢሊክትሪክ አንፖል አድርጌ ብርሃን ባገኝ ብርሃን ያለ ምግብ ብርሃን ያለ ልብስ ብርሃን ያለ ዉሃ ያለ ፍትህ ያለ ነፃነት ያለ መልካም አስተዳደር ያለ የፕሬስ ነፃነት እንዴት ብሎ ይመጣል ብርሃን ነፃ የመደራጀት ሰላማዊ ሰልፍ ለመውጣት ነፃ የኢኮኖሚ ክፍፍል ሰው ሰርቶ የሚኖርበት በሌለበት እንዴት ብሎ መለስ የኢትዮጵያ ብርሃን ይባላል እስቲ አንድ በአንድ የመለስን ብርሃንነ ት ብለው ያስቀመጡት የአዲስ ራዕይ አዘጋጆችና አለቆቻቸው እንመልከት በገፅ አዲስ መስመር እስከ ገፅ በኩበት በጭራሮ እሳት አሳሯን እየበላች ሌላዋ በከፍተኛ የኢሊክትሪክ ኃይል በመጠቀም ስራና ንሮ ቀሏት የምትኖርበት ይህን ተከትሎ በሰዎች መካከል የሚፈጠሩ የመቀናቀንና የቅናት ባህል በመሰበር ፍቅርን በማጎልበት በሃገራችን ታሪክ ወደር የሌለው ብርሃን የማምረትና የማከፋፈል ስራ የሰራ ታላቅ የህዝብ ልቺ ነው ይላሉ በመለስ ዘመነ ስልጣን በ ዓመት ዉስጥ ብዙ መሰረተ ልማት ተሰርተዋል ከነሱ ዉስጥ አንዱ የኢልክትሪክ ኃይል በብዛት በማፍራት ህዝብ እንዲጠቀም ተብሎ እንደተወሰደ ነው ሰዎች የሚረዱት በበኩሌ ግን የምመለከተው የመለስ ስርዓት ለመራመድ መለስን በስልጣን ለመቆየት ከሆነ በዚህ ፅሑፍ መጀመርያ አካባቢ እንደተገለፀው ጣልያን የወራሪ አገዛዙ ለማቆየትና ቅኝ አገዛዙ ለማስፋፋት መሰረተ ልማት መስራት የግድ ይለው ነበር በመሆኑ ደግሞ በ ዓመት ዉስጥ ብዙ መሰረተ ልማት ሰርተዋል የኢትዮጵ ያ ህዝብ ግን ይገደል ይታሰር በሃገሩ ዉስጥ ኛ ዜጋ ሁኖ ነው የነበረው መለስም አንባገነናዊ ዲክታቶራዊ ስርዓታቸው ለማራመድና በስልጣን ኮርቻ ሊኖሩ ከሆነ ህዝቡን የሚይዙበት መሰረተ ልማት ማስፋፋት ግድ ይላቸዋል ሃፄ ኃይለስላሰና መንግስቱ ኃይለማርያም ለስልጣናቸው መኖር ሲሉ የኢሊክትሪክ ኃይል ማመንጫ በመስራት በናፍጣ የሚሰሩ ሞቶሮች በመዘርጋት ቅድሚያ የራሳቸው ምቾት ለማረጋገጥ ሲሉ ሰረተዋል ህዝብ ግን ተጠቃሚ አልነበረም መለስም የጀመሩት ስራ በተጠናከረ መንገድ በመከተል ብዙ ግድቦች በመስራት በንፋስ ኢሊክትሪክ የሚያመነጭ ኃይል ፈጥረዋል መለስ የኢሊክትሪክ ኃይል ለራሳችን ችለን ለዉጭም እንሰጣለን ብለው ነግረውናል ለጂቡቲም ለሱዳን መሸጥ ጀምረው ነበር ይህ ተገባር ግን አዲስ ራዕዮች እንደምትሉን በሃገራችን ኢሊክትሪክ ትርፍ ሆኖ ሳይሆን የመለስን ጥናት የጎደለው በግብታዊነት መጋለብ ነው የሚያመለክተው ሐቁ ግን እንደምትሉት የኢትዮጵያ ህዝብ ኩበትና ጭራሮ ጢስ የተገላገለ አይደለም የገጠሩ ህዝብ የኢሊክትሪክ ኃይል ተጠቃሚ አይደለም የከተማ ህዝብም አብዛኛው አንዲት አምፖል ለመብራት የሚጠቀም እንጂ ለምግብ ማብሰልና ሌሎች የኢሊክትሪ ክ ዉጤቶች የሚጠቀም አልነበረም አለም የኩበትና የጭራሮ ጭስ የማያገኛቸው ወገኖች በመንግስት ቤት ተቀምጠው በነፃ ኃይል የሚጠቀሙ አብዛኛዎቹ የመለስ አባላትና ወይም አትራፊ የሆኑ ባለሃብቶች አነስተኛና ጥቃጥን ተቋማት ከፍተኛ ደሞዝ ያላቸው የመንግስት ሰራተኛ ናቸው ተጠቃሚ የነበሩ አሁንም አሉ ሌላው ህዝብ ግን አሁንም የሃገር እፅዋት እያወደሙ የሚገለገሉ ያሉ ናቸው ምክኒያቱም የኢሊክትሪክ ኃይል እንዳ ይጠቀሙ ዋጋው ከፍተኛ ስለሆነ ተጠቃሚ አልሆነም ታሪፍ አነስተኛ ቢሆን ንሮ በከተማ የሚኖር ህዝብ ኢሊክትሪክ በርካሽ ዋጋ ቢጠቀም ደንን አውድመው ለገበያ የሚያቀረቡ ዜጎች የሚገዛ አጥተው ምድረ በዳነት በቀነሰ ነበር እዚህ ላይ ኢሊክትሪክ የተዘረጋው በብድር ስለሆነ መከፈል ስለአለበት ዋጋው ከረከሰ መቼ ይከፈላል ነው ልትሉን እኔ የምለው ያለሁ ደግሞ ዕዳው መከፈል የግድ ይላል ግን በተራዘመ ጊዜ ሊከፈል ስለሚችል የመብራት ታሪፍ መቀነስ አለበት ካለበለዚያ ደንን እንዳይወድም ምድረ በዳነት ለመከላከል አይቻልም መለስ የዓለማችን የካርቦን ልቀት በመከላከል የሙቀት መጠንን እንቀንሳለን እያሉ በሃገርም በዓለምም መድረክ እየወጡ ዲስኩራቸዉን የሚያሰሙት በኢትዮጵያ ሊተገበር አይችልም ከንቱ ዲስኩር ከመሆን አልፎ በገፅ አዲስ መስመር ይህን አቅም የተገነዘቡት መለስ ብርሃን ለሰው ልጆች ለማዳረስ ይህንን አቅም ሃብት ለማልማት ስራዬ ብለው ተያይዘውታል መጀመርያ ገልገል ግቤ ከዛ ተከዜን ከዛም ጣና ጭስ አባይ ገልገል ግቤ ሶስትን ተሰራ አሁን ደግሞ ፈለገ ግዮን በመለስ አመራር ተደፈረ አዲሱ የኢትዮጵያ የአፍሪካ ቀንድ የብርሃን ዘመንም ሺ ሜጋዋት በሚያመነጨው በታላቁ የህዳሴ ግድብ ግንባታ ተበሰረ ብለውናል አሁንም የምትሉዋቸው ግድቦች ተገድበዋል አባይም ተጀምረዋል እነዚህ መገደባቸው አባይም መጀመሩ ማንም ኢትዮጵያዊ ዜጋ የሚቃወም የለም ነገር ግን መለስ ለሁሉም ነገር ብቻቸው በግብታዊነት የሃገር ሙያተኞች ሙሁራን ሳያማክሩ የሰሩት ስለነበ ር በተከዜ ከ ሜጋዋት በላይ ለማመንጨት ተብሎ የተሰራ የሚያመነ ጭ ወደ ብቻ ነው የሚያመነጨው ገልገል ግቤ አጥኒው ሳሊኒ ኮንትራክተር ሳሊኒ ተቆጣጣሪ ሳሊኒ ያለ ጨረታ በድርድር ያለዋስትና በሙስና ጓዶቻቸው በመስጠታቸው ስራው ተጨረሰ መለስ ሂደው መርቀዉት ሳምንት ሳይቆጥር ፈርሶ የተጠራቀመው ዉሃ ፈሶ እንደገና በቢልዮን የሚገመት ገንዘብ ወጪ ሆኖ በጠግን ጠግን እየሰራ ይገኛል የጣና ኃይል ማመንጫም ብዙ ችግር እንዳለው ነው የሚታወቀው ስለዚህ የመለስ በግብታውነት የተሰሩ የኢሊክትሪክ ማመንጫዎች ይቅርና ለጎረቤት ሃገሮች ሊሸጡ በሃገር ዉስጥም አስተማማኝ አይደሉም በአሁኑ ጊዜ በመላው ሃገራችን ኃይል እየተቋረጠ ህዝቡ ችግር ላይ ይገኛል የአባይ ግድብም ኮንትራት የያዘው ሳሊኒ ነው የተለያዩ የስራ ክፍሎኝ እንደሳፕኮንትራክት የያዙት የመከላከያ እንጂነሪግና መስፍን ኢንጂነሪግ ናቸው እግዚአቢሄር መውጫ ይፍጠርላቸው መለስ በሰው ልጆች ልዩነትን ያጠበቡ ፍቅርና መቀራረብ የፈጠሩ ሰው ሳይሆን የነበሩ በዜጎች መነጣጠል መራራቅ የዜጎች ምቾት ልዩነቱ የሰማይና የመሬት እንዲኖረው ያደረጉ መሪ እንደነበሩ ነው የሚታወቀው በተጨማሪ ሃገራችን በጥቂት በሙሰኞች እጅ እንዳ ትወድቅ ያደረጉ ናቸው በገፅ አዲስ መስመር ባለፉት ስርዓቶች በ ከተሞች የነበረ መብራት አሁን ግን ሺ ከተሞች የገጠር ማእከላት ተደርሳል እነሆ በኢትዮጵያ ከሌላው ዓለም በተለየ እጅግ ምችው ከተማነት መስፋፋት ጀምረዋል አዲስ ረእቶች ለምንድን ነው ወደ ኋላ እየተመለሳቹሁ በኛ ክፍለ ዘመን ከነበረው ታዋዳድሩን ያላቹሁ ዛሬ እኮ ኛ ክፍለ ዘመን ነው ለመሆኑ በሺ ከተሞችና በገጠር ከተሞች ስንት ህዝብ ይሆናል ይህ ህዝብ እኮ በታች ነው ህዝብ በጨለማ ኖረዋል አሁም አለ ሌላ ኢትዮጵያ ሃገራችን ከሌላው ዓለም በተለይ እጅግ ምቹው ከተማነት ታይተዋል ትላላቹሁ ለመሆኑ መስፈርታቹሁ ምንድን ነው የሚኒስቴሮች የህወሓት ኢህአዴግ ካድሬዎች ከነሱ ዝምድናና በሌላ ጥቅማ ጥቅም የተሳሰሩ ጥቂት ሃብታሞች እነዚህን እያያቹሁ ያስቀመጣቹሁ መስፈርት ከሆነ ትክክል ናቹሁ እኔም እስማማበታለሁ ግን እናንተ ሚልዮን የኢትዮጵያ ህዝብ ከዓለም ካሉ ህዝቦች በተለይ ተመችቶታል ስትሉን ግን እዚህ ሰዎች ለመሆኑ የአውሮፓ የአመሪካ የከናዳ የአዉስትራልያ ዕድገት እንተወውና የደቡብ አፍሪካ የኢስራኤል የግብፅ ዕድገት አይታቹሁ ታውቃላቹሁ ትንሽ የኢትዮጵያ ህዝብ ይታዘበናል አትሉም ህዝብን በዉሸት ዕድገት አይገዛም ሃገራችን ከዓለም በተለይ ዕድገት ካስመዘገበች የሃገራችን ህዝብ የሆነው ወጣት ለምን ወደ ባእድ ሃገር ተሰደደ በዘመነ መለስ እኮ ሁሉም ዓይነት ሰብአዊ መብቶች የተነጠቁበት ድህነትና የጨለማ ንሮ ስር የሰደደበት ጉቦ ብልሹው አሰራር የተስፋፋበት የሕግ የበላይነት ጭራሹን የጠፋበት ግልፅነትና የጠያቂነት በሌለበት ህዝቦች አንድነታቸው ሆን ተብሎ እንዲቃቃሩ ግንኝነታቸው እንዲላላ የተደረግበት እያለ እንዴት ብሎ ነው ሃገራችን ከሌሎች የተለየችና የለማች የምትሉን ይህን አስፈሪ ነገር ቆም ብላቸሁ ብትመለከቱት መልካም ነበር ማፅ አዲስ መስመር መስመር እናቶች የማገዶ እንጨት ለመልቀም የሸሸታቸውን ተፈጥሮ እየረገሙ በየ ዕለቱ ሃገር አቋርጠው ከሚሄዱበትና እንደገናም ዕድላቸዉም እየረገሙ በሸክም ብዛት ጎብጠው ከሚመለሱበት ረጂም ጉዞ አንዲገላገሉ በማድረግ በዘመነ ግዛት መለስ ሴቶች ማገዶ መፈለግ ያቋረጠ አልነበረም ያለ ማቋረጥ ብቻ ሳይሆን ሴቶች ምግብ አብስለው ልጆቻቸው ለመመገብ ስላልቻሉ ማገዶ እንጨት ኩበት ለመልቀም ሲሉ በየ ሜዳውና ጫካው ሲንገላቱ ይታዩ ነበር ተራ መንገላታት ብቻ ሳይሆን ሕገውጥ ለሆኑ አመፅም ተጋልጠዋል ይህ የሆነበት ምክኒያት ፍትሃዊ የሆነ የኢሊክትሪክ አከፋፈል ባለመኖሩ በሰዎች መካከል የነበረ ልዩነት አልጠበበም በተለይ በአሁኑ ጊዜ ሴቶች ብሶታቸው እየከፋ ሄደዋል መለስና ጓዶቻቸው ግን ሁሉ ጊዜ ስልጣንን ማእከል ያደረገ የሴቶችን ንቃተ ህልና በመጠቀም ሴቶች ምንም ተጠቃሚነ ት የሌላቸው በባዶ ሆዳቸው በመስበክ በተስፋ ምኞት በማንሳፈፍ እየሰበኩዋቸው መጥተዋል ልብ በሉበአዲስ አበባ የሴቶችን ልዩነት እንመልከት የኢሊክትሪክ ምጣድ ሴቶችን ተራ ምድጃ የሚጠቀሙ ስንት ይሆናሉ የተጠቀሱትን ምግብ ማብሰያ እቃዎች የሌላቸው ሴቶች ስንት ናቸው በኔ እምነት በአዲስ አበባ ኢሊክትሪክን ተጠቅሞ ምግብን የሚያበስል ህዝብ አይሆንምነበር አሁንም የተሻሻለ የለም ህዝቡም ያውቃል ሕብረተሰብ ሁሉ ኢሊልትሪክ ተጠቃሚ ስለአደረግነው እፅዋትን መቁረጥ ከስሩ መንቀል ከማስቆረቱ አልፎ የዓለማችን የካርቦን ልቀት በመከልከልም ትልቅ ሚና ነበረው ይላሉ አዲስ ራዕይ አዘጋጆችና አለቆቻቸው ሐቁን እንመልከት መለስ ወደ ስልጣን ከመጡበት ዓመት ዉስጥ በመላው ሃገራችን የነበሩ የተለያዩ እፅዋቶች ሲወድሙ ወደ ምድረ በዳነት ሲቀየሩ ከማየት አልፎ ሲበዙ አልታዩም እርግጥ የአፈርና ዉሃ ስራ መለስ መለስ የፈለሰፉት ሳይሆን በደርግ ጊዜ የተጀመረ ህወሓትም ከትጥቅ ትግል ጀምሮ ሲሰራው የነበረ ነው አዲስ የእፅዋት ችግኝ በማልማት የተራቆቱ ተራራዎች እየተከሉ መሸፈን በደርግም ይሰራ ነበር የመለስ መንግስትም በተጠናከረ መንገድ ቀጥሎበታል ሆኖም ግን በዘመነ መለስ የተተከሉ ደኖች እርግጥ በብዙ ሚልዮን የሚቆጠሩ ተተክለዋል በተለይ በደጋ ቦታዎች በአብዛኛው አካባቢ ግን አልፀደቁም በተለይ ደግሞ በወይና ደጋና በቆላማ ቦታዎች አልፀደቁም መለስ በሬድዮና በተለቪዥን በዓለም መድረክ እየወጡ የሚኮፈሱበት ሐቅነት የለዉም ይቅርና ደን በማፍላት የተራቆቱ ቦታዎች ሊሸፈኑስ ይቅር መለስ ወደ ስልጣን ከመምጣታቸው በፊት የነበሩ ጥቅጥቅ ያሉ ጫካዎች በዉስጣቸው የነበሩ ዝንደነ አንበሳ ነብር ዝሆን ጎሽ ዓጋዘን የሜዳ ፍየሎች ሜዳቋ ሰስ ቆቆች ጅግራዎች ከርከሮ ወዘተ ጠፍቶዋል በተለይ በሰሜን ሃገራችን በፀለምትና ተከዜ ይዞ ወደ ሱዳን በቆላ ወገራ አርማጭሆ መተማ ወልቃይት ፀገዴ በሽሬ አውራጃ በምስራቅ ትግራይ በሰቆጣ በተንቤን የነበሩ ጥቅጥቅ ያሉ ደኖች በአሁኑ ጊዜ መሬቱ ተራቁቶ ወደ ምድረ በዳ ተቀይሮ ከዛ ሁሉ ደን በአሁኑ ጊዜ ለሙዝዮም የሚሆን የሉም በደቡብና ምዕራብ ሃገራችንም መለስ ወደ ስልጣን ከመጡ ጀምሮም ደኖቹ እጅጉን ቀንሰው አደገኛ ሁኔታ እየተፈጠረ ነው አንድ አብነት ለመጥቀስ በዘመነ ጃንሆይና የደርግ ስርዓት የዉጭ ምንዛሬ ምንጭ የሆነው እጣን በሰቆጣ ዕለሬሬ ከላሊበላ ተነስቶ ተከዜን በመከተል ግራና ቀኝ ያለው በረሃ እስከ ሱዳን ከፀሮና መረብ ተከትሎ እስከ ሱዳን ተንቤን አክሱም ዓድዋ ሽሬ በፀለምት በወልቃይት ፀገዴ መተማ ጭልጋ ቆላማና ወይናደጋ ቦታዎች በጠባብ አንድ ሜትር ካሬ ቦታ ከ እስከ የዕጣን ዛፎች አሉበት ሌሎች እፅዋእት የነበሩበት በአሁኑ ጊዜ በወልቃይትና በአርማጭሆ በተወሰኑ ቦታዎች አሉ እንጂ በሌሎች አውራጃዎች የሉም በሌላ በኩል በመላው ሃገራችን በይበልጥ ደግሞ በትግራይ ወሎ ሰሜን ሸዋ ዓፋር ህዝቡ ንሮዉን ለመግፋት ሲል ደኖችን ከስራቸው በመንቀል ክሰልና እንጨት ለመሸጥ አብዛኞቹ ቦታዎች ወደ ምድረ በዳ ተቀይረዋል የምሊኒም ብልጭ ወዘተ እያሉ በተለቪዥን የሚያሳዩን በዓድዋ በሽሬ በወልቃይት አልፎ አልፎ በወሎ ጎንደር ደጋማ ተራራዎች የሚያሳዩን የነበረ ነባር ደን ጥበቃ ተደርጎላቸው ተሜታዩ አሉ ሌላ በዘመነ ደርግ የተተከሉ ባህር ዛፎች አሉ በተረፈ ግን አዲስ ራዕዮች እየተኮፈሳቹሁ መለስ ለካርቦን ልቀት ለመከላከል የጣረ ምጡቅ መሪ የምትሉት ዉሸት ነው እስቲ በትክክል ለመረዳት ከፈለጋቹሁ ቀደም ብየ ወደ ጠቀስኩዋቸው ሂዳቹሁ እዩት ኪሎ ሁነህ ቡፌ ክትፎ እየተበላ ዊስኪ እየተጎነጨ ዉሸትን መፃፍ ፍትሃዊ አይደለም ለወደፊት ታሪክ ይጠይቃቹሃል በዉስኪውና በሽታው ቀድማቹሁ ካልተቀጠፋቹሁ መለስ በትክክል የካርቦን ልቀት ለመቆጣጠር የዜጎች የሰዎች ልዩነት ለማጥበብና ምቾት እንዲኖራቸው ከተፈለገ የሴቶችን ምቾት ለመፍጠር ቢፈልጉ ንሮ ኛ የመብራትን ዋጋ ታሪፍን መቀነስ ኛ በገጠር ያለው ህዝብ ትክክለኛ የልማት ፖሊሲ በመቀየስ ጡንቻው አሳርፎ አምርቶ በልቶ ጠግቦ የሚኖርበት ቢፈጥሩ ንሮ ኛ የከተማ ነዋሪ ህዝብ ወጣት ሙሁሩ ተማሪ ሴት ወንድ የእሳት አደጋ ፖሊሲ እያወጁ ሳይሆን የሃገራችን ገንዘብ በትክክል ከሚፈለግ የልማት ቦታ በማፍሰስ ሥራ በመፍጠር ድህነት በማዳከም ብቁ ዜጋ ይፈጥሩ ነበር መለስ ግን ድህነት ለማጥፋት የወሰዱት እስትራተጂ ስልት ወጣት ዜጎች ዖታን በማይለይ ወደ ስደት ሄዶ የስቃይ እንጀራ እንዲበላ የባርያ አገዛዝ ስርዓት በላያቸው እንዲፈፀም ያደረጉ መሪ ነበሩ ታድያ ባለ ራዕይ ለሰው ልጆች ምቾት የታገለ ምጡቅ መሪ ያስብላል በበኩሌ አልቀበልም መለስና ጓዶቻቸው ባለፈው ዓመት የሰሩት ሥራ በሙሉ የሕግ በላይነት ንሮ ፈራጅ ዳኛ ቢኖር ይቅርና ከመሬት በላይ ያሉ ግብአተ መሬት የገቡት ባለስልጣናት የነበሩትም ከባድ ቅጣት ይገባቸው ነበር በማጠቃለል መለስ በስልጣን በነበሩበት ሃገራችን ከጨለማ ወደ ብርሃን የወጣች ሳይሆን የነበረች መለስና ጓዶቻቸው በአስር የሚቆጠሩ ብዙሃን መገናኛ በእጃቸው ስለነበሩ ስልጣናቸው ለማራዘም በመሬት አንድነት ለሃገር ዉስጥ ህዝቦችና ለዉጭ ዓለምን በማደናገር እነሆ አሁንም እያደናገሩት ይገኛሉ በመጨረሻ ግን ያ ሁሉ አደናጋሪ ዲስኩራቹሁ ዉሃ ቢወቅጡት እንቡጭ ሊሆን እንደሚችል እርግጠኛ ነኝ ይላሉ አዲስ ራዕይ አዘጋጆችና አለቆቻቸው ቀጥሉ ደግሞ በነጠላ እየለያቹሁ ጨመቅ አድርጌ ያስቀመጥኩዋቸውን በዝርዝር አስቀምጫለሁ መለስ ለአካባቢ ችግሮችን የአካባቢ ምላሽ የሰጠ መሪ ነበር አዲስ ራዕይ የአካባቢ ችግሮች ስትሉ የትኞቹ ናቸው የመለስና ጓዶቻቸው ጉዞ ከትጥቅ ትግል ጀምረው በኢትዮጵያ ከነበሩት ፀረ ደርግ ኃይሎች በነፍጥ እየተጫረሱ እንደመጡ ባለፉት ገፆች በሰፊው ተገልፀዋል መልሰና ጓዶቻቸው ከደርግ ዉድቀት በኋላም የመለስን ዓፈና አንቀበልም ብለው የሚቃወሙ ፓርቲዎች የትግል ፕሮግራም ነድፈው በምርጫ በመወዳደር በሰላማዊ መንገድ እንታገል ላሉት በብዙሃን መገናኛ እንዳይጠቀሙ በመከልከል የሚንቀሳቀሱበት ሜዳ በማሳጣት የተለያዩ ሕጎች በማውጣት የመለስ ፓርላማ እጅህን አውጣ ብለው አዋጆችን ሕጎችን በማፅደቅ ተቃዋሚ ፖለቲካ ፓርቲዎች ጠንክረው ለመለስ መንግስት ማዛባት ከሞከሩ የለለ ስም በመለጠፍ በመወንጀል እሱር ቤት ማጎር ነበር ሜዳው ጠባብ ነው በዘመነ መለስ ሰላማዊ ትግል አያዋጣም ብለው ነፍጥ አንስተው ለሚታገሉ ትናንት ለመንግስቱ ኃይለማርያ ም ይወቅሱ የነበሩ መለስ ስልጣን ከያዙበት እስክ ህልፈተ ሂወታቸው እቺ ሃገር ዉጊያ ሞት መታሰር መቀጣት አልተለያትም መለስ ለአካባቢ ሰላማዊ ምላሽ ሲያስቡ በሃገራቸው ሰላም አብሮ ተቻችሎ መኖር ለምን አልመረጡም መለስ በሂወት ዘመናቸው በነበሩበት ጊዜ ትልቅ ንድፈ ሃሳባዊ ጥያቄቆችን የራሱን ምላሽ ለመስጠት የቻለ ምጡቅ ስብእና የነበረው መሪ መለስ እንደማውቃቸው ከትጥቅ ትግል ጀምሮ ለዚች ሃገር አዲስ ንድፈ ሃሳብ አመንጭተው ሲሰሩ አላየሁም በፖለቲካ ስነ ሃሳብ በአይዶሎጂ ህወሓት ይዞት ከነበረ የተለየ አልነበረም በዚህ ፅሑፍ መጀመርያ አካባቢ እንደመንደርደርያ ሃሳብ አድርጌ አስቀምጨው ነበርኩ እዛው መመልከት ይቻላል በትጥቅ ትግል ጊዜ መለስ ጨካኝ ኮመኒስት ነበር እንዲያዉም የጠባብ አልባንያ አክራሪ ነበር የምስራቅ ኮመኒስት ሲፈራርስ ደግሞ ምራባውያን አጭበርብሮትርፍ ለማግኘት ነፃ ኢኮኖሚ ፖሊሲ ነው የምንከተለው አለ በዉስጡ ግን ካፒታሊዝም እስኪዳከም ኮመኒስት እስከ ሚያገግም ለነዛ ጨካኝ ካድሬዎች በህቡእ በመቃኘት አድፍጦ ቆይቶ አንባገነኑ ኮመኒስት አቢዮታዊ ዴሞክራሲ በኢትዮጵያ ህዝብ ጫንቃ እንዲጨፍር ያደረገ መሪ ነበሩ ለጋሲውም አሸባሮቹ የነበሩ እየሰሩበት ይገኛሉ እኔ የሚገረመይ ስብእና የነበረ ምጡቅ መሪ ነበር ሲትሉን መለስ በዚህቹ ሃገር መሪ ከሆነበት ጀምሮ በዚች ሃገር ስንት ተንኮል ተሰረተዋል በጅምላ ታስረዋል በምርጫ ጊዜ በጅምላ ተረሽነዋል በኦጋዴን በሱማል በዓፋር በጋንቤላ በኦሮሞ በደቡብ ህዝቦች በትግራይ የተለያዩ ምክኒያቶች በመፍጠር ብዙ ሰዎች ተገድለዋል ንብረታቸው ወደመዋል በገንዘብ ተቀጥተዋል እቺ ሃገር የግለሰቦች መፈንጫ ሁናለች የመጠቁና ስብእና የተላበሱ ከተባሉ በየትኛው መስፈርት ነው ከመንግስቱ በምን እንለያቸው መለስ የክራይ ሰብሳቢነት ምንጮች ባህሪያትና ምንጮት ላይ የቀረበ ትንታኔ ታክቲክና እስትራተጂ ቀመሮች የቀመረ መለስ ነበር በዚህ ረገድ በሃገር ቤት የልማትና የዴሞክራሲ የሰላምና የዕድገት ጥያቄዎች የተመሰረቱ የመለስ በርካታ አስተዋፅኦዎች ተጠቃሽ ናቸው መለስ የክራይ ሰብሳቢነት ምንጮች አውቀው ለመፍትሄው ተቆርቋሪ አልነበሩም ምክሂያቱም መለስ ለስልጣናቸው የማያሰጋ ኪራይ ሰብሳቢ ጨክነው የሚመቱ አይደሉም አልነበሩም በዘመነ መለስ ኪራይ ሰብሳቢዎች የራሱ ታማኝ ሌሎዎች ነበሩ በመላው ሃገራችን ከተሞች ምርጥ ቤት መሬት ይዘው ትላልቅ ህንፃዎች ሰርተው ከመቶሺ እስከ ሚልዮኖች ኪራይ የሚያስገቡ ምንም ሃብት ያልነበራቸው በመቶ የሚቆጠሩ የጭነት ማኪናዎች የገዙ ብዙ ናቸው የባንክ የእንሹራንስ የትራንስፖርት አክስዮን የያዙት ራሳቸው ካድሬዎች ነበሩ አሉም አብዛኛቸው የግል ባለሃብቶች ከመለስ አሽከሮች በመመሻጠር ሃብት ያካበቱ ናቸው በአዲስ አበባ ናዝሬት ባህርዳር መቀሌ አዋሳ ምርጥ ምርጥ የልማት መሬት የወረሩት ቢሄር በማይለይ የመለስ መዋቅር ናቸው ኪራይ ሰብሳቢነ ትን የሚፃረር ወደ አለቆቹ አሸቅቦ ለሃገር ተቆርቁሮ ሄህስ የሚያደርግ በመለስ መንደር ተቀባይነት አልነበረዉም መለስ በመድረክ ወጥቶ ስለኪራይ ሰብሳቢነት ሲናገር ግን ኪራይ ሰብሳቢነ ትን ጥዋት ጠራርጎ የሚጥላቸው ነው የሚመስል በተግባር ግን አልሰራዉም እንዲያዉም ኪራይ ሰብሳቢዎች የመለስ አማካሪዎች ነበሩ መለስ የታክቲክና እስትራተጂ የቀመረ መለስ ነበር ትላለቹሁ መለስና ጓዶቹ ሃገራችን የባህር በር ያሳጡ ኢርትራን ሕገወጥ በሆነ ለኢትዮጵያ ህዝብ በማፈን አጭበርባሪ ሪፈረንዶም አካሄዶ ለኢትዮጵያ ህዝብ ዳግም ለጦርነት የዳረገ በግል ከኢሳያስ በነበራቸ ው ግንኝነት የሃገር ሉእላዊነት ከመድፈር አልፎ በአስር ሺ የሚቆጠ ር ኢትዮጵያዊ ሂወት የቀጠፈ ጦርነት በተጨማሪ አካላቸው የጎደለ በቢልዮን የሚቆጠር የሃገር ሃብት ያባከነና ያወደመ በሃገራችን ሰላምና ልማት ንሮ በሰላም እንዳይኖር ሁሉም ዓይነት ዴሞክራሲና ሰብአዊ መብቶች የዘጉ መሪ ናቸው ስለዚህ የመለስ ታክቲክና እስትራተጂ መሬት አያስፈልግም ብሎ ሃገር የሸጠ ነበር በሃገር ቤት የሰላምና የዴሞክራሲ የዕድገት ጥያቄዎች መልስ ያገኙ የመለስ አስተዋፅኦ ነበራቸው ከተባለ በሃገር ቤት ዴሞክራሲ ዕድገት የለም መለስ ልማት አሳደግን ዕድገታችን ደርሰዋል በእርሻ ኔ አድገናል ወዘተ ብሎ የተናገረው ሐቅ ቢሆን ንሮ ከ ሚልዮን የኢትዮጵያ ህዝብ ጊዜ በልቶ ጠግቦ ለብዙ ዐመታት የሚቀልበው ተቀማጭ ሃብት በኖሮው ነበር ሰላም ዴሞክራሲ ዕድገት ቢኖር ንሮ በሚልዮን የሚቆጠር ወጣት ሙሁር በስደት አይኖርም ነበር ታድያ የመለስ ታክቲክና እስትራተጂ ቀመር ምጡቅነቱ የት ነው በበኩሌ መለስ ብቻው ለብቻው በግብታዊነት የሚሮጥ የነበረ ብቁ ሰዎች ወደ ከፍተኛ አመራር ሊመጡ የማይፈለግ ስልጣንን በመኖፖሊ ይዞ የነበረ ሰው ነበር የመለስ ታክቲክና እስተራተጂ መለስ ለራሱ ጥቅም ድዛይን ያደረገ እንቅስቃሴ ነበር መለስ የአካባቢ አስተዋፅኦ ማስረጃዎች ከሱማል እስከ ላይበርያ ከሱዳን እስከ ቡሩንዲ በርዋንዳ በአብየይ ለአፍሪካ ከመልካም አስተዳደር እስከ ንግድ ለአፍሪካዊ የሚል መለስ ሰራዊት ወደ ሩዋንዳና ላይበርያ ሲልኩ ለሁለት ዓላማዎች ነበር ኛ ለአመሪካ ለማስደሰት ኛ በዘመተው የሰው ኃይልና ቁሳቁስ ዋጋ የዉጭ ምንዛሬ ዶላር ለማግኘትና ትርፍ ለማግኘት ነበር በሱማልም ዓላማዎች ነበሩት ኛ የምዕራባውያን ተልእኮ ለመፈፀም ኛ አልሸባብ ወደ ሃገር ገብቶ አደጋ እንዳይጥል ኛ ለትርፍ ነው የሩዋንዳ የነበረው የዘረኝነት ሁኔታ ዘግናኝ ቢሆንም እዛው የተደረገው ዘመቻም ትርፍ ለማግኘት ያለመ ነበር በጣም የሚገርመው ደግሞ ለትርፍ ማግኘት መሆኑ የሚያረጋግጡ ወደ ሰላም ማስከበሩ የዘመቱ የኢትዮጵያ ሰራዊት ሊከፈላቸው የሚገባ ዶላር ተቀምተዋል ከዚሁ ለማስረጃ ያህል በአፍሪካ ሰላም ማስከበር የዘመቱ የኢትዮጵያ ፖታልዮን የሚገባቸው ዶላር ይሰጠኝ ብላ አድማ አንስታ ስታበቃ በመለስ በድርድር አታልላቹሁ ያዙዋቸው ተብሎ በተሰጠው ትእዛዝ ፓታልዮና ሐቅ መሰላት ከተደራደረች በኋላ ትጥቅን አራግፈው ወደ ትግራይ ዉቅሮ ክልተ አውላዕሎ ከወሰዱዋት በኋላ የት ደረሰች የሚለው መልሱ ጠፍተዋል ከዛ በፊት የዘመቱ ወታደሮችም የላባቸውና የሂወታቸው ዋጋ አልተሰጣቸዉም የተሰጣቸው ቢኖር ከሺ እስከ ሺ ብቻ ነበር የህንድና የሌሎች ሃገሮች ወታደሮች ግን በዶላር ሲታሰብ በአስር በመቶሺ ዶላር የሚገመት ገንዘብ ወስደዋል ስለዚህ መለስ ወደ አፍሪካ ሰላም ለማስከበር ያሰማሩት ሰራዊት ትርፍ ገቢ ለማግኘት ተብሎ የተሰራ ነበር አንድ ሰላም አስከባሪ ለቸህጉሮች መላክ በጃንሆይ ወደ ኮንጎ ኮርያም ተልከዋል ይህ የመለስ ፍልስፍና አይደለም መለስ የአካባቢ ሰላም እንዲኖር ከፈለጉ ዉጭ ዉጭ እያሉ ከሚንሳፈፉ በሃገራቸው ዉስጥ ያለው የቢሄር የዘር የጎጥ ግርጭትና መበላላት ከፖለቲካ ፓርቲዎች ጋር የነበራቸው የተበላሸ ግንኝነት ለምን በሰላም ተግባብተው አይኖሩም ለምን ይመስላቹሃል መልሱ ለስልጣናቸው አስጊ ስለሆኑ ነው ምክኒያተም በኢትዮጵያ ሰፊ ዴሞክራሲያዊ ተሳትፎ ካለ የመለስ ስልጣን አይኖርምና ሌላ መለስ ለአፍሪካ መልካም አስተዳደርና ነፃ ንግድ ተፋልመዋ ል ተብሎዋል ለመሆኑ ለ ሚልዮን ህዝባቸው መልካም አስተዳደ ርና ፍትህ የነሱ ያለመው ያላረጋገጡ እንዴት ብለው ጠረፍ ተሻግረው መልካም አሰተዳደር ፍትህ ያነግሳሉ ይህ ጉዳይ የመለስን ባዶ ጉራ ልታይ ልታይ ባህረያቸው የሚያረጋግጥ ነበር ስለሆነ የመለስ የአፍሪካ መሪ መስለው መታየት በራሳቸው ያልሰሩት ስራ ለአፍሪካ አህጉር ሰራሁ ቢሉን ዉሸት ነው ጃንሆይ እኮ ለአፍሪካውያን ነፃነት አልፈው ለኮርያ ነፃነት ተዋግተዋል ዱባይ ክፉ ዘመን አጋጥሙዋቸው ስንዴ እርዳታ ሰጥተዋል ለኮንጎ ነፃነት ሰራዊት ልከዋል መንግስቱም እንደተጠቀሰው ለአፍሪካ ሰርተዋል መለስ በነዚህ የተለየ ምን ሰራ የኢትዮጵያ ብዙሃንነትን መገለጫ የሆነው ሕብረቢሄራዊነትን ለዘመናት በአግባቡ ባለመያዙ ምክኒያት ለእርስ በእርስ ግጭትና ደም መፋሰስ እንዳይኖር ያደረገ መንገሰ መለስ መጀመርያ የኢትዮጵያ ብዙሃንነትን ያከበረ አልነበረም መለስ ብዙሃንነት ያካተተ ስርዓት መሰረትኩ ሲለን እነዛ ራሱ እንደጭቃ ጠፍጥፎ የሰራቸው የቢሄሮች ፓርቲ መሪዎች የህዝብ መሰረት የሌላቸው ሰብስቦ ፓርቲ ናቹሁ ብሉ በቂ ገንዘብ መድቦ የሰራቸው ቡድኖች በፓርላማ ሰብስቦ ነው ሲያደናግር የነበረው አሁንም የሱ ተከትለው አካሄዱ ቀጥለውበታል ይህን ለማፍረስ ኦሆዴድን አፍራሽ ቡድን በመስራት በሰራዊት አጅቦው ለኦነግ ድምጥማጡቸው አጠፋው ለደቡብ ሕብረት ለማፍረስ ለነአባተ ኪሾ በመስራት በገንዘብም በወታደር አጂቦ በታተነው በዓፋር በሱማል ለነበሩም እንደልማዱ የራሴ ኃይል በመፍጠር ፓርላማ የሚያማሙቀው ኃይልሎች ፈጠረ ራሱ የሰራው በአዴንም ኢህአፓ ን ድምጥማጡን በማጥፋት የባአዴን ቂጥ እንደዱሮው እንዲጠብቅ አደረገ ለቅንጅትም በዉስጣቸው በመግባት በታተናቸ ው እነአየለ ጫሚሜሶ ሬድዋን የያዙዋቸው አባላት በሴራ በገንዘብ ይዞዋቸዋል በመጨረሻም ለዓረና ትግራይ ለመከፋፈል ብዙ ገንዘብ በማፍሰስ ብዙ ሞክሮዋል ህወሓት በገንዘብ ሃይል ዓረና ከማፍረስ ሌላ ዓረና ፈጥሮ ነበር ግን ዓረና አልፈረሰም መለስ ከህወሓት መሪዎች ጓዶቹ ሆኖ በ ዓመት ዉስጥ በ የሚቆጠሩ ፓርቲዎች ዉጠዋል በታትነዋል ታድያ መለስ ለብዙሃንነትና ለሕብረ ቢሄራዊነት የቆመ ጠበቃ ነበር ይባላል ሊሆን የማይችል ሐቅ ነው መለስ ከህወሓት ነፃ ሪፓፕሊክ ትግራይ ለማነፅ ነው የሚለው ማኒፈስቶ ከአረቀቁበት ዓም ጀምረው እስከ ህልፈተ ሂወታቸው የነራቸው አቋም በጠባብነት የተባላሹ ነበሩ ስለሆነ በዘመነ መለስ የኢትዮጵያ ህዝብ ብዙሃንነትን የሚያንፀባርቅ ስርዓት አልነበረም መለስ የብዙሃንነት እዉነታ ተቀብሎ በህዝቦችን መካከል እኩልነትን በማስፈን ሊፈታ እንደሆነ በተግባር አረጋግጠዋል የህዝቦችን ማንነት በመቀበልና የእኩልነት መብታቸውን ላይ ተመስርተው የአቢዮታዊ ዴሞክራሲ ስርዓት በጠንካራ መሰረት መገንባት እንደሚቻል ያረጋገጠ ምጡቅ መሪያችን ይሉናል አዲስ ራዕዮች መለስ የብዙሃንነትን እዉነታ የሚቀበል አልነበረም ይህ ሁኔታ ደጋግሜ እንደፃፍኩት ይቅርና በአፍሪካ ብሎም በሃገር ደረጃ የብዙሃንነትን እውነታ ሊቀበል ህወሓት ዉስጥ ከ ዓም እስከ የመለስ ህልፈተ ሂወት ይነሱ የነበሩ የብዙሃንነትን እውነታ መልስ ይሰጠን የሚሉ ታጋዮች አባላት እንኳ ይሰጣቸው የነበረ መልስ ማሰር ማፈን መግረፍ ነው ለዚሁ ማስረጃ ብዙ ካድሬዎች አባሎች በእሱር ቤት ማቅቀዋል በስደት ተበታትነዋል ቁጥራቸው እጅግ ብዙ ዜጎች ደብዛቸው ጠፍተዋል እንዲሁም ኋላ ቀር የሆነ ከፋፍለህ ግዛ የሚል ተንኮላቸው በመተግበር ብዙ አፈናዎች የተፈፀሙባቸው ዜጎች በወረዳ በዞን በክልል እንዲከፋፈል ያደረጉ ዜጎች ለሸቅል እንኳ ከክልል ወደ ክልል ተሰደው እንዳይሰሩ ያበቃን የተበላሸ ፈደራሊዝማቸው ያገደው ስለዚህ መለስ ብዙሃንነትን በሚመለከት በዉስጣቸው ያላከበሩ እንዴት ብለው የ ሚልዮን ህዝብ ከ በላይ ቢሄር ቢሄረሰቦች ብዙሃንነት አክብረው ይባላሉ በበኩሌ መለስ ፀረ ብዙሃንነትን እንጂ ብዙሃንነትን አክባሪ አልነበሩም መለስ እኩልነት ያሰፈኑ ሰው አልነበሩም ቢሆን ንሮ በ ዓመት ዉስጥ የነበረ ቀውስና አሁን በየአካባቢው ይነሱ ያሉ የመብት ጥያቄዎች እኩልነትን አለመኖሩ ነው የሚያረጋግጠው እሁልነት ባለመኖሩ በሰላም የሚታገሉ የፖለቲካ ፓርቲዎች በሃገራችን ያለ የምርጫ ሕግ ይስተካከል ለሚል በመቃብር አኢህሀአዴግ ካልሆነ አይስተካከልም ብሎ በሚልዮን የሚቆጠር ህዝብ ደጋፊ ያላቸው ፓርቲዎች ታፍነው ንሮዋል ነፍጥ አንስተው የሚዋጉ አሉ በመለስ የእኩልነት መብታቸ ው ስለአጡ ነው መለስ እኮ ከድርጅታቸው ዉስጥ ከመለስ ሃሳብ የመጠቀ ሃሳብ ካፈለቀ በመለስ ቀናተኛነት ምክኒያት ራሱን አጎንብሶ እንዲኖር ተገድደዋል በራሳቸው ስራ የለቀቁ ሚኒስቴሮች ባለስልጣኖች አሉ ቤት ዘግተው ታንቀው የሞቱ አሉ ወደ ዉጭ የተሰደዱ አሉ ስለዚህ መለስ ለህዝቦች እኩልነት የቆሙ አልነበሩም እቺ ሃገር እኮ እሳት ለኩሰውባታል ናቸው ያለፉት መለስ ህዝባችን እኩልነታቸው መብት ተመስርተው የአቢዮታዊ ዴሞክራሲ ስርዓት በጠንካራ መሰረት መገንባት እንደሚቻል አረጋግጠዋል የሚለው ሃሳብ ለመሆኑ አቢዮታዊ ዴሞክራሲ ማን ነው የመንግስቱ ኃይለማርያም ስነ ሃሳብ አይዶሎጂ ነበር እኮ ይህ ስርዓት ደግሞ ፍፁም አንባገነን ፋሺስት ነበር ይህ ደግሞ መለስና ጓዶቻቸው ያውቁታል ስለዚህ መለስና መንግስቱ የሚለያቸው መንግስቱ ደንቆሮ የሰው ሂወት ገድሎ በመንገድ ዘርግቶ የሚጨፍር የህዝብ ንብረት ቤት የወረሰ በጅምላ የሚያስር የሚገርፍ ነበር በዘመነ መለስም ሰው በድብቅና በግልፅ በጅምላ ተገድለዋል የህዝብ መሬት ተቀምተው ተሽጠዋል የገጠርም የከተማም መሬት የኔ ነው ብሎ በመሸጥ ሚልዮን ህዝብ ያለ መሬት ባለቤትነት አስቀረቶዋ ል ታድያ አቢዮታዊ ዴሞክራሲ ወራሪ ፋሽስት አልነበረም አሁንስ አለ አይደል ደርግ የባለስልጣን ልጆችና ዘመድ አዝማድ ዉጭ ሃገር ያስተምር ነበር ሃብታም ዘርፈዋል ይባላል የመለስና ጓዶቹ ግን በግልፅ ሁሉም የሃገራችን ሃብት ጨምድደው በመያዝ ለተበላሸ ዓላማቸው ለማስፈፀም እያዋለት አይደለም አሁን ጭራሹን የሃገራችን እንድስትሪዎች በወታደራዊ እጅ እንደገቡ አድርጎ ነው ያለፈው ለቅን ባለሃትም በግብር አሰባስቦ አንዳያድግ እየደቆሰው ነበር አሁንም እየደቆሱት ነው መለስ ቋንቋ መሰረት ያደረገ ፈደራሊዝም ከሌላው ዓለም በተለየ በኢትዮጵያ ብቻ ተግባራዊ እንዲሆን ያደረገ መሪ መለስ ቋንቋ መሰረት ያደረገ ፈደራሊዝም ማዋቀሩ የሃገራችን ህዝቦች በንጉስና መንግስቱ ስርዓቶች እንኳ ማንም ኢትዮጵያዊ በመንም ክፍለ ሃገር ወረዳ ዞን ወዘተ ሄዶ እንደየትውልድ ቦታው ቆጥሮ ሙሉ መብት አግኝቶ ይሰራና ይኖር ነበር የመለስ ፈደራሊዝም የፈጠው ችግር ግን ትግራይ አማራ ኦሮሞ ሄዶ አማራ ኦሮሞ ወይም ሱማል ኦሮሞ ደቡብ ጋንቤላ ሄዶ ዜጋ ነኝ ሃገሬ ነው ብሎ የማይሰራ በት የማይኖርበት ሁኔታ የፈጠረው ሌላ ቀርቶ ኩታ ገጠም በቅርብ የሚገናኙና በጋብቻ ይተሳሰሩ የነበሩ ህዝቦች አሁን ሁሉም የአስተዳደር ክልል በቋንቋ ስለተከለለ ጋብቻ የገበያ ልውውጥም እየቀረ ሂደዋል ስለዚህ መለስ ለዚች ሃገር የሚበታትን መርዝ ነው ነዝቶበት ያለፈው መለስ በኒዩ ሊበራሊዝምና በአይ ኤም ኤፍ ለደረሰበት ተፅእኖ ለኢትዮጵያ ብቻ ሳይሆን ለአፍሪካውያን ጭምር ጠበቃ ሆኖ የተማጎተና ያልተንበረከከ ምጡቅ መሪ ነበር ይላሉ መለስ በመሰረቱ አንድ አቋም እንዳልነበራቸውና ደንጋጣ መኖሩ አይተን ነበር አሁንም ከጀሚ ካርተርና የአመሪካና እንግሊዝ ባለስልጣኖች በ ዓም ከተገናኘ በኋላ የኮመኒስት መንገድ አያዋጣቹሁም ካሉት በኋላ ለነሱ ለማታለል በ ዓም ታህሳስ ወር ለነሱ ለማጭበርበርና ለማስመሰል ካፒታሊዝምን ስርዓት ነው የምንከተል ብለን ነው ለኢምፕርያሊስቶች የምናታልላቸው ብሎ ነው የተነሳ እነ አመሪካ የመለስን ሳይኮሎጂ ተደብቆዋቸው ማለቱ ነው ስለዚህ መለስ ይቅርና ለአፍሪካ መንግስታት ሊጣበቅና ሊከራከር ሃገራችን እንኳ ከሁሉም ነጣጥሎዋት ነው የቀረ አሁንስ ኢትዮጵያ ሃገራችን ከአይ ኤም ኤፍና ዎርልድ ባንክ ብድርና እርዳታ መቸ ተላቀቀች መለስ ከ ዓመት ሙሉ በተግባር የሌለ በአፍ ነው ሲደልለን የኖረው ስለሆነ መለስ ለአፍሪካዉያን ያስመዘገበው ድል አልነበረም የመለስ ምጡቅ አመራር በኒዩ ሊበራሊዝምን ባደረሰበት ተፅእኖ ሳይንበርከክ ለኢትዮጵያ ችግሮች ኢትዮጵያዊ መፍትሄ በማቅረብ ላይ የተመሰረተ ሆኖ ሲቀጥል ከኛ በፊትና ከኛ እኩል የተመሰረረቱ አዳዲስ መንግስታት ለብዙ ቀውስ ሊጋለጡ ተገደዋል ይላሉ አዲስ ራዕፅይ መለስ ለመሆኑ ካፒታሊስት ሃገሮች መቸ ነው ነፃ የወጡ ብዙ ቢልዮን ዶላር የተጫነው ብድር አሁንም ለኢትዮጵያ ትቶላት ሄዶ ያለ አራጣ መለስ አይደለም መለስ ጧት ጧት እንግሊዝ አመሪካ ጀርመን ወዘተ እየማለ ብድር የሚጎትት የነበረ መለስ አይደለ መለስ ተንበረካኪ አልነበረም ስትሉ ይህ መንበረከክ አይደለም ዋናው ነገር መለስ ከቻይናም ከምዕራብም ድስት እያጣቀሱ መብላት ልምድ ስለአላቸው አዲስ ራዕዮችም ይህን ደግማቹ ልታጭበረብሩን ፍትሃዊ አይደለም መለስ ግን ድሮውንም ኮመኒስት አልነበሩም ታሪካቸው ደግሞ ይነግረናል ተጋላበጭ እንደነበሩ ለመሆኑ ከመለስ ቀድመውና አብረው የተመሰረቱ መንግስታት የቶኞቹ ነበሩ አብሮ ከመለስ ጋር መንግስት የጀመረ ኢሳያስ ነበረ ከሱ ጋር ካወዳደራቹሁ ከሆነ እጅጉን ወርዳቹዋል ኢሳያስ ቢሆን ዘመናዊ ባንዳ ነው መለስም የኢትዮጵያ ህዝብ ጠፍሮ ይዞታል አንድ በአስተሳሰብ በተግባርም ከኢሳያስ አይበልጥም አንድ ናቸው ክፍል መለስ ምርጥ እስትራተጂስትና የታክቲክ ቀማሪ አዲስ ራዕይ ኛ ዓመት ቅፅ ልዩ እትም ከገፅ እስከ የአንድ ታላቅ ሰው ምጡቅነት በተለይ ደግሞ የአንድ ታላቅ የፖለቲካ መሪ ምጡቅነት ከሚለካባቸው መስፈርቶች አንዱ የታክቲክና የእስትራተጂ ቀመራ ብቃቱና በዚህም እየተመራና እየመራ ትግሉን ለላቀ ዉጤት ማብቃቱ ነው ታክቲክና እስትራተጂ ወዳጃቹሁና ጠላታቹሁ ተፈላሚዎችን አሰላለፍ የሚጠቁም ነው መለስ ከእነዚህ ሁለት የአመራር ብቃቶች አኳያ ወደር የማይገኝለት መሪ ነበር መለስ ከጅምሩ ጀምሮ የራሱ ስልጣን እንዴት ትራዘማለች በማለት ለራሱ ታክቲክና እስትራተጂ የአጭርና የረጂም ጊዜ ብሎ መካቪላዊ በሆነ መንገድ ለጊዜዉም ቢሆን እንዴት ዉጤት አገኛለሁ ብሎ በማሰብ ካልሆነ እስከ አሁን በጥናት የተመሰረተ ሙሁራንና ብቁ ባለሙያዎች በመሳተፍ በአንፃር የሃገር ጥቅም አይቶ የሚሰራ አይደለም አልነበረም ለዚሁ ማስረጃ የሚሆን መለስና ጓዶቹ ታክቲክና እስትራተጂ ሲነድፉ ማን ነው ጠላት ማን ነው ወዳጅ ብለው የኃይል አሰላለፍን አቅጣጫ አስቀምጠው በሃገር ጥቅም አንፃር ሳይሆን ይህ ፓርቲ ግለሰብ ለስልጣናቸውን በምን ይጠቅመኛል በሚል ብቻ ነበር የሚያዩት ስለሃገር ጉዳይ ስለህዝብ ዕድገት የሚባል አስተሳሰብ አልነበራቸዉም ትንሽ ቢያስቡም ከስልጣናቸው ዕድሜ የሚያያዝ ከሆነ ብቻ ለማስረጃ ያህል ህወሓት ደደቢት ወረዶ ያስቀመጠው ታክቲክና እስትራተጂ ኢርትራን እንደ ሃገር ሲቀበል ስለኢትዮጵያ አንድነት ና እኩልነት ስለየሃገር ሉእላዊነት ስለፀጥታ ዋና ደህንነት ስለኢኮኖ ሚሜ እድገትና የፖለቲካ ጂኦግራፊያዊ ጥቅሞች እንደኢትዮጵዊ ማሰብ ፈንታ ምንም ጥናት ሳያደርግ ታሪካዊ መነሻ የሌለው ኢርትራ ነፃ ሃገር ናት ኢርትራ ከኢትዮጵያ ቅኝ ግዛት ነፃ ለመውጣት የምታደርገው ትግል እንደግፋለን አለ ኢርትራ ሲልም ምንም የአቋምና የታክቲክና እስትራተጂ ልዩነት የሌላቸው ጀብሃን እንደጠላት በመቁጠር ከሻዕቢያ መሪዎች ከነበረው የማይታወቅ ርካሽ ግንኝነት ትዉዉቅ ከኢርትራ ፓርቲዎች ያለን ግንኝነት ከጀብሃ ታክቲክ ለስልታዊ ጥቅማችን ስንል ከሻዕቢያ ግን በእስትራተጂ ነው የምንግናኘው ብሎ አወጀ በዛን ወቅት ጀብሃ ይሻል ነበር ቆየት ብሎ በወቅቱ ምንም ታሪካዊ መነሻ የሌላው የሻዕቢያ ለጋሲ በመከተል እኛ ኢትዮጵያውያን አይደለንም እኛ የምንታገለ ው ከአማራ ቅኝ ገዢዎች ነፃ ለመውጣት ነው ኢትዮጵያ የምትባል ሃገር የሺ ዓመት ታሪክ ያላት ሳትሆን የአንድ መቶ ዓመት ታሪክ ያላት ሃገር ናት ስለሆነ የአማራ ቅኝ ገዢዎች እንደነምኒሊክ ያሉ ትግራይን በግፍ ለመቶ ዓመት የገዙዋት ብለው በማኒፈስቶ ደረጃ አወጁ በወቅቱ መለስ የማኒፈስቶው አርቃቂ እንደነበሩ በተደጋጋሚ ተገልፀዋል ይህ የሚያሳየው መለስና ጓዶቹ አርቀው የሚያስቡ ሳይሆኑ የኖሩ ለዚህች ሃገር አጥፊ እስትራተጂ አንድም ከጥናት የተመረኮዘ ታክቲክና እስትራተጂ አልነበራቸዉም መለስና ጓዶቹ ይህ ወንጀል አለበቃቸዉም ብሎ በዛን ጊዜ በ ዓም በምስራቅ ትግራይ በወረዳ ኢሮብ ቢሄረሰብ አካባቢ የሃፀይ ኃይለስላሰ ስርዓት በመቃወም በ ዓም ትጥቅ ትግል የጀመሩ የትግራይ ተወላጆች በጎናቸው ብዙ ሙሁራኖች በማሰለፍ ትግል ጀምረው የቆየ እንደነ ዩሃንስ ተክለሃይማኖት ያሉበት ፓርቲ በኢርትራው ጀብሃ እየተደገፈ ይንቀሳቀስ የነበረው ትግራይ ገድል ሐርነት የሚባል ለወደፊት እንቅፋት ይሆነኛል በማለት ግፍ በተሞላበት አገዳደል በእንጭ ደብዛው አጠፉት ለኢህአፓም ምንም እንኳ የራሳቸው ድክመት ይኑራቸው መለስና ጓዱቹ ግንኝነት ሲመሰርቱ በአንፃር ዴሞክራሲያዊት ኢትዮጵያ አንድነት ሉእላውነት እኩልነት ለማረጋገጥ ብለው የአጭርና የረጅም ታክቲክና እስትራተጂ ነድፈው ስለህዝባችን ነፃነት ብለው ሳይሆን የህወሓት መሪዎችና እስትራተጂ ቀማሪ መለስ ከጥዋቱ ጀምረው አቅም ያለው ፓርቲ በኢትዮጵያ ከኖረ የነሱ ብቻ ዝቅተኛ እኩል ስለሚሆን በከፍተኛ ስልጣን ሆነው ንጉስ ሆነው የመታየት ህልም ስለነበራቸው ከኢህአፓ ያደርጉት የነበረ ለጊዜው ኃላቸው አጠናክረ ው እንደግንባር ገድሊ ሐርነት ትግራይ ለመጨፍለቅ ጊዜ ለመሸመ ት ነበር ከኢድዩ ጋር ሲደረግ የነበረ ድርድርም እንደዚሁ ለወደፊት ለነበራቸው ህልም ግምት ያስገባ ነበር በአጠቃላይ የመለስና ጓዶቹ ፀረ ደርግ ከሆኑ ግንባሮች ሲያደርገው የነበረ ግንኝነት ለጊዜያዊ ትርፍ ፕራግማቲስት ጥቅሞች ለማሟለት ነው እንጂ አርቆ የሚያስብ ታክቲክና እስትራተጂ አልነበራቸዉም ሌላ መለስና ጓዶቹም ትግል ከጀመሩበት ወራት ጀምሮ እስከ ዓም ታክቲክና እስትራተጂ አልነበራቸዉም የታክቲክና እስትራተጂ ጥያቄ ያነሱ ግደይ ዘርአፅዮንና አረጋዊ በርሀ ነበሩ ከዚያ በፊት በህወሓት ዉስጥ ወጥ ታክቲክና እስትራተጂ አልነበረዉም የነበረው አካሄድ በመለስ የሂወት ታሪክ እንደተገለፀው ከማኦ ወደ አልባንያ ከአልባንያ ወደ ስታሊን እንደሱናሚ ንፋስ እየተገላበጡ ናቸው የመጡ ለዛዉም የህወሓት ፖለቲካዊ ፈላስፋ አቶ አባይ ፀሃዬ ግደይ ዘርአፅዮን ነበሩ መለስ የነዚህ ፈላስፋዎች ሃሳብና ፅሑፍ በማንበብ እንደመማርያ ሰነድ ተጠቅመው አብረው እየተገላበጡ እንደየዉሃ ትቦ ወደ ካድሬ ተማሪዎች ያስተላልፉ ነበሩ የአጭርና የረጂም ታክቲክና እስትራተጂ ቀማሪ ግን አልነበሩም ይህለመለስ የተሰጠ ከንቱ የዉሸት ሽልማት ነው ስለዚህ በታክቲክና እስትራተጂ የሚመሩ ምጡቅ መሪ ሁነው ጠላትና ወዳጅ አበጥሮ በማወቅ ሳይሆን የተጓዙ በግብታውነት የሚጋልቡ ብዙ እስትራተጂክ ወዳጆቻቸው ይጎዱ ነበሩ የህወሓት አመራርም ጭምር የህወሓት ካድሬም በደረጃው በነ መለስ ታክቲክና እስትራተጂ በመጎተቱ ተጠያቂነው አዲስ ራዕይና በአሁኑ በስልጣን ያሉ ጀነራሎችና ሚኒስትሮች መለስ የወታደራዊ የፖለቲካዊና ስነ ሃሳባዊ ፈላስፋ ነበሩ ብለው ተናግረዋ ል አሁንም እየተናገሩ ይገኛሉ መለስ ከወታደራዊ ሳይንስ ፍልስፍና ምንም ግንኝነት አልነበራቸዉም እስቲ የህወሓት ወታደራዊ አፈጣጠር እንመልከት ከየካቲት እስከ ዓም በቀዋሚነትና በተንቀሳቃሽ ወታደራዊ ስልጠና መጀመርያ ተሰጡ አስገደ ገስላሰ ነበር ቆየት ብሉ አሕፈም ዙር ሰልጣኞች ብቻው አወጣ በመጋቢ ማዝያ ጉንበት ዓም በወርዓትለ ኡሮፕ አስገደና አሕፈሮም ዙር አሰለጠኑ ሁለቱ ወደ ተዋጊ ሻንበሎች ኃይሎች ከወጡ በኋላ የህወሓት ማስልጠኛ በሁለት ተከፈሉ በምስራቅ ዓሳጋራ ግርማይ ጃብር ገመስቀል ሃይሉ በሃር ጦር አካዳሚ ከ ዓመት በላይ ያሰለጠኑ ቸንቶዎች ማለት ተስፋይ አፅበሃ ሰመረ ታደለቸንቶ ሓለፎምቸንቶ አኛው አላወቀውም ተኸለሃይማኖት ሸሪፎ ነበሩ በምዕራብ ቡምበት መረብ አጠገብ ዩሃንስ ገመድህን ዋልታ ሻምበል ካሕሳይ አባይ በሃረር ጦር አካዳሚ ለ ዓመት ወታደራዊ ሳይንስ የተማረ ግርማይ ፖሊስ ግርማይ ጃብር ገመስቀል ሃይሉ ያሰለጥኑ ነበር ገመስቀል ሃይሉ ከዓሳግራ የመጣ ነው ከ ዓም መጨረሻ እስከ ጉንበት ዓም መጀመርያ አስገደ በወታደራዊ ሰለሞን ተስፋይ ካሕሳይ ስዩም ሓዱሽ መስፍን በፖለቲካ ያሰለጥኑ ነበር ቀጥሎ ሓድጉ ከበደ ባህር ሃይል የነበረ ሓለፎም ቸንቶና ብዙ ተራ አሰልጣኞች ተመደቡ እነዛ ረዳት ወታደራዊ አሰልጣኞችም የአሰልጣኝ ስልጠና በነአስገደ ሓለፎም ቸንቶ ሓድጉ ከበደ ስልጠና ተሰጣቸው የኋላ ኋላም እጅግ ከፍተኛ ባለሙያዎች ሆነው ደርግ እስኪወገድ በአንድ ጊዜ ሺ ሺ ሺ ሺ ሺ ያሰለጥኑ ነበር ይህ ወታደራዊ ስልጠና በህወሓት ወታደራዊ ባለሙያዎች የተሰጠ ነበር ሻዕቢያ ህወሓት ደደቢት ከመውጣቱ አስቀድመው ሙሁራንና ተማሪዎች ገበሬዎች ከሻዕቢያ የቆዩ ኢትዮጵያውያን በድምር ለሁለት ሳምንታት ሰልጥነዋል ሻዕቢያ ለማዳን ተብሎ ምሽግ ለመጠበቅ ሳሕል ሰልጥነው ምሽግ የገቡም የተወሰነ የሻዕቢያ ድጋፍ ካልሆነ በስተቀር በህወሓት አሰልጣኞች በነ አስገደ ይሰለጠኑ ነበር የህወሓት ከፍተኛ ወታደራዊ አመራር ስልጠና ሲሰጡ የነበሩ የተጀመረው ዓም አሰልጣኞች የነበሩ አረጋዊ በርሀ የህወሓት ስራ አስፈፃሚ ወታደራዊ አዛዥ ስዬ አብረሃ የህወሓ ት ማኮሚቴ ምክትል ወታደራዊ አዛዥ ሓለፎም ቸንቶ ሓድጉ ከበደ ጀላኒ ፈረጅ ገማርያም ገብረ ገማርያም ክብሮም ገማርያም ተስፋይ ያይንሸት ጋህረ ፈረስማይ ጌታቸው ተፈሪ አስገደ ገስላሰ መምህር ነጋሽ ለገሰ ሓዱሽ መስፍን ሙሉጌታ ገሂወት ጫልቱ ሌሎችም ይህ ወታደራዊ ሳይንስ የኋላ ኋላ ብዙ ከደርግ ከድተው የመጡ መኮነኖች የተማረኩ መኮነኖች በማሕበር ተደራጅተው እነ ኮረኔል ሰረቀብርሃን የነበሩባቸው ብዙ መኮነኖች ራሻ ሰሜን ኮርያ ቻይና ኩባ ከ እስከ ዓመት በሁሉም ዓይነቶች ወታደራዊ ሙያ የተማሩ ነበሩ ወታደራዊ ሳይንስ እንደፈላስፋዎች ሁነው የፈጠሩት በከፍተኛ ወታደራዊ አመራር ትምህርት ቤት ሲሰጥ የነበረ ሙያ ከጓድ መሪ እስከ ብርጌድ አመራር በሁሉም የመድፎች ዓይነቶች አየር መቃወምያዎች ቀላል መካከለኛና ከባድ መሳርያዎች የፈንጅ መሃንዲሶች የእጅ ቦምቦች ወታደራዊ ስለላ ስለዉጊያ ታክቲክ ቆረጣ መገናኛ ሬድዮ ጠለፋ ጨምሮ የስንቅና ትጥቅ የትራንስ ፖርት የማኪና ሽፈርነት ስልጠና ሌሎችም ነበሩ ወታደራዊ ካርታም ጭምር በሌላ በኩል የተዋጊ ሰራዊት አዛዝች ከደርግ ጋር የሚያጋጥማቸው የዉጊያ ስልት በማዘመድ ከታች ቡድን አመራር እስከ ከፍተኛ አመራር እነ ሓየሎም ሳሞራ ፃድቃን የሚመሩት ጥልቀት ያለው ግምገማ በመገምገም ለከፍተኛ ወታደራዊ ትምህርት ቤት ለአዲስ ወታደሮች ማሰልጠኛ የልምድ ግብአቶች በማፈስ ለወታደራዊ ሳይንስ ጥልቀት እንዲኖሮው ትልቅ አስተዋፅኦ አድርገዋል በየ ግንባሩም ሁልጊዜ ወታደራዊ ስልጠና ይሰጥ ነበር የህወሓት ወታደራዊ ኮሚቴ በመጀመርያ የትጥቅ ትግል ወታደራ ዊ አዛዥ የነበረ አቶ ገሰሰው አየለ ምክትል ሙሴ ተኸለ ነበሩ አቶ ገሰሰው ከተሰዉ በኋላ ወታደራዊ አዛዥ ሙሴ ነበር ሙሴ ከተሰዋ በኋላ ወታደራዊ አዘዥ አረጋዊ በርሀ ምክትል ስዬ አብረሃ ከ ዓም እስከ ደርግ የተወገደበት ወታደራዊ አዛዥ ስዩ አብረሃ ምክትል ጀነራል ፃድቃን ለወታደራዊ ኮሚቴ በኮሚቴ ሁነው ይመሩት ነበሩ ከ ዓም እስከ ደርግ የተወገደበት ድረስ ወታደራዊ ሊቀመንበረ ስዬ አብረሃ ምክትል በወቅቱ ጀነራል ፃድቃን ሓየሎም አርአያ የኮሚቴ አባል ቆየት ብሎ ጀነራል ሳሞራ የኑስ ተጨምሮ ነበር እስከዚህ ድረስ ምጡቅ የወታደራዊ ሳይንስ መሃንዲስ እየ ተባለ የተፃፈላቸውና የተነገረላቸው አሁንም ይነገርላቸው ያለው መለስ ወደ ወታደራዊ ፍልስፍና ተጠገተው አያውቁም በዚያች የፖለቲካ ጉዳይ ግን ከአባይ ፀሃዬ መመርያ እየተሰጣቸው እየተገላበጡ የህወሓት ሰራዊት ሁሉ አስተምረዋል እሳቸው በቀጥታ ባያስተምሩ ትም እሳቸው ያስተማሩዋቸው ካድሬዎች አስተምረዋል ልክ እንደወታደራዊ ሳይንስ የአሰልጣኝ ስልጠና ተሰጥቶዋቸው እንደአሰለጠኑት አንድ ሐቅ ግን ላስቀምጥ በህወሓት አመራር ከላይ እስከ ታች የአመራር ኮሚቴዎች ነበሩ እነሱም ወታደራዊ ኮሚቴ ፖለቲካዊ ኮሚቴ የዉጭ ጉዳይ ኮሚቴ ነበሩ እነዚህ ኮሚቴዎች በየምድብ ስራቸው ዕቅድ አውጡ ይባሉና ኮሚቴዎች ሁሉ የራሳቸው ዕቅድ ካዘጋጁ ዝምብለው አይደሉም ወደ ተግባር የሚሄዱ የኮሚቴዎች ሁሉ ወደ የህወሓት ስራ አስፈፃሚ ቀርበው ክርክር ይደረግባቸው ነበር በመድረክ ሁሉም ይከራከራሉ በዛን ጊዜ መለስ በወታደራዊ ኮሚቴ ዕቅድ ተከራክረው ይሆናሉ ስዬም ወታደራዊ ሃላፊ በፖለቲካ በዉጭ ጉዳይ በፋይናንስ ወዘተ ተከራክረው ይሆናሉ ግን ፈላስፋ ወይም መሃንዲስ አልነበሩም ስለዚህ መለስም የወታደራዊ ፈላስፋ አልነበሩም በየት አድርገው ስለሆነ መለስ ሁሉም ወታደራዊ ሙያ መሃንዲስ ነበሩ የሚለው ባዶ ዲስኩር ነው መለስ በወታደራዊ ስራ የነበራቸው ኋላ ቀር አስተሳሰብ ምን መሰላቹሁ በአንድ ወቅት በ ዓም ተታህሳስ ወር አካባቢ ህወሓት ከትግራይ ጀምሮ እስከ ሰሜን ወሎ ሰሜን ጎንደር ሰሜን ሸዋ የዘለቀ በሁሉ ዕድሜ ከ ዓመት ጀምሮ ወጣት በግድም በውድም ወደ ወታደራዊ ማሰልጠኛ አግቡት ይላል በዛን ጊዜ በሺ የሚቆጠር ወጣት በግድ ተሰለፈ እንቢ ያለ ወላጆች ይታሰራሉ የቤት እንሰሳቸው ሃብታቸው ተወርሰዋል መለስ በአመራሩ ሰልጣኝ በዝተዋል ማሰለፍን ናቁም በማሰልጠኛ ያለዉም ንቀንሰው ተብሎ ሃሳብ ቀረበ በመለስ የቀረበ ጨካኝ ሃሳብ ይህ ሰራዊት እንደ ዑመር መከተር ሰራዊት ገለባ ነው ገበሬ ነው አያማዛዝንም ወደፊት ግባ ካልከው ግን ክምር ገለባ በተረታ አስቀምጦ እሳት ካቃጣጠልከው አንድ ከተቃጠለ ለሚቀጥለው ያቃጣጥለዋልና ለእግረመንገዱ ሃገርን ያጠፋል ይሀ ሰራዊትም መጀመርያ ወደ ጦርነት የገባ አቃጥሎ ስለሚያቃጥል የሚቀጥለው ተተኪም አቃጥሎ ይቃጠላል እንደዛ አድርገን በተከታታይ ገለባ በመቃጠል ነው ደርግን የምናቃጥለው አሉ በዛን ወቅት ብዙ ተቃውሞ አጋጥማቸዋል ስለዚህ የመለስ ወታደራዊ መሃንዲስነት ይህ ነበር ይህ ደግሞ የማካቪሊ ታክቲክና እስትራተጂ ነው ማካቪሊ ሁሉም ነገር በግብታውነት በመስራት ብዙ ነገር ከስሮና አውድሞ በመጨረሻ ድልና ዉጤት ማግኘት የሚሜረካ እንደነበረ ሁሉ መለስም እንደዚሁ ናቸው የሚያስቡ ይህ ደግሞ የመለስ ግብታዊነትን ያመለክታል ሌላ በኢትዮ ኢርትራ ጦርነትም መለስ የወታደራዊ ሳይንስ መሃንዲስ ነበሩ ተብለዋል እዚህ ላይ መለስ ብዙ ስህተት ነው የፈፀሙት ኛ ሁሉ ኢትዮጵያዊ ሻዕቢያ እስትራተጂካዊ ጠላት ነው እያለ በተለይ ደግሞ በቅርብ የሚያውቁት የትግራይ ህዝብ የድሮ ወታደር ወንጀል የሌለው እንደገና እናደራጀው የህወሓት ሰራዊት አይቀነስ ሻዕቢያ ወታደር ሲገነባ ህወሓት ለምን ሰራዊቱ ያፈርሳል የሚል ጥያቄ ሲየቀርብ እናንተ ጦርነት ናፋቂዎች ከሻዕቢያ ያለን ግንኝነት በአጥንት በስጋ በደም ተለውሶ እንደ ኮንክሪት የተገነባ ነው ብለው የኢትዮጵያ ሰራዊት የበተኑ ናቸው ኛ ሻዕቢያ ሊወረን እየተዘጋጀ በርደርገ ጠረፍ እንደመጠበቅ በመለስ በእንዝላልነት ምክኒያት ሃገራችን በባንዳ ተደፈረች ኛ የኢትዮጵያ ሰራዊት የሻዕቢያ ወራር ድባቅን መትቶ ከሃገራችን አባርሮ አስመራ አካባቢ ተጠግቶ ሲያበቃ ወደ ኋላ ተመለስ ብለው መለስ ትእዛዝ በመስጠት በሰራዊታችን አላስፈላጊ መስዋእት ተከፍለዋል ኛ ሻዕቢያን ለአንድ ጊዜና ለመጨረሻ አስወግደን እስከ ንቆጣጠር ተብሎ ጦርነትን ተጀምሮ ሻዕቢያ ከአስመራ ለቆ ሳሕል ሊገባ እየተዘጋጀ አሁንም መለስ ከወታደራዊ ኮሚቴ መስመር አልፈው ከጥቂት ከፍተኛ መኮነኖች በነበረው ግንኝነት ተጠቅሞ ሰራዊት እንዲያፈገፍግ አደረጎ በሺ የሚቆጠር የኢትዮጵያ ሰራዊት በኢርትራ በረሃ ቀርተዋል ይህ ተግባር በህወሓት ማኮሚቴ መሰናጠቅ ጠንቅ አንዱ ነበር ኛ መለስ ኢትዮጵያ ሸዕቢያ በሃይል የወረረው በሃይል መልሳው እያለች ጉዳዩ በመተው ነገር ያለ ይግባኝ በተባበሩት መንግስታት ዘሄግ ፍርድ ቤት እንዲፈረድ ያደረገ የአልጀርስ ስምምነት የፈረመና የሃገራችን ሉአላዊነት አሳልፎ የሰጠ ምጡቅ መሪ አለነበረም ይህ ሁሉ በመደመር መለስ የአጭርና የረጂም እስትራተጂ ቀማሪ ነበሩ ሊያስብላቹሁ ይቻላል አይሆንም መለስ ለጊዝያዊ ጥቅምና በዓለም ልታይ ልታይ በማለት የማካቪሊ እስትራተጂ አራማጅ ነበሩ መለስ ከዚህ ፅሑፍ መጀመርያ አካባቢ እንዴት ብለው የሰው ሃሳብ ጠልፈው የራሳቸው ታዋቂነት እንደ ሚያተርፉ አስቀምጨዋለሁ መለስ ከእስትራተጂ አኳያ የነበረው ብቃት ቢያንስ በሁለት ተልልቅ መድረኮች ብቁ እስትራተጂስት እንዳስመሰከረ በማሳየት ማረጋገጥ ይቻላል ኛ እስትራተጂ ሙሉ በሙሉ የተጠናቀቀ ሲሆን ኛ ግን ጀምረናል በአስተማማኝ ሁኔታ በመቀጠል ላይ ያለ እስትራተጂ ነው የመጀመርያው እስትራተጂ አንባገነን የደርግ መንግስት በመገርሰሰ በኢትዮጵያ ዴሞክራሲያዊ ሃይላችን አሸናፊነ ት ለማረጋገጥ የተነደፈው እስትራተጂና ይህንኑ ተግባራዊ በማድረግ የተገኘው የተሟላ ዉጤት ነው ኛ ደግሞ በኢትዮጵያ የዴሞክራሲ ስርዓት መገንባት ከጀመሩ በኋላ ድህነትና ኋላ ቀርነት አሸንፎ የበለፀገ ዴሞክራሲያዊ ሕብረተሰብ ለመገንባት የተቀየሰውና እስከ አሁን በጥሩ አኳሃን ተግባራዊ ሆኖ ዉጤት እያስመዘገበ ያለው እስትራተጂ ነው እነዚህን አንድ በአንድ በመመልከት የመለስን የእስትራተጂ አመራር ብቃት ለመመስከር ይቻላል በመለስ ዘመነ መንግስት በኢትዮጵያ ዴሞክራሲያዊ ሃይሎች ሳይሆን አሸንፈው ስልጣን የያዙ የመለስን አንባገነን እስትራተጂ ነው ያሸነፈ ምክኒያቱም የመለስና ጓዶቹ ጉዞ ዴሞክራሲያዊ አልነበረም አሁንም የለም የመለስ የዴሞክራሲ እስትራተጂክና የደርግ ዴሞክራሲ ልዩነት እንዳልነበራቸው ባለፉት ገፆች በሰፊው ተቀምጠዋል በአሁኑ ጊዜ የመለስ ፀረ ዴሞክራሲ መዋቅር ለዴሞክራሲያዊ ሃይሎች እያሰረ እየገረፈ ደብዛቸው እያጠፋ በጭቁኖች መቃብር ሲፈነጭ ዴሞክራሲያዊ ሃይሎች መጠግያ አጥተው እየተሰደዱ መሆናቸው ካለፉት ገፆች በዝርዝር ተቀምጠዋ ል ድህነትና ኋላ ቀርነት አሸንፎ የበለፀገ ዴሞክራሲያዊ ሕብረተሰብ ታንፃል የተባለ ዉሸት ነው አሁንም ደግሜ ልንገራቹሁ አራት ኪሎ እንደምትበሉት እንደምትጠጡት በእናንተው አትገምቱት ደግሞስ ሲያሸኛቹሁ በሶደሬና በሸራቶን እንደምትዝናኑት የኢትዮጵያ ህዝብ እኮ እናንተ ባላቹሁበት አዲስ አበባ እንኳን በአንድ ጠባብ ቤት ከ እስከ ሰው ተኝቶ ያድራል በባዶ ሆዱ ስደቱ መበታተኑ ቀደም ብሎ በሰፊው ተገልፀዋል መለስ በፀረደርግ ትግል ይሁን በ ዓመት ስልጣን ዘመናቸው አርቆ የሚያስብ ወዳጅና ጠላት በትክክል የሚያሳይ እስትራተጂ አልነበራቸዉም ይልቁንስ ሌሎች የሰሩት ታክቲክና እስትራተጂ የራሳቸው አድርገው የማቅረብ ብቃት ነበራቸው የሰዎችን ሃሳብ ጠልፈው የራሳቸው ማድረግ መለያ ባህረያቸው ነበር በገፅ አዲስ መስመር መስመር ለደርግ ግዙፍ አደገኛ መንግስት ከሺ የማይበልጥ የታጠቀ ሰራዊትና የህዝብ ትግል ለመንኮታኮት የወሰደው ጊዜ ዓመት ሲሆን መለስ ለዚሁ ትግል አመራር መስጠት ከጀመሩበት በተለይ ደግሞ የእስትራተጂ ጥያቄዎ ች በአግባቡ መመለስ ከጀመረበት በ ዓም በኋላ ያለው ጊዜ ሲሰላ ደግሞ ከ ዓመት ጊዜ የወሰደበት እንደሆነ መገንዘብ ይቻላል አንደኛ ነገር ደርግ በመጨረሻ ጊዜ ሲሸነፍ በግንባር የተሰለፈ የህወሓት ከደጀን ስታፍ ጨምሮ ከሺ በላይ የባአዴን ሺ ነበር በማሰልጠኛ ጣብያ ስልጠና ጨረሶ ቁጭ ያለ በመለስ አነጋገር ለሚቃጠለው ገለባ የሚተካ ሺ ሰልጣኝ የህወሓት የባአዴን በላይ ነበር ኢሆደድ ገና ምርኮኞች አሰባስቦ ፓርቲ ለመመስረት ይዘጋጅ ነበር ስለሆነ አዲስ ራዕይ ዋሽታቹሃል መረጃ ያንሳቹዋል ደርግ ሲወገድ የህወሓት በአዴን ሰራዊት ማሰልጠኛ የነበረው ጨምሮ ሺ ሰራዊት ነው በተጨማሪ ህወሓት ከተመሰረተ ዓም እስከ ዓም ወደ ህወሓት የተለፈ ወጣት ምልሻና ሲቪል ካድሬ ሳይጨምር ሺ ነበር ይህ ሰራዊት አብዛኛው ሻዕቢያ ለማዳን ኢርትራን ለመገንጠል በኢርትራ በረሃ ያለቀ እንዲሁም ከትግራይ ጀምሮ በመላው ኢትዮጵያ ተራራዎች ፀረደርግና ፀረሌሎች የመለስ መንግስት ጠላቶች ናቸው ብሎ የፈረጃቸው የሞቱ ታጋዮች በተጨማ ሪ እጅግ ብዙ ታጋዮች በተለያዩ ምክሂያቶች ደብዛቸው የጠፋ ጀግኖች ሞቶዋል ሻዕቢያ ለማዳን ከሺ እስክ ሺ ኢትዮጵያዊ በመለስና ጓዶቹ በማያምንበት ሃገራዊ ጥቅም በተፃረረ መንገድ ተዋግቶ ሞተዋል በዚህ አኳሃን ሺ ወጠት ሞቶ እያለ አንድ አንድ ታሪክ ፀሐፊነን የሚሉ እንደነ ብስራት አማረና ወለገብሪኤል ታደሰ የህወሓት ተላላኪዎች ያሉ ሻዕቢያ ለመርዳት ወደ ኢርትራ ሂዶ የሞተ አራት መቶ ታጋይ ብቻ ነው የሞተው ብለው ፅፈዋል እንዲሁም አቶ ሕቡር ገብረኪዳን የሚባል አንድ ቀን እኳ ጥይት ተኩሶ የማያውቅ በኢርትራ የሞተ ታጋይ ብቻ ነው ብሎ ተናገረ እነዚህ ሰዎች ሳሕል ሄዶ በሳሕል ተራራዎች ሬሳው አፈር ሳይለብስ ተጥሎ የቀረው ጀግና የትግራይ ህዝብ አሳምሮ ያውቃል ይህን ሐቅ መካዳቸው ምን ያህል ሃገራቸው የከዱ ሰዎች ናቸው ያልሆና ታሪክ የሚፅፉና የሚናገሩ ስለዚህ አዲስ ራዕዮች የዉሸት መረጃ ተሞልታቸሁ ይህን የዉሸት ታሪክ መፃፋቸሁ የጀግኖች እናቶች ሃዘን አሳድሳቹሃል በሌላ በኩል በኢርትራ በአስርሺ የሚቆጠር የትግራይ ወጣት ሞቶ እያለ ሰው ብቻ ሞቶዋል ያሉ ሰዎች እነዚህ ወጣቶች ስለያልወለዱዋቸው ነው እነዚህ ሰዎች እስቲ በትግራይ ያሉ ቀበሌዎች ሄዳቹ ፈትሹም ጠይቁም ሐቁን ለማረጋገጥ ሞክሩ እነዚህ ሰዎች የፃፉዋቸው ፅሑፎች ያነበባቹ ሁሉ በተለይ ደግሞ የህወሓት ነባር ታጋቶች ለ ዓመትና ወራቶች ይዛቹሁ የሄዳቸሁ ሰራዊትና በየጊዜው ለሞቱትና ለቆሰሉት መተኪያ ተብለው አዲስ ሰልጣኞች ገብተው በዛ የቀሩና የቆሰሉ አሁን ኮሮኔል እስከ ጀነራል ደረሳቹ ያላቹ በተለይ ጀነራል ሳሞራ የኑስና ጀነራል አበበ ተሃይማኖት እነ አቶ መድህን በአሁኑ ጊዜ የፈደራል ዳኛ እነ ጀነራል ታደሰ ወረደና ጀነራል ሰዓረ መኮነን ጀነራል ዩሃንስ ገመስቀል አቶ አውዓሎም ወሉ አቶ ስብሃት ነጋ አቶ አርከበ ዑቅባይ ጀነራል ተኸላይ አሸብር አቶ ቢንያም ገመድህን ኮሬኔል ሃዋዝ ወልዱ አቶ መድህን በኢርትራ አዲስ ምልምል ታጋይ እያሰለጠናቹ ወደ ሻዕቢያ ምሽግ ስታስገቡ የነበራቸሁ የፔ አሰልጣኞች አቶ አባይ ፀሃዬ አቶ ስዬ አብረሃ አቶ ግደይ ዘርአፅዮን አቶ አረጋዊ በርሀ መላው የህወሓት አመራር ወዘተ ያ ሁሉ የተቀጠፈ ወጣት እያወቃቸሁ ዝምታ የመጣቸሁ ምን ያህል ኡነተኛነት እንደሆናቸሁ የትግራይ ህዝብ በትዝብት ላይ አስቀምጣቸሁ ነው ኛ መለስ በ እስከ ዓም ለህወሓት ይሁን ለማለሊት የሰጠው እስትራተጂ አመራር አልነበረም በወቅቱ የካድሬ አስተማሪና የፖለቲካ ኮሚቴ ሊቀመንበር ነበሩ በዛን ጊዜ የህወሓት ሊቀመንበር ስብሃት ነጋ የማለሊት ሊቀመንበር አባይ ፀሃዬ ነበሩ እስከ ዓም የህወሓት እስትራጂካዊ አመራር ይሰጡ የነበሩ አባይ ፀሃዬ ናቸው መለስ በ ዓም ታህሳስ ወር በታሪካቸው እንደገለፅኩት ቡድን በመፍጠር ለአባይ ፀሃዬ ፈንቅለው የህወሓትና የማለሊት ሊቀመንበር ሁነዋል ለስልጣን የበቁት ደግሞ ስብሃት ነጋ በጀርባ እየነዱ ለነ ስዬ አብረሃ ተወለ ወማርያም ፃድቃን ገትንሳኤ ስዩም መስፍን ክንፈ ገመድህን አበበ ተሃይማኖት ጅብዩነና ሌሎች ማኸል ሰፋሪ ከጎናቸው በማሰለፍ ነው ስለዚህ የነደፈው እስትራተጂ ዓመት ፈጀበት የምትሉ ዉሸት ነው መለስ ከ ዓም በኋላ ይሆን ከዛ በፊት የነበረ እስትራተጂ እንጂ ሌላ የፈለሰፉት ታክቲክና እስትራተጂ አልነበረም በቃ አባይ ፀሃዬ ይሰሩት የነበረ የ ኮሚቴዎች የማስተባበር ጉዳይ ነው የነበረ ገፅ አዲስ መስመር በመስመድ በህወሐሓት ትጥቅ ትግል ወቅት በ ዓም አካባቢ ያጋጠመው ወደ ፊት ለመራመድ አልቻለም ወይም በትግርኛ ደውታ በሚል አገላለፅ የሚታወቅ ችግር የተፈታው መለስ የፖለተለካ እስትራተጂና ታክቲክ እንዲሁም የወታደራዊ ንድፈ ሃሳብ ስራዎች ነበር በነዚህ ስራዎች በታሪካችን ለመጀመርያ ጊዜ የህዝባዊ ጦርነት ባህሪ በትክክል የመለሰ መለስ ነበር በህወሓዑት ትጥቅ ትግል ደውታ መራመድ አለመቻል ተፈጥሮ የነበረ በ ዓም ነው መራመድ አለመቻል ዋና ምክኒያት የህዝባዊ ጦርነት ባህረን ተንትኖ ባለማወቅ አልነበረ ም በህወሓት ከ እስከ ዓም የነበረ ታጋይ ከ በላይ የተማረ ነበር ይህ ሙሁር በፀረደርግ ኢድዩ ኢህአፓ ጀብሃ ጦርነቶችና ሌላ ምክኒያት ሙተዋል ደብዛው ጠፍተዋል በ ዓም በአመራር ደረጃ የተማረ ነበር አንጃ ሰራዊቱ አካባቢ ገበሬ ነበር በመሆኑ የወታደራዊ ፖለቲካዊ አመራር ተዳከመ እንጂ የህዝባዊ ጦርነት ባህረ እንዴት መሆኑ በ ዓም ሃምሌና ነሃሴ በዓድዋ አውራጃ እገላ ወረዳ በሰብአ የሚባለው ቦታ ካድሬዎች ስለህዝባዊ ጦርነት ባህረና ሊያጋጥሙ የሚችሉ ችግሮች አፈታት ለ ወር ያህል ሰልጥኖ ያሰለጠነ ካድሬ በታጋይም በህዝብም ተሰራጭቶው አስተምረዋል ስለዚህ የህዝባዊ ጦርነት ባህሪ ከ ዓም በአባይ ፀሃዬና ሌሎች አማራሮች የተሰራ ነው በተለይ በግደይ ዘርአፅዮን ወቅት ፖለቲካ አሰልጣኞች የነበሩ አረጋሽ አዳነ የዉብማ ር አስፋው ገመስቀል ሃይሉ ዓለምሰገድ ገምላክ አማረ አረጋዊ መለስም ጭምር ነበሩ ስለዚህ በቅርብ ሃሳብን እያመነጩ አባይ ፀሃዬና ግደይ ነበሩ በዛን ጊዜ መለስ ቦታ አልነበራቸዉም ገና በካድሬዎች ተሰሚነት አልፈጠሩም አሁንም መለስ የፖለቲካዊና ወታደራዊ ንድፍ ሃሳቦችን አፍላቂ አልነበሩም ስለፖለቲካ ሃሳብ አፍላቂ እንዳልነበሩ ቀደም ብሎ ተገልፀዋል ስለወታደራዊ መራመድ አለመቻል የሚል ግን ቅድም እንደ ገፀው የወታደራዊ ሳይንስ ሃሳብ አፍላቂዎች ተዘርዝረዋል የህወሓሐት ወታደራዊ ሳይንስ አጎልብተዋል ለዚህ ደግሞ የህወሓት ከፍተኛ መኮነኖችና ትምህርት ቤቶች በማስፋፋት የነበረው መራመድ አለመቻል ችግር ተፈተዋል የሚገርም ነገር ግን እነአባይ ፀሃዬ ጀነራል ሳሞራ የኑስ ሌሎች በተለቪዥን መስኮት መለስ ለሁሉም ነገር ፈላስፋ ነበር እያሉ ሲናገሩ የሚያውቅ ታጋይ ምን ይለኛል እንኳ አይሉም መለስን የሚታወቅ ታጋይ በሺ የሚቆጠር አለ ለሆዱ ሲል ሰግቶ እንጂ በግልና በቡድን የሚያማ እኮ ንሰማለን ስለዚህ አዲስ ራዕይ አትዋሹ ለመለስ ግን የራሳቸው ያልሆነ ታሪክ እየደረደራቸሁ ልታስንቁት ነው የሚመስለኝ ለሞተው ሰው ዕረፍት ማሳጣት ደግሞ ትክክል አይደለም ሌላ ህወሓት እኮ የራሱ ወታደራዊ ሳይንስ የፈለሰፈው ያፈለቀው ሃሳብ አልነበረም ወታደራዊ ስልጠና ይሰጡት የነበሩ በአመሪካ በእስራኤል በጀርመን በእንግሊዝ በፈረንሳይ በራሻ በሰሜን ኮርያ የሰለጠኑ ነቸው ለአብነት የሽምቅ ዉጊያና ፀረሽምቅ ዉጊያ ስልጠና ቆረጣ ስልት አካቶ የህወሓት ጠቃሚ ነበር የሌሎችም ህወሓት በወታደራዊ አደረጃጀት ከፍ እያለ ሲሄድ ተጠቅመንበታል የደርግ ወታደሮች መኮነኖች ምርኮኞች በእስር ቁጥጥር ሆኖው አሰልጥነዋል ከህወሓት የበለጠ ሙያ ስለ ነበራቸው ነው ስለዚህ የሚያስተገብ ር የነበረ መለስ አይደሉም ስለዚህ የመለስ ታሪክ የራሳቸው ብቻ ይፃፍላቸው ነበር የመቶሺ ጀግና ሰዎች ታሪክ ለመለስ መሸለም ፋይዳ የለዉም ዉሎ አድሮ ታሪክ ሊመሰክረው ነው በገዕ አዲስ መስመር መስመር በሰማንያዎች መጀመርያ ላይ በመለስ ሃሳብ አመንጪነት በተራመደው የሰላም ሃሳብ በኢትዮጵያ ዴሞክራሲ እንዲሰፍንና ለነፃ ፖለቲካዊ ዉድድር የሚያመች ማእቀፍ እንዲፈጠር አህአዴግ የሰላም ሃሳብ አቀረበ መለስ በ ዓም ያመነጩት ሃሳብ አልነበረም ከዛ በፊትም የሰላም ፕሮፖዛል ቀርቦ ነበር በወርዒ በደጀና ካድሬዎች ሰልጥነውበ ታል በሌላ በኩል ግን መለስ በኢትዮጵያ ዴሞክራሲ እንዲሰፍንና ለነፃ ፖለቲካዊ ዉድድር የሚያመች ማእቀፍ እንዲፈጠር አድርገዋ ል ትላላቸሁ አይደለም ይህ የራበው ጂብ በማያውቁት ሃገር ሄዶ አጎዛ አንጥፉልኝ አለ እንደሚባለው አድርጌ ነው የሚወስደው ከመለስ አጭር ታሪክ ከሚለው አርእስት እንደተገለፀው መለስና ጓዶቹ ህወሓት እኔ በተነፈስኩት ተንፍስ ያልኩህን አድርግ ብሎት ኢህአዴግና ሌሎች ካልተቀበለ በ ዓመቱ የትጥቅ ትግል ይሁን ከዛ በኋላ እስከ የመለስ ግብአተ መሬት ስንት ፓርቲዎች ደብዛቸው ጠፋ ስንት ሙሁራኖች ታጋዮች የተቃዋሚ ፖለቲካ ፓርቲዎች አባላት ደብዛቸው ጠፋ በመቶሺዎች የሚቆጠሩ ፖለቲከኖች ታስረዋል ብዙ የተቃዋሚ ፓርቲዎች ታጋዮች አመራሮች ተማርከዋል የት እንዳሉ መለስና ጓዶቻቸው የፈፀሙዋቸ ው ተግባራት እኮ በየአንዳንዱ ኢትዮጵያዊ ቤት ያልሻረ ጠባሳ አለ መለስ በትግሉ ጊዜም ኋላም የሰላም ፈላስፋ የሰላም አባት ነበር ስትሉን ለኢትዮጵያ ህዝብ ማስተዛዘኛ ይሆነዋል ወይ መለስና ጓዶቹ እኮ ራሳቸው ጠፍጥፈው ያሳደጉት የድሮ ኢህዴን የአሁኑ ባአዴን በኢርትራ የነበረው አቋም ኢርትራ ነፃ ሃገር አይደለችም ጥያቄያቸው የቅኝ ግዛት ሳይሆን ከቢሄር ጥያቄ አይወጣም ብለው ለ ዓመት ይዘዉት የቆዩ አቋም መለስና ጓዶቹ የኢርት ራ መገንጠል መብት የማይቀበል ፓርቲ ሃይል አንደኛ የኢርትራ ጥያቄ የማይቀበል የዴሞክራሲያዊነት ዴሞክራሲያዊ አለመሆኑ ዋነኛው መስፈርት ነው የነበረው እያሉዋቸው ቆይተው በ ዓም ክረምት ግን በግልፅ ኢህዴን የኢርትራን የነፃነት ጥያቄ ካልተቀበለላቸሁ ግንኝነታችን ያቋርጣል ሲሉዋቸው ሃይለ ጥላሁን ሙሉ ዓለም ሃውጀላ በ ዓም በአዲስ ዘመን ከተማ የተመታ ሲቃወሙ ታምራት ላይነ አዲሱ ለገሰ ተፈራ ባልዋ ህላዊ ዮሰፍ ታደሰ ካሳ ቅንጥሽ ሌሎችም ለነመለስ ፈርተው እሽ ብለው ኢርትራ ለመገንጠልና የኢትዮጵያ ሉአላዊነት ለመፈራረስ ፈረሙ ስለዚህ መለስና ጓዶቹ በደረዘኖች የሚቆጠሩ ብዙ ሊሂቃን ያቀፈ ፓርቲዎች የዋጡ ሰላም ፈላጊ ለሰላም የቆሙ ስትሉን ተራ ማሾፍ ከመባል ትርጉም የለዉም አንድ ሐቅ ልንገራቸሁ ከደርግ ጋር ለመደራደር ጥያቄ የቀረበው በትክክል ደርግ ሰላምን ተቀብሎ ከደርግ ጋር አብሮ የሽግግር መንግስት ለመመስረት አልነበረም ሆን ተብሎ የዉጭ የህዝብ ግንኝነት ትርፍ ለማግኘት ተብሎ እንደተሰራ በወቅቱ መጀመርያ ከላይ እስከ ታች ያለው አመራር በሁለተኛ ደረጃ ለካድሬዎች በሶስተኛ ለህዝብ የተነገረው ለደርግና ለሰላም ንደራደር የምንለው ለዝህጅት ጊዜ ለመሸመትና በዉጭ ያለን ተፅእኖ ለማብረድ ነው ስለሆነ በኢትዮጵያ ዴሞክራሲ ስርዓት ሊረጋገጥ ከሆነ በደርግ መቃብር ነው የተባለው ይህ አባባል ከራሴ ጀምሮ ለታጋይ ለህዝብ ቀስቅሰንበታ ል ስለሆነ መለስና ጓዶቹ ከደርግ ጋር ሲደረግ የነበረ የሰላም ድርድር ማታለል ነበር በተጨማሪ አንድ ማስረጃ ልንገራቸሁ የመጨረሻዋ ኛ ከአሻግሬ ይግለጡ ድርድር ሲደረግ መለስና ስዬም ወደ ድርድሩ ከመሄዳቸው በፊት ለህወሓት ሰራዊይና ለደጀን ታጋይ የተነገረው ደርግ የሰላም ድርድሩ ሊቀበል ስለሚችል ከደርግ ጋር የሽግግር መንግስት መመስረት ማለት ገመድን በኣንገት አግብተህ መታነቅ ስለሆነ በዚያ የድርድር ቀን መላው ኢትዮጵያ ተቆጣጥረን አዲስ አበባን በአጭር የጥይት ርቀት ተቆጣጥረን መቆየት አለብን ተብሎ ለዘማች ሰራዊት በግልፅ ተነገረው እኔም በዘማቾች የትራንስፖርት ና ጠቅላላ የስንቅና ትጥቅ አቅራቢ ሁፔ በግንባሩ ስለነበበርኩ ነው የሚመሰክረው ስለዚህ መለሰና ጓዶቹ ባሳለፍነው ዓመት የትግል ጊዜና የስልጣን ዘመናቸው ሰላም ንደራደር አብረን እንሰራ ሲሉ በዉስጡ ተንኮል ሴራ ነበረው በተፈጥሮዋቸው ለሰላም የቆሙ አልነበሩም ገፅ አዲስ መሰመር አዲስ ራዕይ የመለስን ታላቅ እስትራተጂ ስትነት የሚያረጋግጠው ሌላው አብነት አህአዴግ ስልጣን ላይ ከወጣ በኋላ በተለይ ደግሞ ከተሃድሶ በኋላ የተነደፈው የለውጥ እስትራተጂ ነው ይህ እስትራተጂ በዋነኛነት ድህነትና ኋላ ቀርነት በመፋለም ብልፅግናና የህዝብ ተጠቃሚነት ከዴሞክራሲና መልካም አስተዳደር ጋር አዋህዶ ለማምጣት የተነደፈ እስትራተጂ ነው መለስ እስትራተጂስ እንዳልነበሩ መልካም አስተዳደር ዴሞክራሲ እንዲነግስ በሰፊው ተገልፆዋል አልደግመዉም መለስ ከተሃድሶ በኋላ የነደፈው የልማት እስትራተጂ የሚባልው ግን ከ ዓም በፊት በሰፊው አይተናል ተመልክተናል መለስ ከሞቱ በኋላ የተነገረላቸው አይተናል መለስ ከተሃድሶ በኋላ የእስትራተጂ ለውጥ በማምጣት ከዚህ ሃገር የልማት ለውጥ አምጥተናል ከዛ በፊት አግደዉን የቆዩ ከህወሓት የተገነጠሉ አንጃ ናቸው ነው የሚባለው እኔ የሚገርመኝ ሀዝብም የሚገርመው ከተሃድሶ በኋላ የመጣ ለውጥ ምንድን ነው ምን ናቸው የወጡ የልማት ፖሊሲና እስትራተጂዎች ሁሉም የእሳት አደጋ ማጥፊያ ናቸው ለማስረጃ ያህል በሃገራችን ፈጣን ልማት ለማምጣት ድህነትን ከስሩ ለማጥፋት በገጠር እያንዳንዱ አርሶ አደር የራሱ ዉሃ የሚያቁርበት ሁረዮ በመስራት በዓመት ጊዜ ምርት ያፍሳል በከተማም ጥቃቅንና አነስተኛ ተቋማት በማቋቋም ወደ እንዱስትሪ በማሳደግ በቃ ድህነት ደህና ሁኝ እንላታለን ብለዋል እነዚህ ሁሉ አልተሳኩም ለአርሶ አደርና ለወጣቱ አክሰሩት እንጂ ትርፍ አላገኘለትም ይህ ስራ የመለስን የልማት እስትራተጂ መውደቁ አንድ ምስክር ነው መለስ ድህነትና ኋላ ቀርነትን ለማጥፋት የጣሩ እያላቸሁ ነው ድህነት አላጠፉም ብሶታል መለስ ከስሩ ሊያጠፋ የሚችል በጥናት የተመሰረተ እስትራተጂ የላቸዉምና በአንፃሩ ግን በዚህ ፅሑፍ እንደ ገለፅኩት ድህነት በሃገራችን ቁጥር ስፍር የለዉም በአካባቢያችን ያሉ የአፍሪካ መንግስታትና ዓረቦች መሰከሩ የኢትዮጵያ ህዝብ ያውቃል በሂወታቸው የተሰደዱ እንቡጥ ወጣቶች ሬሳቸው በአየር መንገድ ተጭነው የሚገቡ ጅምላ ሬሳ እያዩ ናቸው ስራአጥነቱ መንገላታቱ ተገልፀዋል በገፅ አዲስ መስመር መስመር የመለስን ታላቅ እስትራተጂ ስትነትና ቴክኒሻንነት የሚያመለክቱ አብነቶች ግን እነዚህ ብቻ አይደሉም በኢሳያስ መንግስት ቀስቃሽነት የተካሄደው የኢትዮ ኢርትራ ጦርነት በድል አድራጊነት የተጠናቀቀው ከዚያም በኋላ ፀረ ሰላሙን የኢሳያስ መንግስት ከጦርነት ግጭት በመለስ በከፍተኛ ፍጥነት ለማዳከም የቻለው የመግታት ስልትም የዚሁ አካል ናቸው በመለስና በሻዕቢያ የተቀሰቀሰ ጦርነት በመለስ እስትራተጂና ተክኒሻንነት ቀመር የተገታ አልነበረም መለስ ኢሳያስ ዛላንበሳ ወረዳ ኢሮፕ ሲቆጠቀጠር ወረራን ለመከላከል በመንቀሳቀስ ፈንታ ለኢሳያስ ስልክ እየደወሉ እንቅልፍ አጥተው ነበር የሚያድሩ ሌላ እስትራተጂስትና ተክኒሻን ከነበሩ መለስ በሃገር ደረጃ ስልጣን ከተቆጣጠሩ ጀምሮ ኢሳያስ አፈወርቂ ኢትዮጵያ የሚያጠቃ መሆኑ ህዝብ ያውቃል መለስም ያወቁ ነበር የስለላ መዋቅሩም ይናገር ነበር እዚህ ላይ መለስ የሁሉም ነገር እስትራተጂስት ተክኒሻን ከነበሩ ሚልዮን ህዝብ እየመሩ ለ ሚልዮን ህዝብ የሚነካ ጠላት እያለ እያወቁ እንዴት እንከላከለው ስንት ወታደር አለን የተኩስ አቅምና የመከላከል ሃይሉ ሻዕቢያ በየት አቅጣጫ ሊወር ይችላል ሰራዊታችን የት ቦታ ተቆናጥቶ ይቆይ ተጠባባቂ ሃይል ዝግጅት ህዝቡ ከምን አኳያ ናዘጋጅው ወዘተ የሚሉ ሃሳቦች በማንሳት ከመከላከያ ሚኒስተር ከካቢኔው አልተነጋገረም ሁሉም ነገር ሳያደርግ ቆይቶ ግን ሻዕቢያ ከወረረን በኋላ እኛ አንገታችን ደፍተን ከድህነት እየተዋጋን ሻዕቢያ ሳናስበው በድንገት ወረረን አለን አሳፋሪ ነበር የሁሉም ነገር እስትራተጂ ቀማሪ ከኖረ በሻዕቢያ ላይ እርምጃ ለመውሰድ ለመከላከል እስትራተጂ አልቀየሰም ይህ የሚያመለክተን መለስ እስትራተጂስት እንዳልነበረ ነው የሚያረጋግ ጠው። ችግር የአሸባሪነትና አክራሪነት ችግር የስደተኞች ችግር እንዲሁም በካፒታል ፈጣን ተነቃናቂነትና በጉልበት ዝዉውር አዝጋሚነት መከላከል ያለው ያለመጣጣም የፈጠራቸው ችግሮች በምድራችን ሞልተው ተርፈዋል ክለሳ ይሁን መሰረታዊ ጥያቄ ከማንም በተሻለ ደረጃ ለመገንዘብ በመቻላቸው በሃገር ዉስጥ ሰፊ የአረንጓዴ ሥራ በመስራት መለስ በዓለም ዙርያ የተደረገው ስለአካባቢ ጥበቃ ዋና ተሟጋች ነበር መለስ ወደ መድረክ ወጥተው የሚታወቁበት ነገር ካለች ለማንም አሳልፈው የማይሰጡ እንደነበሩ ታሪካቸው አይተናል አሁንም መለስ ስለየአየር መዛባት በአፍሪካ ሕብረት መድረኮች በር ና ብዙ ተናግረዋል የመነናገር ችለሎታቸውን የሞተ ይቀሰቅሳል አሳማኝና አደናጋሪም ነበሩ ስለኢንቫይሮመንታል በሚመለከት ግን አዲስ ራዕይ እየነገራቸሁን ያለው ሃገራችን በአረንጓዴ እንደ ተሸፈነች ከዓለም መጥቃ እንደሄደች ነው ሐቁ ግን ባለፉት ገፆች እንደተገለፀው ሁሉ በደርግ ከነበረው የአረንጓዴ ሽፋን በአሁኑ ጊዜ ይቅርና አዲስ ተክል ሊከል ተተክሎ አረንጓዴ ልማት ሊሸፍንስ የነበረ ጠፍተዋል አሁንም እየጠፋ ነው የገጠር አርሶ አደርና አርብቶ አደር ንሮው ካልተቀየረ አረንገጓዴን ዝርያ ከስሩ እየነቀለ የማገዶ እንጨትና ከሰል እያመረተ ንሮው እየገፋ ይገኛል በሌላ በኩል ከላይ እንደተገለፀው የከተማ ነዋሪ የኢሊክትሪክ ታሪፍ ካለተቀነሰ አርሶ አደርና አርብቶ አደር የማገዶ ገበያ አያጡም ስለዚህ መለስ የዉስጣቸው ችግር ሳይፈትሹና ሳያስተካከሉ ነው አየር በአየር ሲያንሳፍፉን የቆዩ ናቸው ሌላ መለስ ስለአሸባሪነትና አክራሪነት የስደተኞች ችግር በሃገር ዉስጥም በአፍሪካና በዓለም መድረኮች ወጥተው ብዙ ተናግረዋል አሸባሪነትና አክራሪነት በሚመለከት መለስ ራሳቸው ምንጭ አሸባሪነ ት ነበሩ ሀዝብ በነፃ ሃሳቡ እንዳይገልፅ በነፃ የፈለገው ሰው እንዳ ይመርጥ እንዳይመረጥ ነፃ ሚድያ በመዘጋት በፓርቲ የተደራጀ ውይም ድጋፊ በማሰር ደብዛው ማጥፋት የመለስ ስርዓት ተግባር ነው ስለዚህ መለስ ስለአሸባሪነት አደጋ በዓለም መድረክ ወጥተው የሚናገሩ ከምዕራባውያን የዶላርና የቁሳቁስ ድጋፍ ለማትረፍ ብለው ነው እንጂ መለስ ፀረሽብርተኝነትና አክራሪነት ሳይሆኑ ራሳቸው አክራሪና አሸባሪ ነበሩ ለዚሁ የኢትዮጵያ ህዝብ ይመስክር ሌላ አዲስ ራዕዮች መለስ ስለስደተኞች ችግር ተጠብቆ በዓለም መድረኮች አስተጋብተዋል ብላቹሃል የስደተኞች ጉዳይ ምንጩ እኮ ራሳቸው መለስ ነበሩ ስለስደት ድህነት መናገር ተደጋግመዋል እንዳትሉን እንጂ በ ድግሪ የኢትዮጵያ ጠረፎች መለስና ጓዶቹ በፈጠሩት ችግር በየ ቀኑ ስንቱ ነው ጠረፍ አቋርጦ የሚጠፋው በሱዳን በሱማል በኢርትራ የተሰደዱ ከሺ የማይበልጡ በኢትዮጵያ ጠረፎች አስጠግተው ለዛዉም በሰበብ አስባቡ የፖለቲካ ና የኢኮኖሚ ትርፍ ለማግኘት ብለው ያደረጓት በዓለም መድረክ ወጥተው ሲኮፈሱበት የዓለም ሕብረተሰብ አበጥሮ ያውቅ ነበር ስለዚህ መለስ በሃገራችን በህዝቦቻቸው ያለው የስደት ችግር ምንጭ ሳያደርቁ ዓለምን እየዞሩ ቢዘሙሩ ጥሩምባ ቢነፉ ዉጤት አልነበረዉም የራሳቸው የግል ታዋቂነት ከማትረፍ አልፈው ስለዚህ መለስ የኢንቫሮመንት ችግር ስለአሸባሪነትና አክራሪነት ስለስደተኞች ችግር ምናቸው አልነበረም ዉሸት ነው ዓላማቸው ልታይ ልታይ ፍላጎታቸው ለማሳካት ነው አዲስ ራዕይ ገፅ አዲስ መስመር መስመር መለስ አሸባሪነት ን ከመታገል አኳያም ዓለማችን ትክክለኛዉን መፍትሄ እንደ ምትፈልግ ሳይታለም የተፈታ ነው በበለፀገን ዓለም ታላላቅ ሃገሮች አሸባሪነትን እንደ አንድ አደጋ እንመለከተዋለን ቢሉም ይህን የሰው ልጆች አደጋ ከስር መሰረቱ በሚነቅል አኳሃን ለመፍታት አልቻሉም ይልቁንም የበሽታው መንስኤ ከማከም ይልቅ የበሽታዉን ምልክቶች በመፋለም መዋጋት አትኩረዋል የአሸባሪነትና አክራሪነት ምንጩ ድህነት ተስፋ መቆረጥ እንዲሁም ኋላ ቀርነትና መልካም አስተዳደር እጦት ችግር ናቸው ከሁሉም በላይ ደግሞ የአሸባሪነትና አክራሪነት መንስኤ ወይም ለም አፈር ድህነትና ይህንኑ ተከትሎ የሚመጣ ተስፋ መቆረጥ ነው ሐቁ ይህ በመሆኑ ማነኛዉምፅንፈኝነት የማዳከምና የማስወገድ ጉዳይ ሊሳካ የምችለው በመለስ መሪነት ኢትዮጵያ ላይ እንደተደረገው ድህነትና ተስፋ መቁረጥን ከኋላ ቀርነት ጋር አዳብሎ በመፋለም ብቻ ነው አዲስ ራዕዮች አሸባሪነትና አክራሪነት በሚመለከት የዓለማችን መንግስታት በበለፀዱ ታላላቅ ሃገሮች አስጊና ሂወት አጥፊ ሃብት አውዳሚ መሆኑ በመረዳት አግራሪና አሸባሪ ሃይሎች አንድ በአንድ በማደን ብዙ ሃብትና ሂወት ቴክኖሎጂ ያጠፋሉ ይህ መንገድ ግን መሰረታወዊ መፍትሀሄ ሊያመጣ አልቻለው በተቀራኒን ግን አዳዲ ስ አሸባሪዎች ስም እየቀየሩ በአህጉሮቹ ሁሉ እየተፈለፈሉ ይገኛሉ ትናንትና የቢንላደን የአልቃዒዳ መርበብ ነበር ቆየት ብሎ የሚጃሂዲን አልሸባብ የናይጀርያ የኬንያ ወዘተ አክራሪዎ ተፈጥረዋል በመለስ ዘመነ መንግስት ደግሞ በኢትዮጵያ አልእትሃ ድ ኦነግ አብነግ ጉንበት ሰባት ነውጠኛ አሸባሪ ጋዜኞች አሸባሪዎች የፖለቲካ ፓርቲ መሪዎች አሸባሪ አክራሪ ተብለው ተፈርጀዋል እነዚህ ቡድኖች ለምን አሸባሪ ተባሉ ለመሆኑ አሸባሪ ማን ነው በኔ እምነት አሸባሪና አክራሪ ሊፈጠሩ የቻሉት የዓለማችን መንግስታ ትና ስርዓቶች ናቸው እነዚህ ስርዓቶች አዲስ ራዕይም እንዳላቸሁ የአሸባሪነት ምንጭ ድህነት ኋላ ቀርነት ስራአጥነት ተስፋ መቂረጥ ናቸው ብላቹሃል በነዚህ ነጥቦች እንስማማለን ግን አሸባሪ ዓመፅ የሚያስነሱ እነዚህ ጥቃቅን ነጥቦች ናቸው ውይ መልሱ አይደሉም ነው ዋና ምክኒያቶች ገዥዎችና ሰርዓቶች ናቸው የአሸባሪነት ምክኒያት የህዝብ ነፃ ኢኮኖሚ መብቱ ስለነጠቁት በሃገሩ ጉዳይ ነፃ የፖለቲካ ተሳትፎ በመከልከል የህዝቦች ሰብኣዊና ዴሞክራሲያዊ መብቶች በመከልከላቸው ፍትሃዊ ያልሆነ የኢኮኖሚ ክፍፍል አለመኖር የጉልበትና የአእሙሮ ስራዎችና ዉጤታቸው መበዝበዝ ህዝቦች በሃገራቸው የመናገር የመፃፍ በሰላማዊ መደራጀት ጥያቄዎቻቸው በነፃ የማቅረብና ተገቢ መልስ ማግኘት በተጨማሪ መሪዎች ሲባልጉ ከስልጣናቸው ማውረድ ብቁና ሃገር ወዳድ ሰዎች ወደ ስልጣን ማውጣት የነዚህ ሁሉ መብቶች ሲከለከሉ ባለስልጣኖች የሃገር ሃብት ያለአግባብ ሲመዘብሩ የህዝቡ ፍቃደ ስለማይጠየቅ እንደዚህ ወንጀል የሚፈፅሙ መሪዎች በሃር ያለ ሀዝብ ግን በረሃብና በድህነት ስለከፋው የሃገራችን ሃብት ያለ አግባብ እየተዘረፈ ወደ ዉጭ እየተላከ ሰዎች የመጠለያ የምግብ የልብስ እጦት ሰለባ ሁነው መኖር ህዝቦች የሕግ የበላይነት ተነፍጎቸው በእስርና በእንገልት ሲሰቃዩ የሃገርቷ ሃብት በሙስና እየተመዘበረ የሰዎች ንሮ ልዩነት የሰማይና የመሬት ሲሆን የትምህርት የስራ ዕድል የስልጣን አሰጣጥ አድላዊ ሲሆን የገዥዎች ልጆች በከፍተኛ ጥራት ያለው ትምህርት በድሆች ሃብት እያማረጡ ሲማሩ ሲዝናኑ ሲንደለቀቁ ድሃና አቅም ያጡ የሚማሩበት አጥተው ጉዳና ሲንከራተቱ ገዢዎች ስልጣናቸው ለመራዘም ሰሉ ከፋፍለህ ግዛ በሚል ስልት ሀዝቡ በዘረኝነት በመከፋፈል እርስ በእርሳቸው ስልሚያጋጫቸው ገዢዎች ለጥቅማቸው ሲለ በሃይማኖት ጣልቃ በመግባት በህዝቡ መካከል ልዩነት እንዲኖር ማድረግ ስርዓቶች የዓለም ገበያ ለመቆጣጠር በቀጥታ ወየም በእጅ አዙር ቅኝ አገዛዝ አድርገው በሚፈጥሩት ሃብት መውረርና በሚወረር ሃብት ህዝቡ አመፅ ሊነሳ ማድረግ ሃያላን ሃገሮች የነዳጅ የማዕድን ወረራ ሲፈልጉ በዛ አካባቢ ለሚገኙ ህዝቦች በሚያደርሱ ግፍ ወዘተ ናቸው አዲስ ራዕዮች አሸባሪነትና አክራሪነት ሊያስነሱ የሚችሉ እጅግ ብዙ ምክኒያቶች እያሉ የአሸባሪነት ምንጭ ድህነት ተስፋ መቁረጥ ኋላ ቀርነት ብላቸሁ ስታቃልሉት ምን ያህል አስመሳዮችና አታለዮች መሆናቸሁ ታሪክ ይሰንደው ሸለመጥማጥ ድመት አይተዉም ያጎቱ ሸለመጥማጥ እንርሚ ከላይ የአሸበሪ መንስኤ ብለን ያሰቀመጥነው መለስ በሃገራችን የአሸባሪነትና የዓመፅ ምንጭ መኖራቸው ነው ከላይ የተዘረዘሩት የአሸባሪነት ቀስቃሽ ነገሮች አስቀምጫለሁ በዚህ አኳያ መለስ ፀረአሸባሪነት ነበሩ ወይስ የአሸባሪነትና አክራሪነት ምንጭ ሆነው ነበር በኔ እምነትና መለስም እንደማወቃቸው ስልጣን ከያዙነት ጀምረው በኢትዮጵያ ሃገራችን ሁሉም ዓይነት ዴሞክራሲያዊ መብቶች አፍነው በመያዝ ከላይ የተዘረዘሩት የአሸባሪነትና አግራሪነት ምንጭ ብየ ያስቀመጥኩዋቸው በሙሉ የፈፀሙ በመሆናቸው ፀረአሸባሪነት ና አክራሪነት ፅንፈኝነት መሆናቸው ቀርቶ ራሳቸው አሸባሪ ነበረ መለስና ጓዶቹ አሸባሪዎችና ጨካኞች መሆናቸው ማስረጃ ሊሆን ዘንድ ገና ከትጥቅ ትግል ጀምሮ እስከ ህልፈተ ሞታቸው ከላይ እንደ ተገለፀው ዴሞክራሲያዊ ዓላማ ይዘው ለመብታቸው የታገሉ ወይም የጠየቁ ፓርቲዎች ግለሰቦች የተለያዩ ስሞች በመለጠፍ ከሕብረተሰ ቡ ከማግለላቸው አልፈው ምክኒያት በመፍጠር ብዙ ሰዎች ጎድተዋል ለአብነት ያህል በትጥቅ ትግል ጊዜ የነበሩ ሰዎች ፊዩዳል የመሳፍንት መልእክተኛ የኢህአፓ ቅጥረኛ ሓንፋሺ አንጃ የኢሰፓ ሰላይ ፀረወያነ ወላዋይ ወዘተ የሚሉ ስሞች የመለስና ጓዶቹ ቋንቋ ነበረ ሌላ በወቅቱ የነበሩ የደርግ ተቃዋሚ ሃይሎች ደጋግሜ እንደገለፅኩት መለስና ጓዶቹ ከአንባገነናዊ እምነታቸው ተነስተው በኢትዮጵያ ያለ ህወሓት ወይም በአዴን በህወሓት ሳንባ የሚያተነፍስ አይኖራትም በሚል በህቡእና በአዋጅ ደበዛቸው እንዲጠፋ አድርገዋል በታጠቁ ፖለቲካ ፓርቲዎች የተወሰደ አሸባሪ እርምጃ እንተወውና በህወሓት ታጋዮችና በትግራይ ህዝብ ብዙ ስራ ተሰርተዋል መለስ በሃገር ደረጃ ስልጠን ከያዙነት ጀምሮ በመጀመርያ ለዓለም ሕብረተሰብ ለመምሰል ከደርግ ስርዓት የተለየ ዴሞክራሲያዊ ይዘት እንዳላቸው ለማታለል በኢትዮጵያ ፀረደርግ ስትታገሉ የቆያቸሁ አሁንም ለኛ የምትቃወሙ አሁን አዲስ የተፈጠራቸሁ ፓርቲዎች ኑ ተሰባሰቡ አብረን የሽግግር መንግስት እናቋቁም ማንም ዜጋ የራሱን አማራጭ ይዞ ተወዳድሮ በህዝብ ዳኝነት ስልጣን ለመያዝ ይቻላል አሉ ይህ መልካም ተግባር ነበር በሌላ በኩል ማንም ዜጋ የመናገር የመፃፍ የግል ፕሬስ ለማቋቋም ሰላማዊ ሰልፍ ለማድረግ መብቱ የተጠበቀ ነው አሉ ይህም አይከፋም ነበር ከዘዛ በኋላ ከኢህአፓ በስተቀር ሁሉም በከተማም በበረሃም የደርግ ተቃዉሞው በህቡእ በግልፅ ሲታገሉ የነበሩ ኢህአዴግ ከተማ ከገባ በኋላ ለመለስና ጓዶቹ ስርዓት ተቃዋሚ ፓርቲ የመሰረቱም ተሳተፉ ተባሉ ይህም ለመለስ ከደርግ የተለየ ሰው አስመሰለው በአንድ በኩል መለስና ጓዶቹ አኢህአፓ ከ ዓም እሰከ ደርግ ዉድቀት ከምስራቅ ትግራይ እስከ መተማ ቋራ ከዛ አልፎም በሸውራ በረሃ እያባረረው የቆየ ኋላም ደርግ ከተወገደ በጎጃም አካባቢ በሸውራ ና በሰዳያ ጠረፎች ጦርነት ተደርጎ በረሃ የነበሩ ኢህአፓ ተዳከመ የቀረው በከተሞች በተለይ አዲስ አበባ በጠንካራ ህቡእ ድርጅት ተደራጅተው ይንቀሳቀሱ ነበር መለስ ከዚህ ሃይል ዴሞክራሲያዊ ጥሪ ከማድረግ ፈንታ ከ ዓም ከነበረው ቂምና አህአፓ በህዝብ ተቀባይነት አለው ስለተባለ ለስልጣኔ አስጊ ነው ከሚል ጥርጣሬ በአሸባሪነትና ፅንፈኛ የትምክህተኛ ኮር ተብሎ እንዲወገዝ አደረገ በሌላ በኩል ኢህአፓ ወደ ሽግግር መንግስት ከገባ እንደባአዴን መለስ በሚፈልገው ሊታዘዝለት ስለማይችል ለስልጣኑ አደገኛ ስለሆነ ሊያስገባው አልቻለም ኦነግም መለስ ሊያስጠጋው የቻለ ኦነግ ከመለስ ጋር እንደማይቀጥል ያውቃል ግን ደግሞ ለኦነግ እንደኢህአፓ እንዳይመታው አንደኛ ኦነግ በኦሮሞ ህዝብ የታወቀ ነው ስለዚህ ኦነግ ከተመታ ለመለስና ግዶቹ እጅግ አደገኛ በመሆኑ ሊነካው አልቻለም በዛን ጊዜ መለስ የቀየሰው ስልት ታክቲክ ኦህዴድ ከምርኮኞቹ ተሰባስበው እነ አባዱላ ገመዳና ኩማ ደመቅሳ የሚመሩት ሙርከኛና ሲቪሎች ያካተተ ነው የነበረው ስለዚህ ኦህዴድ በህወሓት ሰራዊትና ካድሬዎች ማኮሚቴ የሚያስተባብሩት በህዝብ በየት አውራጃ ነው የተንቀሳቀሰም ኦህዴድ እስከ ሚጠናከር ለኦነግ አለሳልሶ መያዝ ኦህዴድ ከተጠናከረ ለኦነግ ጠራርገን ደብዛው ማጥፋት የሚል ስልት ነበረው መለለስ በሌላ በኩል መለስ ከሁሉም ቢሄረሰቦች ክልሎች ያ የመለስ መንግስት ባወጀው አዋጅ ሐቅ መሰላቸው የራሳቸው ፓርቲዎች በመፍጠር ወደ ሽግግር መንግስት ገቡ መለስ ለነዚህም የድመት ልጅ አይተዉም የአጎቱ ሸለመጥማጥ ተንኮል እንደሚባለው መለስና ጓዶቹ ለነዛ በሽግግር መንግስት የገቡ ፓርቲዎች ልክ ለኦነግ ለማፍረስ ኦህዴድን አጠናከረው ኦነግ እንዳከሰሙት ሁሉ ለነዛም ለማክሰም በሶማል በሃረር በዓፋር በዒሳ በጋንቤላ በቤንሻንጉል በደቡብ ህዝቦች በየቢሄረሰቡ የመለስ ታማኝ ፓርቲዎች ተፈጠሩ መለስና ህወሓት ብዙ ገንዘብ በማፍሰሰ አጠናከሩዋቸው የሃገር መከላከያ ሚኒስተር በዚህ ዕሑፍ መጀመርያ አካባቢ እንደተገፀው አባይ ፀሃዬ የሚመሩት የማለሊት ማኮሚቴ ቢተው በላይ አብረሃ ማንጁስ ሰለሞን ተስፋይ ወዘተ የሚያሰተባበሩቸው በመቶ የሚቆጠሩ የህወሓት ካድሬዎች ተሰማሩ ከዛ በኋላ ሽግግር መንግስት ተመስርቶ ሕገ መንግስትን መረቀቅ ጀምሮ ከ ክረምት እስከ ዓም የሕገ መንግስት ምስረታ መለስ በሁሉም አካባቢ የነበሩ ተቃዋሚ ፓርቲዎች አንፃራቸው የሆኑ የመለስ መልእክተኞች ፓርቲዎች ተፈለፈሉ ይህ በመሆኑ የ የፓርላማ ምርጫ የመለስና ጓዶቹ የፓርላማ በከፍተኛ ምልአተ ጉባኤ ከ የመለስ ስለነበረ የሆነ ሕግ ለፀድቅ አዋጆች ሲወጡ ከ በላይ የመለስ ፓርቲ ስለሆነ ሁሉም የአፈና አዋጆች ታወጁ መለስ በዛን ጊዜ እነዛ አካባቢ የተቃዋሚ ፓርቲዎች በፓርላማ በመግባታቸው ለፓርላማው ለማሙቅ ይጠቀምባቸው ስለነበር በምዕራባውያን በኢትዮጵያ ያልተለመደ ስለነበር መድበለ ፓርቲ በኢትዮጵያ ሊሳካ ነው እንዴ የሚል ስሜት በመፈጠር ማታለል ጀመረ ሁኔታው ግን እንደሱ አልነበረም መለስ መድበለ ፓርቲ ፍትሃዊ በሆነ በኢትዮጵያ ለመራመድ አጨልመዉታል ነበር ምክኒያቱም በመላው ሃገራችን የነበሩ የህወሓት ኢህአዴግ ተቃዋሚዎች ለያንዳንዳቸው አንፃራቸው የሆኑ የመለስ ተከታዮች ባንዳዎች ማለት ይቻላል በማቋቋም አዳከማቸው የመለስ ፀጥታ በሙሉ ሃይላቸው እንደጠላቶች አዩዋቸው በቃ በኢትዮጵያ መድበለ ፓርቲ በሚልዮኖት ኢትዮጵያውያን መስዋእት የተገኘ መብት በመለስና ጓዶቹ ተነጠቀ እስከ አሁን የአሸባሪነት ምንጭ ማንነው በሚል አርእስት በመያዝ አጠቃላይ በሆነ ጀምረን ወደ ዝርዝር ነገሮችም አይተናል አሁን ግን የዓለም አቀፍ አሸባሪ ማንነው ለሚለው በኢትዮጵያ ያለው የመለስ የአሸባሪነት ደረጃ እስቲ እንይ መለስ ፀረየአልቃዒዳ መርበብና የአልሸባብ የዓለማችን አሸባሪዎች መቃወም ትክክል ነው አሁን ግን በኢትዮጵያ ሃገራችን በሆነው ባልሆነው አሸባሪዎች እየተባሉ ይታሰራሉ ሌላ ቀርቶ ከሃገራችን ዉጭ ያሉ በተለይ ደግሞ የአልቃዒዳና የአልሸባብ የሌሎችም የአሸባሪዎች መርበብ ሰለባ የሆኑ ሃገሮች እንድነ አመሪካ እንግሊዝ ከሌሎች አውሮፓ ሃገሮች የሚኖሩ ኢትዮጵያውያን እነ ጉንበት ሰባት መሪዎች የኢሳት ሬድዮ ጣብያ ጋዜጠኛ ፋሲል እንደነ አበበ በለው የአዲስ ነገር ጋዜጠኞች ወዘተ በኢትዮጵያ ከፍተኛ ፍርድ ቤቶች አሸባሪዎች ተብለዋል በሌሉበት ከ ዓመት እስከ እድሜ ልክ ተፈርደዋል እነዚህ ሰዎች ከዓለም አቀፍ ሽብርተኝነት ግንኝነት ካላቸው ለምን አመሪካና ሌሎች ሃገሮች አይዙዋቸዉም እነዚህ ሰዎች በአመሪካ መንግስትም በግል ድርጅቶች እየሰሩ ይኖራሉ እነዚህ መንግስታት ለዓለም አቀፍ ሽብርተኝነት ከኢትዮጵያ አብረው ይሰራሉ ግራ ያጋባል አዲስ ራዕዮች የአሸባሪነትና አክራሪነት ምንጭ ድህነትና ተሰፋ መቁረጥ እንዲሁም ኋላ ቀርነት ብላቹሃል እኔም የአሸባሪነት ምንጭ እነዚህ ብቻ እንዳልሆኑ ተናግራለሁ አሁን በኢትዮጵያ መለስን በግለሰብ ይሁን በቡድን በፓርቲ የተቃወመ ሁሉ አሸባሪ እየተባለ ታስረዋል ከሃገር ጠፍተዋል አሁን መለስ ነው አሸባሪ እነዛ በአሸባሪነት የታሰሩ እስቲ የአቅሜን ልሞክር መለስ ከተባለበት ጀምሮ እስከ ህልፈተ ሞቱ ያደረገው እንቅስቃሴ የአሸባሪነትና የአክራሪነት ምንጭ ነበር መለስ ከፍ ብየ እንደገለፅኩት የአሸባሪነት ምንጭ ነበር ሲለው በመለስ ዘመነ ስልጣን ዜጎች ሃሳባቸው በነፃ እንዳይገልፁ ከማገድ ነፃ ሁነው ሃሳባቸው ሲገልፁ ስጋት በመፍጠር ማሰር ጋዜጠኞች በማሰር ማስፈራራት ከሃገር ውጥተው እንዲጠፉ ማድረግ ሁሉም ነገር ችለው ጋዜጣ መፅሐፍ ፅፈው ለንባብ ያበቁ ነገሮች እየለቀሙ በመክሰስ በማሰር ራሱ በዜጎች ላይ ስጋትና ሽብር እየፈጠረ ከጋዜጠኞች በሽብርተኝነት ከመፈረጅ እሱር ቤት በመክተት ሰው አጨነቁትና ለሞት በመዳረግ በኢትዮጵያ ለነበሩትና ሌሎችም በፖለቲካ ተቃዋሚ ፐርቲዎች ለይስሙላ ሕጋዊ ፍቃድ በመስጠት በተግባር ግን እንቅስቃሴያቸው በማጥበብ ደህንነት ሰላዮች በመክበብ በማስጨነቅ በፖሊሶች በቀበሌ በአስተዳደሮች ማዋከብ ማሰር ምክኒያት መፍጠር መግደል በአጠቃላይ ለመለስና ፓቲው ለሚቃወሙ ሃይሎች ፍፁም የማይገናኝ የአልቃዒዳ መርበብ የአልሸባብ የጥፋት መልእክተኞች ጀሃዳዊ በማለት ስም በማጥፋት በሃይማኖት መካከል ጣልቃ መግባት ብጥብጥ መፍጠር ሰላማዊ ሰልፍ ለሞከሩ ህዝብን በጃምላ ገደሎ ሚልዮን ህዝብ ፍርሃትና ጭንቀት ላይ መጣል ሊንበረከኩ ማድረግ የመለስ ፓርቲ አባል ያልሆነ በዚህ ዓለም አይኖራትም ስራ የትምህርት ዕድል አያገኝም ሰዎች ከቤተሰቦቻቸው ፍቅር መስርተው እንዳይኖሩ በቤትሰብ በትዳር በወላጅና ልጅ እርስ በራሳቸው በማጋጨት ሕብረተሰቡ ሁሉ እርስ በራሱ ተጠራጥሮ እንዲኖር መድረግ በሺ የሚቆጠሩ ደላዮች በሕብረተሰቡ በመገባት እርስ በራሱ እንዲሰልል ማድረግ ህዝብ የተረጋጋ ንሮ እንዳይኖር ቀውስ በመፍጠር ለስልጣኑ የሚያሰጉ ሰዎች ሆነ ሆን ብሎ ወደ ወንጀል ማኖ እንዲነኩ ማድረግ ከስራ እንዲፈናቀሉ ወይም ተንበርክከው ታዘው እንዲኖሩ ማድረግ ዜጎች ለሚደረሳቸው ጭቆናና አፈና የኢኮኖሚ ብዝበዛ የፍትህና የነፃነት እጦት በተመለከተ ቀና ብለው ጥያቄ ካቀረቡ የተለያዩ ስሞች በመለጠፍ ስጋት ስለሚፈጥርላቸው የሚወዱዋት ሃገራቸው ለቀው በማያውቁት ሃገር ሄደው በበረሃ ይሞታሉ በስደት ሂደው የባርያ አገዛዝ ግፍ ይፈፀምባቸዋል ዜገጎች በዜግነታቸው የመጠለያ የመሬት ባለቤትነታቸውን በመንጠቅ ጥገኛ ሆነው እንዲኖሩ ማድረግ የታጠቁ የተለያዩ ሰራዊቶች በማሰልጠን በህዝቡ ላይ ሃይል እንዲያሳዩ ማድረግ ወታደራዊ ሰልፍ በማድረግ ህዝቡና ተቃዋሚ ሃይሎች እንዲሰጉ ማድረግ ፍርድ ቤቶች አቃቢ ሕግ ሌሎች የፍትህ አካላት በእጅ በማድረግ ህዝብ ትክክለኛ ፍትህ እንዳያገኙ ማድረግ የመንግስት መስርያ በሙሉ የህወሓት እጅ አለባቸው የቡዙሃን መገናኛዎች በመንግስት እጅ በመሆናቸው የሚያሰራጩት መልእክት የዉሸት ልማት ህዝቡ ተንበርክኮ እንዲኖር ከሕግ ዉጭ ሰዎች ማሰር ያልሰሩ ት ወንጀል በመለጠፍ አልቃዒዳ አልሸባብ የሻዕቢያ የጥፋት መልእክተኞች ናቸው በማለት ድራማዊ ፊልም በማሳየት ህዝብን ማደናገርና ስጋት መፍጠር ደጋግመው በሬድዮ በተለቪዥን በጋዜጣ በመፅሄት በመናገር ህዝቡን ማደንቆር አረ ስንት ተብሎ ይነገራል መለስ ብዙ አፈናዎች ህዝቡ ላይ በማድረሱ ራሱ አሸባሪነት ምንጭና የዓለም ስጋት ነበር በዓለም አቀፍ የሰብአዊ መብት ተጣባቂዎች የዓለም ብዙሃን መገናኛዎች የተባበሩ መንግስታት የዴሞክራሲ መመዘኛዎች ኢትዮጵያ ከሻዕቢያና አልሸባብ ቀጥላ በሰብአዊ መብት ጥሰትና ረገጣ ተሰልፋ ያደረች ናት ለዚሁ ደግሞ መለስ ነው ተጠያቂውና አሸባሪው አንድ ነገር ግን መለስ ቢሞትም ያሉት ጓዶቹ ሊመልስልኝ መለስና ጓዶቹ ወደ ትግል ሜዳ የወጡበት ዓላማ በዚህ ፅሑፍ መጀመርያ አካባቢ ነካ አድርጌ እንዳለፍኩት አሁንም ላነሳው የፈለግኩ መለስና ጓዶቹ ዓመት ሲታገሉ በዘ ድልድዮች ብዙ የህዝብ ተሽከርካሪዎች ብዙ የመንግስት ተቋሞች ፋብሪካዎች ጦር ካንቦች በሺ የሚቆጠሩ የመንግስት ተሽከርካሪዎች ታንኮች አውድመ ዋል በሚልዮን ዶላድ የሚቆጠር ገንዘብ ንብረት ወረዋል በመቶሺ የሚቆጠር ወታደሮች ለደርግ ተቃዋሚ ፖለቲካ ፓርቲዎች የነበሩ ፓርቲዎች እንደአህአፓ ወዘተ የተለየየ ስም ተሰጥቶዋቸው ነበር በኔ እምነት ግን በአሁኑ ጊዜ መለስ አሸባሪዎች ያሉዋቸው የመለስና ጓዶቹ ተቃዋሚዎች ያደረሱት ጉዳት መለስና ጓዶቹ ካደረሱት ጥፋት ሲነፃፀር በፍፁም አይመጣጠንም ስለዚህ መለስና ጓዶቹ ድሮም የወጣላቸው አሸባሪዎች ነበሩ አሁንም የአሸባሪነት ምንጭና አሸባሪዎች ናቸው ወይ ደግሞ አሁን አሸባሪዎች የሚባሉ ያሉ ቡድኖች መለስ ቢሞትም የተሰራ ወንጀል አይሞትም ጓዶቹ በሄወት ስለአሉ ተጠየቂ ናቸው የነዚህ ወንጀለኞች ስራቸው ወደ ህዝብ ይቅረብና ህዝቡ ይፍረደው አዲስ ራዕይ ገፅ አዲስ መስመር መስመር መለስ ትጉህ ተማሪና ፅኑ ታጋይ ነበር ይላሉ መለስ ፅኑ ታጋይ ነበር የሚለው የመለስ አጭር ታሪክ በሚለው ክፍል ተቀምጠዋል መለስ ራሱ የሚወድና ለክፉ ነገር ራሱ የማያጋልጥ የአኒማል ፋርም ፍልስፍና ስልት ተከትሎ የተጓዘ ብልጥ ታጋይ ነበር አዲስ ራዕይ ገፅ አዲስ መስመር መስመር የመለስ ምጡቅ ስብእና ጎልቶ ሊወጣ የቻለበት ምክኒያት ከሌላ ሳይሆን ከራሱ ጥረት ጋር የተያያዘ ጭምር ነው ምንም እንኳ ታጋዮች ሁሉ በየራሳቸው አቅም ለሃገራችንና ለዓለማችን መልካምነት የየበኩላቸው አኩሪ አስተዋፅኦ እንደአበረከቱ ባይዘነጋም መለስ ታላቅ ዓለማዊ ስብእና ያደረገው ምክኒያት ከሌሎች ጓዶቹ በተለየ ሁኔታ ካደረገው የግል ጥረት ጋር የተያያዘም ነው መለስ ምጡቅ ነበር መለስ በራሱ ጥረት ምጡቅ የሆነ ትላላቸሁ አዲስ ራዕዮች መለስ እኮ እስከ ዓም የሰዎችን ፅሑፍና ሃሳብ ተቀብሎ ሲያስተምር ነበር አንድ ነገር ግን አምንበታለሁ መለስ መፅሐፎችን ያነብ ነበር ሲያነብ ግን መፅሐፎቹ ለሰዎች ሊያንሳፍፉ የሚችሉ መርጠው ነው የሚያነቡት መለስ የሰዎችን ሃሳብ በመቅዳት የዓለም መርሆች ጥቅሶች በመውሰድ መድረከ ሲወጡ እነዚህ በማጎላት ታዋቂነት ለማትረፍ የሚንቀሳቀስ ነበር ከመለስ የሚበል ጡ ታጋዮች ነበሩ አሁንም አሉ የመለስ ገበና እየደበቁና ያለ አቅሙ ሰማይ ይሰቅሉታል እነሱም እነ ስብሃት ነጋና ሌሎች የህወሓት አመራር ናቸው መለስ ራሳቸው የፈጠሩዋቸው እነ አዲስ ራዕይ ጭምር ናቸው እነዚህ ሁሉ መለስ ያልሰራው ስራ ያልፈለሰፈው ፍልስፍና ያልሰራው ታሪክ የመለስ ነው እያሌ እያጋነኑ በጎዳና እየዘመሩ የኖሩ ሰዎች ናቸው ህወሓት ወደ ከፍተኛ ደረጃ ያደረሱ ሙሁራኖችን ፈላስፋ በፀረኢድዩ ኢህአፓ ደርግ ሰው በላ ጦርነቶች አልቀዋል በተለያዩ ምክኒያቶች ደብዛቸው ጠፍተዋል ንቁ ሙሁራን መለስና በወሩ መሪዎች ያውቁዋቸዋል መለስ መድረክ ሲያጋጥመው ምርጥ ቃላቶች በመጠቀም ድጋፍ እያገኘ መጥተዋል በተረፈ መለስ ይቅርና የህወሓት ምጡቅ ሰው ሊሆን እስከ ዓም በፍፁም አልነበረም ከዛ በኋላም መለስ ኋላ አንጃ ብሎ የመታቸው የህወሓት አመራር ነበር ስብሃት ነጋ ምንም ያልሰራው ሰማይ ሰቅሎት ምንም አቅምም ቦታም አልነበረዉም ወደ መንግስታዊ ስልጣን ከመጣም በኢትዮጵያ የነበሩ ብቁ ሙሁራን ሃሳብ በመቅዳት ስልጣኑ ብዙ የዉጭ መሪዎች ሙሁራን የሚናገሩት ሁሉ ለማግኘት ይፈቅዱለት ስለነበር በመቅዳት የራሱ ሃሳብና ፍልስፍና አድርጎ ያቀርብ ነበር ህዝቡ እንደሚያውቀው መለስ የሙሁራን የአስተማሪዎች የመንግስት ሰራተኞች የሃይማኖት መሪዎች የተማሪዎች የባለሃብቶች ለዲያስፖራ ስብሰባ በሚያደርግበ ት ጊዜ እዛው የለቀማቸው ቃላቶች ሃሳቦች በነጋታው በሚያደርገ ው ስብሰባ በሚገባ ይጠቀምበታል መለስ የሚታወቅባቸው በፖርላማ በሌሎች መድረኮች የስድብ ናዳ ናቸው የሚቀድሙት በተለይ ደግሞ ለተቃዋሚ ፓርቲዎች በሁሉም ነገር ይበልጡኛል የሚላቸው ሙሁራን ለስራ ባልደረቦች እጅጉን የስድብ ናዳ ይለቅባቸዋል ሰዎች በመስደብና የሰዎችን ሃሳብ በመቅዳት ቅናተኛ በመሆን መለስ በጣም የመጠቀ ነበር በዚህ ላይ ምጡቅ ነበር የሚል ሰው ካለ እንስማማለን አዲስ ራዕይ ገፅ አዲስ መስመር መስመር ይህ መነሻ በማድረግ ብዙ ነገሮች ማንሳት ይቻላል የመጀመረያዉን ለየት ያለ ጉዳይ መለስ ለህዝብ ያለው ተቆርቋሪነት መነሳትን የህዝብን ሂወት ለመቀየርና ለማሻሻል ከምንም ነገር በላይ በከፍተኛ የኃላፊነት መንፈስ ከእርሱ የሚጠበቀዉን ሁሉ ለሟሟላት የተንቀሳቀሰ ታጋይ መሆኑ ነው መጀመርያ ነገር ለህዝብ ተቆርቋሪ ከሆኑ ህዝብን እንዲሻሻል የሚጥሩ ከነበሩ የኢትዮጵያ ህዝብ ከበሰበሰ የእርዳታ ስንዴ አላላቀቁትም ሰብአዊ መብቶች በማስጠበው ፈንታ ኢትዮጵያ ሃገራችን ብዙ ፀረዴሞክራሲ ተግባራት እየተሰሩ ይታያሉ ለህዝብ ከሆኑ ግርጭቶች በሰላም መፍታት ትተው መፍትሄው አፈሙዝ በመምረጣቸው ብዙ ሂወት ብዙ ሊሂቃናት መለስ በሚመራው መንግስት ደብዛቸው ጠፍተዋል ለህዝቡ ተቆርቋሪ ከሆኑ በ ዓም ብዙ ወጣት በጎዳና ተዘርግተዋል ለህዝብ ምቾት ተቆርቋሪ ቢሆኑ ሙስና ጉቦኛነት ወገናዊነት ስርቆት አመፅ በተቆጣጠሩ ነበር ለህዝብ ተቆርቋሪ ቢሆኑ ንሮ ድሃ ሕብረተሰብ የመኖርያ መጠለያ አያጡም ነበር መለስ ፀረደርግ ለመዋጋት ብለው የወጡ ጀግኖች በፈለጉበት ቦታ እያሰማሩት የተጓዘ ታጋይ ጓዳቸው አካል ጉዳተኛም እንኳ በአግባቡ ልይዙት አልቻሉም እነዚህ አካል ጉዳተኞች ወድቀዋል በየ ክልሉ በልመና ተሰማርተዋል ስለሆነ መለስ ለህዝብ የተመቹና ተቆርቋሪ አልነበሩም መለስ ይቅርና ከሁሉ በተለይ ተንቀሳቅሰው ህዝብን ሊያገለግሉ በአፍ በየ መድረኩ ከመናገር አልፈው በሕብረተሰቡ ያመጡት ፋይዳ የለም ከመለስ በላይ ስንትና ስንት ሰርተው ያለፉ ጀግኖች ነበሩ እንደመለስ ግን ለግል ታዋቂነትና ክብር ብለው በየ ሽንጥረው ፎቶግራፍ እየተነሱ ብቻቸው ለብቻቸው እየታገለ አልመጡም መለስኮ በዋሻ ተደብቀው ለመጪው ጊዜ ታሪክ የሚሆን ታሪክ ሰሪ መስለው እንዲገኙ ፎቶግራፍና ቪድዮ እየተነሱ ሰብስበው በአርካይፍ መዝገብ ቤት አስቀምጠው ነው ያቆዩት ሐቀኛ ቢሆኑ ንሮ ለብዙሺ የሚቆጠር የተሰዋ ታጋይ ታሪኩ መዝግበው በያዙ ነበር አዲስ ራዕይ ገፅ አዲስ መስመር መስመር ይህ መለስን ከሌሎች ታጋይ ጓዶቹ ጋር የሚያመሳስለው ነው ይህም ሆኖ መለስ ከትግል ጓዶቹና አጋሮቹ በተለየ ደረጃ የህዝቦችን ታሪክ በተለይ ደግሞ ሲፈፅምባቸው የነበረዉን በደል የሚመለከተዉን ታሪክ ሁሉ ጠንቅቆ አጥንተዋል ከራሱ ሃገር የጥንትና የቅርብ ዘመናት ታሪክ አልፎ እንደአየርላንድ በመሳሰሉና ከ ዓመታት በላይ ለክፉ ቢሄራዊ ጭቆና የተጋለጡ አውሮፓዊ ሃገሮች ታሪክ ጠንቅቆ አጥንተዋል አዲስ ራዕይ የምትሉን ያላቸሁ የመለስ ማንነት ያጋለጠው አንዱ ከሺ በላይ ታሪክ ያላት ኢትዮጵያ ዋነኛዉን በር የቀይ ባህር አድርጋ የይሓና አክሱም ጎንደር ፋሲል ላሊበላ ወዘተ ታሪክ ያላት ሃገራችን መለስ ለጌቶቻቸው ሻዕቢያ ለማስደሰት ሲሉ ኢትዮጵያ የሺ ዓመት ታሪክ ከየት አመጣችውና እኛ የምናውቀው ኢትዮጵያ የአንድ መቶ ዓመት ታሪክ ብቻ ነው ያላት ብለው በኢትዮጵያ የተለያዩ መንገዶች እያወጡ ሳያፍሩ ተናግረዋል አዲስ ራዕዮችና አለቆቻቸሁ ይህ ሐቅ ወዴት ልትደብቁት ነው መለስ የሃገራቸው ቢሄር ቢሄረሰቦች ሳያጠኑ ከየት አድርገው ነው የአየርላንድ ቢሄራዊ ጭቆና በአውሮፓ ያጠኑ በዚች ጠባብነት ሃገር የ ሚልዮን ህዝብ ያላት ሃገር ቢሄር ከቢሄር ሃይማኖት ከሃይማኖት ክልል ከክልል አውራጃ ከአውራጃ ጎጥ ከጎጥ እያጋጩ ሃገራችን የብጥብጥ ማእከል እንድትሆን እያደረጉ ነበሩ ሰውየ አሁን ያየነው የምናውቀው የመለስ ታሪክ ልታጭበረብሩን አትችሉም ከላይ እንደተጠቀሰ ስለባንዴራ ስለ ሺ ዓመት የኢትዮጵያ ታሪክ እሬት እየጣማቸው ደፍረው ሊናገሩ የቻሉ በ ዓም በሻዕቢያ ወረራ ሰግተው ተጨንቀው ለኢትዮጵያ ህዝብ በሃገራዊ ስሜት አነሳስተው ወደ ጦርነት ለማስገባት ነበር ሳይወዱ በግድ ያመኑት መለስና ሃገራዊ ፍቅር ቢኖራቸው ንሮ የሰይድ ባረ መንግስት ሃገራችን ሲወር ከደርግ ጎን ተሰልፈው ባይዋጉም አቋማቸው ለደርግ ደግፈው ለምን አልተናገሩም በአንፃሩ መለስና ጓዶቻቸው በሱማል የህወሓት ፅፈት ቤት ከፍተው ነበር ህወሓት ከ እስከ ዓም መሪዎች ሁሉ በሱማል ፓስፖርት ይንቀሳቀሱ ነበር መለስ ለሃገር የቆሙ ቢኖሩ ለሺ ዓመት የባህር በር የነበራት ሃገራችን ያለ ምንም ክርክርና ማቅማማት ለሻዕቢያ የሰጡት ናቸው ከህዝብና ከባለሙያዎች ሳያማክሩ መለስ የሃገር ፍቅርና ለህዝብ ታማኝ ቢኖሩ ንሮ የአልጀርስ ስምምነት ፈርሶ እያለ ሃገራችን ነፃ አውጥተን እያለን ለምን ከጓዳቸው ኢሳያስ አፈወርቂ ተፈራረሙ በኔ እምነት መለስ የኢትዮጵያ ታሪክ ጠባቂ ለህዝብ ተቆርቋሪ አልነበሩም መለስ ዝም ብለው ባልተገራ በቅሎ ነው ሲጋልቡት የነበሩ ገፅ አዲስ መስመር መስመር የዓለማችን ሃገሮች የተካሄዱ ታላላቅ የህዝብ አንቀሳቃሾች ሰዎችን ታሪክ በዝርዝር አጥንቶ ከመገነዘብም በላይ በህዝብ ላይ በተለያዩ መልኮች ይፈፀሙ የነበሩ የጭቆና መልኮችን ሁሉ በማስወገድ የተሻለ ስርዓት ለመገንባት የሚያስችሉ ዘመን ተሻጋሪ ሃሳቦችን ያመጣ ታጋይ ነበር መለስኮ ሃገር ተሻጋሪ ሃሳብ እያመለኩ የመጡ ናቸው ተደጋግሞ እንደተገለፀው መለስ እየለቃቀሙ አንድ ጊዜ ከማኦ ፍልስፍና ሌላ ጊዜ የአልባንያ ቆየት ብለው የመካቪሊ ፍልስፍናና እስትራተጂ በመከተል በመለቃቀም ዋና ስልታቸው ደግሞ የጀርጅ አርዊል አኒማል ፋርም ተከትለው ሂወታቸዉን በመጠበቅ እስከ ህልፈተ ሞታቸው ነው ሲጓዙት የኖሩት መለስ የሃገራችን ታሪክ በጥልቀት አጥንተው ራሳቸው ባያውቁም የታሪክ ባለሙያዎች ሙሁራን ሳያማክሩ የኢትዮጵያ ታሪክ አያቶቻችን ወዳሞት አያቶቻችን ያቆዩንን ታሪክ በመናድ ኢትዮጵ ያ የ ዓመት ታሪክ ያላት ሃገር ናት ብለው ሳያፍሩ የተናገሩ መለስ እንዴት ብለው ነው የአህጉራችን ታሪክ አጥንተውና ተገንዝበው የዘመኑ ተሻጋሪ ሃሳብ ያመጣ ታጋይ ነበር ይባላሉ በበኩሌ ይህ አባባል ለመለስ ለማይገባቸው ሽልማት ነው መለስና ጓዶቹ የሃገራችን ታሪክ ጥናት የጎደለው የያዙት ገና ሀ ብለው ደደቢት ከወረዱበት ዕለት ነበር ይህም በዚህ ፅሑፍ መጀመርያና ማኸል ላይ ተቀምጠዋል ስለዚህ መለስ ሃገር ተሻግረው ያጠኑ የተመራመሩ ታላቅ መሪ ነበሩ የሚለው የአዲስ ራዕይ አቀራረብ ስህተት ነው ለዚሁ ምስክር ዓመት ሙሉ ለመለስ ይታዘብ የነበረ ሚልዮን ህዝብ ነው ገፅ አዲስ መስመር መስመር ያነባል ይፅፋል ያስተምራል ያስተማረዉን በተግባር ይፈፅፅማል እንደገና ይማራል በዚህ የትግልና የመማር ተመጋጋቢ ጉዞ ከአንድ የዕውቀት ጠርዝ ወደ ሌላው የዕውቀት ጠርዝ እየተሸጋገረ የማታ ማታ ምርጥ የሚባሉ ዘመን ተሻጋሪ ንድፈ ሃሳባዊ ስራዎች እስከ ማምረት ደረሰ መለስ እስከ ዓም ተማሪም አስተማሪም ነበሩ ይህ ደግሞ መለስ በሌሎች ተዘጋጅቶ የተሰጣቸው መማርያ ፅሑፍ የማሳለፍና የማስተማር ችሎታ እንደነበራቸው በግልፅ ተቀምጠዋል ግን ደግሞ ከመለስ የሚበልጡ ፖለቲካዊ ወታደራዊ አስተዳደራዊ አስተማሪዎ ች ነበሩ በተግባርም የበለጡና በቆራጥነት ጫፍ ድረስ ሂደው የሚመሩ ነበሩ መለስ ግን በዚያች የኋላ ደጀን ሁነው በዋሻ ዉስጥ ሆነው ያስተምሩ ያነቡ ነበሩ ጫፍ ሆነው ተግባር መሳተፋቸው ግን አላየነም መለስ የሆነ ነገር አደጋ ሊያደርስ የሚችል የተኩስ የአየር ድምፅ ሊሰሙ ፍቃደኛ አልነበሩም ከህልፈተ ሞታቸው በኋላ የምናየው ያለን ግን በ ዓመት ትግል ዋና ተዋናኝ እንደነበሩ የሚያሳይ ፎቶግራፎች እናያለን መለስ ብልጥና ያልሰሩትን ታሪክ እንደሰሩ የሚያመለክት ማስረጃ እየሰበሰቡ እንደቆዩ ያመለክታል መለስ የማታ ማታ ምርጥ የሚባሉ ዘመን ተሻጋሪ ንድፍ ሃሳብ አፍላቂ አልነበሩም አሁንም ህወሓት ይሁን መለስ የዓለማች ፈላስፋዎች ከፈለሰፉት ንድፈ ሃሳብ ዉጭ የነደፉት ፍልስፍና አልነበረም አዲስ ራዕዮች ግን አሁንም ደግማቸሁ ደጋግማቸሁ የምትሉን ያላቸሁ መለስ ከዓለም ሊሂቃን አልፎ የመጠቀ ሰው የምትሉን ያላቸሁ በኔ እምነት ግን ወደ ሩቅ የሚገኝ አበይት ፈላስፋዎች እንሂድና ለመለስ ከማንዴላ አጠገብም አላስጠጋቸዉም አሁንኮ በ ዓመት የትግል ጊዜና ከዚያ በኋላ ብዙ ታሪክ ሰርተው በመቶሺ የሚቆጠሩ የተሰዉ ጀግኖች ተረስተዋል ስዉአን እናስታዉስ ፀሎት ቀርቶ ለባለራዕይ መለስ ብቻ የህልና ፀሎት እናድርግ ትላላቸሁ የኢትዮጵያ ጀግኖች መስዋእት ፋዉብዳሸን እንመስርት ማለት ቀርቶ የመለስ ፋዉንደሸን እንመስርት ትላላቸሁ ፋና ፅሑፎች ፎቶግራፎች የንግግር ቪዮዎች ሙዝየም እናሰራለን እያላቸሁ ነው በመለስ የተሳሳተ የአመራር ስልት ምክኒያት በኢትዮ ኢርትራ ጦርነት የተቀጠፈ በሺዎች የሚቆጠሩ ጀግኖች ማስታወሻ ሙዚየም ያልተሰራላቸው ታሪክ ያበላሸና ሃገር ገንጥሎ አሳልፎ የሰጠ የባህር በር የሸጠ መሪ ይህን ያህል ማሽሞንሞን ምን ያህል የሃገር መካድ መሆኑ ሰው ሁሉ ግምት ዉስጥ ማስገባት አለበት ገዕ አዲስ መስመር መስመር መለስ አንባቢ ፀሐፊ አስተማሪ አደራጅ ብቻ አልነበሩም ዕውቀት ካለበት ቦታ የሚማር በጣም ትሁት ሰውም ነበር በቅርብ የሚያውቁት ጓዶቹ እንደ ሚሜሚያረጋግጡት ብቻ ሳይሆን የዉጭ ሰዎችም ሳይቀር እንደ ሚመሰክሩለት ማንም ሰው ሲናገር በፅሞና በማስተዋል የሚያዳምጥ ሰዎች ከሚናገሩት መካከልም ጎጂና ጠቃሚዉን ለይቶ ጠቃሚዉን የሚቀበል ጎጂዉን ደግሞ በምክኒያታዊነት ተደግፎ በሚያካሂደው ክርክር በዚህም የተሳካለት ሰው ነበር መለስ ቢያነብ ለአንድ መድረክ መከራከርያ ይጠቅሙኛል በሚል አልፎ አልፎ አርእስት በመያዝ ያነባል በተለይ ደግሞ ለሰዎች ሊያንሳፍፉ የሚችሉ ሃይላይት ለይቶ በመያዝ ብዙ ጊዜ ሲያጭበረ ብር ይታይ ነበር በተለይ ለሙሁራኖች ለተማሪዎች ለባለሃብቶች ሲያዋያይ አንድ ጊዜ የተካነ ኢኮኖሚስት ሌላ ጊዜ የጤና ዶክተር ስቪል መሃንድስ መካኒካል ኢሊክትሪካል ኢንጂነር ቆየት ብሎ የእርሻ ሳይንስ የሳይንስ ተመራማሪ ወዘተ መስሎ ለመቅረብ አዲስ ቃላቶች በመምረጥ ሲናገር አጀቤ ሊቀ ሊቃዉት ያሰኝ ነበር መለስ ራሱም የሚጠቀምበት በራሱን አለመተማመን የመነጨ ሁልጊዜ የሚናገረው የኛ ፖሊሲ የኛ ሕግ የኛ ኢሞኖሚ ዕድገት የበለፀጉ ሃገሮችም ይመሰክሩልናል በማለት ይናገራል ይህ ጉዳይ ባለቤቱ የኢትዮጵያ ህዝብ ያውቃል የሚራበው የሚጠግበው የሚሰደደው ፍትህ ነፃነት ወዘተ ያጣው የኛ ህዝብ ነው ለማጭበርበር ካልሆነ ለአብነት ያህል ባለፉት ዓመታት በዓለም ላይ ተፈጥሮ በነበረው የንሮ ዉድነት መለስ ያለው ቢኖር ዓለም በመላው አመሪካ አውሮፓ ሳይቀሩ በትልቅ የኢኮኖሚ ቀውስ ገብተው እያሉ ኢትዮጵ ያ ግን ባለን የጠራ ፖሊሲ ትክክለኛ ፖሊሲ ህዝባችን ያለ አንዳች ችግር እየኖረ ነው ብሎ ተናግረዋል ይህ ትልቅ ማጭበርብርና ለራሱ ማንነት የዉሸት በላይነት ለማስተጋባት ተብሎ የተነገረ ነበር መለስ የሰዎችን ሃሳብ በፅሞና የሚያዳምጥ አይደለም ባለፉት ዓመት የመራቸው መድረኮች የራሱን ግብአት የነበረው ብዙ ሰዓታት ቀናቶች በስብሰባ በቪድዩ ኮንፍረንስ ማፍሰሰ ካልሆነ የተለያዩ ሰዎች በተለይ ደግሞ የሙሁራኖች ባለሙያዎች ሃሳብ አዳምጦ አያውቅም ሌላ ቀርቶ መለስ ከፈደራል እስከ ቀበሌ የመዋቅር ሰንሰለት በሙያቸው የተሰማሩ ሰዎች እያሉት በነዛ ሰንሰለቶች አስፈላጊ የመረጃ ግብአት በማግኘት ፈንታ ለነዛ አልፎ የራሱ ሰንሰለት በመፍጠር በየክልሉ ዞኖች ወረዳዎች ቀበሌዎች ሳይቀሩ ቡድኖች ከማደራጀት ልዩ የዉሎ አበልና የመጓጓዝያ ወጪ በመመደብ ማንም የክልል ባለስልጣን ሳያውቀው የስለላ መረጃ ይሰበሰብ ነበር ይህ አሰራር የአንድ የሰዎችን ሃሳብ አዳምጦ ትክክለኛ ስራ የሚሰራ ሰው ሳይሆን የአንድ ደንቆሮ አፈኛ አሰራር ነው የምለው በየ ወሩ ጠሚኒስተር ቢሮ እየሄደ መረጃ የሚያቀብሉ ሰዎች ነበሩት መለስ ሰዎችን በሚያናገሩት ጎጂና ጠቃሚ ሃሳብ ለይቶ ጠቃሚ ሃሳብ የሚቀበል አልነበረም እንዲያዉም የሆነ ጠቃሚ ሃሳብ በሰዎች ከቀረበለት በተለይ ደግሞ አዋቂ ከሚባሉ ሰዎች ከመጣ ለጊዜው ባለመቀበል ቆየት ብሎ ግን የራሱ ሃሳብ አድርጎ ይናገራታል ስለዚህ መለስ የሰዎች ጠቃሚ ሃሳብ የሚቀበል ሳይሆን የነበረ የሰዎችን ሃሳብ በመስረቅ የሚኮፈስ መሪ ነበር አዲስ ራዕይ ገፅ አዲስ መስመር መስመር መለስ ገጠር በመውረድ ፋብሪካዎች በመጎብኘት የተለያዩ የሕብረተሰቡ ክፍሎች ሲያነጋግር በፅሞና ከማዳመጥ አልፎ በሰራው ላይ ከተሰማሩት ሰዎች የሚቻለዉን ያክል በተግባር ላይ የተመሰረተ ዕውቀት ለማግኘት ያደርጋል መለስ አሁንም ወደ ገጠር ወርዶ ፋብሪካዎች ሌሎችም መጎብኘት አልቃወመዉም የመለስ ጉብኝት ግን ከትግል ሜዳ ጀምሮ ይዞት የመጣ ባህሪ ሰዎችን የሰሩትን ስራ በማኸል ጣልቃ በመግባት ለሰዓታት ለደቂቃዎች በምርጥ ቃላቶች ታጅቦ በመናገር ፎቶግራፍ እየተነሳ ተሰሚነት ለመፍጠር ያደርገው እንደነበረ ሁሉ ባለፉት ዓመታትም ብዙ የመንግስት ባለሙያዎች የሰሩትን ስራ ዋጋዉን ለራሱ ለማድረግ ሆን ብሎ በየገጠሩ እየሄደ ሲናገር ሲሸልም ወጣቶቹ በሚሊንዮምና በክልል አዳራሾች ሲናገር በቪድዮ ኮንፍረንስ ሲደሰኩ ር ሁሉም እንቅስቃሴው ለራሱ ለብቻው ተሰሚነት አካብቶ ህዝቡ በየ አካባቢው ያሉ ባለስልጣኖችና ባለሙያዎች እምነት እንዳያሳድሩ የሚያደርግ አሰራር ይከተል ነበር ይህ ደግሞ እጅግ ኋላ ቀርና የመለስ ራስን ወዳድነት የሚያመለክት ነበር ማጠቃሊያ የአዲስ ራዕይ ኛ እትም ቅፅ ልዩ እትም መፅሄት መፅሐፍ አስመልክቶ ስለመለስ ዜናዊ የ ዓመት የትጥቅ ትግል ጊዜና የ ዓመት የመንግስት ስልጣን ጊዜው አስመልክተው የአዲስ ራዕይ የዉሸት ፈላስፋዎችና የመለስ ጓዶች የፃፉት ታሪክ መልስ ልሰጥ የተገደድኩት የህወሓት መሪዎች ባለፉት ዓመታት ስለህወሓት ኢህአዴግ የትግል ጉዞ ሲተርኩ ብዙ ያልሆኑ ታሪክ እየደረደሩ እየፃፉ የየግላቸው የዉሸት ጀብድኛነት እንደድራማ እየሰሩ እንደመጡ የሚታወቅ ነው ይባስ ብሎ የአሁኑ አዲስ ራዕይ ደግሞ የታጋይ ጀግኖች ሰዎችና የሙሁራኖች አዋቂዎች ሥራ በመቀማት ጠቅለል አድርጎ ለመለስ በመሰጠቱ እኔም ይህ መፅዕሐፍ በ ብር ገዝቼ ደጋግሜ ሳነበው ለካስ ታሪክ ሰሪ ታሪኩን አይፃፍም ታሪክ የሚፃፍለት ታሪክ በተሰራበት ላልነበረ ተጠግቶ ቆይቶ ወደ ስልጠን ለመጣ ነው የሚፃፍለትና የሚሰጥ ሲባል ሲሰማ ብዙዉን ጊዜ የሚያስተውለው አልነበረም ይህ መፅሐፍ ካነበብኩ በኋላ ግን እኔ ራሴ ያየሁት የማውቀው በተግባር የነበርኩበት በሺዎች የህወሓት ጀግኖች የሰሩት የተመራመሩበት የፈለሰፉት የተሰዉለት ሥራ በዋሻ ተወሽቆ ለነበረ መለስ ሲለጥፉለት በሺዎች የሚቆጠሩ የሃገራችንን ሙሁራኖች ባለሙያዎችና ፈላስፋዎች የአእሙሮ መስዋእትነት የከፈሉበት ተመራማሪዎች መለስ ባልሰራው ሲሸልሙት ስለአየሁ የመጣ ይምጣ ረሞት ትመፅእ እንደሰራቄ እንደሚባለው ዓመት አልኖርም ለዚህ ትውልድ ሐቅ ምስክርነቴን ላስቀምጥ በማለት መልስ መስጠት አለብኝ ብዬ ወሰንኩ ይህ መፅሐፍ ገፅ ሉክ ወረቀት ነው ትንሽ ነው በዉስጡ ያለ ይዘት ግን በትግሉ ወቅት ለነበሩ ኋላም በመንግስት ስልጣን የነበሩ ሰዎች ለዚህ መፅሐፍ አንብበው ትክክለኛዉን መልስ ለመስጠት ከፈለጉ ብዙ መፃሕፍቶችን በመፃፍ ብዙ ሐቅና ዉሸት ለይተው ለማጋለጥ ይችላሉ እኔ ከዛ በላይ ለማስፋት ጊዜውን አቅምን ላገኝለት ባለመቻሌ እች አጭር ፅሑፍ እንሆ ለበረከት የኮምፕዩተር ፅሕፈትና የአማርኛ ቋንቋ እርማትና ማስተካከል በኢንጂነር ዓብደልወሃብ ቡሽራ ተሰርተዋል።

• N.B. This Summary is Very Experimental!! based on the following scripts from:
  • https://github.com/millzon/textSummarizer-am
  • https://github.com/icoxfog417/awesome-text-summarization#motivation