የኢትዮጵያ ታሪክ.pdf
-
word cloud
-
Extraction Summary
ው ማውጫ የቀድሞ ዘመናት መካከለኛው ዘመን የኢትዮጵያውያን ኑሮ ከአውሮፓውያን ኑሮ ጋር የሚመጣ ጠን ነበር ። በዚህ ዓይነት በሚያስተዳድሩት ነገሥታት ላይ የበላይነት የሚኖረው አንዱ ነው ። ኢትዮጵያ የምታምነው ታናናሽ ነጻ መንግሥታት ከሁለቱም የዓለም ታላላቅ መንግሥታት ሳትደገፍ ገለልተኛ መሆ ንን ነው። በንግ ግራቸው በዚህ ስብሰባ በታላቅ ተስፋ የምጠባበቀው ስለ ሰው ልጅ የሰላም ኑሮ የመጨረሻውን ውጤት መመልከት ነው። በሺፃ ዓም የምሥራቅና የመካከለኛው አፍሪቃ ፓን አፍሪቃን ፊሪደም ሙቨ ሜንት የተባለው አዲስ አበባ ዘመናዊ ሕንፃ የሚገኘው የአርቲስቲክ ማተሚያ ቤት ነው። በመሠራት ላይ ያለው አዲሱም ሺ ኪሎዋት ነው ። የዚህ ኮሌጅ ፕላን በቂ አስተዳዳሪዎች በማሰልጠን የጤና ጥበቃ ጣቢያዎ ችን ለመመደብ አንዱ ጣቢያ ሺ ሰዎች እንዲያገለግል ለማድረግ ነው ። እነዚህም በዕድገት በትምህርት በጤና በጽዳት በገበያ ሥራ በመን ገድ ሥራና በሌሎችም መንገዶች እርዳታቸውን ያበረክታሉ በሺሀ ዓም በአ ገሪቱ ውስጥ የቋ ከተማዎች በዘመናዊ እቅድ መሠራት ፕሮግራም ወጥቶ ነበር ። ባሕል የኢትዮጵያ ባሕል የተመሠረተው በጥንታዊው የግል ታሪክና በልዩ ልዩ ነገ ዶቻ የኑሮ መንገድ ነው። ዘመናዊው የአማርኛ ጽሑፍም በቀድሞው ጠቅላይ ሚኒ ስቴር በራስ መኩንን እንዳልካቸው በከበደ ሚካኤልና በመርስዔ ሐዘን ወልደ ቂርቆስ በመሳሰሉት ደራሲያን የተመረኮዘ ነው ። የቀዳማዊ ኃይለ ሥላሴ ትያትር በኢትዮጵያ ታላቁ እንደመሆኑ አማካይ የት ያትር ማድረጊያ ሥፍራ ነው ። ይህም ከመንግሥቱ የማያቋርጥ የጅ ሥራ ፍላጐት አንደኛው ክፍል ሲሆን ሥራው የሚቀጥል ነው ።
-
Cosine Similarity
ው ማውጫ የቀድሞ ዘመናት መካከለኛው ዘመን በኛውና ኛው መቶ ክፍለ ዘመን ኢትዮጵያና አውሮጳ ዳግማዊ አፄ ምኒልክ ዘመናዊቷ ኢትዮጵያ የዛሬዩቱ ኢትዮጵያ ጫ ጃጨጃ ጩ ጩ ኒጂ ካክ የሥዕሎች ዝርዝር የንግሥት ሃትሽፕስት መርከቦች የአክሱም ሐውልት የጽዮን ማርያም ቤተ ክርስቲያን አክሱም የጥንታዊትና የመካከለኛው ዘመን የኢትዮጵያ ካርታ የጊዮርጊስ ቤተ ክርስቲያን ላሊበላ ንጉሥ ይኩኖ አምላክ የዓባይ ፏፏቴ የንጉሥ ፋሲለደስ ግቢ ጎንደር ጀምስ ብሩስ ንጉሥ ሣህለ ሥላሴ ዓፄ ቴዎድሮስ ዳግማዊ ዓፄ ዮሐንስ ኛ ዳግማዊ ዓፄ ምኒልክ የኢትዮጵያ ወታደሮች በአድዋ ጦርነት ንግሥት ዘውዲቱ ንጉሥ ተፈሪ መኩንንና ወይዘሮ መነን ግርማዊ ንጉሠ ነገሥት በጄኔቫ ግ ን ነገሥት ከሜጄር ጄኔራል ዊንጌትና ከብርጋዴር ሣንፎርድ ግ ን ነገሥት በተባበሩት መንግሥታት በኒውዮርክ ንግግር ሲያደርጉ የአፍሪካ አዳራሽ አዲስ አበባ የቆቃ ግድብ ዘመናዊ የኢትዮጵያ ካርታ የዓባይ ወንዝ ድልድይ የኢትዮጵያ የንግድ መርከብ የግርማዊና የግርማዊት እቴጌ መነን ኛው የዘውድ በዓል ኢትዮጵያ በካናዳ ኤክስፖ ጥንታዊቷ ኢት እንደ ኢ ልጅ የነበረው ኢትዮጺስ በሙመ ትም ኩሻዊያን እኤአ ከኢት የግብጽ ንግሥት እህል ብርጭቆ ዕቃዎች ቅመማ ይገዙ ነበር ። ይህ ንጉሥ የአክሱ ምን መንግሥት ከማስፋፋቱ ሌላ የጥንታዊቱ ኢትዮጵያ ንጉሠ ነገሥት መንግ ሥት መስራች ተብሏል ። በዚህ ጊዜ የሮማው ንጉሥ ከፋርስ ንጉሥ ጋር ከሕንድ ወደ አውሮፓ በሚወስደው የንግድ መንገድ ምክንያት ጦር ነት ያደርግ ነበር ። ንጉሥ ካሌብ ዳግ መኛ ጦሩን ልኮ ሳያሸንፍ ቢቀርም በመጨረሻው በእርቅ የኢትዮጵያ ንጉሥ ሌላ የየመን ንጉሥ በመፍቀድ አዲሱ ንጉሥ ለኢትዮጵያ ንጉሥ ግብር እንዲልክ ተደ ረገ። ካሌብ ዳግ ድዎ ንጉሥ ሌላ ር እንዲልክ ተደ ር በማሰብ ወደ የሚባሉ ነበሩ ብላምን ለሐገሩ በዚያ ክር ሰዎች ለስግ ወገርም በመካ ምስል ለማጥፋት ነዝር ግን በመሸ ቤመድም በዚሁ የኢትዮጵያ ታሪ የኢትዮጵያ ታሪክ የእስላም ሃይማኖት መግባት የእስላም ኃይማኖት አመጣጥ በኢትዮጵያ ታሪክ ውስጥ ከለውጦች ምክንያ ቶች አንዱ ነው። የመጀመሪያዎቹ የመሐመድ ተከታዮች ወደ ኢትዮጵያ ሲገቡ የኢትዮጵያ ንጉሥ መልካም አቀባበል እንዳደረገላቸው ይነገራል በእስላሞች አነ ጋገር መሐመድ መልእክቱን ባስተላለፈ ጊዜ ምላሽ ለመስጠት ፈቃደኛ የሆነው የኢትዮጵያ ንጉሥ ብቻ ነበር። የኢትዮጵያ ታሪክ የኢትዮጵያ ጥንታዊና የመካከለኛው ዘመን ካርታ ምንም እንኳን እስላሞች ኢትዮጵያ የክርስቲያን አገር መሆንዋን ቢያውቁም ቀጥሎ በቅርብ ምሥራቅና ሰሜን አፍሪቃ ላይ ያደረጉትን ዓይነት ቅዱስ ጦርነት በኢትዮጵያ ላይ አላደረጉም ጦራቸው እየጠነከረ ሲሄድ እስላሞች ብዙ ሀገሮችን ግብፅንም ጭምር ያዙ። ን የንጉሥ ጆርሯ ፓትርያርኩም ያ በጦርነቱ በሶማሌ ብ በፍጹም የኢትዮጵያ ታሪክ ምዕራፍ መካከለኛው ዘመን የዛጉዬ ነገሥታት በሺ ዓም በኢትዮጵያ አዲስ የነገሥታት መስመር ኃይሉን ጨበጠ ። ከአክሱም እስከ እስክንድርያ በየብስ ለመጓዝ ረዥ ምና አደገኛም ስለነበር ክርስቲያን ንጉሥ በሚኖርበት ጊዜ ሱዳናዊ ንጉሥ እር ዳታ ያደርግ ነበር ግብፅ ግን የእስላም አገር ስትሆን ኢትዮጵያ ችግር ይገጥማት ጀመር ። አንድ ጊዜ ፓትርያርኩ አንድ ግብጻዊ ጳጳስ ወደ ኢትዮጵያ በመላኩ ግብፅ በኢትዮጵያ ላይ ያላት ፍላጐት እየበዛ ሄደ። ይህም በኢትዮጵያ ነገሥታት ንጉሥ ወይም ንጉሠ ነገሥት ተብሎ ይጠራል። አ አብዛኛውን ጊዜ ንጉሥ ነበር። ክብረ ነገሥት የተባለውን የኢትዮጵያ ታሪክ መጽሐፍ ቀጥሎ እንደዚሁም አንድ የአይሁዶች ታሪክ መጽሐፍን አንድ ስለእስክንድርያ አንድ ስለእስልምና ስለኢትዮጵያም ነገሥታት ሕይወት ታሪክ የተጸፉ መጻሕፍትን ተርጉመዋል ። » አልቻለም በዚህ ሰው የታላላቅ በአክሱም ነዜ ችን ስለሚረጂ ንንትም በ ንጉሥና ዘሥላሴ መም ይህን በመ ቀጥሎም ራስ ከገዥዎች አንዱ አሳምጸው ሁለ ነበር ኢትዮ ት ለሕዝቡ ጥሩ ክትላላ ኢትዮጵያን በጠጥብት ተከላክ ወግቷል ከዚያም ብዙዎች የሞተው መርዝ የኢትዮጵያ ታሪክ ምዕራፍ በኛውና ኛው መቶ ክፍለ ዘመን በኛው መቶኛው ክፍለ ዘመን አውሮጳውያን ስለጦርነት ስለ ሃይማኖትና ሌሎችንም አዳዲስ ሐሳብ ወደ ኢትዮጵያ አገቡ በኢትዮጵያ ላይም ፍላጐ ታቸው ተቀሰቀሰ ፖርቱጋሎች እስላሞችን በመውጋት የጻድቁ ዮሐንስን አገር ረድተው የተገኘው ታላቅ ድል የኢትዮጵያ የክርስትና ሥልጣኔን ቅርስ ሆነ ። የኢትዮጵያ ታሪክ ሱስንዮስ ሺፄሺ ሱስንዮስ የኢትዮጵያ ንጉሥ ተብሎ በአክሱም ዘውድ ጫነ ። የኢትዮጵያ ታሪክ ካሣ አሁን የኢትዮጵያ መሪ በመሆን በሺጓ ዓም የካቲት ቀን ንጉሠ ነገሥት ዘኢትዮጵያ ተብለው ቴዎድሮስ ዘውድ ደፉ ። የኢትዮጵያ ታሪክ ምዕራፍ ዳግማዊ ዓፄ ምኒሊክ ኛው ዮሐንስ ሲሞቱ አዲሱ ንጉሠ ነገሥት ማን ይሆን ። ዳግማዊ ዓፄ ምኒልክ በሺቿ ዓም ምኒልክ ንጉሠ ነገሥት እንደ ተባሉ የመጀመሪያው የውጭ ጉዳይ ከኢጣሊያ ጋር የተደረገው ውል ነበር ። ውሉም በቪሺቿ ዓም የተደረ ገው የውጫሌ ውል ሲሆን የአማርኛው ጽሑፍ የኢትዮጵያ ንጉሠ ነገሥት መን ግሥት ሲፈቅድ ከውጭ ሐገር መንግሥት ጋር የሚያደርገውን ግንኙነት በኢጣ ሊያ መንግሥት በኩል ሊያደርግ ይችላል የሚል ሲሆን የኢጣሊያንኛው ጽሑፍ ግን የኢትዮጵያ መንግሥት ከውጭ ሐገር መንግሥታት ጋር የሚያደርገውን ግንኙነት በኢጣሊያ መንግሥት አማካይነት ማድረግ ይገባቸዋል ። ውን የራሶ ግዛቱ የተሻለ ሻለ ዘዴና ዘመ ምኒልክ በኋላ በውጭ « በጥቂት ጊዜ ራስ መኩንን ዎቹ የአሜሪካ የፈጠረውን ማ ተባበረች በነጂ ዮጵያን ኩ ከፋፈል ተዋ ገሪቱ እንዳች በአባይ ወንዝ ሚዘረጋው ርትራ አዲስ ልክ አያውቁም በሺቿ ታመሙ ዖ የሚ የያዘ ድርጊት ሊሆን በቅ አንድ ታላቅ ጋር ውል መፈ ቆረቆሩ አዲስ አበባ ዝቅ ሲሆን የምኒልክ ኑ መንግሥታት ጦርነት በኋላ ቱርኮች ስለሚሠራው ሕይሽሄቅድድም ተደ አሕጠራቸው እንግ ዴይ ሥራውም ተፈ ሕዲስ አበባ ገባ። « የኢትዮጵያ ታሪክ ብዙ ሐገሮች የሥራና የዲፕሎማቲክ ውል ለመፈራረም ወደ አዲስ አበባ ሲመጡ ምኒልክ የሐገራቸውን እድገት ይገነቡ ነበር ። የመ ጀመሪያው የመንግሥት ትቤት በመሆን ምኒልክ ዳግማዊ ዳግማዊ ምኒልክ ትም ህርት ቤትን በሺቿ ዓም በአዲስ አበባ አቋቋሙ በዚህ ዓመት በግብፅ እርዳታ የመጀመሪያው የኢትዮጵያ ባንክ ተጀምሮ በሺ ዓም ዘመናዊ ገን ዘብ ለመጀመሪያ ጊዜ በጥቅም ላይ ዋለ የባሪያ ንግድም እንዲቋረጥ ምኒልክ ታገሉ የአዲስ አበባ ከተማ መንገዶች በተሻለ አኳኋን ተሰሩ ። በዚህን የርስ በርስ ሔዶ በመ ያቻርፎፉራ ኢትዮጵያ ወ እጆ የኢትዮጵያ ታሪክ ምፅራፍ ዘመናዊቷ ኢትዮጵያ ንግሥት ዘውዲቱ ሺሺሀ የምኒልክ ሴት ልጅ ንግሥት ዘውዲቱ በሺ ዓም የካቲት ቀን ዘውዳ ቸውን ሲደፉ በዚሁ ዓመት ራስ ወልደ ጊዮርጊስ ንጉሥ ራስ ተፈሪ ደግሞ ለንግ ሥቲቱ ሞግዚትና የመንግሥቱ አልጋ ወራሽ እንዲሆኑ ተመረጡ ። የኢትዮጵያ ታሪክ ራስ ተፈሪ ስለኢትዮጵያ የውስጥ ጉዳይ በጣም የተማሩ ከመሆናቸውም በላይ ከኢትዮጵያ ውጭ ስለአሉት ነገሮች ሁሉ ተደሰቱ ። ራስ ተፈሪ በ ዓም የኢትዮጵያ ንጉሥ በመባል መንግሥቱን ሲይዙ ሀገሪቱን ወደፊት ለማራመድ ለነበራቸው እቅድ በቂ ኃይል ለመጨበጥና ምክንያት ሆኖ በ ዓም ከኢጣሊያ ጋር የ ዓመት ወዳጅነት ውል ፈረሙ ። የኢትዮጵያ ታሪክ ንጉሥ ተፈሪ መኩንንና ወይዘሮ መነን ግርማዊ ቀዳማዊ ኃይለ ሥላሴ በ ዓም ጥቅምት ቀን ንጉሥ ተፈሪ መኩንን ቀ ኃ ሥ ንጉሠ ነገሥት በመባል ዘውዳቸውን ደፉ ። ቭመም ፁ ሥ ንጉሠ የሚገባው ሥር ጥጣኛና የመንግ በጣ በዚሁ ቀን እንደራሴዎች ዎች መሪዎችና በደማት ልብስ ከ ጊዮርጊስ ቤተ የኢትዮጵያ ታሪክ ክርስቲያን ሊቀ ጳጳሱ የኢትዮጵያን የወርቅ ዘውድ ደፍተውላቸው ኢትዮጵያ አዲስ ንጉሠ ነገሥትና ለጥንታዊው ግዛትዋም አዲስ ቀን በማግኘት ተደሰተች ። የኢትዮጵያ ታሪክ በ ዓም ማርሻል ባደግሊዮና ጣሊያኖች አዲስ አበባ ሲገቡ ኃይለ ሥላሴን ለመማረክ ጽኑ ፍላጐት ነበራቸው ነገር ግን አዲስ አበባን ከመያ ዛቸው በፊት ግርማዊነታቸው ቤተሰቦቻቸውን ይዘው በባቡር ጅቡቲ ከዚያም በኢየሩሳሌም አድርገው ወደ እንግሊዝ አገር ገቡ። በዚያም ጥቂቱ የሚከተል ግሥት ከሌላው ውሱት ይናራበ ጃንሆይ ዓም ድረስ መልስ ስለ ሰዎች ግንኙነ ካንን እንግሊ በሺ አብዛኛውን በቪሺሀጣቋ ዓ ጋት ግድ አበባ ሲገቡ አበባን ከመያ ከዚያም ሃውንም ለገዜው በኩል ጅጅጋን ፉ በደቡብ ራስ በአፍሪካ ምድር ነሮፓውያን ሐገር የኢትዮጵያ ታሪክ ጣሊያኖች ምንም እንኳን ታላላቅ ከተማዎችንና ሌሎች ሥፍራዎችንም በቁ ጥጥራቸው ሥር ያደረጓቸው ቢሆንም ብዙ ቦታዎችን በያዙት አርበኞች ምክን ያት ጠቅላላ ኢትዮጵያን ለመያዝ ከቶ አልተቻለም ነበር ። እንግ በመሳሰሉ መሪ ደብረ ማርቆስ ዝብ ጦር ጅጅጋ ያዘች በአምስተ የኢትዮጵያ ታሪክ ኛው ዓመት በሚያዝያ ቀን ቋ ዓም በጄኔራል ካኒንጋሃም የሚመራው ጦር አዲስ አበባን ከኢጣሊያኖች እጅ ነፃ አደረገ ። በዚህ ዘመን ኢትዮጵያ ከታላላቅ የዓለም መንግሥታት ጋር የነበራት ዋናው ጉዳይ በውጭ ጉ ታልፎ በሺ የኢትዮጵያ አን በማግኘቷና ፍጹ ዜና ገንዘብ ሰው ውያንና ሌሎ ያ ሕዝብ የት ዊ ምኒልክ እና ል ሥለሴና ጄኔ መንግሥቱና ሟሚ ሆ ሎች እን ነ ችና ክሊ የነርሶች ማሰ ትምህርት በመስ ትዮጳያ ባንክም ባንክም በሺ ትሰጥ ነበር ። የኢትዮጵያ ታሪክ ምዕራፍ የዛሬይቱ ኢትዮጵያ ኤርትራ ከኢትዮጵያ ከተቀላቀለች ከሺ ዓም ወዲህ ኢትዮጵያ አዲስ ምዕራፍ ከፈተች ። የቀዳማዊ ኃይለ ሥላሴ የኢትዮጵያ ታሪክ ሺ ረተ። የኢትዮጵያ ታሪክ ነ። የኢትዮጵያ ንጉሠ ነገሥት መንግሥት የገንዘቡ ደንብ ኢትዮጵያ የተ ሟላ የገንዘብ አቋም እንዲኖራት አድርጓል ። በሳምንት ውስጥ ወደ ውጭ ሐገር ፄ የበረራ ጊዜ ሲኖረው የኢትዮጵያ አየር መንገድ በውጭ አገር የሾያጭ ክፍል ቢሮች አሉት ።
- N.B. This Summary is Very Experimental!! based on the following scripts from:
Comments:
